BIBLIOTEKE YA MU INTERNET
Biblioteke
YA MU INTERNET
Kipende
  • BIBLIA
  • MIKANDA
  • GUDIBUNGISA
  • mwbr18 Août mayiji 1-7
  • Referanse jia Mukanda wa Gukalegela mu Gudibungisa (8/2018)

Gushigo nga video mukunda nu paragrafe nga verse watombi.

Gudi nu erreur yakalegewa mu tangua dia gutanga video eyi.

  • Referanse jia Mukanda wa Gukalegela mu Gudibungisa (8/2018)
  • Referanse jia Mukanda wa Gukalegela mu Gudibungisa gua Lujingu nu Mudimo wa Uklisto (2018)
  • Tumito tua ndaga
  • 6-12 AOUT
  • 13-19 AOUT
  • 20-26 AOUT
  • 27 AOUT–2 SEPTEMBRE
Referanse jia Mukanda wa Gukalegela mu Gudibungisa gua Lujingu nu Mudimo wa Uklisto (2018)
mwbr18 Août mayiji 1-7

Referanse jia Mukanda wa Gukalegela mu Gudibungisa

6-12 AOUT

UMONYI UDI MU MBIMBI YA NZAMBI | LUKA 17-18

“Khala nu Khadilo dia Guhana Mersi”

(Luka 17:11-14, NWT) Hakhalele Yesu muya gu Yelusalema, wabalegele ha katshi dia dimbo dia Samaliya nu Galile. 12 Tangua anginyine muene mu dimbo diko, enya hute kumi ataganele nenji, uvi amaganele gualeha nu muene. 13 Ene athuphuile mbimbi jiawo, azuelele egi: “Yesu, Mulongeshi, tuvuile khenda!” 14 Yesu waamuenene, waawambelele egi: “Ndjenu genu mudimonese gudi nganga-nzambi.” Hakhalele ene muya mu njila, asagewe.

Noti jia gulonguga jia nwtsty jia Luka 17:12, 14

enya hute kumi: Mu tangua dikulu, enya hute akhalele gudibungisa nga gukhala fundo dimoshi hagula ajiya gudikuatesa. (2Maf 7:3-5) Mukhuala wa Nzambi wakhalele muzuela egi enya hute adi naye gudikhalela hakhawo. Luko, gula muenya hute wamona athu ako muza, wakhalele naye gukaluguga mangololo egi: “Ngudi wabola, ngudi wabola!” (Levi 13:45, 46) Ha gutumagela Mukhuala wa Nzambi, enya hute amaganele gualeha nu Yesu.​—Tala note jia gulonguga jia Mat 8:2 nu mu Index des mots, “lèpre; lépreux.”

ndjenu genu mudimonese gudi nganga-nzambi: Hakhalele Yesu ha mavu, wakhalele munemesa Mukhuala wa Moise. Ngenyi, wakhalele nji mujiya egi nganga-nzambi jia mu giphuta gia Alona jiakhalele khenji jikatudiwago. Hene, wawambelele athu anyi asagele misongo ya hute ha guya gudimonesa gudi nganga-nzambi. (Mat 8:4; Mako 1:44) Ha gutadila Mukhuala wa Moise, nganga-nzambi wakhalele nu ginemo gia gutala gula muenya hute wasagewe diago. Gungima, muenya hute muene, wakhalele naye guya gu tempelo nu mulambu wenji: tunjila tuabonga tuyadi tuamonyo, nu mitshi ya sedre, nu lungonji luabenga, nu mayiji a hisophe.​—Levi 14:2-32.

(Luka 17:15, 16) Hamuenene mungoshi mukatshi diawo egi wasagewe, wavutugile nu gutumbuisa Nzambi nu dijui diakola. 16 Muene wafulumugile phala yenji hashi gu ikanzo ya Yesu, wamuhuile mersi. Uvi muene wakhalele muenya Samaliya.

(Luka 17:17, 18) Hangima Yesu wahudile egi: “Ngasagelego athu kumi ba? Henyaha, athu ako anyi 9 adi gui? 18 Guamuenegenego muthu muvutuga ha gutumbuisa Nzambi khuta muenya Samaliya yangane owu?”

w08-F 1/8 diyiji 14-15 par. 8-9

Mukunda Natshi Tudi Naye Gumonesa Khadilo dia Guhana Mersi?

Yesu gazudilego athu ako nu ndando handaga ahanelego mersi ba? Biblia idi muzuela luko egi: “Hangima Yesu wahudile egi: ‘Ngasagelego athu kumi ba? Henyaha, athu ako anyi 9 adi gui? Guamuenegenego muthu muvutuga ha gutumbuisa Nzambi khuta muenya Samaliya yangane owu?’”​—Luka 17:17, 18.

Enya hute ako 9 akhalelego enya mitshima yabola. Thomo, amonesele gutshigina guawo gudi Yesu, atshitshile nji ndaga Yesu waawambelele, jiakhalele mutoga egi aye gu Yelusalema ha gudimonesa gudi nganga-nzambi. Idi yadiago egi athu awa asuangulugile nu ndaga yatshitshile Yesu, uvi gubola guawo gudi egi amoneselego khadilo dia guhana mersi. Khadilo diawo diasuanguluishilego Klisto. Ndaga eyi idi gutulongesa itshi? Gula muthu watukalegela ndaga yabonga, tuana gumuhana gatshididi mersi ba? Gula luholo ludi guene, tuana gumusonegela gamukanda ha gumuhana mersi ba?

Kamba Ndaga Jiko jia Ndando jia mu Nyuma

(Luka 17:7-10, NWT) “Nanyi mukatshi dienu udi nu muhiga udi mudima mu dihia, nga udi mubamba imeme, wajiya gumuwambela haza muene gu dihia egi, ‘Iza gatshididi, dia gu mesa?’ 8 Gashigo gumuwambela egi ‘Ngulondele tshima ima yami ya gudia ya mu ngueze, sudiga mulele waye wa mudimo, ngukalegele mudimo uu nu tangua nguza mumanesa gudia nu gunua, hangima wajiya gudia nu gunua?’ 9 Muene mbagahanyigo muhiga mersi handaga muene watshitshi ndaga amuwambela ha gutshita, ishigo ngenyi ba? 10 Luholo lumoshi nji, gula muatshita ndaga jiagasue jiamitogewa, zuelenu egi: ‘Tudi getu ahiga a githuhu, tuatshitshi khuta ituakhadi naye gutshita.’”

Noti jia gulonguga jia nwtsty jia Luka 17:10

a githuhu: Yakotelesa egi “ashigo nu ndando; a phamba-phamba.” Mu gifezegeselo egi, Yesu gashigo mulongesa egi ahiga (alandudi enji) adi naye gudimona gifua athu ashigo nu ndando nga a phamba-phamba. Uvi ha gutadila ndaga jidi gutuama nu gungima dia Luka 17:10, mbimbi “a githuhu” jiakotelesa egi ahiga adi naye gukhala athu a gudibulumuisa; ashigo naye gunenga egi ahanewe lutumbu lumoshi ngenyi. Enya ndunge ako ana guzuela egi mbimbi akalegela mu verse eyi idi mukotelesa egi “tudi getu phamba ahiga, tushigo nu funu egi athu atuhane lutumbu.”

(Luka 18:8, NWT) Ngudi gumiwambela egi, muene mbawusophesa ndaga mu phushi nu nduedi yagasue. Uvi, mbahaza Muna muthu, muene mbawusanga diago gutshigina ogu ha mavu ba?”

Noti jia gulonguga jia nwtsty jia Luka 18:8

gutshigina ogu: Nga ndo “gutshigina gua luholo elu.” Yakotelesa egi “gutshigina.” Mbimbi ya zuelelo dia Greki “ogu” yasonegewa gungima dia mbimbi “gutshigina,” idi mumonesa egi Yesu gakhalelego muzuelela gutshigina guakhala nago athu agasue, uvi wakhalele muzuelela gutshigina gua luholo luko, gifua gutshigina guakhalele nago mukhetu wa gafunda adi muzuelela mu gifezegeselo gia Yesu. (Luka 18:1-8) Idi mutadila nji gutshigina tuana gukhala nago mu ngolo jidi najio gisambu, nu gutshigina tudi nago egi Nzambi mbawukalegela athu enji atombewe ndaga mu luholo luabonga. Yesu gahanelego kueteya gu muhu wene hagula alandudi enji akhale mutadila gutshigina guawo ha gujiya gula gudi guakola nga gualeba. Gifezegeselo egi gidi muzuelela gisambu nu gutshigina, gidi giatagana handaga Yesu wakhalele muzuelela malamba alandudi mbaatagana nawo gungima.​—Luka 17:22-37.

13-19 AOUT

UMONYI UDI MU MBIMBI YA NZAMBI | LUKA 19-20

“Zangula Malongo mu Gifezegeselo gia Mabunda Kumi a Utadi wa Siliva”

(Luka 19:12, 13) Hene wazuelele egi: “Nene diakoma diayile khanda iko gualeha ha guhingana ufumu nu ha guvutuga luko. 13 Watamegele enya mudimo enji kumi, wahuile muthu nu muthu bunda dimoshi dia utadi wa siliva, waadijigile egi: ‘Mudigulule n’ayo uu nu ha mbanguza.’

jy diyiji 232 par. 2-4

Gifezegeselo gia Yesu gia Mabunda Kumi a Utadi wa Siliva

Wazuelele egi: “Nene diakoma diayile khanda iko gualeha ha guhingana ufumu nu ha guvutuga luko.” (Luka 19:12) Vuayaje yene yazudile tangua diavula. Idi yadiago egi Yesu muene udi “nene diakoma” diayile mu vuayaje, “gukhanda iko gualeha,” mu dilu, fundo Sh’enji mbawumuhana ufumu.

Mu gifezegeselo egi, gutuama egi “nene diakoma” diye mu vuayaje, watamegele enya mudimo enji kumi nu wahanele muthu nu muthu bunda dimoshi dia utadi wa siliva, waadijigile egi: ‘Mudigulule n’ayo uu nu ha mbanguza.’ (Luka 19:13) Bunda dimoshi dia utadi wa siliva diakhalele nu makuta a utadi a ndando yavula. Diakhalele lufuto lua mbeji thathu akhalele mufuta muenya mudimo wa ilanga.

Yajiya gukhala egi alandudi akotelesele egi, ene akhalele gifua enya mudimo kumi a mu gifezegeselo gia Yesu, handaga Yesu wakhalele waafuanesa gale nu amunyi a mbuto. (Matayo 9:35-38) Yadiago, Yesu gaatuminego ha gumuna mbuto. Gumuna guawo gudi gukamba alandudi ako ajiya gungina mu Ufumu wa Nzambi. Alandudi akhalele naye gukalegela ima yawo ha gukamba athu avula mbaheta Ufumu.

(Luka 19:16-19) Muthu wa gudiangela wajile guphala yenji wazuelele gamba, ‘Fumu bunda diaye dia utadi wa siliva diaheta mabunda ako kumi.’ 17 Fumu wamuwambelele egi watshitshile muabonga, aye muenya mudimo wabonga ndaga ya aye wakhalele nu gufubidila mu ima yazonda, ngudi guguhaga guvelenele wa membo kumi.’ 18 Muthu ya ngiadi wajile wazuelele gamba: ‘Fumu, bunda diaye dia utadi diaheta mabunda ako atano.’ 19 Fumu wamuwambelele egi: ‘Aye ngudi guguhaga guvelenele wa membo atano.’

jy diyiji 232 par. 7

Gifezegeselo gia Yesu gia Mabunda Kumi a Utadi wa Siliva

Luholo lumoshi nu enya mudimo abonga a gifezegeselo gia Yesu, gila alandudi akalegela ima yawo ha gubuisa athu ako alandudi a Yesu, adi naye gujiya egi Yesu udi musuanguluga muavula. Luko, adi naye gutshigina egi Yesu mbawushimbiga gikhesa giawo. Yadiago, alandudi a Yesu agasue ana khalago nu luendu nga ngolo nu ndaga jia luholo lumoshi mu lujingu luawo. Uvi Yesu, yago wahetele “ufumu,” mbawushimbiga alandudi enji mukunda nu ngolo akalegele ha gubuisa athu ako alandudi.​—Matayo 28:19, 20.

(Luka 19:20-24) Hangima [muenya mudimo] muko wajile wazuelele egi, ‘Fumu, bunda diaye dia utadi wa siliva dienyedi ngadibambele dia gujitshiga ha gilengo. 21 Ngakhalele nu woma gudi aye ndaga ya aye udi muthu wa ndaga jiakola, wana zangula iwahagelego, wana muna iwakunyilego.’ 22 Fumu wamuwambelele egi: ‘Ngudi mugufuisa milonga nu mbimbi jiazoga mukano diaye, udi muenya mudimo wabola! Aye wajiyile egi ngudi muthu wa ndaga jiakola, ngana zangula ingahagelego, ngana muna ingakunyilego. 23 Mukunda natshi wahanenego ikumba yami gudi abambi a makuta? Nga watshitshile ngenyi nga hugo dia guza guami ngabandele gutambula ikumba yami nu iko yagulezela holu.’ 24 “Hangima wawambelele athu akhalele agumagana hehi egi: ‘Mutambudienu bunda dia utadi wa siliva mudihue udi nayo kumi.’

jy diyiji 233 par. 1

Gifezegeselo gia Yesu gia Mabunda Kumi a Utadi wa Siliva

Luholo muenya mudimo muene gavudishilego umonyi wa ufumu wa fumi’enji, amutambudile makuta agasue. Apostolo ana gunengena guhinyina gua Yesu mu Ufumu wa Nzambi. Hene ndaga yazuelele Yesu yatadila muenya mudimo wabola, yaakuatesele ha gujiya egi gula atshitshilego gikhesa mbaashigo muheta fundo mu Ufumu wa Nzambi.

Kamba Ndaga Jiko jia Ndando jia mu Nyuma

(Luka 19:43, NWT) Handaga masugu mbaagujila tangua mbalagaji jiaye mbajigumbila giphanga giakola ha gugujietesa nu ha guguphathega khanda jiagasue.

Noti jia gulonguga jia nwtsty jia Luka 19:43

giphanga giakola: Nga ndo “luphango luambiwa nu mitshi.” Mbimbi ya zuelelo dia Greki khaʹrax adi mukalegela ha guzuelela giphanga, jidi phamba mu verse eyi mu Écritures grecques chrétiennes. Giphanga giakola gidi “mitshi yaleha ya sungu-sungu adi mukalegela ha gumba luphango.” Gidi nji “luphango lua masuta ludi lua gumbiwa nu mitshi.” Mbimbi jia Yesu jiataganele mu givo 70 gia tangua dietu, tangua masuta a enya Roma, anyi akhalele mutuamezewa gudi Titus, ahagele phundo yawo nga giphanga giawo hehi nu Yelusalema. Felela dia Titus diakhalele dia gukanga enya Yuda njila hagula alengigo; diakhalele nji dia guaatuma abembe gulua hagula aze gudi muene, nu dia gunginyisa nzala yakola mu dimbo hagula muene nu masuta enji angine muabonga. Masuta a enya Roma atungile giphanga giawo nu mitshi ya sungu-sungu hehi nu Yelusalema.

(Luka 20:38, NWT) Muene gashigo Nzambi ya athu agufua, uvi Nzambi wa athu adi nu munyo, handaga gu meso enji agasue adi nu monyo.”

Noti jia gulonguga jia nwtsty jia Luka 20:38

handaga gu meso enji agasue adi nu monyo: Nga ndo “mu matangi enji, agasue adi mujinga.” Biblia idi mumonesa egi, athu adi nu munyo uvi ashigo mutumagela Nzambi, adi gifua athu agufua gu meso enji. (Ef 2:1; 1Tim 5:6) Luholo lumoshi nji, akombeledi a giamatshidia a Nzambi anyi ana gufua, adi nu monyo gu meso a Yehowa handaga felela dienji dia guaafuzumuna mbaditagana diago.​—Lomo 4:16, 17.

20-26 AOUT

UMONYI UDI MU MBIMBI YA NZAMBI | LUKA 21-22

“Guhuluishiwa Guenu Gudi Gale Hehi”

(Luka 21:25, NWT) “Luko, ijiyishilo mbayikhala gu kumbi nu gu mbeji nu gu themua. Ha mavu, ifutshi ya athu mbayikhala nu lamba handaga mbayishigo mujiya gima gia gutshita mukunda nu gunuma gua kianga nu matshipha-tshipha.

kr-F diyiji 226 par. 9

Ufumu wa Nzambi Udi Mukatula Mbalagaji Jienji

9 Ijiyishilo ya mu dilu. Yesu wazuelele gutuama egi: ‘Tangua mbadibuita, mbeji mbayihanyigo mueji wenji, themua mbajisogoga gosa, mbajibua.’ Yadiago, athu mbaakambigo mueji, utuameji, gudi mafumu a mangumba handaga ene mbaakhadigo luko nu ufumu wa guatuameza. Uvi, Yesu wakhalele muzuelela nji ijiyishilo ya mu dilu ba? Yajiya gukhala ngenyi. (Yesh. 13:9-11; Yow 2:1, 30, 31) Itshi athu mbaakalagala tangua mbaamona ijiyishilo yene? Athu mbaakhala nu “lamba” handaga ‘mbaashigo mujiya gima gia gutshita.’ (Luka 21:25; Sef. 1:17) Yadiago, mbalagaji jia Ufumu wa Nzambi, sendese gudi “mafumu” uu nu gudi “ahiga,” ‘mbaalehuga mukunda nu woma nu ndaga mbajiza,’ enji mbaakamba guma gua gudisuega. Uvi, gushigo nga gima gimoshi mbagiabamba gu khabu jia Fumi’etu.​—Luka 21:26; 23:30; Yat. 6:15-17.

(Luka 21:26, NWT) Athu mbaalehuga mukunda nu woma, handaga adi munengena ndaga mbajibua ha mavu agasue, handaga ngolo jia mu dilu mbajinyigishiwa.

(Luka 21:27, 28, NWT) Hangima, ene mbaamona Muna muthu yowu muza mu matuta nu ngolo nu gutumbuga guakoma. 28 Uvi hasendesa ndaga eji gumuenega, mudilonde muabonga, muzumbule mito yenu ndaga ya guhuluishiwa guenu gudi gale hehi.”

w16.01-F diyiji 10-11 par. 17

Landula Gumonesa Guzumba gua ‘Uphangi’!

17 ‘Khalenu nu gikhesa giabonga.’ (Tanga Hebelu 13:6, NWT) Khadilo dietu dia gushila Yehowa mutshima diana gutuhana gikhesa, ngatshima tuatagana nu malamba a luholo lutshi. Gungima, gikhesa giana gutukuatesa ha gukhala nu matangi abonga. Guzumba guetu gua uphangi nu matangi etu abonga mbagutukuatesa ha guhana aphangi Aklisto gikhesa. (1 Tes. 5:14, 15) Ikhale mu sungi ya lamba diakola, mbatukhala atagana ha ‘guzumbula mito yetu,’ nu gujiya egi guhuluishiwa guetu gudi gale hehi.​—Luka 21:25-28.

w15-F 15/7 diyiji 17-18 par. 13

“Guhuluishiwa Guenu Gudi Gale Hehi”!

13 Ndaga itshi khombo mbajikalagala tangua mbajijiya egi ‘gufua gua mayilago’ gudi gujinengena? Jiene “mbajidibeta nu gikenene giagasue.” (Mat. 24:30, NWT) Uvi mu tangua dinyi, ndaga itshi aphangi’a Klisto nu mafut’awo adi agujinginyina gudi Nzambi mbaakalagala? Luholo ene ana gusha gutshigina guawo guakola gudi Yehowa Nzambi nu mun’enji Yesu Klisto, mbalandula mbimbi jiazuelele Yesu egi: “Hasendesa ndaga eji gumuenega, mudilonde muabonga, muzumbule mito yenu ndaga ya guhuluishiwa guenu gudi gale hehi.” (Luka 21:28) Yadiago, mbatukhala nu matangi abonga nu gusha mutshima egi Yehowa mbawutuhuluisa.

Kamba Ndaga Jiko jia Ndando jia mu Nyuma

(Luka 21:33) Dilu nu mavu mbayitota, uvi mbimbi jiami mbajitotshigo.

Noti jia nwtsty jia gulonguga jia Luka 21:33

Dilu nu mavu mbayitota: Verse jiko jia Biblia jidi mumonesa egi dilu nu mavu mbayikhala mayilago. (Gis 9:16; Ngi 104:5; Mul 1:4) Uvi mu verse eyi, Yesu wakhalele muzuela mu luholo lua gufezegesa. Mbimbi jienji jidi mukotelesa egi, ikhale dilu nu mavu yajiyilego gutota, mbimbi jia Yesu mbajitagenesewa diago. (Fuanesa nu Mat 5:18.) Hene, dilu nu mavu adi muzuelela mu verse eyi yajiya gukhala mu luholo lua gufuanesa, ana gutamega mu Yatuwuwe 21:1 egi “dilu dikulu nu mavu akulu.”

mbimbi jiami mbajitotshigo: Nga ndo “mbimbi jiami mbajitotshigo diago.” Mbimbi jia Greki adi mukalegela mu verse eyi jidi mumonesa diago egi mbimbi jia Yesu mbajisala mayilago.

(Luka 22:28-30, NWT) “Uvi, enue mudi athu muafubidile nu ame mu malamba ami; 29 ngudi mukota nenu gikotelo gifua luholo Tata wakotele nu ame gikotelo mukunda nu ufumu, 30 ngenyi enue mbamudia nu mbamunua gu mesa ami mu Ufumu, mbamukhala ha nguasa jia ufumu ha gusophesa iphuta 12 ya Isalele.

w14-F 15/10 diyiji 16-17 par. 15-16

Enue Mbamukhala “Ufumu wa Nganga-nzambi”

15 Gungima dia gusendesa Gudia gua Fumu gua Mungueze, Yesu wakotele gikotelo nu alandudi enji a gujinginyina. Gikotelo giene giana gutamegewa egi Gikotelo Mukunda nu Ufumu. (Tanga Luka 22:28-30.) Gikotelo egi gidi gia gudisha nu ikotelo iko, handaga mu ikotelo inyi, Yehowa wakhalele muyikota nu athu ako. Uvi gikotelo mukunda nu Ufumu giakotewe gudi Yesu hakhenji nu alandudi enji ambiwe maji mu nyuma. Tangua Yesu wazuelele egi, “gifua luholo Tata wakotele nu ame gikotelo,” wakhalele muzuelela gikotelo giakotele nenji Yehowa ha gukhala ‘nganga-nzambi wa ivo nu ivo gifua Melekisedeke.’​—Heb. 5:5, 6.

16 Apostolo 11 agujinginyina ‘afubidile nu Yesu mu malamba enji.’ Gikotelo mukunda nu Ufumu giakuatesele apostolo ha gutshigina egi mbaakhala nu Yesu mu dilu, luko mbaakhala ha nguasa jia ufumu ha guhinyina gifua mafumu nu nganga-nzambi. Uvi, ishigo phamba apostolo 11 mbaheta luendu elu. Yesu mu lutumbu luenji, wamonegele gudi mupostolo Yone mu vizio, wamudijigile gamba: “Muthu wago mbawubinga, mbangumuhana njila ya gukhala nu ame ha nguasa yami ya ufumu, gifua luholo ame ngabingile nu ngakhala nu Tata wami ha nguasa yenji ya ufumu.” (Yat. 3:21, NWT) Hene, Yesu wakotele gikotelo mukunda nu Ufumu nu Aklisto 144 000 ambiwe maji mu nyuma. (Yat. 5:9, 10; 7:4) Gikotelo egi gidi muhana Aklisto ambiwe maji mu nyuma njila ya guhinyina nu Yesu mu dilu. Ndaga yene idi gifua mona mukhetu mumoshi wazudiwa mu ulo gudi fumu mumoshi udi muhinyina. Ngenyi, mona mukhetu muene mbawuhinyina nji hamoshi nu mulumi’enji. Biblia yana guzuela egi Aklisto ambiwe maji mu nyuma adi gifua “mukhetu wazudiwa mu ulo” gudi Klisto, nga ndo “mukhetu gashigo nu usala, khenji gajiyilego yala” walayiwe ha guzudiwa mu ulo gudi Klisto.​—Yat. 19:7, 8; 21:9; 2 Kol. 11:2.

27 AOUT–2 SEPTEMBRE

UMONYI UDI MU MBIMBI YA NZAMBI | LUKA 23-24

“Khala Mutotesela Athu ako”

(Luka 23:34) Uvi Yesu wazuelele egi: “Tata, atotesele gubola guawo, ndaga ya ashigo mujiya gubola gudi ene mutshita.” Ene atele mubela ha gukhapha milele yenji.

cl-F diyiji 297 par. 16

“Gujiya Guzumba gua Klisto”

16 Yesu walanduile khadilo dia guzumba dia Sh’enji mu luholo luko luatagana: wakhalele ‘hehi ha gutotesela athu gubola.’ (Ngimbo 86:5) Khadilo diene wadimonesele nji tangua gakhalele holu dia mutshi wa lamba. Hakhalele muene mushiyiwa, mukhokhewa misumadi gu mago nu gu malu, Yesu watogele egi Yehowa ahane mbalagaji jienji ndola ba? Ndo sha, wazuelele egi: “Tata, atotesele gubola guawo, ndaga ya ashigo mujiya gubola gudi ene mutshita.”​—Luka 23:34.

(Luka 23:43, NWT) Yesu wamuwambelele gamba: “Giamatshidia ngudi guguwambela mangino egi, mbawukhala nu ame mu Phaladiso.”

g-F 2/08 diyiji 11 par. 5-6

Nzambi Wana Gutotesela Athu Gubola Guawo Guakoma ba?

Yehowa ganago gutala phamba gubola guakalagala muthu, wana gutala nji khadilo dia muthu watshitshi gubola. (Yeshaya 1:16-19) Tangiza gale nzangi mbadi jiakhalele mushiyiwa hamoshi nu Yesu holu dia mutshi. Muyadi’awo akalegele ndaga jiabola gubalega, handaga mumoshi mukatshi diawo wazuelele egi: “Idi yatagana mukunda nu esue, handaga tuahanewa ndola yatagana mukunda nu ndaga tuatshitshile; uvi muthu owu [Yesu] gatshitshilego nga gima gimoshi giabola.” Mbimbi jiazuelele nzangi yene jidi mumonesa egi yakhalele mujiya ndaga jiko jiatadila Yesu. Ndaga jiajiyile muene jiamukuatesele ha gusombegesa khadilo dienji. Idi mumonega diago mu mbimbi gazuelele gungima; wabubile Yesu egi: “Nguwunguluge tangua mbawuza mu Ufumu waye.” Kueteya gutshi guamuhanele Yesu? Wazuelele gamba: “Giamatshidia ngudi guguwambela mangino egi, mbawukhala nu ame mu Phaladiso.”​—Luka 23:41-43.

Tangiza gale: mbimbi jia gisugishilo jiazuelele Yesu tangua gakhalele ha mavu, jidi mumonesa khenda gamonesele gudi muthu owu wakhalele mujiya genji egi udi mushiyiwa. Idi muhana diago gikhesa! Tudi mujiya diago egi Yesu Klisto nu sh’enji Yehowa, mbaamonesa khenda jiawo gudi muthu wagasue wabalumuna diago mutshima ikhale gubola guenji guakhalele luholo lutshi.​—Lomo 4:7.

(Luka 24:34) Ene azuelele gamba: “Giamatshidia, Fumu wafuzumuga gu gufua, Simona wamumuenene!”

cl-F diyiji 297-298 par. 17-18

“Gujiya Guzumba gua Klisto”

17 Luholo Yesu watotesele mupostolo Phetelo gubola luajiya gukuata diago mitshima yetu. Idi yadiago egi Phetelo wakhalele muzumba Yesu muavula. Mu lusugu lua 14 Nisana mu phipha, wawambelele Yesu egi: ‘Fumu, ngudi ya gudilonda ha guya naye mu bologo nu gu gufua.’ Uvi matangua azonda gungima, Phetelo watunyine mahugo atatu egi gakhalelego mujiya Yesu nga hazonda! Biblia idi gutumonesa ndaga yakalegewe tangua Phetelo watunyile Yesu hugo dia thathu. Idi muzuela egi: “Fumu wabalumugile, watalele Phetelo.” Phetelo wavile diago gikenene mukunda nu gubola gatshitshile, hene ‘wazogele hanze, wadidile mangololo.’ Gungima, Yesu washiyiwe mu lusugu luene. Yajiya gukhala egi mupostolo Phetelo wadihudile gula Fumu wamutotesele diago gubola guenji.​—Luka 22:33, 61, 62.

18 Phetelo gashiphilego ha guheta mvutu. Yesu wafuzumugile mu lusugu lua 16 Nisana; mu lusugu luene, wayile mutala Phetelo. (Luka 24:34; 1 Kolinto 15:4-8) Mukunda natshi Yesu wamonesele khenda gudi muthu wamutunyile ha meso athu agasue? Yajiya gukhala egi Yesu watshiginyile egi mupostolo owu wabalumuine mutshima ajiye egi, wakhalele gumuzumba, nu wakhalele nu ndando gu meso enji. Yesu watshitshile nji ndaga jiko jiavula ha guhana Phetelo gikhesa.

Kamba Ndaga Jiko jia Ndando jia mu Nyuma

(Luka 23:31) Gula ndaga yabua ngenyi gudi mutshi wa gibisu, na gudi mutshi wa gimigina mbayikhala gutshi?”

Noti jia gulonguga jia nwtsty jia Luka 23:31

mutshi wa gibisu, . . . mutshi wa gimigina: Yesu wakhalele muzuelela gifutshi gia enya Yuda. Gifutshi giene giakhalele gifua mutshi wakhalele mufua, uvi udi gale nu ndambo ya mayiji agibisu, handaga Yesu nu enya Yuda anyi akhalele musha gutshigina guawo gudi muene, akhalele hene. Uvi gungima, Yesu wakhalele naye gushiyiwa. Luko, enya Yuda akhalele agujinginyina gudi Nzambi akhalele naye gumbiwa maji mu nyuma, nu gubua Isalele ya mu nyuma. (Lomo 2:28, 29; Gal 6:16) Hene mu tangua dinyi, gifutshi gia Isalele giakhalele naye gufua diago mu nyuma gifua mutshi wagufua.​—Mat 21:43.

(Luka 23:33) Hahetele ene fundo didi mutamegewa egi gibozobozo gia muto, amukhokhele misumadi guene holu dia mutshi hamoshi nu jinzangi, muko gu koko gua madia, muko gu koko gua mahidi.

nwtsty media

Musumadi mu Gifuwa gia Gidiatelo

Eyi foto ya gifuwa gia gidiatelo gia muthu gia gukhokha gale musumadi wa utadi wa 11,5 cm. Musumadi wa luholo elu wamonewe mu givo 1968 gu nordi ya Yelusalema, sendese mu tangua dia enya Roma. Musumadi owu wamuenewe gudi ba archéologues, udi mumonesa diago egi akhalele mukalegela misumadi ha gukhokha muthu holu dia mutshi. Musumadi owu wajiya gukhala luholo lumoshi nu misumadi masuta a enya Roma akhokhele Yesu holu dia mutshi. Musumadi wene wamonewe mu gamushete ga seso, gakhalele mutamegewa egi ossuaire, muene muakhalele mubambewa ifuwa ya gumigina ya muthu wa gufua gula muila wenji wafukha. Idi mumonesa egi muthu wakhalele mushiyiwa holu dia mutshi, akhalele gumufunda.

    Mikanda ya Kipende (2000-2025)
    Zoga
    Ngina
    • Kipende
    • tumina muthu muko
    • Tomba ndaga jia luholo nu luholo
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Luholo lua Gukalegela Site Yetu
    • Gunemesa Ndaga jia Athu Ako
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ngina
    tumina muthu muko