Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Palauan
  • BIBLIA
  • BABIER
  • MITING
  • mwbr18 October 1-8 el llel
  • Reference el kirel a Subeled er a Miting er a Klengar me a Omesiunged

Ngdiak a video el kirel tiang.

Mousubes, ngdimlak el sebechel el load a video.

  • Reference el kirel a Subeled er a Miting er a Klengar me a Omesiunged
  • Reference el kirel a Subeled er a Miting er a Klengar me a Omesiunged (2018)
  • Mekekerei el Dai el Ngar er a Suobel
  • October 1-7
  • October 8-14
  • October 15-21
  • October 22-28
  • October 29–November 4
Reference el kirel a Subeled er a Miting er a Klengar me a Omesiunged (2018)
mwbr18 October 1-8 el llel

Reference el kirel a Subeled er a Miting er a Klengar me a Omesiunged

October 1-7

MEKREOS EL TEKOI EL NGAR ER A BIBLIA | JOHANES 9-10

“A Jesus a Omekerreu a Sib er Ngii”

nwtsty-E media

Blil a Sib

A blil a sib a lurruul el mo omekerreu a sib er a remerechorech me a charm el ngii a sebechel el mo tomelleterir. A remengkar a sib a mle blechoel el olab chermir el mo er aika el blil a sib sel klebesei. Ngar er a taem er a Biblia e a blil a sib a mle selers el chellades a bad el meliuekl er ngii el mle chimong a chesmerel. (Ule 32:16; 1Sa 24:3; Sef 2:6) Me a Johanes a mesaod el kirel a mo ‘soiseb’ er a ‘tungelel’ a blil a sib el mla er ngii a ‘mengkar’ er ngii. (Jn 10:1, 3) A blil a sib el kirir a rechad er a beluu a dimlak el di el chimo el delebechel a ngngar er ngii e le rechad a ullab a chermir el mei er tiang e ngike el mengkar er a tuangel a omes a chermir sel leklebesei. Sel bo el tutau e ngika el mengkar er a tuangel a mekengii a chesmerel a blil a sib e te mora remengkerengir. E a rederta er a remengkerengel a sib a mo oleker a chermel e ngii el sib a rongesii a ngerel e merael el mo er ngii. (Jn 10:3-5) Me a Jesus a uluusbech er tia el blekeradel el omekesiu er a rolel a lomekerreu er a redisaiplo er ngii.​—Jn 10:7-14.

w11 5/1 10-11 par. 5

Retelungalek el Kristiano​—Molemolem el “Mekar”

5 Me bo dorriter el kmo ngmekerang e sebechel a bdelul a telungalek el mesuub er a kerebil a Jesus. El ua tiang, a deleuill er a klekerengel a sib me a chermel el sib a meteketek el okiu a klemedengei me a dirrek el klaumerang er a delongelir. A klekar a medengei a rokui el tekoi el kirel a chermel el sib, e a chermel el sib a medengelii a klekerengel e dirrek el oumerang er ngii. Te medengelii a ngerel e dirrek el olengesenges er ngii sel lomekedong er tir. A Jesus a dilu el kmo: Ak “medengelterir ar chedak mar chedak a medengelkak.” Ngii el Jesus a kmal ungil el medengei a rokui el tekoi er a chelsel a ongdibel er ngii. A tekoi er a Grik el “medengei” a belkul a kmo “ngkmal ungil el medengei.” Nguaisei, a Ungil el Klekar a kmal medengelterir a rokui el chermel el sib. Ngungil el medengei aike el rokui el ousbech me a chelitecheterir me a klisichir. Ngdiak a ngii di el tekoi el sebechel el lobart er a osengel. Me a chermel el sib a kmal ungil el medengelii e dirrek el kmal mui el oumerang er ngika el mengeteklir.

cf-E 124-125 par. 17

“Ng Dimlak a Ngera el Lolekoi er Tir el Dimlak Lousbech a Okesiu”

17 A George A. Smith a millekoi el ngar er a babilengel el dai er ngii a The Historical Geography of the Holy Land el kmo: “A lebebil er a taem e kede mo olengull a lesueleb er bita er aike el chido er a Judea e a teru me a lechub e te tedei el mengkerengel a sib a mei, tir me a delebechel er tir. Aika el sib a murachem me kede melatk el kmo, te mekera e mo medengei el kmo ngngera er tir a chermir me a diak. Engdi uriul el bocha lorael tirka el mengkerengel a sib el mo kebii e te mocha oleker ngii el chermir. A derta er ngii el sib a rongesii a ngerel a mengkerengel e merael el bedul ngii el rullii a delebechel el oltirakl er a blekeradel el lurruul er ngii er a lorael el mei er a chido.” Me a Jesus a uluusbech er a kmal ungil okesiu el olisechakl er kid er a kmal klou a ultutelel el tekoi. A lsekum e kede mo medengei e olengesenges a llechul e mo oltirakl er ngii, e ngsebeched el mora cheungel a ulekerreuil a “ungil mengkerengel a sib.”

nwtsty-E notes er a omesubel a Biblia el kirel a Johanes 10:16

mo ngmai el mei: Me a lechub e “ngmo omekrael el mei.” A tekoi er a Grik el aʹgo a sebechel moiuid el “mo ngmai el mei” me a lechub e “ngmo omekrael el mei” e tia di mo oltirakl er a rolel a lousbech er ngii. A ta er a manuscript el tekoi er a Grik er a rak er a 200 C.E. a ousbech er a kmeed el osisiu el tekoi (sy·naʹgo) el ngii a moiuid el “mengudel.” A Jesus el ngii ngike el “ungil mengkerengel a sib” a mengudel, e omekrael, e omekerreu, e omeka er a rokui el sib er ngii el kekerel delebechel (Lk 12:32) me a rekuk bebil sib. Tirka di mo tal delebechel el ngar cheungel a ulekerreuil a tal mengkerengel a sib. Aika el tekingel a Jesus a ochotii er kid el kmo a rubengkel a mo oldeu a rengrir er a kltarreng el mo er ngii er a delongelir.

Morriter er a Tekingel a Dios

nwtsty-E notes er a omesubel a Biblia el kirel a Jn 9:38

mlo outubuach er medal: A tekoi er a Grik el pro·sky·neʹo sel lousbech er ngii el mesaod omengull el mo er a Dios me a lechub e ngchelid e ngmoiuid el “mongull.” (Mt 4:10; Lk 4:8) Me nguaisei, engdi ngngar tia el bades e ngika el chad el mlechell el meiko el lulemekungil er ngii a Jesus a miltebengii el kmo a Jesus a ulemtechei er a Dios a uchul e ngmlo terrob el mengull er ngii. Ngika el chad a dimlak el lomes er a Jesus el kmo ng Dios me a lechub e ngchelid e ngbai ngike el lulemlaoch el kirel el “Ngelekel a Chad” el Mesias el Dios a milsa klisichel. (Jn 9:35) Ngika er a loutubuach er medal a Jesus e ngmirruul er a osisiu el blekeradel el lurruul er ngii tirke el ngar er a bades el tekoi er a Hebru. Tuluutubuach er sera leseterir a reprofet, me a lechub a reking, me a lechub a rechad el tir a ulemtechei er a Dios. (1Sa 25:23, 24; 2Sa 14:4-7; 1Ki 1:16; 2Ki 4:36, 37) Me ngngar er a chelsel a betok el blekeradel e tirke el mlo outubuach er medal a Jesus a ullecholt er a omereng el saul er tir e le te miltebengii el kmo ngika mla er a Dios el mei.

nwtsty-E notes er a omesubel a Biblia el kirel a Jn 10:22

A Chedaol Sils er a Omengedaol er a Templo: A ngklel tia el sils el tekoi er a Hebru a Hanukkah (chanuk·kahʹ), el belkul a kmo “Omengedaol.” Tia mla er ngii el eai el klebesei el omuchel er a 25 el kebesengil a buil el Chislev, e tia milengedaol er sel sils er a lluut el toketekii a templo er a Jerusalem er a rak er a 165 B.C.E. A King Antiochus IV Epiphanes er a beluu er a Siria a ulechotii el kmo ngkmal mle chetil a Jehovah el ngii a Dios er a Rechijudea er a le kikingelii a templo. El uai tiang, ngmilekedecherur a olengetongel er bebul sel klou el olengetongel el ngii a lullenget a delaol el tenget er ngii er a bek el sils. Ngar er a 25 el kebesengil a buil el Chislev er a rak er a 168 B.C.E. e a Antiochus a millenget a babii er a olengetongel e ngilai a osechel el meliim er a templo el rokir. Ngsileseb a siseball er a templo e toruud a delemerab er a reprist e ngiluu a kolt el olengetongel me a tebel el le bla er ngii a uldars el blauang, me sel kolt el olbidel. E rirellii a templo er a Jehovah el mo templo er a klsuul el chelid el Zeus er a Olympus. Eru el rak er uriul e a Judas Maccabaeus a liluut el nguu a mats me a templo. Me nguriul er a lemekikiid a templo, e ngliluut el mo er ngii a omengedaol er a Chislev 25, 165 B.C.E. el ngii a mle edei rak er uriul er a Antiochus a lolenget er a olengetongel el mora Zeus. Me ngliluut el mo er ngii a omelenget a delaol el tenget el mora Jehovah. Me nguaisei, ngdiak debetik er a chelsel a Biblia el kmo a Jehovah a milsa Judas Maccabaeus a klisiich e ulemekrael er ngii el mo lmuut el toketekii a templo. Engdi nguaisei a Jehovah a uluusbech er a rechad er a ngodech el renged el mo kutmokl a tekoi el kirel a omengull er Ngii el ua Sairus er a beluu er a Persia. (Isa 45:1) Me nguaisei me ngsebeched el melekoi el kmo a Jehovah a sebechel dirrek el mo ousbech er a ta er a rechedal el mo otutii a moktek er Ngii. A bades a ochotii el kmo ngmle kirel a templo el teleketek e mla er ngii a omengull er ngii me bo lemotaut a ulaoch el kirel a Mesias, me a omesiungel, me a omelenget el bo loruul er ngii. Me a dirrek el tang, aike el omelenget el ngar er a Levitikus a kirel melemolem el dimerekmo a Mesias a letengetengii a klengar er ngii el kirel a klechad. (Dan 9:27; Jn 2:17; Heb 9:11-14) Me a rubengkel a Jesus a dimlak el llechuul el kmo ngkirir el mengedaol er a Chedaol Sils er a Omengedaol er a Templo. (Kol 2:16, 17) Me nguaisei, engdi ngdiak a ochotii el kmo a Jesus me a lechub a redisaiplo a uluuketui er a omengedolel tia el sils.

October 8-14

MEKREOS EL TEKOI EL NGAR ER A BIBLIA | JOHANES 11-12

“Moukerebai er a Klechubechub er a Jesus”

nwtsty-E notes er a omesubel a Biblia el kirel a Jn 11:24, 25

Ak medengei el kmo ng lmuut el mo chad: A Martha ulemdasu el kmo a Jesus a milsaod el kirel a okiis el mo er ngii er a ulebongel el sils. Ngkmal utebengall a klaumerang er ngii el kirel okiis. E le rebebil er a mengeteklel a klechelid er sel taem el Resadusi a kmal dimlak loumerang el kirel a okiis alta e ngosisechakl el debetik er ngii er Chedaol Llechukl. (Dan 12:13; Mk 12:18) E a rekuk Refarisi a uluumerang el kmo alta bedengel a chad a mad e ngdi a klengar er ngii a di melemolem. Me nguaisei, engdi a Martha mle medengei el kmo a Jesus a ullisechakl el kirel a okiis e dirrek el ullekiis er a rechad me nguaisei engdi dimlak a ta lolekiis er a rechad el mla mad el kemanget el taem el ua Lasarus.

Ngak a okiis er a kodall e klengar: A kodellel me a okisel a Jesus a mesterir a remla mad a techall el lmuut el mo mekiis. Uriul er a lemokiis a Jesus e a Jehovah milsa klisichel el diak di lolekiis er a remla mad ngdirrek el mo mesterir a klengar el diak a ulebengelel. Ngar er a Och 1:18, BT a Jesus a mesaod el kirel el kmo ng “ngikel di ngar” el loba “kiis ra Kodall ma Hades.” Me nguaisei, a Jesus a mesterir omeltkir tirke dirk ngar me a dirrek el tirke el mla mad. Ngmla tibir el kmo ngmo mesterir tirke el mla mad a klengar el mora eanged el mo mengedereder el obengkel me a lechub a klengar er a chelsel a beches el chutem el ngar cheungel omengederederel.​—Jn 5:28, 29; 2Pe 3:13.

nwtsty-E notes er a omesubel a Biblia el kirel a Jn 11:33-35, NW

lmangel: A tekoi er a Grik el moiuid er tia el bades el “lmangel” a mesaod el kirel a chad el dorrenges er ngii el lmangel. Tia el osisiu el tekoi a lousbech er ngii el kirel a Jesus er a losaod el kirel a mereku el telemellel a Jerusalem.​—Lk 19:41.

ulengingd el kmal mlo meringel er a rengul: A uldekial aika el teblo el tekoi a ochotii a mlara uldesuel me a rengul a Jesus er tia el taem. A tekoi er a Grik el moiuid el “ulengingd” (em·bri·maʹo·mai) a blechoel el kora kmal mesisiich a belkul me nguaisei engdi ngngar tiang e tia el blekeradel a kmal riretechii a rengul a Jesus a uchul me ngulengingd. A tekoi er a Grik (ta·rasʹso) el moiuid el “meringel er a rengul” a melutk el kirel a uldikel. A ta er a chellimosk a kmo, ngar tia el bades e ngbelkul a kmo, “ngmlo er ngii a oldechelakl er a rengul; mlo uchul a klou ringel me a klengiterreng.” Tia el osisiu el tekoi a lousbech er ngii a Jn 13:21 el mesaod el kirel a uldesuel a Jesus el bedul ngike el mo olterau er ngii, el ngii a mle Judas.

rengul: A tekoi er a Grik el pneuʹma el lousbech er ngii er tiang a mesaod el kirel sel klisiich el me tuobed er a rengul a chad e odbechii el mo melekoi e meruul a tekoi.

lilangel: A tekoi er a Grik el lousbech er ngii er tiang (da·kryʹo) a mengai er a tekoi er a Grik el “chiuosech” el ngii el tekoi a debetik er ngii er a Lk 7:38; Rel 20:19, 31; Heb 5:7; Och 7:17; 21:4. Me tia mesaod el kirel aike el chiuosech el rirebet er a medal a Jesus el diak losaod er a omeruul el lemangel. Ngar er aike el bades el tekoi er a Grik e tia el tekoi el da·kryʹo a di lousbech er ngii er tia el bades e merekong e tia el ngodech er sel tekoi er a Grik el lousbech er ngii a Jn 11:33 el mesaod er a Maria me tirke el bebil Chijudea el lmangel. A Jesus a mle medengei el kmo ngmo okisii a Lasarus engdi kmal mle mekngit a rengul el omes er a resechelil el ngar er a klengiterreng. Me ngii el kmal mle betik a rengul er a resechelil e chubteterir a uchul me ngrirebet a chiuosech er a medal. Tia el tekoi ochotii a uldesuel a Jesus el kirir tirke orideterir a rebetik a rengrir er a kodall.

Morriter er a Tekingel a Dios

nwtsty-E notes er a omesubel a Biblia el kirel a Jn 11:49

Ngarbab el Prist: Sel taem el renged er a Israel a di mle tir mengedereder er tir e ngike el ngarbab el prist a millemolem er a deruchellel el mo lmuut er a kodellel. (Ule 35:25) Me nguaisei, sera le bo er cheungel a omengederederel a Rom e tirke el miltutk el mo merreder a mla er ngii a klisichir el melutk er a mo ngarbab el prist e dirrek el oltengel er tir er a deruchall. A Kaifas el miltutk er a renged er a Rom el mo ngarbab el prist a mle mellomes a rengul el chad er a balatiks el uleba tia el deruchall el meketeket er tirke el uleak uchei er ngii. Ngika miltutk er a 18 C.E. e millemolem er a deruchellel el mora rak er a 36 C.E. Me a mle belkul a tekingel a Johanes er a lolekoi el kmo a Kaifas a mle ngarbab el prist er isel rak, el ngii a rak er a 33 C.E. a kmo, a temel a Kaifas er a losiou el ngarbab el prist a mle uldimukl er sel rak el lulekodir a Jesus.​—Momes er a sgd 16 el bliongel el kirel sel locha mle blil a Kaifas.

nwtsty-E notes er a omesubel a Biblia el kirel a Jn 12:42

mengeteklir a re chad er a Judea: Melutk el kirir tirke el chedal a olbiil er a Rechijudea. Aika tekoi a dirrek el lousbech a Jn 3:1 el mesaod er a Nikodemus el ngii a mle chedal tia el olbiil.

modik er a blil ongdibel: A tekoi er a Grik el po·sy·naʹgo·gos a di lousbech er ngii el ngar tia el bades me a dirrek el Jn 12:42 me a 16:2. A chad el modik er a blil ongdibel a diak el sebechel teloi er a ngii di el Chijudea. Tia el blekeradel a sebechel mo uchul a klou tellemall el mora telungalek er a rolel a tekoi er a keizai. Aika el blil a ongdibel el ngii a mle klou el usbechel a mle kirel a rolel a osisechakl, a dirrek luluusbech el blil a kerrekeriil er a rechad er a beluu el mla er ngii a klisichir el omals er tirke el modik er a blil a ongdibel.

October 15-21

MEKREOS EL TEKOI EL NGAR ER A BIBLIA | JOHANES 13-14

“Ak Mla Rullii a Kerbai el Kiriu”

nwtsty-E notes er a omesubel a Biblia el kirel a Jn 13:5

merisu ocherir a rubengkel: Ngar er a Israel er a irechar e a rechad a mle blechoel el loueacher a sandals. Aika mla er ngii a lechetel e dimlak lolekedek a uach me a ochid a sebechel mo hokori me a lechub e ngmo dechudech a dorael er a rael me a sers. Tia e a uchul me a rechad a mle blechoel el melubet a oecherir er a uchei er a bo letuu er a blai, e a chad el meduch lomtechakl er a rechad a kerekikl el kmo a ocherir a rechokiak er ngii a risu. Ngsebeched el menguiu el kirir a rebetok el mirruul er tiang el ngar er a Biblia. (Gen 18:4, 5; 24:32; 1Sa 25:41; Lk 7:37, 38, 44) Me a Jesus er a lorisu a ocherir a redisaiplo er ngii e nguluusbech er tia el siukang er tir el merisu a uach el olisechakl er tir el kirel a klengariourreng me a mo mesiou er a rebebil.

nwtsty-E notes er a omesubel a Biblia el kirel a Jn 13:12-14

ng kiriu: A tekoi er a Grik el lousbech er ngii er tiang a blechoel lousbech er ngii el melutk el kirel a udoud, el belkul a kmo, “kede mocha belsel a chad.” (Mt 18:28, 30, 34; Lk 16:5, 7) Ngar tiang me a dirrek el ngar er a bebil er a bades e ngmelutk el kirel a kmo kmal kired el mo meruul er a tekoi.​—1Jn 3:16; 4:11; 3Jn 8.

w99-E 3/1 31 par. 1

Ngike el Kot el Ngarbab el Chad a Meruul er a Ngariou el Tekoi

Me a Jesus er a lorisu ocherir a redisaiplo er ngii e ngmilskid a kmal klou a ultutelel el suobel el kirel a klengariourreng. Nguaisei, a Rekristiano a diak el kirir el omdasu el kmo te kmal ngarbab me a rechad a kirir el mesiou er tir me a lechub e losiik a deruchall el mo uchul a kerruul me a chetengakl el mo er tir. Ngbai kirir el oltirakl er a kerebai el Jesus a milskid el ngii a “dimlak le mei el me siungel, e ng bai mlei el me mesiou e odersii a klengar er ngii el olsobel er a re betok el chad.” (Mateus 20:28) A redisaiplo a kirir el kongei el mo meruul a ngariou el tekoi el kirir a rudam me a rudos er tir.

Morriter er a Tekingel a Dios

nwtsty-E notes er a omesubel a Biblia el kirel a Jn 14:6

Ngak a rael, e klemerang, e klengar: A Jesus a rael e le ngoeak ngii e ngsebeched el mora Dios el okiu a nglunguuch. Ngdirrek el “rael” el doeak ngii e ngsebechel mesumech a deleongel er kid me a Dios. (Jn 16:23; Rom 5:8) A Jesus a klemerang e le ngii el millekoi a klemerang e kiei el otirakl. Ngdirrek el uleltaut a betok el ulaoch el ochotii a deruchellel er a otutel a moktek er a Dios. (Jn 1:14; Och 19:10) Aika el ulaoch a mlo “‘Ochoi’ [me a lechub e ngtilaut] el okiu ingii.” (2Ko 1:20) A Jesus a klengar e le ngokiu a olubet el tenget e ngmlo sebechel a klechad el mo nguu a “meral klengar” el ngii a “diak a ulebengelel klengar.” (1Ti 6:12, 19; Efe 1:7; 1Jn 1:7) Ngii a dirrek el “klengar” el kirir a rebetok el miliol el tir a mo mekiis el oba omelatk el mo kiei el mo cherechar el ngar er a Baradis el chutem.​—Jn 5:28, 29.

nwtsty-E notes er a omesubel a Biblia el kirel a Jn 14:12

mo meruul a kuk meklou er a ikang: A Jesus a dimlak el du el kmo a redisaiplo er ngii a mo meruul a mengasireng el tekoi el mo meklou er aika el lurruul. Ngbai uleba ngariourreng el melekoi el kmo a klungel a urerir er a berkel me a osisecheklel a klumech a kuk mo klou er a lurruul er ngii. A redisaiplo er ngii a omerk el mo er a lmuut el betok el basio e mo mengedecheduch er a relmuut el betok el chad, e mo meruul er ngii el lmuut el kemanget el taem. Me a tekingel ochotii el kmo milengerechir er a rubengkel el mo melemolem er a ureor el lurruul er ngii.

October 22-28

MEKREOS EL TEKOI EL NGAR ER A BIBLIA | JOHANES 15-17

“Kemiu a Diak Kom Chedal a Belulechad”

nwtsty-E notes er a omesubel a Biblia el kirel a Jn 15:19, BT

belulechad: Ngar tia el bades e a tekoi er a Grik el koʹsmos a melutk el kirel a klechad el tir a rechad el diak a deleongel er tir me a Dios el diak luldimukl er a remesiungel a Dios. A Johanes a di ta el chad el milluches a Ebangkelio el millekoi el kmo, a Jesus a millekoi er a rubengkel el kmo ng diak kom chedal a belulechad. Tia el uldasu a debetik er ngii el eru el taem el ngar sel mle ulebongel el nglunguchel a Jesus el obengkel a rechapostol er ngii.​—Jn 17:14, 16.

nwtsty-E notes er a omesubel a Biblia el kirel a Jn 15:21, BT

ngklek a uchul: Ngar er a Biblia e a tekoi el “ngakl” a betok el taem e ngmesaod el kirel ngike el chad el oba ngakl, me a chisel, me a blekerdelel. A ngklel a Jesus a dirrek el uldimukl er a klisiich me a deruchall el Demal a mla msang. (Mt 28:18; Fil 2:9, 10; Heb 1:3, 4) Me ngngar tiang e a Jesus a smodii el kmo ngera uchul me a rechad er a beluulechad a mo ouketui er tir: ele ngdiak lodengelii ngikel ulelderecheterir. Me tir el medengelii a Dios a mo ngosuterir el omtab e mo medengelii el kmo a ngklel a Jesus ngerang ngomtechei er ngii. (Rel 4:12) Tia mo uldimukl er a deruchellel a Jesus el ngike el telutk er a Dios el mo mengedereder, el King er a reking, el rokui el chad el sorir el mo nguu a klengar a kirir el mo chederedall er ngii.​—Jn 17:3; Och 19:11-16; momekesiu er a Psa 2:7-12.

it-1-E 516

Blekeu

A Kristiano a kirel moba blekeu a lsekum e ngdiak el soal el mo chelsechusem er a blekeradel me a omeruul er tia el beluulechad el kaucheraro ngii me a Jehovah el Dios, e melemolem el oba blakerreng el mo er Ngii alta beluulechad a mo ouketui er ngii. A Jesus Kristus a dilu er a redisaiplo er ngii el kmo: “A beluulchad a mo omekcharm er kemiu. Ngdi lak kom medakt, e ak mla mo mesisiich er a beluulchad!” (Jn 16:33) Dimlak a ta el taem el Ngelekel a Dios a mlo mechitechut er a omengetikaik er tia el beluulechad ngbai mlo mesisiich er a beluulechad e le ngdimlak a ta el bo leuai a rechad er a beluulechad. Me tia el kmal ungil kerebil a Jesus el mlo mesisiich er a beluulechad me a dirrek a tekoi el mleketmokl e le ngii el mle cherrungel a blakerreng er ngii a sebechel meskid a blekeu el mo oukerebai er ngii e melemolem el diak dechedal me a lechub e demechetikaik er tia el beluulechad.​—Jn 17:16.

Morriter er a Tekingel a Dios

nwtsty-E notes er a omesubel a Biblia el kirel a Jn 17:21-23

bo le ta: Me a lechub “ngar er a kltarreng.” A Jesus a milluluuch el kmo a rubengkel “bo le ta” rengrir el oureor el osisiu a moktek er tir el di uai ngii me a Demal el “ta” omerellir me a uldesuir. (Jn 17:22) Ngar er a 1Ko 3:6-9 e a Paulus a mesaod el kirel tia el rolel a kltarreng er a ureor er a delongelir a Rekristiano me a Dios.​—Momes er a 1Ko 3:8.

bo le meral ta rengrir: me a lechub “bo lemecherrungel a kltarreng er a delongeliu.” Ngar tia el bades e a Jesus a meketeklii el kmo a kltarreng a mecherrungel a lsekum e kede oba bltikerreng er a Chedam. E tia oltirakl er a Kol 3:14 el melekoi el kmo, “bltikerreng a semesemel a rokui el tekoi el kmal mo ungil el uldak.” Tia el kltarreng a diak el belkul a kmo a rokui el chad di mo osisiu me a lechub a rokui el tekoi a di mo ungil. Ngdirk ngngar er ngii a klekakerous er a blekerdelir a rechad el ua duch er tir, me a omerellir, me a ukltkir. Ngbai belkul a kmo a rubengkel a Jesus a mo ta tekoi el loruul, me a klaumerang er tir, me a osisecheklir.​—Rom 15:5, 6; 1Ko 1:10; Efe 4:3; Fil 1:27.

nwtsty-E notes er a omesubel a Biblia el kirel a Jn 17:24, BT

uchelel a belulechad: A tekoi er a Grik el moiuid el “uchelel” a ngar er a Heb 11:11 e ngmoiuid el “mo dioll.” Ngar tiang e ngmoiuid el “uchelel a belulechad” el melutk er a lemechell a rengelekir a Adam me a Eva. Me a Jesus a uluusbech aika el tekoi el “uchelel a belulechad” el bedul a Abel el ngii ngike el kot el chad el mlo rongedii a osobel e dirrek el ngike el kot chad el “milluches a ngklel er a babier er a klengar el mlo er ngii er a uchelel a beluulechad.” (Lk 11:50, 51; Och 17:8, NW) Aika el tekingel a Jesus el ngar er a nglunguchel el mora demal a ochotii el kmo, a kmal irechar er a uchei er a bo loungalek a Adam me a Eva e a Dios a mle betik a rengul er a di ta el Ngelekel.

October 29–November 4

MEKREOS EL TEKOI EL NGAR ER A BIBLIA | JOHANES 18-19

“A Jesus a Uluusioning el Kirel a Klemerang”

nwtsty-E notes er a omesubel a Biblia el kirel a Jn 18:37

mlei el me ouchais: Aike tekoi er a Grik el moiuid el “ouchais” a diak di le chimo belkul. Aika el tekoi a lousbech el mesaod er a chad el sioning el miles a tekoi e ouchais me a lechub e ngouchais a tekoi el lodengei, engdi ngdirrek el sebechel melutk el kirel a “omerk, melisiich a tekoi el dilubech, melekoi a ungil.” Me a Jesus a dimlak di louchais e lomerk a klemerang el lodengei engdi ngdirrek el mle kiei ngar er a rolel e ngmillisiich er a klemerang el kirel a ulochel me a tekingel a Demal. (2Ko 1:20) A moktek er a Dios me a Rengedel el bo longedereder er ngii a Mesias a mle komakai a ulochel. A klengar er a Jesus el rokir er a chutem me a kodellel a uleltaut a rokui el ulaoch el kirel, el uldimukl er aike el chungel el mla er a Llach er a telbiil. (Kol 2:16, 17; Heb 10:1) Me ngoeak a tekingel me a omerellel, e a Jesus a ulechotii el kmo, ng “mlei el me ouchais” er a klemerang.

klemerang: A Jesus a dimlak losaod el kirel a kmo ngmo melekoi a klemerang el diak lomulak, e ngbai milsaod el kirel a klemerang el kirel a moktek er a Dios. A ileakl el tedebechel a moktek er a Dios a kmo, a Jesus el “ngelekel a David” a mo mesiou el Ngarbab el Prist e King er a Rengedel a Dios. (Mt 1:1) A Jesus a silodii el kmo a klou luchul e ngmlei er tia el chutem a mouchais er a klemerang el kirel a Renged. A rechanghel a uluuchais er a osisiu el klumech er a uchei er a cherellel me a dirrek el temel a cherellel a Jesus er a Bethlehem er a Judea el ngii sel mats el lemlechell er ngii a David.​—Lk 1:32, 33; 2:10-14.

nwtsty-E notes er a omesubel a Biblia el kirel a Jn 18:38a

Me ng ngera klemerang?: A keril a Pilatus a milsaod el kirel a ouchais er a klemerang el dimlak el kirel a “klemerang” el lulemerk er ngii a Jesus. (Jn 18:37) A lsekum a Pilatus a mera el uleker el kirel a klemerang el lulemerk er ngii a Jesus, e ngulterekokl a Jesus el mlo onger er a keril. A Pilatus a uleker aika el tekoi el mle belkul a tekingel a kmo, “Klemerang, ngngera klemerang? Ngkmal diak a klemera el tekoi!” Me a Pilatus a di dilu aika el tekoi e merael el mo er rikl er a Rechijudea el dimlak longiil er a nger er a Jesus.

Morriter er a Tekingel a Dios

w10 8/1 p. 12 par. 15

Sel Rolel er a Jesus a Longebkall er a Llemeltel a Dios

15 Sel taem er a lekltekotel er a teluo el kerrekar el medkung a Jesus, e ngdilu el kmo: “Ngmla mecherrungel a rokuil tekoi!” (Johanes 19:30) Ngkmal betok a meklou el tekoi el lekiltmokl a Jesus el okiu a ngelsuil a Jehovah el Dios er a chelsel aike el edei me a tedobech el rak er a uriul er a lemetecholb, el mo lmuut er a taem er a kodellel! Sel taem er a lemad a Jesus e ngmlo er ngii a klou el desiu me a mengeteklel a urrurt er a resoldau er a Rom a dilu el kmo: “Ngikel chad a meral mle Ngelekel a Dios!” (Matteus 27:54) Ngika el ofiser a ulterekokl el ulemes er a Jesus er a lemotuub e le ngii el millekoi el kmo, ngii a Ngelekel a Dios. Alta e a Jesus a mlo chelebangel a betok el ongarm engdi ngmillemolem el blak a rengul el mlo uchul e ngobeketakl el kmo a Satan a kmal bulak. Ngoeak a tekingel a Satan el oltuub er tirke el rokui el kongei er a omengederederel a Dios, e ngdilu el kmo: “A chad a mo meiubet a rengul er a bek el tekoi el kirel a klengar er ngii me lak le mad.” (Job 2:4) Ngoeak a blakerreng er a Jesus, e ngulechotii el kmo a Adam me a Eba a mle sebecherir el blak a rengrir er a chelsel sel di mle beot el omelsemai. Me sel kot el klou a ultutelel el tekoi er a klengar me a kodellel a Jesus el lekiltmeklii, a milengebkall er sel llemeltel a Jehovah el mengedereder. (Monguiu er a Osisechakl 27:11.) Ngngar er ngii a lmuut el bebil er a tekoi el mileketmokl el okiu a kodellel a Jesus? Ngkmal ngar er ngii!

nwtsty-E notes er a omesubel a Biblia el kirel a Jn 19:31

isel Ulengull el Sils a kmal mle chedaol: A Nisan 15 el ngii a sel sils er uriul er a Baskua a mle rruul el Ulengull el Sils el diak loltirakl er sel telutk el ulengull el sils. (Lev 23:5-7) Me tia el kmal ileakl el Ulengull el Sils sel le bo er ngii er a osisiu el sils ngii me sel mle blechoel sils er a Ulengull (ngeltel a sils er a Ongeim el Ureor el mo ngeltel a sils er a Sebadong) e ng “kmal mle chedaol” el Ulengull el Sils. Itia sel sils er uriul er a kodellel a Jesus el ngii a mle Ongeim el Ureor. Ngar er a chelsel aike el rak er a 29 el mo er a 35 C.E. engdi mle ta el rak er a 33 C.E. a lerirebet er ngii Nisan 14 er a Ongeim el Ureor. Tia el sioko ochotii el kmo ng Nisan 14 er a rak er a 33 C.E. a sel rak er a lemad a Jesus.

    Palauan Publications (1996-2024)
    Log Out
    Log In
    • Palauan
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share