LETA FOR OLKETA ROMANS
1 From Paul, wanfala slave blo Christ Jesus, wea hem appointim* mi for talemaot gud nius blo God,+ 2 wea hem promisim bifor kam thru lo olketa profet blo hem insaed lo olketa Holy Raeting, 3 wea gud nius hia hem abaotem Son blo hem, wea hem born olsem man from pikinini* blo David,+ 4 bat wea paoa blo holy spirit mekem pipol for luksavve dat hem Son blo God,+ taem hem resurrect from dae.+ Yes, hem nao Jesus Christ wea Lord blo iumi. 5 Thru lo hem, mifala kasem bigfala kaeness* and appointment olsem aposol+ for kolem pipol blo evri nation for showimaot faith and obeyim hem+ mekem nem blo hem kasem glory. 6 God kolem iufala tu from midolwan olketa nation for kamap follower blo Jesus Christ. 7 For evriwan wea stap lo Rome, wea God lovem and chusim for kamap holy pipol blo hem:
Mi laekem for iufala kasem bigfala kaeness* and peace from God wea hem Dadi blo iumi and Lord Jesus Christ.
8 First samting, mi sei thankiu lo God blo mi thru lo Jesus Christ for iufala evriwan, bikos pipol lo full world story abaotem faith blo iufala. 9 God wea mi worshipim witim full heart* blo mi taem mi talemaot gud nius abaotem Son blo hem, hem witnessim dat mi evritaem storyim iufala lo olketa prea blo mi.+ 10 Mi begim God dat sapos hem fitim will blo hem, gogo bae mi kasem iufala. 11 Bikos mi laekem tumas for lukim iufala mekem mi savve givim spiritual present lo iufala for strongim iufala, 12 or, wat mi minim nao, iumi encouragem each other, faith blo iufala encouragem mi,+ and faith blo mi encouragem iufala.
13 Bat olketa brata, mi laekem iufala for savve dat staka taem nao mi laek for kam lo iufala, bat evritaem samting hem stopem mi for no kam. Mi laek kam for lukim olketa gud samting wea kamaot from preaching waka blo mi lo there, olsem mi duim lo olketa nara nation tu. 14 Mi garem responsibility for helpem* Greek pipol and olketa foreigner* tu, pipol wea wise and pipol wea no garem gud tingting tu. 15 Dastawe mi laekem tumas for talemaot gud nius lo iufala lo Rome tu.+ 16 Mi no shame lo disfala gud nius+ bikos gud nius hia hem pruv lo paoa blo God for sevem eniwan wea garem faith,+ firstaem for olketa Jew+ and bihaen for olketa Greek.+ 17 Bikos pipol wea garem faith luksavve dat thru lo disfala gud nius, God showim olketa raeteous wei* blo hem and diswan strongim faith blo olketa,+ olsem olketa Holy Raeting talem: “Laef blo man wea raeteous bae followim faith.”+
18 Kros blo God+ hem showaot from heven againstim evri wei for no respectim God and olketa man wea no raeteous wea duim samting wea no stret for haedem truth+ from olketa narawan, 19 bikos wat olketa fit for savve lo hem abaotem God hem showaot klia finis, from God nao mekem datwan klia lo olketa.+ 20 Olketa wei blo God wea man no savve lukim hem showaot klia start kam lo creation blo world kam kasem distaem, bikos olketa showaot klia lo olketa samting wea hem wakem,+ and olketa showim tu paoa blo hem wea no savve finis+ and dat hem nao tru God.+ So olketa no garem eni excuse for no biliv lo God. 21 Nomata olketa savve finis lo God, olketa nating givim glory lo God wea hem shud kasem and olketa nating sei thankiu lo hem, bat hed blo olketa hem emti and olketa no garem gud tingting, and heart blo olketa wea karangge hem kamap dark.+ 22 Nomata olketa sei olketa wise, olketa kamap karangge 23 and mekem glory blo God wea no savve dae hem kamap olsem image blo man wea savve dae and blo olketa bird and blo olketa animal wea garem fofala leg and blo olketa reptile.*+
24 So bikos olketa laekem tumas for followim samting wea heart blo olketa laekem, God let go lo olketa,* wea mekem body blo olketa seleva kasem shame. 25 Olketa no laek bilivim truth abaotem God bat olketa chus for bilivim laea samting and tinghae and worshipim creation, no Creator, wea gohed kasem praise for olowe. Amen. 26 Dastawe God let go lo olketa and olketa duim barava dirty samting saed lo sex,+ bikos olketa woman laekem samting wea no natural taem olketa laek for duim sex witim woman nomoa+ 27 and olketa man tu no laekem samting wea natural* witim woman bat olketa laekem tumas for duim dirty samting witim olketa man nomoa, man go witim man,+ and duim barava nogud samting and bikos lo diswan olketa kasem full panisment* wea hem fitim sin wea olketa duim.+
28 From olketa no laek for luksavve lo God,* God let go lo olketa for followim tingting wea hem no appruvim, and olketa duim olketa barava nogud samting.+ 29 And olketa fulap lo evri samting wea no raeteous,+ wea wicked, greedy,*+ and nogud samting, olketa fulap lo wei for jealous,+ murder,+ raoa, laea,+ wei for spoelem man,+ and gossip, 30 spredim laea story for spoelem nem blo narawan,+ heitim God, no showim respect, praod, tokplas, planim nogud samting, disobeyim parents,+ 31 no laek for minim samting,+ no keepim agreement, no lovem narawan insaed famili, and no showim mercy. 32 Nomata olketa hia savve gud lo olketa raeteous law blo God, dat pipol wea duim evri samting hia fit for dae,+ olketa no gohed duim nomoa olketa samting hia bat olketa hapi tu lo pipol wea duim olketa samting hia.
2 Dastawe nomata hu nao iu,+ iu no garem eni excuse sapos iu judgem narawan. Bikos taem iu judgem narawan iu judgem iuseleva bikos iu wea iu judgem narawan, iu tu duim olketa sem samting.+ 2 So iumi savve dat judgment blo God hem followim truth, againstim olketa wea duim kaen samting olsem.
3 Bat hao, taem iu judgem olketa narawan wea duim olketa kaen samting olsem, wea iuseleva tu duim, iu tingse bae iu ranawe from judgment blo God? 4 Or hao, iu ting daonem bigfala kaeness,+ mercy,+ and patient fasin+ blo hem bikos iu no savve dat from God kaen tumas nao hem trae for leadim iu for repent?+ 5 Bat bikos iu bighed and heart blo iu no repent, iu hipimap kros for iuseleva lo day blo kros blo God and taem wea hem bae showim raeteous judgment blo hem.+ 6 And hem bae judgem each wan followim olketa samting wea hem duim:+ 7 laef olowe for olketa wea lukaotem glory and honor and body wea no savve rotten+ from olketa no givap for duim olketa gud samting, 8 bat for olketa wea laek tumas for raoa and wea disobeyim truth and duim samting wea no raeteous, God bae kros lo olketa and panisim olketa.+ 9 Trabol and hard taem bae kasem evri man* wea duim nogud samting, firstaem lo olketa Jew and bihaen lo olketa Greek, 10 bat for evriwan wea duim olketa gud samting bae olketa kasem glory and honor and peace, olketa Jew firstaem+ and bihaen olketa Greek.+ 11 Bikos God hem no fevarem eniwan.+
12 Evriwan wea duim sin from olketa no savve lo law bae olketa dae nomata olketa no followim law,+ bat evriwan wea savve lo law and duim sin bae law nao judgem olketa.+ 13 Bikos olketa wea herem nomoa law olketa no raeteous front lo God, bat olketa wea obeyim law nao God bae sei olketa raeteous.+ 14 Taem pipol blo olketa nation, wea no savve lo law,+ olketa seleva duim samting followim law, olketa pipol hia, nomata olketa no savve lo law, law hem stap insaed lo olketa. 15 Olketa hia nao pipol wea showim dat God hem raetem law insaed heart blo olketa, and konsens blo olketa hem witness for olketa, and tingting blo olketa hem accusim olketa or mekem excuse for olketa. 16 Diswan bae happen lo day wea God iusim Christ Jesus for judgem olketa secret samting wea olketa man duim,+ followim datfala gud nius wea mi talemaot.
17 So sapos iu wea iu wanfala Jew,+ wea iu trustim law and iu hapi bikos iu man blo God, 18 and iu savve lo will blo hem and iu laekem olketa samting wea barava important bikos olketa teachim* Law lo iu,+ 19 and iu convince dat iu man for leadim olketa wea blind, and iu wanfala laet for olketa wea stap lo darkness, 20 and iu man for stretem olketa wea no garem gudfala tingting, and iu man for teachim olketa smol pikinini, and iu garem frame blo knowledge and truth wea stap insaed lo Law— 21 iu man for teachim olketa narawan, so why nao iu no teachim iuseleva?+ Iu sei, “No steal,”+ so why nao iu steal? 22 Iu sei, “No duim adultery,”+ so why nao iu duim adultery? Iu barava heitim olketa idol, so why nao iu steal lo olketa temple? 23 Iu praod bikos iu garem law, so why nao iu nating respectim God lo wei for sin againstim Law? 24 Olsem olketa Holy Raeting talem finis+ “nem blo God hem barava kasem shame midolwan olketa nation bikos lo iufala.”
25 Iu bae kasem gud samting from wei for circumcise*+ only sapos iu obeyim law,+ bat sapos iu brekem law, nomata iu circumcise hem olsem iu nating circumcise nomoa. 26 So sapos man wea no circumcise+ hem obeyim wanem God laekem wea stap insaed Law, nomata hem no circumcise, hem olsem hem circumcise, iaman?+ 27 Man wea no circumcise lo body wea followim wat Law talem bae showim dat iu, man wea iu garem law wea olketa raetem finis and wea iu circumcise, iu guilty. 28 Bikos hem no wanfala Jew lo aotsaed,+ and wei for circumcise hem no samting lo aotsaed, lo body.+ 29 Bat hem wanfala Jew lo insaed,+ and holy spirit circumcisem hem lo heart,+ and no from law wea olketa raetem.+ Man olsem kasem praise from God, no from pipol.+
3 So, wat nao mekem olketa Jew winim olketa narawan, or wat nao gud samting wea kamaot from wei for circumcise?* 2 Staka gud samting. First samting, olketa nao kasem olketa holy toktok blo God.+ 3 So sapos olsem, why nao samfala Jew no garem faith? From olketa no garem faith, hao, diswan minim pipol no savve trustim God nao? 4 Nomoa stret! Bat God hem evritaem tok tru+ nomata evri man savve laea,+ olsem olketa Holy Raeting talem finis: “Samting wea iu talem bae pruvim dat iu raeteous and taem pipol judgem iu, bae iu win.”+ 5 Bat, sapos wei wea iumi no raeteous hem showim dat God hem raeteous, wat nao bae iumi talem? God hem evritaem followim justice taem hem showim kros blo hem, iaman? (Hem nao wat pipol savve talem.) 6 Yes, barava nao! Sapos God no raeteous, hao nao bae hem judgem disfala world?+
7 Bat sapos mi laea and laea toktok blo mi hem mekem truth blo God hem showaot klia go moa and hem kasem glory, why nao mi kasem judgment tu olsem wanfala man wea duim sin? 8 Or hao sapos iumi sei: “Iumi duim olketa nogud samting mekem olketa gud samting savve kam”? Samfala pipol spredim laea story for spoelem nem blo iumi taem olketa sei hem nao wat iumi savve talem. For tok stret, olketa pipol hia fit for kasem judgment.+
9 So hao, iumi olketa Jew winim olketa narawan? Nomoa stret! Iumi storyim finis dat olketa Jew and olketa Greek evriwan anda lo sin,+ 10 olsem olketa Holy Raeting talem finis: “No eni raeteous man hem stap, nomata wanfala bat nomoa tu.+ 11 No eni man wea wise hem stap, and no eni man wea lukaotem God hem stap. 12 Evri man olketa tane difren, and evriwan lo olketa kamap iusles, no eniwan wea kaen hem stap, nomata wanfala bat nomoa tu.”+ 13 “Throat blo olketa hem olsem grev wea open nomoa. Olketa iusim tongue blo olketa for talem laea toktok.”+ “Poison blo olketa poison snek hem bihaen lo lips blo olketa.”+ 14 “And mouth blo olketa hem fulap lo olketa curse, and toktok wea showim olketa heitim narawan.”+ 15 “Foot blo olketa ran kwiktaem for killim man dae.”*+ 16 “Trabol and bigfala sorre hem stap lo olketa road wea olketa followim, 17 and olketa no savve lo road blo peace.”+ 18 “Olketa nating fraet lo God.”+
19 Distaem iumi savve dat evri samting wea Law talem, hem for olketa wea anda lo Law, mekem no eniwan garem excuse and showim dat evriwan lo world fit for kasem panis from God.+ 20 Dastawe no eniwan* bae God ting lo hem olsem hem raeteous from hem followim law,+ bikos law nao mekem iumi garem stretfala knowledge abaotem sin.+
21 Bat distaem, hem klia dat man savve kamap raeteous front lo God nomata hem no followim Law,+ wea hem nao samting wea Law and Olketa Profet* talem,+ 22 yes, man savve raeteous front lo God thru lo wei for garem faith lo Jesus Christ, and diswan savve helpem evriwan wea garem faith. Evriwan semsem nomoa.+ 23 Bikos evriwan sin and fail for showim glory blo God,+ 24 and hem wanfala free present+ for God ting lo olketa olsem olketa raeteous, bikos lo bigfala kaeness*+ wea hem showim lo olketa taem hem mekem olketa kamap free thru lo ransom wea Christ Jesus hem peim.+ 25 God givim Christ olsem offering mekem man wea garem faith lo blood blo hem+ savve reconcile witim God.*+ Diswan hem for showim raeteous wei blo God bikos hem patient taem hem forgivim olketa sin wea pipol bifor olketa duim, 26 and hem showim raeteous wei blo hemseleva+ lo distaem tu, taem hem talemaot dat man wea garem faith lo Jesus+ hem raeteous.
27 So, hao, eni reason stap for man tok praod? Nomoa. Wat kaen law nao stopem man for tok praod? Hao, hem law wea sei dat samting wea man duim hem important?+ Nomoa, hem law wea sei man mas garem faith. 28 Bikos iumi savve dat God ting lo wanfala man olsem hem raeteous bikos lo faith and no bikos man duim wat law talem.+ 29 Or hao, hem God blo olketa Jew nomoa?+ Hao, hem no God blo pipol lo olketa nation?+ Yes, hem God blo pipol lo olketa nation tu.+ 30 From God hem wanfala,+ bae hem talemaot dat olketa pipol wea circumcise olketa raeteous+ bikos lo faith and pipol wea no circumcise olketa raeteous+ tu bikos lo faith blo olketa. 31 So hao, faith blo iumi hem finisim law? Nomoa! Faith blo iumi hem mekem law garem paoa.+
4 So bikos lo datwan, wat nao gud samting wea grandadi blo iumi Abraham wea iumi born kam from laen blo hem, hem kasem? 2 For example, sapos God ting lo Abraham olsem hem raeteous bikos lo olketa samting wea hem duim, hem bae garem reason for tok praod, bat datwan hem no followim tingting blo God. 3 Bikos wat nao Holy Raeting hem talem? “Abraham garem faith lo Jehovah,* and bikos lo datwan God ting lo hem olsem hem raeteous.”*+ 4 Sapos man hem duim waka, pei wea hem kasem hem no bikos lo bigfala kaeness* blo boss, bat hem samting wea hem shud kasem bikos lo waka wea hem duim.* 5 Bat, man wea no duim olketa gudfala waka and hem garem faith lo God wea sei olketa wea duim sin olketa raeteous, God ting lo hem olsem hem raeteous bikos lo faith wea hem garem.+ 6 David tu hem story abaotem hapi wea man kasem no from olketa samting wea man hia duim bat from God ting lo hem olsem hem raeteous. Hem sei: 7 “Olketa wea brekem law blo God and hem forgivim olketa and hem kavarem* sin blo olketa, olketa hapi. 8 Man wea Jehovah* bae no tingim moa* sin wea hem duim, hem hapi.”+
9 So hao, kaen hapi olsem hem for pipol wea circumcise nomoa or for pipol wea no circumcise tu?+ Bikos iumi talem finis: “Faith blo Abraham mekem God ting lo hem olsem hem raeteous.”*+ 10 So wat taem nao God ting lo Abraham hem raeteous? Taem hem circumcise finis or taem hem no circumcise yet? God ting lo hem olsem hem raeteous taem hem no circumcise yet. 11 And hem kasem wanfala saen,+ wea hem nao wei for circumcise, olsem wanfala seal* wea showim dat hem raeteous bikos lo faith wea hem garem taem hem no circumcise yet. Bikos lo datwan hem savve kamap dadi blo evriwan wea garem faith+ bat wea no circumcise, mekem God ting lo olketa olsem olketa raeteous,* 12 and hem savve kamap dadi blo olketa wea circumcise tu. Hem no dadi blo olketa wea circumcise nomoa bat blo olketa wea wakabaot gud followim footstep blo faith blo dadi blo iumi Abraham+ taem hem no circumcise yet.
13 Ino wei for obeyim law nao mekem Abraham or olketa pikinini* blo hem kasem promis for inheritim wanfala world,+ bat thru lo faith blo hem wea mekem hem raeteous.+ 14 Bikos sapos olketa wea obeyim law nao olketa inheritim datwan, faith hem kamap iusles and datfala promis hem samting nating nomoa. 15 Tru samting nao, Law savve mekem kros for kamap+ bat sapos no eni law hem stap, no eni wei for brekem law savve kamap tu.+
16 Dastawe, Abraham kasem datfala promis bikos lo faith and bikos lo bigfala kaeness* blo God,+ mekem datfala promis wea olketa pikinini* blo Abraham kasem hem fulfill,+ no for olketa wea obeyim Law nomoa bat for olketa wea garem sem faith olsem Abraham tu, wea hem dadi blo iumi evriwan.+ 17 (Diswan hem olsem wanem olketa Holy Raeting talem, wea sei: “Mi appointim iu for kamap dadi blo staka nation.”)+ Abraham garem faith lo God wea mekem olketa wea dae for laef bak and wea sei olketa samting wea no stap olketa stap.* 18 Nomata datwan luk olsem hem hard tumas for happen, Abraham garem faith bikos lo hope dat hem bae kamap dadi blo staka nation followim disfala toktok wea God sei lo hem: “Pikinini* blo iu bae staka.”+ 19 And nomata faith blo hem strong, hem tingim body blo hem olsem hem dae finis (bikos hem klosap kasem 100 years old),+ and Sarah tu basket blo pikinini hem dae finis.*+ 20 Bat bikos lo promis blo God, faith blo hem no dae, bat faith blo hem mekem hem kamap paoaful, and hem givim glory lo God 21 and hem barava sure dat wat God promisim, Hem fit for duim.+ 22 Dastawe, “God ting lo hem olsem hem raeteous.”*+
23 Nomata olsem, disfala toktok, “God ting lo hem olsem hem raeteous,” olketa no raetem for minim Abraham nomoa,+ 24 bat hem minim iumi tu, wea God bae ting lo iumi olsem iumi raeteous, bikos iumi biliv lo God wea mekem Lord blo iumi Jesus hem resurrect from dae.+ 25 Olketa givim hem go lo enemy bikos lo olketa sin wea iumi duim+ and hem resurrect mekem God savve talem dat iumi raeteous.+
5 So, from distaem God ting lo iumi olsem iumi raeteous bikos lo faith blo iumi,+ iumi garem peace blo God thru lo Lord blo iumi Jesus Christ,+ 2 wea thru lo faith wea iumi garem lo hem, wei hem open tu for bigfala kaeness* blo God wea hem nao iumi kasem distaem.+ And iumi hapi tumas bikos iumi garem hope for kasem glory blo God. 3 Ino datwan nomoa, bat iumi hapi taem iumi kasem olketa hard taem,+ bikos iumi savve olketa hard taem mekem iumi garem wei for no givap.+ 4 And wei for no givap mekem God hapi lo iumi,+ and taem God hapi lo iumi, iumi garem hope,+ 5 and datfala hope no mekem iumi for sorre,+ bikos God givim holy spirit lo iumi and datwan mekem love blo hem fulap insaed lo heart blo iumi.+
6 Tru nao, taem iumi still wik,+ Christ dae for olketa man wea no lovem God, lo taem wea God markem. 7 Bikos hard tumas for eniwan dae on behalf lo wanfala raeteous man, bat maet samwan bae willing for dae on behalf lo wanfala gud man. 8 Bat God hem showim love blo hem for iumi bikos taem iumi sin yet, Christ hem dae for iumi.+ 9 Winim go datwan, from God ting lo iumi olsem iumi raeteous thru lo blood blo Christ,+ samting wea hem duim bae sevem iumi from kros blo God.+ 10 Taem iumi still enemy blo God iumi reconcile witim hem thru lo dae blo Son blo hem,+ so haomas moa iumi bae sev bikos iumi reconcile finis witim hem thru lo Jesus wea laef distaem. 11 Ino datwan nomoa, bat iumi hapi tumas lo God wea iumi reconcile witim hem thru lo Lord blo iumi Jesus Christ.+
12 Dastawe thru lo wanfala man nomoa sin kam insaed lo world and dae hem kamaot from sin,+ so dae hem kasem evriwan bikos evriwan sin+—. 13 Sin hem stap finis lo world bifor Law hem kam, bat taem no eni law hem stap+ no eniwan savve kasem judgment for sin wea hem duim. 14 Nomata olsem, dae hem rul olsem king ovarem evriwan start lo taem blo Adam go kasem taem blo Moses, nomata olketa no duim sin olsem Adam. Adam hem semsem olsem datfala man wea bae kam.+
15 Bat samting wea kamaot from present wea God givim hem no semsem olsem samting wea kamaot from sin. Sapos thru lo sin blo wanfala man staka nao dae, haomas moa bigfala kaeness* blo God and free present blo God wea hem givim thru lo bigfala kaeness* blo wanfala man,+ Jesus Christ, hem mekem staka pipol for kasem staka gud samting!+ 16 And tu, samting wea kamaot from datfala free present hem difren from samting wea kamaot from sin wea wanfala man duim.+ Bikos wanfala sin nomoa hem mekem God judgem evri man for dae.+ Bat bihaen staka pipol duim sin God givim present lo olketa and sei olketa raeteous.+ 17 Sapos sin blo wanfala man hem kosim dae for rul olsem king ovarem evriwan,+ haomas moa olketa wea kasem staka gud samting from bigfala kaeness* blo God and raeteous wei wea hem free present,+ bae olketa laef and rul olsem king+ bikos lo wanfala man, Jesus Christ!+
18 Dastawe thru lo wanfala sin God judgem evri difren kaen man,+ so thru lo wanfala raeteous samting God ting lo evri difren kaen man+ olsem olketa raeteous and fit for kasem laef.+ 19 From wanfala man hem disobey diswan mekem staka pipol for sin,+ so lo sem wei, from wanfala man hem obey diswan mekem staka pipol nao God bae sei olketa raeteous.+ 20 So datfala Law hem kamap for showim dat olketa man duim staka sin,+ bat taem olketa man duim staka sin, bigfala kaeness* blo God hem winim go moa datwan. 21 So wat nao point? Lo sem wei wea sin and dae rul olsem king,+ bigfala kaeness* tu savve rul olsem king mekem God ting lo pipol olsem olketa raeteous for olketa savve kasem laef olowe thru lo Lord blo iumi Jesus Christ.+
6 So wanem moa bae iumi talem? Hao, iumi shud gohed duim sin mekem bigfala kaeness* blo God savve kamap big go moa? 2 Barava nomoa! From iumi dae finis lo wei for duim sin,+ why nao bae iumi gohed stap laef for duim sin nomoa?+ 3 Or hao, iufala no savve iumi evriwan wea baptaes lo Christ Jesus,+ iumi baptaes lo dae blo hem tu?+ 4 So from iumi baptaes lo dae blo hem,+ hem olsem God berem iumi witim hem, mekem iumi garem wanfala niu laef+ olsem Christ wea Dadi iusim paoa blo hem for mekem hem laef bak. 5 Sapos dae blo iumi hem semsem witim dae blo Jesus,+ resurrection blo iumi bae semsem tu witim resurrection blo hem.+ 6 Diswan hem bikos iumi savve, old wei blo iumi bifor olketa nilam tu witim Christ lo post,+ mekem body blo iumi wea sin hem no savve bossim iumi,+ and iumi no slave nao lo sin.+ 7 Bikos man wea dae hem free nao from* olketa sin blo hem.
8 And tu, sapos iumi dae witim Christ, iumi savve bae iumi laef witim hem tu. 9 Bikos iumi savve, Christ hem laef bak finis+ and bae hem no dae moa,+ so dae no garem eni paoa ovarem hem nao. 10 Bikos hem dae for aotem sin, wantaem for olowe nao,+ bat taem hem laef, hem laef for duim samting wea God laekem. 11 Iufala tu mas ting lo iufala olsem iufala dae finis lo wei for duim sin, bat bikos lo Christ Jesus+ iufala laef for duim samting wea God laekem.
12 So no letem sin gohed for rul olsem king lo body blo iufala*+ mekem iufala duim olketa samting wea body laekem. 13 No givim body blo iufala go lo sin olsem weapon for duim samting wea no raeteous, bat olsem pipol wea laef bak givim iufala seleva lo God, and tu givim body blo iufala lo God olsem weapon for duim raeteous samting.+ 14 Iufala mas no letem sin bossim iufala, from iufala no stap anda lo law+ bat anda lo bigfala kaeness* blo God.+
15 So wat nao bae iumi talem? Hao, iumi savve duim sin bikos iumi no stap anda lo law bat iumi stap anda lo bigfala kaeness* blo God?+ Barava nomoa nao! 16 Hao, iufala no savve, sapos iufala gohed for obeyim samwan, iufala slave blo hem nao?+ So sapos iufala slave blo sin+ datwan bae lead go for dae+ bat sapos iufala slave blo wei for obey bae iufala raeteous. 17 Bat mi thankiu lo God bikos nomata iufala slave blo sin bifor, bat distaem iufala obeyim from heart blo iufala datfala teaching* wea hem givim for iufala followim. 18 Yes, from iufala kamap free from sin,+ iufala kamap slave blo raeteous fasin.+ 19 Bikos iufala man wea sin, mi iusim toktok wea man savve minim. Lo sem wei wea iufala iusim body blo iufala olsem slave blo olketa samting wea no klin and wea brekem law, distaem iufala iusim body blo iufala olsem slave blo raeteous fasin for duim samting wea holy.+ 20 Bikos taem iufala slave blo sin bifor, raeteous fasin no leadim iufala.
21 So lo datfala taem, wat kaen frut nao iufala garem? Hem olketa samting wea distaem iufala shame lo hem, bikos end blo olketa samting hia hem dae.+ 22 Bat from iufala kamap free from sin distaem and kamap slave blo God, wei for holy nao hem frut wea iufala garem,+ and end blo datwan hem laef olowe.+ 23 Bikos wages blo sin hem dae,+ bat present wea God givim hem laef olowe+ thru lo Lord blo iumi Christ Jesus.+
7 Olketa brata, hao, iufala no savve dat Law hem boss ovarem man lo full taem wea hem laef? (Mi story for olketa wea savve lo law.) 2 For example, wanfala woman wea marit hem stap anda lo hasband blo hem followim law taem hasband blo hem laef, bat sapos hasband blo hem dae, hem free nao from law* blo hasband blo hem.+ 3 So, taem hasband blo hem laef, sapos hem maritim nara man hem duim adultery nao.+ Bat sapos hasband blo hem dae, hem free from law blo hasband blo hem, so hem no duim adultery sapos hem maritim nara man.+
4 So olketa brata blo mi, iufala tu stap anda lo datfala Law.* Bat thru lo sakrifaes* blo Christ, iufala no stap anda lo datfala Law moa,+ bat iufala blo Christ nao, man wea hem resurrect finis,+ mekem iumi garem olketa frut wea savve givim glory lo God.+ 5 Bikos lo bifor, taem iumi duim olketa samting wea body laekem, Law hem showimaot klia olketa nogud samting wea iumi laekem hem mekem body blo iumi for sin, and sin hia mekem iumi garem olketa frut wea lead go for dae.+ 6 Bat distaem iumi free from Law+ bikos hem no kontrolem iumi moa,* mekem iumi savve kamap olketa slave blo God thru lo spirit,+ and no thru lo old law wea olketa raetem finis.+
7 So wanem nao bae iumi talem? Hao, Law hem sin? Nomoa stret! For tok stret, mi bae no savve lo sin sapos Law no stap.+ For example, mi bae no savve wat nao wei for kavet, sapos Law no sei: “Iufala mas no kavet.”+ 8 Bat bikos lo datfala komandment, sin garem chance for pullim mi for garem evri difren kaen wei for kavet, bikos sapos no eni law hem stap sin hem dae.+ 9 For tok stret, taem law no stap mi laef. Bat taem datfala komandment arrive, sin hem laef bak moa, and mi nao dae.+ 10 And datfala komandment wea hem shud lead go for laef,+ mi faendaot dat hem leadim mi go for dae. 11 Bat bikos lo datfala komandment, sin garem chance for switim mi and killim mi dae. 12 Bat Law seleva hem holy, and datfala komandment hem holy and hem raeteous and hem gud.+
13 So hao, gud samting hia nao killim mi dae? Nomoa! Sin nao duim datwan. Sin hem iusim gud samting hia for killim mi dae mekem hem showim wanem nao sin.+ So datfala komandment hem showim dat sin hem barava nogud samting.+ 14 Iumi savve dat Law hem kam from God,* bat mi man* nomoa, wea mi slave blo sin.*+ 15 Mi no minim why nao mi duim samting, bikos samting wea mi laek for duim mi no duim, bat samting wea mi heitim nao mi duim. 16 Bat sapos mi duim samting wea mi no laek for duim, datwan showim mi agree Law hem gud samting. 17 Bat hem no mi nao wea duim datwan, bat hem sin wea insaed lo mi.+ 18 Bikos mi savve no eni gud samting hem stap insaed lo mi,* from mi garem feeling for laek duim gud samting bat mi no fit for duim.+ 19 Mi no duim gud samting wea mi laek for duim, bat nogud samting wea mi no laek for duim hem nao mi duim. 20 So sapos mi duim samting wea mi no laek for duim, hem no mi nao wea duim datwan, bat hem sin wea stap lo mi.
21 So mi faendem dat disfala law hem stap lo mi: Taem mi laek for duim stret samting, tingting for duim nogud samting tu hem stap witim mi.+ 22 Mi barava lovem law blo God lo heart blo mi,+ 23 bat mi lukim lo body blo mi narafala law wea faet againstim law blo mind blo mi+ and wea leadim mi for slave lo law blo sin+ wea stap lo body blo mi. 24 Sorre lo mi! Hu nao bae sevem mi from disfala body wea leadim mi go for dae? 25 Mi thankiu lo God wea hem sevem mi thru lo Lord blo iumi, Jesus Christ! So bikos lo diswan, mind blo mi hem slave lo law blo God, bat body blo mi hem slave lo law blo sin.+
8 So olketa wea wan mind witim Christ Jesus olketa no kasem judgment for dae. 2 Bikos law blo spirit wea givim laef lo olketa wea wan mind witim Christ Jesus, hem mekem iufala free+ from law blo sin and blo dae. 3 Samting wea Law no savve duim+ bikos olketa man no perfect,*+ God nao duim taem hem sendem Son blo hem+ for kamap man olsem iumi for aotem sin,+ and bikos lo datwan hem judgem sin wea stap lo olketa man. 4 Diswan hem for mekem olketa raeteous standard blo God wea Law talem hem fulfill lo iumi+ wea wakabaot followim spirit and no followim samting wea body laekem.+ 5 Bikos olketa wea duim samting wea body laekem olketa tingim samting wea mind blo olketa laekem,+ bat olketa wea duim samting wea spirit laekem olketa tingim samting wea spirit appruvim.+ 6 Wei for tingim samting wea body laekem bae lead go lo dae,+ bat wei for tingim samting wea spirit laekem bae lead go lo laef and peace,+ 7 bikos wei for tingim samting wea body laekem bae mekem man enemy witim God,+ from man olsem no obeyim law blo God, and for tok stret bae hem no savve duim datwan. 8 So olketa wea duim samting wea body laekem hard for mekem God hapi.
9 Bat iufala wan mind no witim body bat witim spirit,+ sapos spirit blo God stap witim iufala. And sapos eniwan no garem spirit blo Christ, datfala man hem no blo Christ. 10 Bat sapos iufala wan mind witim Christ,+ body blo iufala hem dae finis bikos lo sin, bat spirit givim laef bikos God ting lo iufala olsem iufala raeteous. 11 Sapos spirit blo God wea resurrectim Jesus from dae hem stap lo iufala, God wea resurrectim Christ Jesus from dae+ bae mekem tu body blo iufala wea savve dae for hem laef+ thru lo spirit blo hem wea stap lo iufala.
12 So olketa brata, no eniwan forcem iumi for followim and duim wanem body laekem,+ 13 bikos sapos iufala duim samting wea body laekem bae iufala dae, bat sapos iufala followim spirit and killim dae+ olketa samting wea body laekem, bae iufala laef.+ 14 Evriwan wea spirit blo God leadim, olketa nao olketa son blo God.+ 15 Bikos iufala no kasem spirit blo olketa slave wea mekem iufala fraet moa, bat iufala kasem spirit wea adoptim iufala olsem olketa son, and spirit hia mekem iufala singaot olsem: “Abba,* Dadi!”+ 16 Spirit blo God showimaot klia lo spirit blo iumi+ dat iumi olketa pikinini blo hem.+ 17 So sapos iumi olketa pikinini blo God, iumi nao olketa wea bae inheritim samting, yes, iumi bae inheritim samting+ wea God givim. And iumi bae inheritim datwan witim Christ. Sapos iumi safa witim hem,+ bae iumi kasem glory witim hem tu.+
18 So mi ting lo wei wea iumi safa distaem hem samting nating nomoa sapos iumi comparem witim glory wea bae showaot bikos lo iumi.+ 19 Evri creation* olketa barava weitim taem wea olketa son blo God bae showaot.+ 20 Bikos creation hem hard waka nating nomoa,+ no from olketa laekem datwan, bat God nao letem datwan for kasem olketa, and lo semtaem hem givim hope for olketa 21 mekem olketa creation tu bae kamap free+ from body wea savve rotten and olketa kasem nambawan freedom olsem olketa pikinini blo God. 22 Iumi savve evri creation gohed for krae tugeta and safa tugeta kam kasem distaem. 23 Ino datwan nomoa, bat iumi tu wea garem olketa firstfrut, wea hem nao holy spirit, yes, iumi krae insaed heart blo iumi+ taem iumi barava weit for hem adoptim iumi olsem olketa son,+ wea bae mekem iumi kamap free from body blo iumi thru lo ransom. 24 Bikos iumi sev taem iumi garem disfala hope, bat hope wea man kasem finis datwan hem no hope, bikos hu nao bae gohed for hope for samting wea hem kasem finis? 25 Bat sapos iumi hope+ for samting wea iumi no kasem yet,+ iumi gohed for weitim datwan and gohed strong.+
26 Lo sem wei, spirit tu helpem iumi taem iumi wik.+ Bikos lo samfala taem wea iumi no savve wat nao iumi shud prea for hem, spirit nao begim God for iumi for olketa krae blo iumi nomata iumi no talem eni toktok. 27 Bat God wea lukluk insaed lo olketa heart+ hem savve lo mining blo olketa toktok wea kam from spirit, bikos spirit hem begim God for olketa holy wan wea datwan followim wanem God laekem.
28 Iumi savve evri samting wea God duim waka tugeta for helpem olketa wea lovem God, wea hem olketa wea hem chusim followim will blo hem.+ 29 Bikos lo firstaem kam hem tingim olketa finis and chusim olketa for followim Son blo hem,+ mekem Son blo hem nao firstborn+ lo staka brata blo hem.+ 30 Nara samting moa, olketa wea hem markem finis+ hem olketa wea hem chusim tu,+ and olketa wea hem chusim olketa tu hem ting lo olketa olsem olketa raeteous.+ Gogo, olketa wea hem ting lo olketa olsem olketa raeteous hem nao olketa wea hem givim glory lo olketa tu.+
31 So wanem nao bae iumi talem abaotem olketa samting hia? Sapos God hem lo saed blo iumi, hu nao bae fit for againstim iumi?+ 32 Bikos nomata Son blo hem bat hem willing for givim hem for dae for iumi evriwan,+ so hao, bae hem and Son blo hem no givim lo iumi witim full heart, evri nara samting tu? 33 Hu nao fit for accusim olketa wea God chusim?+ God nao hem talemaot dat olketa raeteous.+ 34 Hu nao bae judgem olketa? Christ Jesus nao man wea dae, yes, winim datwan hem nao man wea laef bak wea hem lo raet hand blo God,+ and hem tu story lo God on behalf lo iumi.+
35 Hu nao savve separatem love blo Christ from iumi?+ Hao, hard taem or wari or persecution or hangere or wei for no garem kaleko or danger or sword savve separatem love hia?+ 36 Olsem olketa Holy Raeting talem: “Bikos lo iu, laef blo mifala stap lo danger evriday. Pipol ting lo mifala olsem olketa sheepsheep for busarem nomoa.”+ 37 Nomata olsem, iumi savve winim evri samting+ hia bikos lo man wea lovem iumi. 38 Mi barava sure dat dae or laef or olketa angel or olketa gavman or olketa samting wea stap distaem or wea bae kamap bihaen or eni paoa+ 39 or eniting antap or eniting lo daon or eni nara creation, bae no savve separatem love blo God from iumi, wea iumi kasem thru lo Lord blo iumi, Christ Jesus.
9 Mi man wea followim Christ. Mi no laea and konsens blo mi thru lo holy spirit hem showimaot 2 mi tok tru taem mi talem dat mi sorre tumas and pain lo heart blo mi hem no savve stop. 3 Mi willing for mi separate from Christ olsem man wea God barava heitim. Mi willing for duim diswan on behalf lo olketa brata blo mi, wea mifala wan pipol,* 4 wea hem olketa Israelite. Olketa hia nao God hem adoptim olketa olsem olketa son+ and givim lo olketa glory, olketa covenant,+ datfala Law,+ waka blo God,+ and olketa promis.+ 5 Olketa hia tu born from olketa grandadi bifor+ wea Christ kamaot from laen blo olketa.+ Praisem God for olowe, wea hem rul ovarem evriwan. Amen.
6 Nomata olsem, diswan no minim wanem God talem hem no kam tru. Bikos no evriwan wea born lo laen blo Israel olketa really “Israel.”+ 7 And nomata olketa born kam from laen blo Abraham, lo tingting blo God no evriwan lo olketa hem pikinini* blo Abraham.+ Bat olketa Holy Raeting sei, “Pikinini* wea mi promisim lo iu bae hem born kam lo laen blo Isaac.”+ 8 Diswan minim no evri pikinini blo Abraham olketa really pikinini blo God,+ bat olketa pikinini wea born bikos lo datfala promis,+ olketa nao pikinini* blo Abraham. 9 Bikos God promis olsem: “Lo semtaem next year mi bae kam and Sarah bae garem wanfala son.”+ 10 Promis hia hem no for datfala taem nomoa, bat for taem Rebekah tu hem babule witim tufala twin from wanfala man nomoa, Isaac wea hem grandadi blo iumi.+ 11 Bikos God disaedem finis hao hem bae chusim man. Hem no chusim man followim samting wea man duim. Hem chusim man wea hem laek for chusim followim will blo hem. Dastawe, bifor tufala twin hia born and no duim yet samting wea gud or samting wea nogud, 12 God sei lo Rebekah: “Firstborn bae hem slave blo second born.”+ 13 Olsem olketa Holy Raeting talem finis: “Mi lovem Jacob, bat mi heitim Esau.”+
14 So wanem moa bae iumi talem? Hao, God no followim justice? Nomoa, hem followim justice!+ 15 Bikos hem sei lo Moses: “Bae mi showim mercy lo eniwan wea mi chus for showim mercy lo hem, and bae mi sorre lo eniwan wea mi chus for sorre lo hem.”+ 16 So diswan hem no depend lo wat man laekem or hard waka blo man,* bat lo God wea showim mercy.+ 17 Bikos olketa Holy Raeting sei olsem abaotem Pharaoh: “Reason why mi letem iu laef hem for showim paoa blo mi lo iu, and for pipol talemaot nem blo mi evriwea lo earth.”+ 18 So God showim mercy lo eniwan wea hem chusim, bat hem letem eniwan wea hem chusim for kamap bighed.+
19 So bae iufala sei lo mi: “Why nao hem still blamem man? From hu nao fit for againstim will blo hem?” 20 Bat, iu O man, hu nao iu for iu tok bak lo God?+ Hao, samting wea man sheipim savve sei lo hem: “Hao nao iu wakem mi olsem?”+ 21 Hao, iu no savve? Man wea wakem samting lo clay hem garem paoa ovarem datfala clay+ for mekem from sem hip clay, wanfala dish for putim gud samting insaed and nara dish for putim nogud samting insaed, iaman? 22 So hao, diswan hem difren from wat God duim, wea hem garem will for showim kros blo hem and for showim paoa blo hem, bat hem patient witim olketa dish wea fit for distroe? 23 And sapos hem duim datwan for showim bigfala glory blo hem lo olketa dish wea fit for kasem mercy,+ wea hem redyim olketa firstaem for kasem glory, 24 wea olketa hia nao iumi, wea hem chusim iumi from olketa Jew and from olketa nation tu,+ bae wat moa iumi talem? 25 Diswan hem followim wat hem talem tu lo buk blo Hosea: “Olketa wea no pipol blo mi,+ bae mi kolem olketa ‘pipol blo mi,’ and woman wea mi no lovem, bae mi kolem hem ‘woman wea mi lovem’,+ 26 and lo ples wea mi sei lo olketa, ‘Iufala no pipol blo mi,’ lo there pipol bae kolem olketa, ‘olketa son blo God wea laef.’”+
27 And tu, Isaiah talemaot diswan abaotem Israel: “Nomata namba blo olketa son blo Israel staka olsem sandbis lo saedsea, wanfala smol sekson nomoa bae sev.+ 28 Bikos Jehovah* bae judgem pipol wea stap lo earth, hem bae completim diswan and finisim kwiktaem.”+ 29 And tu, olsem wanem profesi blo Isaiah talem: “Sapos Jehovah,* komanda blo olketa army, no letem samfala lo olketa pikinini* blo iumi for laef, bae iumi semsem olsem Sodom and bae iumi semsem olsem Gomorrah.”+
30 So wanem nao bae iumi talem? Pipol blo olketa nation, nomata olketa no waka hard mekem olketa raeteous, olketa kasem wei for raeteous,+ kaen wei for raeteous wea kamaot from faith.+ 31 Bat olketa Israelite, nomata olketa waka hard for followim law mekem olketa raeteous, olketa nating kasem wat olketa aftarem. 32 Why nao olsem? Bikos olketa tingse olketa bae raeteous from wanem olketa duim, and no from faith. Olketa stambol lo datfala “ston wea mekem man stambol”;+ 33 olsem olketa Holy Raeting talem: “Lukim! Mi putim lo Zion wanfala ston+ for mekem man stambol and wanfala rock for mekem man feel nogud, bat eniwan wea putim faith lo hem bae no sorre.”+
10 Olketa brata, samting wea heart blo mi barava laekem and wea mi prea strong for hem, hem for God sevem olketa Israelite.+ 2 Wanem mi savve talem abaotem olketa nao hem olsem, olketa waka hard for worshipim God,+ bat olketa no garem stretfala knowledge abaotem hem. 3 Bikos olketa no savve lo faondeson wea mekem God ting lo samwan olsem hem raeteous,+ olketa waka hard for showim dat olketa raeteous followim own standard blo olketa,+ so olketa no willing for followim olketa raeteous standard blo God.+ 4 Bikos Christ hem end blo Law,+ mekem evriwan wea showimaot faith, God savve ting lo olketa olsem olketa raeteous.+
5 Moses tu hem raet abaotem wei for duim samting wea law sei hem raeteous taem hem sei: “Man wea obeyim olketa samting hia bae kasem laef from datwan.”+ 6 Bat wei for raeteous wea kamaot from faith hem sei: “No sei olsem insaed heart blo iu,+ ‘Hu nao bae go ap lo heven?’+ diswan hem, for tekem Christ kam daon, 7 or, ‘Hu nao bae go daon insaed lo deep hol?’+ diswan hem, for tekem aot Christ wea dae finis for laef bak.” 8 Bat wat nao olketa Holy Raeting talem? “Toktok hia hem stap klosap nomoa lo iu, insaed mouth blo iu and insaed heart blo iu.”+ Diswan nao hem datfala “toktok” blo faith wea iumi preach abaotem. 9 Bikos sapos iu iusim mouth blo iu for talemaot lo pablik dat Jesus nao hem Lord,+ and lo heart blo iu, iu showimaot faith dat God resurrectim hem from dae, iu bae sev. 10 Bikos wei for showimaot faith insaed lo heart savve mekem man for raeteous, and wei for iusim mouth for talemaot lo pablik datfala message+ savve leadim man for kasem salvation.
11 Olketa Holy Raeting sei: “Eniwan wea putim faith lo hem bae no sorre.”+ 12 Bikos no eni difference nomoa between Jew pipol and Greek pipol.+ Evriwan garem sem Lord nomoa, wea hem givim staka blessing* lo evriwan wea kol lo hem. 13 Bikos “evriwan wea kol lo nem blo Jehovah* bae sev.”+ 14 Bat hao nao bae olketa kol lo hem sapos olketa no putim faith lo hem? And hao nao bae olketa putim faith lo hem sapos olketa no herem eniting abaotem hem? And hao nao bae olketa herem sapos no eniwan preach lo olketa? 15 And hao nao bae olketa preach sapos no eniwan sendem olketa go?+ Olsem olketa Holy Raeting talem: “Olketa wea talemaot gud nius abaotem olketa gud samting, foot blo olketa hem luk naes tumas!”+
16 Nomata olsem, no evriwan lo olketa nao obeyim datfala gud nius. Isaiah talem finis: “Jehovah,* hu nao putim faith lo olketa samting wea olketa herem from mifala?”*+ 17 So man savve garem faith bihaen hem herem samting.+ And samting wea hem herem hem nao datfala toktok abaotem Christ. 18 Bat kwestin blo mi hem olsem, Hao, olketa no herem datfala message nomoa? Nomoa, bikos “lo evri ples lo earth saond blo olketa go aot, and lo evri ples wea pipol stap, message blo olketa kasem.”+ 19 Bat kwestin blo mi hem olsem, Hao, Israel nating minim nomoa?+ Lo firstaem Moses sei: “Bae mi iusim pipol wea no wanfala nation for mekem iu jealous. Bae mi iusim wanfala nation wea no garem gud tingting for mekem iu kros tumas.”+ 20 Bat bihaen Isaiah no fraet for talemaot disfala toktok blo God: “Mi letem olketa wea no lukaotem mi for faendem mi,+ and mi letem olketa wea no ask abaotem mi for savve lo mi.”+ 21 Bat hem sei olsem abaotem Israel: “Lo full day mi openem hand blo mi lo pipol wea disobey and bighed.”+
11 So kwestin blo mi hem olsem, hao, God rejectim pipol blo hem?+ Nomoa! Bikos mi tu wanfala Israelite, wea kam from pikinini* blo Abraham, from tribe blo Benjamin. 2 God no rejectim pipol blo hem, wea olketa nao first wan wea hem chusim.+ Hao, iu no savve wat nao olketa Holy Raeting talem abaotem Elijah, taem hem komplen lo God abaotem olketa Israelite? 3 “Jehovah,* olketa killim dae olketa profet blo iu, and olketa digimaot olketa altar blo iu, and mi nomoa mi stap and distaem olketa trae for offem laef* blo mi.”+ 4 Bat wat nao God talem lo hem? “Mi garem yet 7,000 man wea nating nildaon lo Baal.”+ 5 So lo sem wei, distaem tu wanfala smol sekson hem stap+ wea God chusim bikos lo bigfala kaeness* blo hem. 6 Diswan minim hem chusim olketa bikos lo bigfala kaeness* blo hem,+ and no bikos lo wat olketa duim.+ Sapos hem chusim olketa bikos lo wat olketa duim, datwan hem no bigfala kaeness.*
7 So wat nao bae iumi talem? Samting wea Israel barava laek for kasem hem no kasem, bat olketa wea God chusim nao kasem datwan.+ Evri narawan heart blo olketa no garem feeling nao,+ 8 olsem olketa Holy Raeting talem: “God mekem olketa for deepim sleep.+ Hem givim eye wea no lukim samting and ear wea no herem samting, kam kasem tuday.”+ 9 And tu, David sei: “Tebol blo olketa bae kamap net and trap for olketa, and samting for mekem olketa stambol, and samting wea mekem olketa fit for kasem panis. 10 Letem eye blo olketa dark mekem olketa no savve lukluk, and mekem baksaed blo olketa for bend evritaem.”+
11 So mi ask olsem, hao, olketa stambol and foldaon and no savve getap nao? Nomoa! Bat bikos olketa step rong, pipol blo olketa nation kasem salvation, wea diswan mekem olketa Jew for jealous.+ 12 So sapos wei wea olketa step rong mekem world kasem staka blessing, and wei wea namba blo olketa go daon mekem pipol blo olketa nation kasem blessing,+ haomas moa bigfala blessing wea olketa bae kasem taem namba blo olketa hem complete!
13 Distaem mi laek story lo iufala blo olketa nation. From mi wanfala aposol wea God sendem mi go lo pipol blo olketa nation,+ mi tinghae lo ministry blo mi+ 14 mekem maet mi savve mekem pipol* blo mi jealous and sevem samfala lo olketa. 15 Bikos sapos wei wea God lusim olketa+ hem givim chance for pipol lo world for fren bak witim hem, then wei wea God acceptim bak olketa minim olketa laef bak from dae nao. 16 Nara samting tu, sapos haf bred wea olketa givim olsem firstfrut hem holy, then datfala full bred hem holy tu. And sapos rut blo tree hem holy, olketa branch blo hem holy tu.
17 Nomata olsem, sapos God katemaot samfala lo olketa branch hia, and iu, nomata iu branch blo wanfala wild olive tree, hem duim grafting* lo iu go lo datfala tree and iu kasem gud samting from rut blo datfala olive tree, 18 iu no lukdaonem* olketa branch wea God katemaot. Bikos sapos iu lukdaonem* olketa,+ iu mas remember dat ino iu nao karem datfala rut, bat datfala rut nao karem iu. 19 Then iu bae sei: “God katemaot olketa branch hia finis mekem hem savve duim grafting lo mi go lo datfala tree.”+ 20 Datwan hem tru! God katemaot olketa bikos olketa no garem faith,+ bat iufala still stap lo ples blo iufala bikos iufala garem faith.+ No praod, bat iufala mas careful. 21 Bikos sapos God offem olketa really branch blo datfala tree, then hem savve duim sem samting lo iufala tu. 22 So tingim kaeness blo God+ and wei blo hem for panisim man. Hem panisim olketa wea tane difren,+ bat hem kaen lo iu. Sapos iu gohed for duim samting wea hem askem bae hem gohed kaen lo iu, sapos nomoa, iu tu hem bae katemaot. 23 And olketa tu, sapos olketa start for garem faith moa, God bae duim grafting lo olketa+ bikos hem savve joinim olketa go bak moa lo datfala tree. 24 Bikos sapos God katem iu aot from datfala wild olive tree and hem duim grafting lo iu go lo datfala olive tree lo garden wea diswan hem againstim nature, hem isi nomoa for hem duim grafting lo olketa really branch go bak lo datfala tree!
25 Olketa brata, mi laekem iufala for savve lo disfala holy secret+ mekem iufala no kamap wise lo eye blo iufala seleva: Samfala pipol lo Israel no laek for lisin, go kasem taem wea full namba blo pipol blo olketa nation bae hipap kam, 26 and lo wei olsem evriwan lo Israel+ bae sev. Olsem olketa Holy Raeting talem: “Man for sevem pipol bae kamaot from Zion+ and bae hem mekem olketa son blo Jacob for stop for duim olketa wicked samting. 27 And taem mi forgivim sin blo olketa,+ bae mi mekem wanfala covenant witim olketa.”+ 28 Hem tru, olketa hia enemy blo God bikos olketa les lo datfala gud nius, and iufala kasem gud samting from datwan. Bat saed lo samfala wea God chusim, hem lovem olketa bikos lo promis wea hem mekem witim olketa grandadi blo olketa.+ 29 God bae no regretim olketa present wea hem givim and hem bae no regretim tu olketa wea hem chusim. 30 Bikos iufala wea disobey lo God+ bifor wea distaem hem showim mercy+ lo iufala bikos olketa disobey,+ 31 olketa hia wea disobey, wea mekem God showim mercy lo iufala, distaem tu God showim mercy lo olketa. 32 Bikos evriwan hia disobey and God hem mekem olketa kamap prisoner blo datfala wei for disobey,+ mekem hem savve showim mercy lo evriwan lo olketa.+
33 Tru nao, olketa riches, wisdom, and knowledge blo God hem deep tumas! Hem hard for man minim evri judgment wea hem givim, and evri wei blo hem. 34 Bikos “hu nao fit for minim tingting blo Jehovah,* or hu nao fit for kamap advaesa blo hem?”+ 35 Or “Hu nao givim eni samting lo God firstaem, mekem God mas changem bak lo hem?”+ 36 Bikos evri samting kam from God and evri samting stap bikos lo hem and evri samting stap for hem. Hem mas kasem glory for olowe. Amen.
12 Dastawe olketa brata, bikos God hem showim mercy lo iumi, mi begim iufala for givim body blo iufala+ olsem wanfala sakrifaes wea laef and wea holy,+ and wea God acceptim. Diswan hem worship wea iufala givim witim gudfala wei for ting raonem samting.*+ 2 And stop for letem olketa wei blo pipol lo disfala taem wea iumi stap* for sheipim iufala, bat changem hu nao iufala lo wei for changem hao iufala ting abaotem samting,+ mekem iufala savve pruvim lo iufala seleva+ will blo God wea hem gud, wea hem acceptim, and wea hem perfect.
3 From bigfala kaeness* wea God showim lo mi, mi laek talem iufala evriwan lo there for each wan mas no tinghae tumas lo hemseleva,+ bat for showim dat iufala garem gudfala tingting followim faith wea God givim* lo each wan.+ 4 Bikos lo sem wei wea body blo iumi garem staka part,+ and evri part hia no duim sem waka, 5 iumi tu, nomata iumi staka, iumi wan body nomoa wea wan mind witim Christ, and each wan lo iumi olsem difren part wea join tugeta.+ 6 From God hem kaen tumas* lo iumi, hem givim each wan lo iumi difren present,+ so sapos datwan hem profesi, iumi mas gohed for talem profesi followim faith wea God givim lo iumi. 7 Or sapos datwan hem wanfala ministry, iumi mas gohed for duim datfala ministry, or sapos datwan hem for teach, hem mas gohed for teach.+ 8 Or sapos datwan hem for encouragem* narawan, hem mas givim encouragement,*+ or sapos datwan hem for sharem samting witim narawan,* hem mas givim witim full heart,+ or sapos datwan hem for lukaftarem kongregeson,* hem mas duim gud datwan,*+ or sapos datwan hem for showim mercy, hem mas hapi for duim datwan.+
9 Love blo iufala for narawan mas no hypocrite.+ Heitim wicked samting,+ and hol strong lo gud samting. 10 Iufala mas lovem each other olsem olketa brata. Iufala nao mas lead* for showim honor lo each other.+ 11 Iufala mas waka hard,* no lesy.*+ Iufala mas letem holy spirit waka lo iufala.+ Iufala mas slave for Jehovah.*+ 12 Hapi lo hope wea iufala garem. Gohed standap strong taem iufala kasem hard taem.+ No givap for prea.+ 13 Helpem olketa holy wan lo wanem olketa needim.+ Garem wei for kaen and welkamim pipol.+ 14 Gohed askem blessing for olketa wea persecutim iufala+ and no talem nogud samting abaotem olketa.+ 15 Hapi witim olketa wea hapi. Krae witim pipol wea krae. 16 Hao iu ting lo iuseleva hem tu hao iu shud ting lo narawan. No mekem mind blo iu hae tumas,* bat mekem mind blo iu low nomoa.+ No kamap wise lo eye blo iuseleva.+
17 No changem bak nogud samting witim nogud samting.+ Duim samting wea lo tingting* blo evri pipol hem gud samting. 18 Sapos fitim, iu mas waka hard for stap lo peace witim evri man.+ 19 Olketa brata and sista wea mi lovem, taem eniwan duim nogud samting lo iu, iu mas no pei bak, bat mek wei for kros blo God,+ bikos olketa Holy Raeting sei: “‘For pei bak hem blo mi, mi nao bae changem bak,’ hem nao wanem Jehovah* talem.”+ 20 Bat “sapos enemy blo iu hem hangere, givim hem kaikai, sapos hem thirsty, givim hem samting for drinkim, bikos taem iu duim datwan hem olsem iu hipim olketa hot chakol lo hed blo hem.”*+ 21 No letem nogud samting for winim iu, bat gohed duim gud samting mekem iu winim nogud samting.+
13 Evriwan mas stap anda lo olketa wea garem authority for rul,+ bikos no eniwan savve garem authority sapos God no allowim.+ Olketa wea garem authority for rul garem olketa difren position bikos datwan hem arrangement wea God allowim.+ 2 So eniwan wea againstim olketa wea garem authority for rul hem againstim arrangement blo God. Olketa wea againstim datwan bae kasem judgment. 3 Bikos olketa wea rul olketa olsem samting for fraetem for pipol wea duim nogud samting, no for pipol wea duim gud samting.+ So hao, iu laek for free from wei for fraetem olketa wea garem authority for rul? Gohed duim gud samting+ and bae olketa praisem iu for datwan 4 bikos olketa hia wakaman blo God for helpem iufala. Bat sapos iufala duim nogud samting, iufala mas fraet bikos olketa garem paoa* for panisim iufala. Olketa hia wakaman blo God, wea Hem iusim for showimaot kros blo Hem lo* man wea gohed for duim nogud samting.
5 Dastawe important reason hem stap for iufala stap anda lo olketa wea rul, no bikos iufala fraet nogud olketa panisim iufala bat bikos lo konsens blo iufala.+ 6 Hem tu why iufala peim tax, bikos olketa hia olketa pablik servant blo God, wea evritaem olketa duim disfala waka. 7 Givim lo evriwan wat olketa shud kasem: lo man wea askem tax, peim tax,+ man wea ask for tribute,* givim tribute, man wea sei iumi fraet lo hem, fraet lo hem,+ man wea askem iumi for showim honor lo hem, showim honor lo hem.+
8 Iufala mas no kaonem eni samting lo eniwan bat wanfala kaon nomoa iufala shud garem, iufala shud lovem each other.+ Bikos man wea lovem narawan hem fulfillim Law.+ 9 From olketa komandment blo datfala Law, wea sei, “Iufala mas no duim adultery,+ iufala mas no murder,+ iufala mas no steal,+ iufala mas no kavet,”+ and eni narafala komandment, hem insaed nao lo disfala toktok: “Iufala mas lovem neiba blo iufala olsem iufala lovem iufala seleva.”+ 10 Love no savve mekem man for duim nogud samting lo narawan,+ dastawe, love nao fulfillim law.+
11 And iufala mas duim evri samting hia from iufala savve lo taem wea iumi stap lo hem dat hem kasem finis hour for iufala shud wekap from sleep,+ bikos distaem salvation blo iumi hem klosap winim taem wea iumi start for garem faith lo Jesus. 12 Naet hem klosap for finis, and hem klosap daylaet nao. So iumi mas aotem evri samting wea pipol duim lo darkness+ and iumi mas werem olketa weapon blo laet.+ 13 Olsem man wea wakabaot lo daytaem, iumi mas showim olketa gudfala wei,+ no joinim olketa wild party and drunk, no durong and nating shame for duim rong samting,*+ no raoa and jealous.+ 14 Bat werem olsem kaleko wei blo Lord Jesus Christ,+ and no mekem plan for aftarem olketa samting wea body laekem.+
14 Welkamim man wea faith blo hem no strong,+ and no judgem eniwan wea garem difren tingting abaotem samting.* 2 Wanfala man hem garem strong faith for kaikaim evri samting, bat man wea faith blo hem wik hem kaikaim nomoa olketa vegetable. 3 Man wea kaikaim evri difren kaen kaikai mas no ting daonem man wea kaikaim vegetable nomoa, and man wea kaikaim vegetable nomoa mas no judgem man wea kaikaim evri difren kaen kaikai,+ bikos God hem acceptim datfala man. 4 Iu tingse iu hu ia for iu judgem servant blo narawan?+ God nao masta blo hem and hem garem raet for disaedem sapos samting wea hem duim hem stret or hem no stret.+ Tru nao, bikos Jehovah* helpem hem, hem savve garem gud nem front lo hem.
5 Wanfala man hem ting lo wanfala day olsem hem spesol winim olketa nara day,+ bat nara man hem ting lo wanfala day olsem hem semsem witim evri nara day.+ Each wan mas sure dat wanem hemseleva bilivim hem stret. 6 Man wea ting lo wanfala day hem spesol hem duim datwan for Jehovah.* And tu, man wea kaikaim evri difren kaen kaikai, hem duim datwan for Jehovah,* and hem sei thankiu lo God for datwan.+ And man wea no kaikaim evri difren kaen kaikai, hem duim datwan for Jehovah,* and hem sei thankiu lo God tu for datwan.+ 7 Tru samting nao, no eniwan lo iumi laef for hemseleva nomoa,+ and no eniwan lo iumi dae for hemseleva tu. 8 Bikos sapos iumi laef, iumi laef for Jehovah,*+ and sapos iumi dae, iumi dae for Jehovah.* So nomata sapos iumi laef or iumi dae, iumi blo Jehovah.*+ 9 Diswan nao reason why Christ hem dae and hem laef bak moa, mekem hem savve kamap Lord ovarem olketa wea dae and olketa wea laef.+
10 Bat why nao iu judgem brata blo iu?+ Or why nao iu ting daonem brata blo iu? Bikos iumi evriwan nao bae standap front lo God lo datfala ples for judgem man.+ 11 From olketa Holy Raeting talem finis: “‘Mi promis lo laef blo miseleva,’+ hem nao wanem Jehovah* talem, ‘evri knee bae nildaon lo mi, and evri tongue bae talemaot lo pablik dat mi nao God.’”+ 12 So, each wan lo iumi bae standap front lo God for hem judgem iumi for samting wea iumi duim.+
13 Dastawe, iumi mas stop for judgem each other,+ bat traem best for no duim eniting for mekem brata blo iumi stambol or mekem hem for duim sin.+ 14 Olsem follower blo Lord Jesus mi sure lo disfala samting, dat hard for eni samting hem no klin seleva.+ Only sapos wanfala man ting lo samting olsem hem no klin, then datfala samting hem no klin lo hem nao. 15 Bikos sapos iu mekem brata blo iu feel nogud from kaikai wea iu kaikaim, wanem iu duim showim dat iu stop for lovem brata blo iu.+ No letem kaikai wea iu kaikaim spoelem* man wea Christ dae for hem.+ 16 So no letem pipol sei gud samting wea iufala duim hem nogud. 17 Bikos for kasem Kingdom blo God hem no join witim kaikai and drink,+ bat hem join witim wei for raeteous and peace and hapi wea kam from holy spirit. 18 Bikos eniwan wea slave for Christ lo disfala wei God acceptim hem and olketa man hapi lo hem.
19 So iumi mas waka hard for olketa samting wea savve mekem iumi stap lo peace witim narawan+ and olketa samting wea savve encouragem each other.+ 20 Stop for spoelem waka blo God bikos lo kaikai nomoa.+ Hem tru, evri kaikai hem klin, bat sapos wanfala man kaikaim samting and datwan bae kosim narawan for stambol, datwan nao hem no stret.+ 21 Best samting for duim nao hem for no kaikaim meat or drinkim wine or duim eni samting wea bae mekem brata blo iu for stambol.+ 22 Faith wea iu garem hem between iu nomoa and God. Man wea duim samting followim wat hem disaedem and hem no judgem hemseleva hem hapi. 23 Bat sapos hem garem daot hem judgem hemseleva finis sapos hem kaikaim datwan, bikos hem no kaikaim datwan base lo faith. Tru samting nao, evri samting wea no base lo faith hem sin.
15 Nomata olsem, iumi wea strong shud karem olketa samting wea hevi tumas for olketa wea no strong,+ and no duim wat iumi seleva nomoa laekem.+ 2 Each wan lo iumi shud duim gud samting for neiba blo hem mekem iumi encouragem hem.+ 3 Christ tu no duim samting wea hemseleva nomoa laekem,+ bat olsem olketa Holy Raeting talem abaotem hem: “Olketa nogud toktok wea pipol talem for spoelem iu, hem kasem mi nao.”+ 4 Bikos evri samting wea olketa raetem bifor olketa raetem for teachim iumi,+ mekem iumi stand strong+ and kasem comfort from olketa Holy Raeting, and from diswan iumi savve garem hope.+ 5 God hem helpem iumi for stand strong and hem givim comfort lo iumi. So mi askem God for helpem iufala garem sem tingting wea Christ Jesus garem, 6 then iufala bae wan mind+ witim wanfala voice* for givim glory lo God and Dadi blo Lord blo iumi Jesus Christ.
7 So welkamim* each other+ olsem Christ tu hem welkamim iu.+ Man wea duim datwan hem givim glory lo God. 8 Mi laek talem iufala, Christ hem kamap wakaman for olketa wea circumcise+ for showim dat wanem God talem hem evritaem tru, for pruvim dat olketa promis wea Hem talem lo olketa grandadi blo olketa hem tru,+ 9 and for olketa nation givim glory lo God for mercy wea hem showim.+ Olsem olketa Holy Raeting talem: “Dastawe bae mi honorim iu lo pablik midolwan lo olketa nation, and bae mi singsing for praisem nem blo iu.”+ 10 And hem sei tu: “Iufala hapi, iufala olketa nation and pipol blo God.”+ 11 And nara samting hem talem tu: “Praisem Jehovah,* iufala evri nation, and evri pipol mas praisem hem.”+ 12 And Isaiah tu hem sei: “Rut blo Jesse+ bae kam, hem nao man wea bae standap for rulim olketa nation.+ Olketa nation bae putim hope blo olketa lo hem.”+ 13 Mi prea for God wea givim hope hem mekem hapi and peace blo iufala hem complete bikos iufala trustim hem, mekem paoa blo holy spirit+ bae strongim go moa hope blo iufala.
14 Olketa brata blo mi, mi no garem eni daot dat iufala redi for duim olketa gud samting, and iufala garem inaf knowledge, and iufala fit for stretem* each other. 15 Bat nomata olsem, mi raet kam for tok stret lo iufala abaotem samfala samting olsem reminder for iufala. Mi duim olsem bikos lo bigfala kaeness* wea God showim lo mi 16 taem mi kamap wanfala wakaman blo Christ Jesus for preachim gud nius blo God+ lo olketa nation.+ Mi duim disfala holy waka mekem God acceptim olketa olsem wanfala sakrifaes wea holy spirit mekem olketa for holy, and wea God hem hapi for acceptim.
17 So mi garem reason for hapi bikos mi wanfala disaepol blo Christ Jesus wea duim waka blo God. 18 Bae mi no story moa abaotem eni samting wea mi duim bat bae mi story nomoa abaotem waka wea Christ iusim mi for duim mekem pipol blo olketa nation savve obeyim Christ. Hem duim diswan thru lo toktok and waka wea mi duim, 19 and olketa saen and olketa mirakol,+ and paoa blo spirit blo God mekem mi savve duim gud disfala waka for preachim gud nius abaotem Christ+ start from Jerusalem and go raon kasem Illyricum. 20 Tru tumas, mi duim olsem bikos goal blo mi hem for talemaot gud nius lo ples wea pipol no savve yet lo nem blo Christ, mekem mi no build antap lo faondeson wea nara man putim finis 21 bat olsem olketa Holy Raeting talem: “Olketa wea no herem eni nius abaotem hem, bae lukim hem, and olketa wea no herem eniting abaotem hem, bae olketa minim.”+
22 Dastawe staka taem datwan nao mekem mi no savve kam kasem iufala. 23 Bat distaem mi kasem finis evri ples lo hia, and for staka* year nao mi laekem tumas for kam kasem iufala. 24 So taem mi bae go lo Spain mi hope bae mi lukim iufala, and bihaen mi stap lelebet taem witim iufala bae iufala kam witim mi and lusim mi followim road. 25 Bat distaem mi bae go lo Jerusalem for givim help lo olketa holy wan.+ 26 Olketa brata and sista lo Macedonia and Achaia olketa hapi for sharem wanem olketa garem olsem contribution for helpem olketa holy wan lo Jerusalem wea poor.+ 27 Hem tru, olketa hapi for duim diswan, bat for tok stret olketa feel olsem hem responsibility blo olketa for duim olsem. Bikos olketa Jew tu sharem olketa spiritual samting witim pipol lo olketa nation, and distaem olketa hia shud sharem olketa material samting wea olketa garem for helpem olketa.+ 28 So distaem bae mi tekem go olketa samting hia lo Jerusalem wea olketa brata and sista givim and givim lo olketa holy wan. Bihaen mi duim datwan, bae mi kam kasem iufala taem mi go for Spain. 29 And tu, mi savve dat taem mi kasem iufala, bae mi kam witim staka blessing blo Christ for iufala.
30 Olketa brata, thru lo faith wea iumi garem lo Lord blo iumi Jesus Christ and thru lo love wea holy spirit mekem iumi for garem, mi askem iufala for prea strong lo God for mi,+ 31 mekem olketa lo Judea wea no biliv bae no spoelem mi+ and olketa holy wan lo Jerusalem bae hapi lo help wea mi givim lo olketa.+ 32 Sapos hem will blo God bae mi kasem iufala and bae mi hapi fogud and iumi evriwan bae encouragem each other. 33 Mi prea for God wea givim peace bae blessim iufala evriwan.+ Amen.
16 Mi laek introducem* sista blo iumi Phoebe lo iufala, wea hem help lo kongregeson lo Cenchreae,+ 2 mekem iufala savve welkamim hem lo nem blo Lord fitim hao olketa holy wan shud welkamim narawan, and iufala helpem hem lo eni samting wea hem maet needim+ bikos hem sapotim staka and mi tu.
3 Pasim love blo mi lo Prisca and Aquila,+ tufala wea mifala waka tugeta for duim waka blo Christ Jesus, 4 wea putim laef* blo tufala lo danger for sevem mi*+ and ino miseleva nomoa bat evri kongregeson lo olketa nation tu sei thankiu lo tufala. 5 Pasim love tu lo kongregeson wea savve hipap lo haos blo tufala.+ Pasim love lo gud fren blo mi Epaenetus, wea hem wanfala firstfrut lo Asia* for kamap disaepol blo Christ. 6 Pasim love lo Mary, wea waka hard for helpem iufala. 7 Pasim love lo tufala relative blo mi,+ Andronicus and Junias, wea mifala lo prison tugeta, wea olketa aposol tinghae lo tufala and wea tufala kamap disaepol blo Christ first lo mi.
8 Pasim love lo gud fren blo mi Ampliatus, wea hem disaepol blo Lord tu. 9 Pasim love lo Urbanus, wea duim waka blo Christ witim iumi, and pasim love lo gud fren blo mi Stachys. 10 Pasim love lo Apelles, man wea Christ hapi lo hem. Pasim love lo olketa lo haos blo Aristobulus. 11 Pasim love lo relative blo mi, Herodion. Pasim love lo olketa lo haos blo Narcissus, wea olketa follower blo Lord. 12 Pasim love lo Tryphaena and Tryphosa, tufala woman wea busy lo waka blo Lord. Pasim love lo gud fren blo iumi Persis, bikos hem duim staka samting lo waka blo Lord. 13 Pasim love lo Rufus, wea Lord chusim, and pasim love lo mami blo hem wea mi ting lo hem olsem mami blo mi. 14 Pasim love lo Asyncritus, Phlegon, Hermes, Patrobas, Hermas, and olketa brata wea stap witim olketa. 15 Pasim love lo Philologus and Julia, Nereus witim sista blo hem, and Olympas, and evri holy wan wea stap witim olketa. 16 Iufala greetim each other witim wanfala holy kiss. Evri kongregeson blo Christ pasim love for iufala.
17 Distaem olketa brata, mi encouragem iufala for keakea lo olketa wea againstim teaching wea iufala lanem finis wea datwan kosim wei for divaed and mekem narawan stambol. Iufala mas no associate witim olketa.+ 18 Bikos olketa man olsem olketa no slave for Lord blo iumi Christ bat olketa slave for samting wea body* blo olketa laekem, and olketa iusim swit toktok and naes toktok for laea lo heart blo olketa wea no luksavve lo olketa nogud samting. 19 Evriwan luksavve iufala pipol for obey, so mi hapi tumas lo iufala. Bat mi laekem iufala for wise lo samting wea gud and innocent lo wicked samting.+ 20 And klosap nao God wea givim peace bae smasem Satan+ andanit lo foot blo iufala. Mi prea for bigfala kaeness* blo Lord blo iumi Jesus hem stap witim iufala.
21 Timothy, wea waka witim mi, hem pasim love for iufala, and thrifala relative blo mi,+ Lucius, Jason, and Sosipater tu pasim love for iufala.
22 Mi, Tertius, wea raetem leta hia, mi tu pasim kam love for iufala lo nem blo Lord.
23 Host blo mi Gaius,+ wea kongregeson meet lo haos blo hem pasim kam love for iufala. Erastus, wea hem treasurer blo* taon pasim kam love for iufala, and brata blo hem Quartus tu pasim love for iufala. 24* ——
25 Gud nius wea mi preach abaotem and message abaotem Jesus Christ hem showim dat God bae helpem iufala for strong. Gud nius hia hem join witim wei for minim datfala holy secret+ wea hem showaot distaem. Holy secret hia hem stap haed for longtaem 26 bat distaem hem showaot klia and pipol evriwea herem story abaotem from olketa profesi insaed olketa Holy Raeting. Diswan hem fitim komand wea God wea hem laef for olowe hem talem wea will blo Hem nao for evri nation biliv lo hem and obeyim hem. 27 God wea hemseleva nomoa hem wise+ mas kasem glory thru lo Jesus Christ for olowe. Amen.
Lit., “separatem.”
Lit., “seed.”
Or, “undeserved kaeness.”
Or, “undeserved kaeness.”
Lit., “witim spirit.”
Lit., “garem kaon lo.”
Or, “pipol wea no Greek.” Lit., “barbarian.”
Or, “standard.”
Or, “samting wea krol.”
Or, “letem olketa for duim samting wea no klin.”
Or, “no laek for duim sex.”
Or, “pei.”
Or, “olketa no willing for savve lo stret samting abaotem God.”
Or, “wei for kavet.”
Greek word, psy·kheʹ. Lukim “Psykhe” lo Dictionary.
Or, “storyim.”
Lukim “Circumcise” lo Dictionary.
Lukim “Circumcise” lo Dictionary.
Lit., “kapsaetem blood.”
Lit., “no eni flesh.”
Disfala toktok “Law and Olketa Profet” hem minim evri buk blo Hebrew Scripture.
Or, “undeserved kaeness.”
Or, “kasem forgiveness.”
Lukim App. A5.
Or, “God givim wei for raeteous lo hem olsem credit.”
Or, “undeserved kaeness.”
Or, “olketa owem lo hem.”
Or, “forgivim.”
Lukim App. A5.
Or, “no kaontem.”
Or, “God givim wei for raeteous lo hem olsem credit.”
Or, “promis; pruv.”
Or, “God givim wei for raeteous lo hem olsem credit.”
Lit., “seed.”
Or, “undeserved kaeness.”
Lit., “seed.”
Or maet, “talem dat olketa samting wea no exist olketa exist.”
Lit., “Seed.”
Or, “no savve garem pikinini.”
Or, “God givim wei for raeteous lo hem olsem credit.”
Or, “undeserved kaeness.”
Or, “undeserved kaeness.”
Or, “undeserved kaeness.”
Or, “undeserved kaeness.”
Or, “undeserved kaeness.”
Or, “undeserved kaeness.”
Or, “undeserved kaeness.”
Or, “no guilty nao lo; kasem forgiveness from.”
Lit., “olketa body blo iufala wea savve dae.”
Or, “undeserved kaeness.”
Or, “undeserved kaeness.”
Or, “pattern blo teaching.”
Or, “paoa.”
Lit., “dae from Law.”
Lit., “body.”
Lit., “iumi dae from samting wea kontrolem iumi.”
Lit., “spiritual.”
Or, “flesh.”
Lo Greek languis, disfala toktok hem minim samwan salem hem for slave blo sin.
Or, “flesh blo mi.”
Lit., “lo flesh wea wik.”
Diswan hem Hebrew or Aramaic word wea minim “O Dadi!”
Especially olketa man.
Or, “flesh.”
Lit., “seed.”
Lit., “Seed.”
Lit., “seed.”
Lit., “no depend lo man wea laekem or lo man wea ran aftarem.”
Lukim App. A5.
Lukim App. A5.
Lit., “wanfala seed.”
Or, “kaen.”
Lukim App. A5.
Lukim App. A5.
Or, “lo report blo mifala?”
Lit., “seed.”
Lukim App. A5.
Greek word, psy·kheʹ. Lukim “Psykhe” lo Dictionary.
Or, “undeserved kaeness.”
Or, “undeserved kaeness.”
Or, “undeserved kaeness.”
Lit., “flesh.”
Diswan hem for joinim, for pasolem, or taengem wanfala branch go lo difren tree for mekem branch hia garem frut.
Or, “tok praod abaotem iuseleva lo.”
Or, “tok praod abaotem iuseleva lo.”
Lukim App. A5.
Or, “gudfala tingting; wei for luksavve lo samting.”
Or, “system of things.” Lukim “System of things” lo Dictionary.
Or, “undeserved kaeness.”
Or, “sharem aot.”
Or, “showim undeserved kaeness.”
Or, “comfortim.”
Or, “comfort.”
Or, “givim contribution.”
Or, “lead.”
Or, “willing for duim datwan.”
Or, “first wan.”
Or, “duim gud waka blo iufala; strong for duim waka.”
Or, “Iufala mas no lesy taem iufala duim waka blo iufala.”
Lukim App. A5.
Or, “kamap witim olketa big idea.”
Or, “eye.”
Lukim App. A5.
Diswan hem for softim heart blo hem and meltim olketa strong wei blo hem.
Lit., “sword.”
Or, “for panisim.”
Lukim “Tribute” lo Dictionary.
Or, “duim olketa barava nogud samting.” Plural blo Greek word a·sel′gei·a. Lukim “Nating shame for duim rong samting” lo Dictionary.
Or maet, “olketa kwestin lo mind blo hem.”
Lukim App. A5.
Lukim App. A5.
Lukim App. A5.
Lukim App. A5.
Lukim App. A5.
Lukim App. A5.
Lukim App. A5.
Lukim App. A5.
Or, “distroem.”
Lit., “mouth.”
Or, “acceptim.”
Lukim App. A5.
Or, “givim instruction lo.”
Or, “undeserved kaeness.”
Or maet, “tu-thri.”
Or, “recommendim.”
Lit., “nek.”
Greek word, psy·kheʹ. Lukim “Psykhe” lo Dictionary.
Lukim footnote lo Ac 2:9.
Or, “bele.”
Or, “undeserved kaeness.”
Or, “wakaman wea lukaftarem.”
Lukim App. A3.