LONGO DIA 42
‘Athu ana Sala ya Gujinginyina Gudi Yehowa ana Khala nu Gusuanguluga’
‘Gusuanguluga gudi nu athu adi musala ya gujinginyina . . . , nu adi mutumagela mukhuala wa Yehowa.’—NGI. 119:1.
LUNGIMBO 124 Soyons fidèles
NDAGA JIDI MU LONGO EDIa
Aphangi’etu a mala nu a akhetu a gikhesa ambiwe mu bologo luholo ana sala ya gujinginyina gudi Yehowa (Tala paragrafe 1-2)
1-2. (a) Luholo lutshi mafumu ako a ha mavu awa ana monesa akombeledi a Yehowa lamba? Itshi akombeledi a Yehowa ana tshita? (b) Mukunda natshi tuajiya gukhala nu gusuanguluga ikhale tudi musagesewa? (Zuelelenu nji gifuanesa gidi holu dia gizula.)
MANGINO ha mavu agasue mudimo wetu watunyishiwe gale mu ifutshi gubalega 30. Mu ifutshi yene iko, mafumu ana gumba aphangi’etu mu bologo. Itshi yabola ana kalagala? Ana kalagago nga gima giabola. Yehowa nji wana jiya egi ana tshitago gubola. Ana kuatewa handaga ana tanga nu gulonguga Biblia, ana longesa lukuma luabonga nu ana guya mu gudibungisa gua mu hungu. Ana tuna nji gudinginyisa mu ndaga jia politike. Akombeledi a Yehowa ana tagana nu malamba akola, uvi ana sala ya gujinginyina gudi muene nu ana gumukombelela nu mutshima wawo wagasue. Ana khala nu gusuanguluga luholo ana sala ya gujinginyina gudi Yehowa!
2 Yajiya gukhala egi wana mona photo jia Matemue a Yehowa ako ambiwe mu bologo uvi ana khala nu gikhesa nu gusuanguluga. Ana khala nu gusuanguluga handaga adi mujiya egi Yehowa wana suanguluga nawo luholo ana sala ya gujinginyina gudi muene. (1 Gudi. 29:17a) Yesu wazuelele egi: “Gusuanguluga gudi nu athu adi mumonesewa lamba mukunda nu ndaga jiabonga . . . Suangulugenu, khalenu nu gusuanguluga guavula handaga gishimbigo gienu gidi giavula.”—Mat. 5:10-12.
GIFEZEGESELO TUAJIYA GULANDULA
Phetelo nu Yone adi gifezegeselo giabonga Aklisto adi naye gulandula gula adi musophesewa gu tribinale mukunda nu gutshigina guawo (Tala paragrafe 3-4)
3. Itshi apostolo akalegele tangua ataganele nu umbalagaji? Mukunda natshi? (Makalegelo 4:19, 20)
3 Mu siekle ya thomo, apostolo asagesewe handaga akhelele mulongesa ndaga jiatadila Yesu. Mangino nji aphangi’etu avula adi mutagana nu malamba a luholo lumoshi. Mbala jiavula manzuji a gu tribinale yakoma ya enya Yuda ‘awambelele apostolo egi ashigo naye guzuela nga ndaga imoshi nga gulongesa mu jina dia Yesu.’ (Makal. 4:18; 5:27, 28, 40) Itshi apostolo atshitshile? (Tanga Makalegelo 4:19, 20.) Akhalele mujiya egi fumu wabalega gukoma waawambelele ‘ha gulongesa athu lukuma luabonga nu gulongesa ndaga jiatadila’ Klisto. (Makal. 10:42) Phetelo nu Yone azuelele nu gikhesa giagasue egi tudi naye gutumagela Nzambi uvi manzuji ndo. Azuelele nji egi mbatushigo mubemba gulongesa lukuma luabonga luatadila Yesu. Yakhalele gifua akhalele muhula manzuji ene egi: ‘Mudi mutangiza egi ufumu wenu wabalega ufumu wa Nzambi ba?’
4. Ha gutadila Makalegelo 5:27-29 itshi apostolo akalegele? Luholo lutshi tuajiya gulandula gifezegeselo giawo?
4 Aklisto agasue a giamatshidia ana landula gifezegeselo giabonga gia apostolo. Ana tshita yagasue ha “gutumagela Nzambi uvi athu ndo.” (Tanga Makalegelo 5:27-29.) Apostolo abetewe fimbu handaga asalele ya gujinginyina gudi Nzambi. Uvi azogele gu tribinale yakoma ya enya Yuda “nu gusuanguluga guagasue, handaga Nzambi waamonele egi akhalele athu atagana luholo a aseguluile mukunda nu jina dia Yesu.” Alanduile nji gulongesa lukuma luabonga!—Makal. 5:40-42.
5. Mihu itshi tuajiya gudihula?
5 Gifezegeselo gia apostolo giajiya gutuma athu ha gudihula egi: Luholo lutshi desizio diazudile apostolo dia gutumagela Nzambi uvi athu ndo didi gudivua nu verse yana zuela egi “udi naye gutumagela mafumu a leta”? (Roma 13:1) Luholo lutshi tuajiya “gutumagela baguvernema nu ahinyinyi,” gifua muezuelele Phaula nu gulandula gusala ya gujinginyina gudi Nzambi Fumu Wabalega Gukoma?—Tito 3:1.
“MAFUMU A LETA”
6. (a) Ha gutadila Roma 13:1 itshi tudi naye gukalagala mukunda nu “mafumu a leta”? (b) Itshi tudi mujiya mukunda nu mafumu agasue adi muhinyina mangino?
6 Tanga Roma 13:1. Aklisto adi naye gutumagela “mafumu a leta.” Mafumu ene ana tshita yagasue hagula athu akhale mu guhuima nu hagula atumagele mikhuala. Matangua ako nji ana luila akombeledi a Yehowa. (Gumo. 12:16) Hene tudi naye gufuta itadi, tudi naye nji guanemesa, guavila woma nu gutumagela mikhuala yawo. (Roma 13:7) Mafumu awa ana hinyina handaga Yehowa waahanele ufumu wene. Yesu wamonesele ndaga yene haphelo tangua guvelenele Phonse Philato wa gu Roma wamuhudile mihu. Tangua Philato wazuelele egi udi nu ufumu wa guzula desizio dia guhuluisa Yesu nga dia gumushiya, Yesu wazuelele egi: “Aye ushigo nga nu ufumu umoshi holu diami gula waguhanewego mu dilu.” (Yone 19:11) Mangino nji ufumu wagasue wa athu udi nu gisugishilo, udi luholo lumoshi nu ufumu wakhalele nawo Philato.
7. Mu ndaga jitshi tushigo naye gutumagela mafumu a leta? Itshi ashigo naye gujimbila?
7 Aklisto adi naye gutumagela mikhuala ya mafumu a leta gula ishigo mushiya mikhuala ya Nzambi. Uvi gula atutoga ha gukalagala ndaga jiana tuna Nzambi nga gula atutunyisa ha gutshita ndaga jiana gututoga muene, tushigo naye guatumagela. Ha gufezegesa, ajiya gutoga mavuala ha guya mulua ita mukunda nu gifutshi.b Nga ndo ajiya gututunyisa ha gukalegela Biblia nga mikanda yetu iko. Ajiya nji gututunyisa ha gulongesa nu gukombelela Yehowa hamoshi. Gula mafumu ene adi mukalegela ufumu wawo mu luholo luabola ha gusagesa alandudi a Klisto, Yehowa mbawasophesa. Yehowa wana mona ndaga ana kalagala!—Mulo. 5:8.
8. Gudisha gutshi gudi mukatshi dia Yehowa nu mafumu a ha mavu awa?
8 “Mafumu a leta” nga ba guvernema adi nu ufumu wakoma, uvi ashigo mafumu abalega gukoma. Phamba Yehowa udi Fumu Wabalega Gukoma. Mafundo avula mu Biblia ana gumutamega egi: ‘Nzambi wa Wabalega Gukoma.’—Dan. 7:18, 22, 25, 27.
“NZAMBI WABALEGA GUKOMA”
9. Itshi Danyele wamonele mu vizio?
9 Profete Danyele wamonele vizio jiamonesele egi Yehowa udi Fumu wana hinyina mafumu agasue. Danyele wamonele shitu nguana jiakoma. Shitu jiene jiana monesa ma ufumu anyi ahinyine mavu agasue; Babilona, Mede nu Phelese, Grece, Roma nu puissance anglo-américaine ufumu wana hinyina mavu agasue mangino. (Dan. 7:1-3, 17) Gungima Danyele wamonele Yehowa ya gukhala ha gife gia ufumu mu dilu. (Dan. 7:9, 10) Ndaga jiamonele Danyele gungima jidi naye gukuatesa athu adi muhinyina mangino ha gumonesa gutema.
10. Gudi akuatshi Yehowa mbawuhana ufumu wa athu adi muhinyina mangino? Ndaga yene idi mumonesa egi Yehowa udi Nzambi ya luholo lutshi? (Danyele 7:13, 14, 27)
10 Tanga Danyele 7:13, 14, 27. Nzambi mbawutambula ufumu wagasue gudi athu adi muhinyina mangino nu mbawuhana ufumu wene gudi athu adi nu ngolo jiavula. Athu ene akuatshi? Gudi ‘muthu mumoshi udi gifua mun’a muthu,’ yakotelesa Yesu Klisto nu gudi “athu a gijila a Nzambi Wabalega Gukoma,” yakotelesa athu 144 000 anyi mbahinyina “ivo nu ivo.” (Dan. 7:18) Yadiago Yehowa udi “Nzambi Wabalega Gukoma” handaga phamba muene udi nu ufumu wa gutshita ngenyi.
11. Ndaga itshi iko Danyele wasonegele idi mumonesa egi Yehowa wana hinyina ifutshi yagasue?
11 Ndaga jiamonele Danyele jidi gudivua nu ndaga jiadiangele guzuela muene. Wazuelele egi: ‘Nzambi wa mu dilu, muene wana katula mafumu nu wana haga mafumu.’ Wasonegele nji egi: ‘Nzambi Wabalega Gukoma muene wana tala ma ufumu agasue nu wana hana ufumu wene gudi muthu wagasue udi mutshigina muene.’ (Dan. 2:19-21; 4:17) Gudi nu ifezegeselo idi mumonesa egi Yehowa wakatudile mafumu nu wahagele mafumu ako!
Yehowa watambudile Beleshazale ufumu, wawuhanele gudi enya Mede nu Phelese (Tala paragrafe 12)
12. Hana gifezegeselo gidi mumonesa egi mu tangua dikulu Yehowa wakatudile mafumu ha ife yawo ya ufumu. (Tala gifuanesa.)
12 Yehowa wamonesele diago egi udi nu ufumu wakoma gubalega “mafumu a leta.” Tutadilenu ifezegeselo thathu. Farao wa gu Ejipitu wabuishile akombeledi a Nzambi ahiga nu wakhalele mutuna guabemba ha guvutuga mu gifutshi giawo. Uvi Nzambi waazolele mu uhiga wene nu washiyile Farao mu Kianga gia Benga. (Guz. 14:26-28; Ngi. 136:15) Fumu Beleshazale wa gu Babilona wakalegele wano nu ‘waditumbuishile gutuama dia Fumu wa mu dilu, watumbuishile nzambi jialondewe nu utadi wa wolo nu wa siliva’ ha fundo dia gutumbuisa Yehowa. (Dan. 5:22, 23) Uvi Nzambi wamuvishile sonyi. Mu “phipha ya lusugu luene,” Beleshazale washiyiwe, ufumu wenji wahanewe gudi enya Mede nu Phelese. (Dan. 5:28, 30, 31) Fumu Helode Agripa I wa gu Palestine wahanele njila egi ashiye mupostolo Yakoba. Gungima wambile mupostolo Phetelo mu bologo, wakhalele nji mutshigina gumushiya. Uvi Yehowa wakangele Helode njila hagula gashiyigo Phetelo. “Muanjelo wa Yehowa wabetele Helode,” hene gafile.—Makal. 12:1-5, 21-23.
13. Hana gifezegeselo gidi mumonesa luholo Yehowa wabingile mafumu akhalele muhinyina.
13 Yehowa wamonesele nji egi udi Fumu Wabalega Gukoma gudi mafumu akhalele muhinyina. Wakhalele muluila enya Isalele, waakuatesele ha gushiya mafumu 31 a gu Kanana nu ha gutambula mafundo akoma mu Mavu a Gutendelela. (Yosh. 11:4-6, 20; 12:1, 7, 24) Yehowa waakuatesele nji ha gubinga Fumu Bene-Hadada nu mafumu ako 32 a gu Siliya ajile gualuisa.—1 Maf. 20:1, 26-29.
14-15. (a) Ndaga jitshi Fumu Nebukadenezale nu Daliyuse azuelele mukunda nu ufumu wa Yehowa? (b) Ndaga itshi muyimbi wa ngimbo wazuelele mukunda nu Yehowa nu gifutshi gienji?
14 Mu ba okazio avula, Yehowa wamonesele nji egi udi Nzambi Wabalega Gukoma! Ha fundo dia gutumbuisa Yehowa, Fumu Nebukadenezale wa gu Babilona waditumbuishile mukunda nu ‘ngolo jienji nu lutumbu luenji nu ufumu wenji.’ Hene Nzambi wamubuishile muenya malui. Tangua misongo yene yahuile Nebukadenezale ‘watumbuishile Nzambi Wabalega Gukoma,’ wakotelesele egi ufumu wa “[Yehowa] udi wa ivo nu ivo.” Wazuelele luko egi: ‘Gushigo nga nu muthu wajiya gukanga Yehowa njila ha gutshita ndaga idi mutshigina muene.’ (Dan. 4:30, 33-35) Tangua gutshigina gua Danyele gualolewe, Yehowa wamuhuluishile mu wina dia khoshi. Gungima Fumu Daliyuse wazuelele egi: ‘Muthu wagasue udi naye guvila Nzambi wa Danyele woma. Handaga udi Nzambi wa monyo nu mbawukhala mayilago. Ufumu wenji mbawukatudiwago, uhinyinyi wenji mbawukhala ivo nu ivo.’—Dan. 6:7-10, 19-22, 26, 27.
15 Muyimbi wa ngimbo wazuelele egi: ‘Yehowa gana bembago egi ifutshi itagenese ndaga adi mutshigina; wana kanga athu njila ha gutagenesa felela diawo.’ Wazuelele nji egi: ‘Gusuanguluga gudi nu gifutshi ginyi Yehowa udi Nzambi wawo, athu atombele muene ha gukhala athu enji diago adi nu gusuanguluga.’ (Ngi. 33:10, 12) Idi diago nu ndando ha gusala ya gujinginyina gudi Yehowa!
ITA YA GISUGISHILO
Masuta a Yehowa a mu dilu mbaabinga ifutshi yana khala nu umbalagaji nu Yehowa nu akombeledi enji (Tala paragrafe 16-17)
16. Mu ndaga itshi tudi naye gusha mutshima tangua “lamba diakola” mbadisendesa? Mukunda natshi? (Tala gifuanesa.)
16 Tuana tanga ndaga jiakalegele Yehowa mu tangua dikulu. Itshi mbayikalegewa mu masugu adi muza? Tudi naye gusha mutshima egi Yehowa mbawuhuluisa athu adi a gujinginyina gudi muene mu tangua dia “lamba diakola.” (Mat. 24:21; Dan. 12:1) Mbawahuluisa tangua ifutshi mbayidibungisa (Goga wa gu Magoga) ha gualuisa. Ngatshima ifutshi yagasue 193 ya ONU yadibungisa, mbayishigo mukhala nu ngolo jia guluisa Nzambi Wabalega Gukoma nu masuta enji a mu dilu! Yehowa walayele egi: ‘Mbanguditubuisa diago nu mbangudidijiga gu meso a ifutshi yavula; ene mbajiya egi ngudi Yehowa.’—Ezek. 38:14-16, 23; Ngi. 46:10.
17. Biblia yana zuela egi itshi mbayibuila mafumu a ha mavu nu itshi mbayikalegewa mukunda nu athu ana sala ya gujinginyina gudi Yehowa?
17 Tangua Goga mbawuluisa akombeledi a Yehowa, ita ya Alemagedona mbayisendesa. Mu tangua diene Yehowa mbawushiya “mafumu a ha mavu agasue.” (Gumo. 16:14, 16; 19:19-21) Uvi ‘athu abonga mbaakhala ha mavu, athu ana sala ya gujinginyina mbaasala hene.’—Ish. 2:21.
TUDI NAYE GUSALA YA GUJINGINYINA GUDI YEHOWA
18. Itshi Aklisto avula a giamatshidia ana tshita? Mukunda natshi? (Danyele 3:28)
18 Sendese mualeha, Aklisto avula a giamatshidia ana tagana nu malamba handaga ana zumba Yehowa Fumu Wakoma. Ana tshita yagasue ha gusala ya gujinginyina gudi Yehowa. Adi gifua mavuala thathu a Hebelu anyi asalele ya gujinginyina gudi Yehowa Fumu Wakoma, gungima muene waahuluishile ha jigo dia tshuya.—Tanga Danyele 3:28.
19. Yehowa mbawusophesa akombeledi enji ha gutadila ndaga jitshi? Itshi tudi naye gukalagala?
19 Davidi wamonesele egi gusala ya gujinginyina gudi Nzambi gudi nu ndando. Wasonegele egi: ‘Yehowa mbawuhana athu ndola. Yehowa ngusophese ha gutadila ndaga jiabonga ngana kalagala nu ha gutadila gujinginyina guami gudi aye.’ (Ngi. 7:8) Wasonegele luko egi: ‘Giamatshidia nu gujinginyina guami gudi aye gungubambe.’ (Ngi. 25:21) Idi nu ndando ha gusala ya gujinginyina gudi Yehowa ngatshima tuatagana nu ndaga ya luholo lutshi! Ngenyi mbatuzuela gifua muasonegele muyimbi wa ngimbo egi: ‘Gusuanguluga gudi nu athu adi musala ya gujinginyina . . . , nu adi mutumagela mukhuala wa Yehowa.’—Ngi. 119:1.
LUNGIMBO 122 Soyons fermes, inébranlables!
a Biblia yana monesa egi esue Aklisto tudi naye gutumagela mafumu a ha mavu awa. Uvi mafumu ene ako ana khala nu umbalagaji nu Yehowa nu akombeledi enji. Luholo lutshi tuajiya gutumagela mafumu ene nu gusala ya gujinginyina gudi Yehowa?
b Tala longo “Enya Isalele Ikulu Akhalele Mulua Ita, Mukunda Natshi Esue Tuanago Gulua?” mu Inzo Yaleha ya Mutaledi eyi.