Un Cambio di Asignacion na Edad di 80
MANERA GWENDOLINE MATTHEWS A RELAT’E
Ora mi a yega 80 aña, ami cu mi esposo a dicidí di paketá tur nos posesionnan den un ven di huur i muda for di Inglatera pa Spaña. Nos no tabata papia spañó, i nos tabata bayendo zuidwest di Spaña, leu for dje lugánan frecuentá pa turistanan di abla ingles. Mayoria di nos amigunan a haña cu nos tabata loco, pero cu goso mi tabata recordá mi mes cu Abraham tabatin 75 aña ora el a bandoná Ur.
NOS añanan na Spaña desde cu nos a yega aki na april 1992 a resultá di ta algun di esnan mas recompensador den nos bida. Pero promé cu mi splica pakico nos a muda, lagá mi contá bo con nos bida largu den sirbishi di Jehova a hiba nos pa tuma un decision grandi asina.
E Berdad di Bijbel Ta Cambia Nos Bida
Mi a lanta den un hogar religioso den zuidwest di Londen, Inglatera. Segun cu Mama tabata sigui en busca di satisfaccion spiritual, e tabatin custumber di bai cu ami i mi ruman muher na diferente lugá di adoracion. Mi tata, cu tabata crónicamente enfermo cu tuberculósis, no tabata compañá nos. Pero e tabata un lector ferviente di Bijbel, i e tabata subray’é cada bes cu e haña un pasashi cu a ilumin’é. Un di mi posesionnan mas balioso ta e Bijbel tur gastá ei cu a nificá asina tantu p’e.
Na 1925, tempu mi tabatin 14 aña, nan a hinca un tratado bou di nos porta cu a invitá nos na un discurso público n’e stadhuis di West Ham. Mi mama i un bisiña a dicidí di asistí n’e discurso, i ami cu mi ruman muher a compañá nan. E discurso ei, “Miyones di Hende na Bida Awor Lo No Muri Nunca,” a sembra e simianan dje berdad di Bijbel den Mama su curason.
Un par di luna despues, Tata a fayecé cu 38 aña di edad. Su morto tabata un golpi teribel, ya cu el a laga nos hopi tristu i tambe desampará. N’e respons cu a ser tené n’e Iglesia di Inglatera dje localidad, Mama a keda di shok ora el a tende e pastor bisa cu Tata su alma tabata den shelu. For di Bijbel e tabata sa cu e mortonan ta drumí den graf, i el a kere firmemente cu un dia Tata lo ser resucitá pa bida eterno riba tera. (Salmo 37:9-11, 29; 146:3, 4; Eclesiástes 9:5; Echonan 24:15; Revelacion 21:3, 4) Convencí cu e tabatin cu asociá cu e pueblo cu ta siña e Palabra di Dios, el a determiná pa familiarisá su mes cu e Studiantenan Internacional di Bijbel, manera Testigonan di Jehova tabata yama e tempu ei.
Ya cu nos no tabatin placa pa paga transport, tur siman nos tabata cana dos ora for di nos cas p’e reunionnan di Testigonan di Jehova. Despues, nos tabata pasa dos ora atrobe pa hupa pa cas. Pero nos tabata stima e reunionnan ei masha tantu, i nunca nos a falta un, ni ora e notorio neblina di Londen tabata cubri e stad. No a tarda muchu cu Mama a dicidí di dedicá su bida na Jehova i bautisá, i na 1927, mi tambe a bautisá.
Apesar di nos dificultadnan económico, semper Mama a siñá mi e importancia di pone cosnan spiritual promé. Mateo 6:33 tabata un di su textonan faborito, i di berdad el a ‘busca promé e reino.’ Ora el a muri prematuramente di cancer na 1935, e tabata planeando pa contestá e yamada pa ministernan di tempu completo cu por a muda pa Francia pa sirbi aya.
Ehempelnan cu A Fortalecé Nos
Den e promé añanan ei, algun persona cu tabata asistí n’e reunionnan na Londen kier a proclamá nan mes ideanan, i e hendenan aki tabata causa pleitu i discusionnan cayente. Pero semper Mama a bisa cu lo ta desleal pa bandoná e organisacion di Jehova despues di tur loke nos a siña for di dje. Bishitanan di Joseph F. Rutherford, e tempu ei presidente di Watch Tower Bible and Tract Society, a stimulá nos pa sigui sirbi lealmente.
Mi ta corda Ruman Rutherford como un homber bondadoso i acercabel. Tempu mi tabata un tiener ainda, e Congregacion di Londen a organisá un picnic na unda e tabata presente. El a mirá mi—un tiener un poco tímido—cu un cámara i a pidí mi si mi kier a saca su potret. E potret ei a bira un recuerdo masha kerí.
Mas despues, un experencia a haci un impresion riba mi pa loke ta e contraste entre esnan cu ta hiba delantera den e congregacion cristian i hombernan prominente di mundu. Mi tabata sirbi como waiter den un cas grandi di Londen na cua Franz von Papen, un di Hitler su agentenan, a ser invitá pa un almuerso. El a nenga di kita su ‘spada di bistí’ ora e tabata come, anto mi a trompecá riba dje i plama e sopi cu mi tabata cargando. Rabiá, el a remarcá cu na Alemania nan lo a fusilá mi pa un descuido asina. P’e resto dje comementu, mi a keda leu for di dje!
Na 1931 tabatin un congreso memorabel na Alexandra Palace, caminda mi a tende Ruman Rutherford papia. Ei nos a adoptá entusiásticamente nos nomber nobo, Testigonan di Jehova. (Isaías 43:10, 12) Dos aña despues, na 1933, mi a drenta e sirbishi di pionero, manera e ministerio di tempu completo ta ser yamá. Un otro bendicion cu mi ta corda for dje añanan ei tabata esun di por a asociá cu hombernan hóben excelente cu despues a bira misionero den partinan remoto dje tera. Entre otro, tabatin Claude Goodman, Harold King, John Cooke i Edwin Skinner. E ehempelnan fiel ei a hací mi deseá di sirbi den un campo stranhero.
Trahando Pionero na Oost Anglia
Mi asignacion di pionero tabata na Oost Anglia (oost di Inglatera), i pa predicá aya bo mester tabatin entusiasmo i celo. Pa cubri nos teritorio grandi, nos tabata bai cu baiskel di stad pa stad i di pueblo pa pueblo i tabata keda den kambernan di huur. No tabatin casi ningun congregacion den e área, pues ami cu mi partner tabata trata huntu riba nos mes tur e partinan dje reunionnan regular di siman. Den nos ministerio, nos tabata laga cientos di buki i foyeto cu a splica e propósitonan di Dios.
Nos a haci un bishita memorabel na un parokia caminda nos a papia cu e vicario local di Iglesia di Inglatera. Den mayoria área, nos tabata posponé nos bishita n’e vicario anglicano te na último pasobra hopi biaha e tabata causa dificultad pa nos ora e haña sa cu nos tabata predicá e bon nobo den e área. Pero den e pueblo aki tur hende tabata papia bon dje vicario. E tabata bishitá e enfermonan, e tabata fia buki na esnan cu gusta lesa, i asta e tabata bishitá su parokianonan na cas pa splica Bijbel na nan.
Manera bo por spera, ora nos a bishit’é e tabata sumamente amigabel, i el a aceptá algun buki. Tambe el a sigurá nos cu si cualkier hende den e pueblo tabata kier algun di nos bukinan pero no por a paga pa nan, lo el a cubri e gastu. Nos a haña sa cu su experencianan spantoso den Guera Mundial I a dun’é e determinacion pa promové pas i bon boluntad den su parokia. Promé cu nos a bai el a duna nos su bendicion i a animá nos pa sigui cu nos bon trabou. Su palabranan di despedida na nos tabata esnan di Númeronan 6:24: “Señor bendicioná boso, i warda boso.”—King James Version.
Mama a muri dos aña despues cu mi a cuminsá traha pionero, i mi a regresá Londen sin cen i sin famia. Un Testigo escoces stimá a tumá mi bou di su hala, a yudá mi aceptá e morto di Mama, i a animá mi pa sigui den e ministerio di tempu completo. P’esei mi a regresá Oost Anglia cu Julia Fairfax, un otro compañera pionero. Nos a drecha un trailer bieu p’e sirbi como un cas semi-mobil; nos tabata usa un tractor of un truck pa mov’é for di un lugá pa otro. Huntu cu un pareha mas grandi, Albert i Ethel Abbott, kendenan tambe tabatin un trailer chikitu, nos a sigui predicá. Albert i Ethel a bira manera mi mayornan.
Miéntras cu mi tabata traha pionero na Cambridgeshire, mi a topa John Matthews, un bon ruman homber cristian kende ya a proba su integridad na Jehova caba bou di circunstancianan difícil. Nos a casa na 1940, no hopi despues cu e segundo guera mundial a cuminsá.
Tempu di Guera i un Famia
Ora nos tabata un pareha recien casá, nos cas tabata un trailer chikitu asina, tamaño di un cushina chikitu, i nos tabata move den nos ministerio riba un motorsaikel confiabel. Un aña despues cu nos a casa, John a ser sentenciá pa traha como obrero di cunucu ora cu pa motibu di su conviccionnan basá riba Bijbel, el a nenga di presta servicio militar. (Isaías 2:4) Aunke esaki a nificá un fin na nos trabou di pionero, e man di Dios tabata den e asuntu di John su sentencia ya cu mi tabata sperando un baby i John lo por a sostené nos e ora ei.
Durante e añanan di guera, nos tabata disfrutá dje reunionnan special cu tabata ser tené apesar dje contratempunan. Na 1941 nos motorsaikel a transportá ami, na estado di nos promé yu, i John pa Manchester, 300 kilometer leu. Na caminda, nos a pasa hopi pueblo completamente bombardiá, i nos a puntra nos mes si por a tene reunion bou dje circunstancianan ei. E Free Trade Hall den e centro di Manchester tabata completamente yená cu Testigonan for di hopi parti di Inglatera, i henter e programa a ser presentá.
Na conclusion di su discurso, e último orador dje congreso a bisa e auditorio cu nan mester sali mesora for dje facilidadnan, ya cu un bombardeo aéreo tabata na caminda. E spiertamentu tabata net na tempu. Nos no tabata leu for dje salon ora nos a tende sirena i cañon antiaéreo. Ora nos a drei wak, nos a mira decenas di avion tira bom riba e centro dje stad. For di un distancia, nos por a mira e salon den cua nos a caba di sinta meimei di candela i huma; el a ser destruí completamente! Afortunadamente, ningun di nos rumannan cristian a ser matá.
Tempu cu nos a lanta nos yunan, nos no por a traha pionero, pero nos a habri nos cas pa superintendentenan biahero i pa pioneronan cu no tabatin lugá di keda. Un biaha, seis pionero a keda den nos cas pa un par di luna. Sin duda e asociacion cu rumannan asina tabata un motibu pakico nos yu muher Eunice a scoge pa cuminsá traha pionero na 1961 ora e tabatin apénas 15 aña. Lamentablemente, nos yu homber David a stop di sirbi Jehova ora el a bira grandi, i nos otro yu muher, Linda, a muri bou di circunstancianan trágico durante guera.
Nos Decision pa Muda pa Spaña
Mama su ehempel i animacion a lanta den mi e deseo pa ta un misionero, i nunca mi a perde e meta ei completamente for di bista. P’esei nos tabata masha contentu ora cu, na 1973, Eunice a bandoná Inglatera pa bai Spaña caminda e necesidad pa proclamadónan di Reino tabata mas grandi. Claro, nos tabata tristu pa mir’é bai, pero nos tabata orguyoso tambe cu e kier a sirbi den un pais stranhero.
Den transcurso di añanan, nos a bishitá Eunice vários biaha i nos a bin conocé Spaña bon. De facto, ami cu John a bishit’é den cuater di su diferente asignacionnan. Anto, segun cu añanan tabata pasa, nos fortalesa a cuminsá bai atras. John a cai un biaha i esei a afectá su salú seriamente, i ami tin problema cu curason i cu schildklier. Ademas, nos tur dos ta sufri di artrítis. Aunke nos tabatin ègt mester di Eunice su yudansa, nos no tabata kier p’e bandoná su asignacion pa nos causa.
Nos a papia riba nos opcionnan cu Eunice, i den oracion nos a pidi Jehova su guia. Eunice tabata dispuesto pa bini cas pa yuda nos, pero nos a dicidí cu e mihó solucion lo tabata pa ami cu John biba cerca dje na Spaña. Si mi mes no por tabata un misionero, por lo ménos mi por a apoyá mi yu muher i su dos compañeronan pionero den e sirbishi di tempu completo. P’e tempu ei, ami cu John a considerá Nuria i Ana, Eunice su dos partnernan pionero pa rond di 15 aña, como nos propio yu muhernan. I nan tabata contentu cu nos a bin biba cerca nan na unda cu nan por a ser asigná.
Mas cu seis aña a pasa desde cu nos a tuma e decision ei. Nos salú no a sigui bai mas atras, i nos bida sigur-sigur a bira mas interesante. Mi no por papia masha spañó ainda, pero esei no ta stop mi di predicá. Ami cu John ta sinti nos na cas den nos congregacion chikitu na Extremadura, zuidwest di Spaña.
E bida na Spaña a siñá mi hopi tocante e caracter internacional di nos obra di predicacion di Reino, i awor mi ta comprendé hopi mas cla con, manera Jesucristo a bisa, “e cunucu ta e mundu.”—Mateo 13:38.
[Plachinan na página 28]
Trahando pionero den añanan ’30