LONGO DIA 43
Ndunge jia Giamatshidia Jidi Mutamega mu Dijui Diakola
‘Ndunge jia giamatshidia jidi mutamega mu dijui diakola mu bala-bala. Jidi mulandula gukaluga mu dijui diakola mu mafundo a athu avula.’—ISH. 1:20.
LUNGIMBO 88 “Fais-moi connaître tes voies ”
NDAGA JIDI MU LONGO EDIa
1. Luholo lutshi athu avula ana tadila malongo abonga ana katuga mu Biblia? (Ishima 1:20, 21)
MU IFUTSHI yavula, tuana mona alongeshi a Ufumu mu njila jiana balega athu avula mukhaphela athu mikanda. Aye nji walongesele gale luholo elu ba? Gula idi ngenyi, yajiya gukhala egi watangijile mbimbi jia gifuanesa jidi mu Ishima jidi mumonesa luholo ndunge jiana tamega mu mafundo a athu avula hagula athu ategelele malongo a Biblia. (Tanga Ishima 1:20, 21.) Biblia nu mikanda yetu iko, yana khala nu “ndunge jia giamatshidia,” ndunge jiana katuga gudi Yehowa. Athu ana khala nu funu ya ndunge jia luholo elu hagula ajiya guheta monyo wa mayilago. Tuana suanguluga gula muthu watshigina mukanda wetu. Uvi athu ako ana tuna gawo. Ana tshigina ndo gujiya ndaga Biblia yana zuela. Ako ana gutulela. Ana zuela egi Biblia idi mukanda wa mualeha. Uvi athu ako ana zuela ndaga jiabola mukunda nu malongo a Biblia atadila mikhuala yatagana. Ana tangiza egi athu anyi ana landula malongo ene, ana khala enya ndaga jiakola, ana zuela nji ndaga jiabola mukunda nu athu ako. Uvi Yehowa wana landula guhana ndunge jia giamatshidia gudi athu agasue. Luholo lutshi?
2. Gui tuajiya guheta ndunge jiana katuga gudi Yehowa? Itshi athu avula ana tshita?
2 Yehowa wana gutukuatesa ha guheta ndunge jia giamatshidia mu njila ya Biblia. Athu avula ana khala nayo. Tudi nji nu mikanda iko yana kotelesa Biblia mu mazuelelo gubalega 1000. Hene tudi muhana Yehowa mersi luholo wana gutukuatesa ha guyiheta. Athu ana tanga mikanda yene nu ana kalegela malongo enji ana heta gubonga. Uvi athu avula ana tuna gutegelela Yehowa. Tangua ana zula ba desizio ana gudishila mutshima, ana landula nji matangi a athu. Ana gutusegulula luholo tuana landula malongo a Biblia. Mu longo edi tuza mumona ndaga yana tuma athu a gutshita ngenyi. Uvi tuzuelelenu thomo luholo tuajiya guheta ndunge jiana katuga gudi Yehowa.
GUJIYA YEHOWA MUABONGA GUANA GUTUKUATESA HA GUHETA NDUNGE
3. Itshi tudi naye gutshita ha guheta ndunge jia giamatshidia?
3 Gukhala nu ndunge guajiya gukotelesa gukalegela ndaga tuana jiya ha guzula ba desizio abonga. Uvi ha guheta ndunge jia giamatshidia tudi naye gutshita ndaga jiavula. Biblia idi muzuela egi: ‘Ha gukhala muthu watema udi naye guvuila Yehowa woma. Gujiya Nzambi wa Gijila guana hana ndunge.’ (Ish. 9:10) Gula tudi mutshigina guzula desizio diakoma, tudi naye gukamba gujiya matangi a Yehowa mu ndaga yene. Ha gujiya matangi enji, tudi naye gulonguga Biblia nu mikanda yetu iko. Gula tuatshita ngenyi, mbatumonesa egi tudi nu ndunge jia giamatshidia.—Ish. 2:5-7.
4. Mukunda natshi tudi muzuela egi phamba Yehowa wajiya gutuhana ndunge jia giamatshidia?
4 Phamba Yehowa wajiya gutuhana ndunge jia giamatshidia. (Roma 16:27) Mukunda natshi tuazuela ngenyi? Thomo, handaga Yehowa udi Mufugi wetu, wana jiya muabonga ima yagasua yafugile muene. (Ngi. 104:24) Yambadi, ima yagasua yafugile muene yana monesa ndunge jienji. (Roma 11:33) Ya thathu, athu ana kalegela malongo enji ana heta gubonga. (Ish. 2:10-12) Gula tudi mutshigina gukhala athu atema diago, tudi naye gutshigina ndaga tuakatuga gutanga. Tudi naye gubemba egi ndaga jiene jitukuatese ha guzula ba desizio abonga.
5. Itshi yana gubuila athu gula adi mutuna egi ishigo Yehowa wana gutuhana ndunge jia giamatshidia?
5 Athu avula tuana tagana nawo mu mudimo wa gulongesa ana tshigina egi ha mavu hadi nu ima yabonga. Uvi ana tuna egi Mufugi gakhalago guene, ima yene yalabele gudizogela. Athu ako ana sha gutshigina gudi Nzambi, uvi ana tangiza egi malongo a Biblia ashigo luko nu ndando. Hene ana sha mutshima mu ndunge jiawo hakhawo. Itshi yana guabuila? Mangino ha mavu lujingu ludi gikuatshi, luholo athu ana tuna gusha mutshima mu ndunge jia Nzambi? Ana khala nu gusuanguluga gua giamatshidia nga ndo adi nu felela mukunda nu masugu adi muza ba? Ndaga tudi mumona ha mavu awa jidi gututuma ha gutshigina giamatshidia egi: ‘Gula muthu watuna malongo a Yehowa, gajiyilego gukhala nu ndunge nu ukhaphumunyi.’ (Ish. 21:30) Ndaga yene idi gututuma ha gulandula gutoga Yehowa ndunge jia giamatshidia! Uvi mukunda natshi athu avula anago gutoga ndunge jiene?
MUKUNDA NATSHI ATHU AKO ANA TUNA NDUNGE JIANA KATUGA GUDI YEHOWA
6. Akuatshi ana tuna gutegelela ndunge jiana katuga gudi Yehowa? (Ishima 1:22-25)
6 Athu avula ana tuna gutegelela tangua ndunge jiana gatuka gudi Yehowa “jidi mutamega mu dijui diakola mu bala-bala.” Biblia idi muzuela egi gudi nu athu a maluholo thathu ana tuna ndunge jiene: “Athu aheya,” ‘athu ana lela athu ako,’ nu “ihulu.” (Tanga Ishima 1:22-25.) Tutadilenu muabonga ndaga jiana tuma athu ene ha gutuna ndunge jiana katuga gudi Yehowa. Tutadilenu nji luholo tuajiya gutuna gubua gifua ene.
7. Mukunda natshi athu ako ana tomba gukhala “athu a heya”?
7 “Athu aheya” ana tshigina ndaga jiagasue ana tegelela. Yana khalago nji lamba ha guahuiga. (Ish. 14:15) Tuana tagana nu athu a luholo elu muavula mu mudimo wa gulongesa. Ha gufezegesa, mafumu a ikombelelo nu a politike ana huiga athu avula. Athu ako mukatshi diawo anavua gikenene tangua ana jiya egi mafumu ene ana guahuiga. Uvi athu adi muzuelewa mu Ishima 1:22 adi athu a heya handaga ene ana tomba gukhala ngenyi. (Yel. 5:31) Ana landula matangi awo, uvi ana tuna gulonguga ndaga jidi mu Biblia nga gutumagela mikhuala ya Yehowa. Athu avula mukatshi diawo, ana zuela gifua luholo mukhetu mumoshi wa gu Quebec mu gifutshi gia Canada wazuelele egi: “Gula nganga-nzambi wana gutuhuiga idi gubola guenji, uvi gushigo guetu!” Esue tuana tshigina ndo gulandula athu a luholo elu!—Ish. 1:32; 27:12.
8. Itshi yajiya gutukuatesa ha guheta ndunge?
8 Biblia yana gutukuatesa hagula tukhadigo athu a heya uvi ha gukhala “athu agukula mu luholo [luetu] lua gukotelesa ndaga.” (1 Kol. 14:20) Tuana heta ndunge tangua tuana kalegela malongo a Biblia mu monyo wetu. Gula tuakalegela malongo ene, mbaatukuatesa ha gulenga malamba ajiya gutubuila nu ha guzula ba desizio abonga. Tudi naye gutangiza muabonga ba desizio tuana zula. Gula tuana longuga Biblia, tuana guya nji mu gudibungisa gua mu hungu, tuajiya gudihula egi itshi yana gungukanga njila ha gudihana gudi Yehowa nu gubatijiwa? Gula tuabatijiwe gale, tuana tshita ngolo ha gubua alongeshi abonga a lukuma luabonga? Ba desizio etu ana monesa egi tuana kalegela malongo a Biblia? Tuana monesa makalegelo abonga tangua tuana kalegela athu ako ndaga? Gula tudi nu ndaga jiagusombegesa, tudi naye gutangigiza muavula malongo a Yehowa ana ‘kuatesa muthu waheya ha gukhala nu ndunge.’—Ngi. 19:7.
9. Luholo lutshi “athu ana lela athu ako” ana monesa egi ana tuna ndunge jiana katuga gudi Yehowa?
9 “Athu ana lela athu ako” ana tuna nji ndunge jiana katuga gudi Nzambi. Matangua ako tuana tagana nu athu a luholo elu mu mudimo wa gulongesa. Athu ene ana tshigina gulela athu ako. (Ngi. 123:4) Biblia yadiangele guzuela egi mu masugu a gisugishilo athu ana lela athu ako mbaakhala avula. (2 Phet. 3:3, 4) Mangino athu ako ana tuna gutegelela malongo ana gutuhana Nzambi ha gututemesa gifua muatunyine iwaji ya Lota. (Gis. 19:14) Avula mukatshi diawo ana lela athu ana anyi tumagela malongo a Biblia. Athu ene ana lela athu ako handaga ana tshigina gulandula “nzala jiawo jia ima ishigo munemesa Nzambi.” (Yuda 7, 17, 18) Biblia yana monesa egi athu ana lela athu ako adi gifua ba aposta nu athu atunyine Yehowa!
10. Itshi yajiya gutukuatesa ha gutuna gulandula khadilo dia athu ana lela athu ako? (Ngimbo 1:1)
10 Itshi yajiya gutukuatesa ha gutuna gulandula khadilo dia athu ana lela athu ako? Tudi naye gutuna gukuata ufuta nu athu ana khala nu khadilo dia gufeta athu ako. (Tanga Ngimbo 1:1.) Yakotelesa egi tudi naye gutuna gutanga nga gutegelela ndaga jia ba aposta. Gula tuatemelego, tuajiya gusendesa guzuela ndaga jiabola mukunda nu Yehowa nu gutuna utuameji wana gutuhana organizasio wenji. Hene muthu nu muthu mukatshi dietu wajiya gudihula egi: ‘Tangua ana gutuhana utuamenji nga ukoteleshi mu ndaga imoshi ngenyi, ngana khala nu khadilo dia guboguta ba? Ngana khala nu khadilo dia gukamba gubola gudi athu ana gututuameza?’ Yehowa mbawusuanguluga nu esue gula tudi mutshita yagasue ha gubemba makalegelo awa mu phushi.—Ish. 3:34, 35.
11. Luholo lutshi “ihulu” yana tadila mikhuala ya Yehowa?
11 Athu ako ana gutuna ndunge jiana katuga gudi Yehowa idi “ihulu.” Adi ihulu handaga ana tuna gutumagela mikhuala ya Yehowa. Ana kalagala ndaga jiana guasuanguluisa. (Ish. 12:15) Athu ene ana tuna Yehowa Nzambi wana gutuhana ndunge. (Ngi. 53:1) Tangua tuana tagana nawo mu mudimo wa gulongesa, ana zuela ndaga jiabola mukunda nu esue handaga tuana nemesa mikhuala ya Biblia. Uvi ashigo nga nu gima gimoshi giabonga ajiya gutuhana. Biblia idi muzuela egi: ‘Gihulu giana hetago ndunge jia giamatshidia; giana khalago nu ndaga ya guzuela ha mufolo wa dimbo.’ (Ish. 24:7) Gihulu giana khalago nu longo diabonga dia guhana athu ako. Hene Yehowa wana gututemesa ha ‘gulenga ihulu’!—Ish. 14:7.
12. Itshi yajiya gutukuatesa ha gutuna gutshita ndaga gifua ihulu?
12 Esue tushigo gifua athu ana tuna malongo a Nzambi. Uvi tuana zumba luholo luenji lua gutshita ndaga nu mikhuala yenji yagasue. Tuana kolesa guzumba guetu mukunda nu Nzambi, tangua tuana fuanesa gubonga guana heta athu ana gumutumagela nu malamba ana buila athu anago gumutumagela. Athu ana tuna gutumagela malongo a Yehowa nu guheya guagasue ana tagana nu malamba. Henyaha tuzuelelenu gubonga tuajiya guheta gula tudi mutumegela malongo a Yehewa.—Ngi. 32:8, 10.
13. Yehowa wana gutushinjiga ha gutshigina malongo enji ba?
13 Yehowa wana hana malongo enji gudi muthu wagasue, uvi ganago gutushinjiga ha guatshigina. Wana monesa malamba ana buila athu ana tuna gutumagela malongo enji. (Ish. 1:29-32) Athu ana tuna gutumagela Yehowa ‘mbaatagana nu malamba mukunda nu ndaga ana tshita.’ Mbaatagana nu malamba avula mukunda nu makalegelo awo, gungima Yehowa mbawashiya. Uvi Yehowa udi mulaya athu ana gumutumagela egi: ‘Muthu udi gunguvila mbawukhala mu ubambi, muene mbagashigo muvua woma wa malamba.’—Ish. 1:33.
NDUNGE JIANA KATUGA GUDI YEHOWA JIANA GUTUBATELA GUBONGA
Tangua tuana hana ba komantere mu gudibungisa tuana kolesa ufuta wetu nu Yehowa (Tala paragrafe 15)
14-15. Longo ditshi tuazula mu mbimbi jidi mu Ishima 4:23?
14 Tangua tuana kalegela malongo a Yehowa tuana heta gubonga. Gifua luholo tuayimonyi, Yehowa wana hana malongo gudi muthu wagasue wana guatshigina. Ha gufezegesa, mu mukanda wa Ishima Yehowa udi gutuhana malongo ajiya gutukuatesa mu monyo wetu. Tutadilenu ifezegeselo nguana idi mumonesa luholo tuajiya gukalegela malongo ene.
15 Khala mubamba mutshima waye wa gifuanesa. Biblia idi muzuela egi: ‘Mukatshi dia ima yagasue wajiya gubamba, bamba mutshima waye, handaga guene guana katuga monyo.’ (Ish. 4:23) Ha gubamba mutshima wetu, tudi naye gudia ima yabonga, gutshita saga jiana kolesa muila nu gutuna makalegelo abola. Tudi naye nji gutshita luholo lumoshi ha gubamba mutshima wetu wa gifuanesa. Tudi naye gutanga Mbimbi ya Nzambi lusugu nu lusugu. Tudi naye gulondega gudibungisa guetu nu guhana ba komantere. Tudi naye nji gudihana muavula mu mudimo wa gulongesa. Tuana tuna makalegelo ajiya gubolesa matangi etu, gifua saga jiana sunzula ndaga jia musonyi nga ufuta wabola.
Gutuna gudisagesa muavula mukunda nu makuta, guana gutukuatesa ha gusuanguluga nu ima tudi nayo (Tala paragrafe 16)
16. Mukunda natshi Ishima 23:4, 5 idi nu ndando mukunda nu esue?
16 Khala musuanguluga nu ima udi nayo. Biblia idi gutuhana longo edi: ‘Udihudisago ha guheta umonyi. . . . Gula wahaga meso aye guene, mbawushigo guwumona, handaga mbawuhaga diago mahambu gifua njila ya khuyi, mbawuzuga gosa.’ (Ish. 23:4, 5) Yana khalago lamba ha gutotesa umonyi. Uvi mangino, athu adi nu umonyi nu jiene phutu ana gudisagesa muavula ha guheta makuta. Gishina giene mbala jiavula ana sendesa gutshita ndaga jiana bolesa lukuma luawo, ufuta wawo nu Yehowa nu sante yawo. (Ish. 28:20; 1 Tim. 6:9, 10) Uvi, ndunge jiana katuga gudi Yehewa jiana gutukuatesa ha gutuna gudisagesa muavula mukunda nu makuta. Ndunge jiene jiana gutukuatesa nji ha gutuna gukhala nu nzala ya ima yavula vula nu ha gusuanguluga nu ima tudi nayo.—Mulo. 7:12.
Gutangigiza gutuama dia guzuela guana gutukuatesa ha gutuna guzuela mbimbi jiajiya gusagesa athu ako (Tala paragrafe 17)
17. Luholo lutshi tuajiya guzuela ‘mbimbi gifua muthu watema’ adi muzuelela mu Ishima 12:18?
17 Khala mutangiza gutuama dia guzuela. Gula tuatemelego, mbimbi jietu jiajiya gusagesa athu ako. Biblia idi muzuela egi: ‘Guzuela ndaga gutangiza ndo gudi gifua gunamenesa muthu nu phogo ya khusa, uvi mbimbi jia muthu watema jiana saga.’ (Ish. 12:18) Tuana bamba ufuta wabonga nu athu ako gula tushigo muzuelela gubola guawo. (Ish. 20:19) Gula tudi mutshigina egi mbimbi jietu jikolese athu ako ha fundo dia guanamenesa, tudi naye gutanga muavula Mbimbi ya Nzambi nu gutangigiza ndaga tudi mutanga. (Luka 6:45) Gula tudi mutangigiza ndaga Biblia yana longesa, mbimbi jietu jiajiya gukhala gifua “gito gia ndunge” jiana kolesa athu ako.—Ish. 18:4.
Gukalegela malongo ana gutuhana organizasio guana gutukuatesa ha gubua alongeshi abonga (Tala paragrafe 18)
18. Luholo lutshi Ishima 24:6 yajiya gutukuatesa mu mudimo wa gulongesa?
18 Khala mukalegela malongo ana gutuhana organizasio wa Yehowa. Biblia idi gutuhana longo edi dia ndando: ‘Gula utuameji wabonga udi guene mbawulua ita, mbawubinga ndaga udi mutshita gula ahanyi a malongo adi avula.’ (Ish. 24:6) Luholo lutshi gukalegela ndaga jidi mu verse eyi guajiya gutukuatesa ha gukhala alongeshi abonga? Tudi naye gulandula malongo ana gutuhanewa ha fundo dia gukalagala ndaga mu luholo luetu hakhetu. Mu gudibungisa gua mukatshi dia phoso, tuana heta malongo ana monesa luholo luabonga alongeshi ako ana kalagala mudimo wa gulongesa. Tuana heta nji ikadigilo gifua mikanda nu video, yajiya gukuatesa athu ha gukotelesa malongo a Biblia. Wana tshita ngolo ha gukalegela ikadigilo yene mu luholo luabonga ba?
19. Luholo lutshi tuana tadila malongo ana gutuhana Yehowa? (Ishima 3:13-18)
19 Tanga Ishima 3:13-18. Tuana suanguluga diago muavula nu malongo adi mu Biblia! Malongo ene ana gutukuatesa muavula mu monyo wetu. Mu longo edi tuazuelela malongo abonga adi mu mukanda wa Ishima. Ya diago, Biblia idi nu malongo abonga ana gutuhana Yehowa. Tudi naye gukalegela malongo ene mu ndaga jiagasue tudi mutshita mu monyo wetu. Mangino athu avula anago gutumagela malongo ene. Uvi Biblia idi mumonesa egi ‘athu ana kalegela malongo ene ana khala nu gusuanguluga.’
LUNGIMBO 36 “Préservons nos cœurs”
a Ndunge jiana gutuhana Yehowa jiabalega ima yagasue tuajiya guheta ha mavu awa. Mu longo edi tuza muzuelela mbimbi eji jia gifuanesa jidi mu mukanda wa Ishima; ndunge jidi mutamega mu dijui diakola mu bala-bala dia dimbo. Tuza mumona luholo tuajiya guheta ndunge jia giamatshidia, gishina athu ako ana tuna gutegelela ndunge jiana katuga gudi Yehowa nu mukunda natshi idi nu ndando ha gutegelela ndunge jiene.