CHAPTER TU
Hem “Wakabaot Witim Datfala Tru God”
1, 2. Wat nao project wea Noah and famili blo hem duim, and wat nao samfala challenge wea olketa feisim?
IMAGINIM, Noah waka gogo hem standap for stretem baksaed blo hem. Hem sidaon antap lo wanfala timba and lukluk followim structure blo datfala ark wea olketa gohed for wakem. Hem smelem strong smel blo hot tar and herem saond blo olketa tul wea olketa iusim for wakem timba. From ples wea Noah sidaon, hem savve lukim go olketa son blo hem wea gohed waka lo datfala big frame blo timba. For staka year nao, Noah and waef blo hem, and olketa son and waef blo olketa, barava waka hard for buildim datfala ark. Olketa buildim finis staka part blo ark, bat staka waka hem stap yet!
2 Pipol lo datfala ples tingse Noah and famili blo hem karangge. Taem pipol lukim Noah and famili blo hem gohed for wakem ark, olketa pipol hia laf lo olketa bikos olketa no bilivim wanfala flood bae kavarem full earth. Nomata Noah gohed for warnim olketa, olketa sei hem hard for samting olsem happen! Olketa no minim why Noah and famili blo hem duim karangge samting olsem wea weistim taem blo olketa nomoa. Bat Jehovah, wea hem God blo Noah no ting olsem abaotem Noah.
3. Lo wanem wei nao Noah wakabaot witim God?
3 Bible sei: “Noah wakabaot witim datfala tru God.” (Readim Genesis 6:9.) Wat nao datwan minim? Hem no minim dat God wakabaot lo earth, or Noah go wakabaot witim hem lo heven. Bat, hem minim Noah barava obeyim, lovem, and fren gud witim Jehovah. Staka thousand year bihaen, Bible sei olsem abaotem Noah: “Faith bilong hem judgem world.” (Heb. 11:7) Hao nao faith blo Noah judgem world? Wat nao iumi savve lanem from faith blo hem?
Wanfala Gud Man lo Nogud World
4, 5. Hao nao wei blo pipol lo taem blo Noah hem kamap barava worse?
4 Noah growap lo world wea gohed for kamap worse go moa. Pipol duim olketa nogud samting start kam lo taem blo Enoch wea hem great-grandadi blo Noah, and Enoch tu wanfala raeteous man wea wakabaot witim God. Enoch profesi abaotem wanfala day wea God bae judgem wicked pipol. Lo taem blo Noah, wei blo pipol barava worse go moa winim taem blo Enoch. And lo tingting blo Jehovah, pipol hia spoelem earth bikos olketa raf tumas. (Gen. 5:22; 6:11; Jude 14, 15) Bat wanem nao happen wea mekem evri samting barava nogud olsem?
5 Wanfala problem kamap midolwan olketa angel blo God. Wanfala angel bighed againstim Jehovah and hem kamap Satan datfala Devil, taem hem tok spoelem God and switim Adam and Eve for duim sin. Lo taem blo Noah, olketa nara angel tu start for againstim raeteous rul blo Jehovah. Olketa lusim waka blo olketa lo heven and kam daon lo earth. Olketa kamap olketa man and maritim olketa naesbola woman. Wei blo olketa bighed angel hia wea selfish, hem affectim olketa man.—Gen. 6:1, 2; Jude 6, 7.
6. Hao nao olketa Nephilim affectim wei blo pipol lo datfala taem, and wat nao Jehovah disaed for duim?
6 From olketa angel hia duim samting wea Jehovah no creatim olketa for duim wea hem nao for change and maritim olketa woman lo earth, datwan mekem olketa garem olketa pikinini wea barava big and strong fogud. Olketa kolem olketa pikinini hia Nephilim, or “Foldaonem Narawan,” wea minim man wea mekem olketa narawan for foldaon. Olketa Nephilim raf tumas and mekem laef lo world barava nogud, datwan affectim wei blo pipol lo datfala taem. Dastawe Jehovah sei “wei blo olketa man lo earth hem nogud tumas, and evritaem nomoa tingting and samting wea heart blo olketa laekem hem nogud.” So Jehovah disaed for finisim datfala nogud world bihaen 120 year.—Readim Genesis 6:3-5.
7. Wanem challenge nao Noah and waef blo hem kasem lo wei for protectim olketa son blo tufala from nogud samting wea happen lo datfala taem?
7 Tingim, lo datfala taem maet hem no isi for lukaftarem pikinini! Nomata olsem, Noah lukaftarem gud famili blo hem. Hem maritim wanfala gud woman and taem Noah hem 500 year, hem garem thrifala son. Nem blo olketa hem Shem, Ham, and Japheth.a Noah and waef blo hem mas helpem olketa boy blo tufala for no followim olketa nogud wei blo pipol wea stap raonem olketa. Hem wei blo olketa smol boy for laek followim wei blo “olketa maeti man” and “olketa man wea famous,” olsem olketa Nephilim. Hard for Noah and waef blo hem stopem olketa pikinini blo tufala for herem nogud samting wea olketa Nephilim duim, bat tufala savve teachim truth abaotem Jehovah, wea heitim evri nogud samting. Tufala mas teachim olketa for savve Jehovah sorre tumas taem hem lukim pipol lo world raf and bighed.—Gen. 6:6.
Noah and waef blo hem mas protectim olketa pikinini blo tufala from pipol wea wei blo olketa barava nogud
8. Hao nao olketa wise parents distaem savve followim example blo Noah and waef blo hem?
8 Olketa mami and dadi distaem tu maet deal witim sem situation wea Noah and waef blo hem feisim. Distaem tu, world fulap witim wei for raf and bighed. Olketa city savve garem olketa gang blo olketa young wan wea savve duim olketa nogud samting. Olketa TV program, video game, and movie for olketa pikinini tu mekhae lo violence. Olketa wise parents savve helpem pikinini taem olketa teachim olketa abaotem Jehovah, datfala God blo peace, wea klosap nao hem bae finisim violence. (Ps. 11:5; 37:10, 11) Iu savve win for helpem olketa pikinini blo iu! Noah and waef blo hem duim datwan. Olketa son blo tufala kamap olketa gudfala man, and maritim olketa woman wea willing for mekem worship blo olketa for trufala God Jehovah, hem first samting lo laef blo olketa.
“Iu Mas Wakem Wanfala Ark”
9, 10. (a) Wanem komand from Jehovah nao changem laef blo Noah? (b) Wat nao Jehovah talem lo Noah abaotem design and plan for wakem ark?
9 Wanfala samting wea Jehovah talem lo Noah hem changem laef blo hem. Jehovah story lo Noah and talem plan blo hem for finisim nogud world lo datfala taem. Jehovah talem disfala komand lo Noah: “Iu mas wakem wanfala ark lo strongfala timba.”—Gen. 6:14.
10 Datfala ark hem no wanfala ship olsem samfala talem. Hem no garem sheip lo front and bihaen olsem wanfala ship, hem no garem rudder. Hem just olsem wanfala big box nomoa. Jehovah talem Noah evri measurement blo datfala ark, and samfala detail lo design, and for putim tar insaed and aotsaed lo ark. And Jehovah talem Noah why hem mas wakem datfala ark. Hem sei: “Mi bae mekem bigfala flood lo earth . . . Evri samting lo earth bae dae.” Bat Jehovah mekem wanfala agreement witim Noah. Hem sei: “Iu mas go insaed lo datfala ark, iu, olketa son blo iu, waef blo iu, and olketa waef blo olketa son blo iu.” Noah mas tekem evri difren kaen animal tu for go insaed lo ark. Olketa wea insaed lo ark nomoa bae sev taem Flood hem kam!—Gen. 6:17-20.
Noah and famili blo hem waka tugeta for duim wat God talem
11, 12. Wat nao bigfala project wea Noah kasem, and hao nao hem ting lo datfala assignment?
11 Noah mas duim bigfala project. Datfala ark hem big tumas and measurement blo hem samting olsem 133 meter long, 22 meter waed, and samting olsem 13 meter hae. Hem big winim eni ship wea olketa wakem lo timba bifor and lo distaem tu. Waswe, Noah hol bak for duim assignment blo hem, or komplen bikos hem no isi, or changem lelebet plan blo datfala ark mekem hem isi for hem? Bible sei: “Noah followim evriting wea God talem.”—Gen. 6:22.
12 Hem tekem staka year for olketa buildim datfala ark, maet hem samting olsem 40 go kasem 50 year. Olketa mas katem olketa tree, pullim kam olketa log, splitim and sheipim olketa timba, and joinim tugeta. Datfala ark garem thri story or level, samfala rum insaed, and wanfala door lo saed. Luk olsem, samfala window stap lo mek-thri story, and ruf hem no barava flat mekem taem hem rain hem isi for wata ran go daon.—Gen. 6:14-16.
13. Wat nao nara waka wea Noah mas duim wea hem moa hard winim waka for buildim ark, and hao nao pipol ting lo datwan?
13 Nomata hem tek longtaem for wakem datfala ark, masbi Noah hapi tumas bikos famili blo hem helpem hem! Bat olketa mas duim nara waka tu, wea olketa maet faendem hem hard winim for buildim ark. Bible sei: “Noah preach abaotem samting wea raeteous.” (Readim 2 Peter 2:5.) So Noah mas no fraet and warnim nogud pipol abaotem datfala Flood wea bae finisim olketa. Wanem nao olketa duim taem olketa herem datfala warning? Jesus Christ sei, “Olketa nating tinghae long samting wea Noah talemaot.” Hem sei olketa busy tumas for kaikai, drink and marit, dastawe olketa no lisin lo warning blo Noah. (Matt. 24:37-39) Staka mekfani lo hem and famili blo hem, and maet samfala laek for killim hem. And maet olketa laek for spoelem tu construction project blo hem.
Nomata pipol lukim Jehovah blessim evri samting wea Noah duim, olketa tok spoelem hem and no tinghae lo samting wea Noah talem
14. Wat nao Christian famili distaem savve lanem from Noah and famili blo hem?
14 Nomata olsem, Noah and famili blo hem no givap. Nomata olketa stap lo world wea pipol tingse wanem olketa duim hem karangge samting and no important, Noah and famili blo hem gohed faithful for duim waka blo olketa. Olketa Christian famili distaem savve lanem staka samting from wei wea Noah and famili blo hem showimaot faith. Iumi stap lo taem wea Bible kolem “olketa last day” blo disfala nogud world. (2 Tim. 3:1) Jesus sei taem blo iumi bae olsem taem blo Noah. Olketa Christian shud tingim example blo Noah taem pipol no laek lisin lo message abaotem Kingdom blo God, mekfani, or spoelem olketa. Noah tu kasem hard taem olsem.
“Go insaed lo Ark”
15. Taem Noah klosap 600 years, wanem hard taem nao hem deal witim?
15 Staka year go pas and isisi datfala ark hem finis. Taem Noah klosap 600 year, samfala relative wea hem lovem olketa dae, olsem dadi blo hem, Lamech.b Faevfala year bihaen datwan, Methuselah, wea hem dadi blo Lamech dae tu taem hem 969 year. Methuselah laef longtaem winim eni nara man wea Bible storyim. (Gen. 5:27) Methuselah and Lamech laef lo taem wea Adam laef yet.
16, 17. (a) Taem Noah hem 600 years, wanem nao niu message wea hem kasem? (b) Storyim wanfala samting wea Noah and famili blo hem lukim wea olketa no savve forgetim.
16 Taem Noah hem 600 year, hem kasem wanfala niu message from Jehovah God: “Iu go insaed lo ark, iu and evriwan lo famili blo iu.” Hem talem Noah tu for tekem olketa difren kaen animal insaed lo ark, sevenfala lo olketa klin animal wea olketa savve iusim for sakrifaes, and tufala lo evri nara animal.—Gen. 7:1-3.
17 Masbi hem sapraesing samting for lukim staka handred animal go insaed lo ark. Samfala wakabaot, samfala flae, and samfala krol go insaed. Samfala olketa big animal, and smol wan, samfala isi for deal witim and samfala nomoa. Nomata hem no wei blo olketa wild animal for willing for go insaed olketa smol spes, Noah no need for forcem or laea lo olketa for go insaed ark. Bible sei olketa animal hia “go lo Noah insaed lo ark.”—Gen. 7:9.
18, 19. (a) Hao nao maet iumi savve ansarem olketa kwestin wea pipol garem abaotem samting wea happen lo story blo Noah? (b) Hao nao iumi lukim wisdom blo Jehovah lo wei wea hem chus for sevem olketa animal?
18 Samfala man wea daotem datfala story maet sei: ‘Hao nao kaen samting olsem savve happen? And hao nao bae olketa difren kaen animal savve stap gud tugeta lo wanfala smol spes olsem?’ Tingim diswan: Waswe, God wea wakem evri samting lo universe and wea garem bigfala paoa, hem no fit for kontrolem olketa animal wea hem wakem, and mekem olketa stap gud tugeta? Remember, Jehovah nao creatim evri animal. Lo taem blo olketa Israelite, Jehovah God divaedem Red Sea and tu hem mekem sun for no muv. Waswe, hem hard for Jehovah duim evri samting wea iumi readim insaed story blo Noah? Nomoa, hem isi nomoa for God duim evri samting hia!
19 God savve chusim eni difren wei for sevem olketa animal. Bat from hem wise, hem chusim wanfala wei wea helpem iumi for tingim responsibility wea hem givim for olketa man for lukaftarem evri samting wea laef. (Gen. 1:28) Staka dadi and mami distaem iusim story blo Noah for teachim pikinini for savve Jehovah tinghae lo olketa man and olketa animal wea hem wakem.
20. Hao nao maet Noah and famili blo hem busy tumas lo week bifor Flood hem start?
20 Jehovah talem Noah bihaen sevenfala day datfala Flood bae kam. Masbi hem wanfala busy taem for famili blo Noah. Olketa mas putim olketa animal hia insaed ark and redyim kaikai for olketa animal hia and for olketa seleva and olketa mas karem kaikai and evri samting wea olketa needim insaed lo ark. Maet waef blo Noah and waef blo olketa son blo hem, Shem, Ham, and Japheth, busy for mekem wanfala area insaed ark for fitim famili stap insaed.
21, 22. (a) Why nao iumi shud no sapraes lo wei wea pipol no laek for lisin lo taem blo Noah? (b) Wanem taem nao pipol hia stop for tok spoelem Noah and famili blo hem?
21 Wanem nao tingting blo pipol abaotem Noah and famili blo hem? Pipol hia “nating tinghae long samting wea Noah talemaot,” nomata olketa lukim Jehovah blessim evri samting wea Noah and famili blo hem duim. Olketa pipol lukim nomoa taem olketa difren kaen animal go seleva insaed lo ark bat olketa nating tinghae datwan. Iumi no sapraes lo wei wea pipol no lisin. Distaem tu, nomata staka samting happen wea showimaot iumi stap lo olketa last day, pipol no tinghae lo datwan. And olsem aposol Peter talem, pipol bae mekfani lo olketa wea obeyim warning blo God. (Readim 2 Peter 3:3-6.) Lo taem blo Noah, pipol tok spoelem hem and famili blo hem.
22 Wanem taem nao pipol hia stop for tok spoelem Noah and famili blo hem? Bible sei bihaen Noah and famili blo hem and olketa animal go insaed lo ark, “Jehovah satem door.” Sapos olketa no stop for tok spoelem olketa lo datfala taem, masbi taem rain kam nao olketa stop. Datfala rain hem big tumas and hem gohed for rain gogo wata hem kavarem full earth nao, olsem Jehovah talem.—Gen. 7:16-21.
23. (a) Hao nao iumi savve dat Jehovah no sorre lo olketa wicked pipol wea dae lo taem blo Noah? (b) Why nao hem wise samting for followim faith blo Noah distaem?
23 Waswe, Jehovah hem hapi taem olketa nogud pipol hia dae? Nomoa! (Ezek. 33:11) Jehovah givim olketa staka chance for changem nogud wei blo olketa and duim stret samting. Waswe, olketa savve change? Yes. Example blo Noah showimaot olketa savve change. Wei wea Noah wakabaot witim Jehovah and obeyim hem lo evri samting, datwan showimaot hem fitim nomoa for pipol hia savve change and sev. Faith blo Noah judgem world lo datfala taem bikos hem showimaot klia olketa pipol no laek for change. Faith blo Noah mekem hem and famili blo hem for sev. Sapos iumi followim example blo Noah for showimaot faith, iumi and olketa wea iumi lovem tu savve kasem laef. Olsem Noah, iu savve duim wanem Jehovah God laekem evritaem and fren gud witim hem. Iu savve fren gud witim God for olowe!
a Pipol lo datfala taem savve laef longtaem winim iumi distaem. Luk olsem wei wea olketa laef longtaem hem bikos olketa laef no longtaem bihaen Adam and Eve lusim wei wea tufala perfect.
b Lamech nemim son blo hem Noah. Luk olsem datfala nem hem minim “Rest” or “Comfort.” Lamech talem profesi dat Noah bae duim samting followim mining blo nem blo hem, wea bae mekem olketa man kamap free from curse wea God talem abaotem graon. (Gen. 5:28, 29) Lamech dae bifor datfala profesi kamap tru. Maet mami, olketa brata and sista blo Noah, olketa dae lo taem blo Flood.