-
Tufala Tokpiksa Abaotem Olketa Grape PlanteisonJesus—Road, Truth, and Laef
-
-
CHAPTER 106
Tufala Tokpiksa Abaotem Olketa Grape Planteison
MATTHEW 21:28-46 MARK 12:1-12 LUKE 20:9-19
TOKPIKSA ABAOTEM TUFALA BOY
TOKPIKSA ABAOTEM OLKETA MAN WEA WAKA LONG GRAPE PLANTEISON
Long temple, olketa hed priest and olketa bigman kwestinim paoa wea Jesus garem, and hem talem samting wea mekem olketa for stap kwaet. Then hem storyim wanfala tokpiksa for showimaot wei bilong olketa hem nogud tumas.
Jesus sei: “Wanfala man garem tufala boy. Hem sei long wanfala, ‘Boy bilong mi, tuday, iu go waka long grape planteison.’ Boy hia hem sei, ‘Hem gud nomoa dadi, bae mi go,’ batawea, hem nating go nomoa. Hem go long nara boy bilong hem and talem sem samting. Boy hia hem sei, ‘Bae mi no go dadi.’ Bat gogo, hem sorre nao hem talem datwan long dadi and hem go waka long planteison. Hu long tufala hia nao duim samting wea dadi laekem?” (Matthew 21:28-31) Hem klia, mek-tu boy nao duim datwan.
So Jesus sei long olketa bigman: “Mi talem iufala tru samting, olketa man wea tekem tax and olketa jury woman bae go firstaem long iufala long Kingdom bilong God.” Firstaem olketa man wea tekem tax and olketa jury woman no laek for worshipim God. Bat olsem mek-tu boy hia, gogo olketa repent and distaem olketa worshipim God. Bat olketa bigman olsem firstfala boy. Olketa sei olketa worshipim God bat olketa nating duim datwan. Jesus sei: “John [Baptaesa] hem kam and showim iufala stretfala wei for followim, bat iufala no biliv long hem. Olketa man wea tekem tax and olketa jury woman nao biliv long hem. Bat nomata iufala lukim diswan, iufala gohed nomoa long tingting bilong iufala, iufala nating laek for biliv long hem.”—Matthew 21:31, 32.
Jesus storyim nara tokpiksa moa wea showimaot wei bilong olketa bigman barava nogud tumas. Hem sei: “Wanfala man hem wakem wanfala grape planteison. Hem wakem fence raonem datwan, hem wakem ples for aotem juice from olketa grape, and hem wakem wanfala taoa. Then hem letem olketa man haerem datfala planteison and hem go long wanfala kantri wea stap farawe. Long taem bilong harvest, hem sendem wanfala wakaman bilong hem for go askem olketa wea waka long planteison hia for givim kam samfala frut. Bat olketa holem hem, killim hem nogud, and sendem hem go bak nating nomoa. Hem sendem go moa nara wakaman long olketa, bat olketa hitim hed bilong hem and tok spoelem hem. Then hem sendem go nara wakaman bat olketa killim hem dae. Hem sendem plande narawan tu, bat olketa spoelem samfala and killim dae olketa narawan.”—Mark 12:1-5.
Waswe, bae olketa wea lisin long Jesus minim datfala tokpiksa? Maet olketa tingim toktok bilong profet Isaiah. Hem sei: “Pipol bilong Israel nao grape planteison bilong Jehovah, wea hem komanda bilong olketa angel long heven. Pipol bilong Judah nao planteison wea hem lovem. Hem laekem olketa for judgem samting long stretfala wei, bat olketa nating followim law.” (Isaiah 5:7) Tokpiksa bilong Jesus hem klosap semsem. Man wea wakem grape planteison hem Jehovah. Datfala grape planteison hem nation bilong Israel wea Law bilong God hem olsem wanfala fence wea protectim olketa. Jehovah sendem olketa profet for teachim pipol bilong hem and for helpem olketa for garem gudfala frut.
Bat taem man wea wakem grape planteison sendem go “olketa wakaman” for tekem samfala frut from “olketa man wea waka long planteison,” olketa spoelem and killim olketa dae. Jesus sei: “Wanfala man nomoa hem stap yet wea hem savve sendem long olketa, wea hem nao son bilong hem wea hem barava lovem. Hem sei olsem, ‘Olketa bae respectim son bilong mi.’ Bat olketa man wea waka long planteison sei, ‘Diswan nao son wea bae tekem planteison bilong dadi bilong hem. Kam, iumi go killim hem dae mekem iumi savve tekem planteison hia for iumi.’ So olketa holem hem, [and] killim hem dae.”—Mark 12:6-8.
So Jesus askem olketa bigman: “Wanem nao man wea ownim planteison bae duim?” (Mark 12:9) Olketa sei: “From olketa man hia olketa nogud tumas, hem bae killim olketa dae. Then hem bae letem nara pipol for haerem datfala planteison, wea olketa hia nao willing for givim olketa frut long hem long taem bilong harvest.”—Matthew 21:41.
Samting wea olketa talem hem judgem olketa seleva bikos olketa nao “olketa man wea waka long planteison” bilong Jehovah, wea hem nao datfala nation bilong Israel. Samting wea Jehovah laekem olketa for duim, wea olsem frut wea olketa givim long hem, hem nao for showimaot faith long Son bilong hem. Jesus luk go long olketa bigman and sei: “Hao, no enitaem iufala readim scripture wea sei: ‘Ston wea olketa man wea wakem haos les long hem nao hem kamap main ston long kona. Jehovah nao duim diswan, and hem barava gud samting long iumi’?” (Mark 12:10, 11) Then Jesus talem stret: “Dastawe mi talem iufala: God bae tekem Kingdom bilong hem from iufala and bae givim long pipol wea duim olketa samting wea hem laekem.”—Matthew 21:43.
Olketa man wea teachim law and olketa hed priest “luksavve datfala tokpiksa hem abaotem olketa.” (Luke 20:19) So olketa laekem tumas for killim dae disfala “son wea bae tekem planteison bilong dadi bilong hem.” Bat olketa fraetem pipol bikos long tingting bilong olketa Jesus hem wanfala profet, so olketa no trae for killim hem dae long datfala taem.
-
-
King Invaetem Pipol for Kam Long Marit FeastJesus—Road, Truth, and Laef
-
-
CHAPTER 107
King Invaetem Pipol for Kam Long Marit Feast
TOKPIKSA ABAOTEM MARIT FEAST
Nomata ministry bilong Jesus gogo for finis, hem gohed for storyim olketa tokpiksa wea showimaot wei bilong olketa man wea teachim law and olketa hed priest hem nogud tumas. Diswan mekem olketa laek for killim hem dae. (Luke 20:19) Nomata olsem, Jesus talem nara tokpiksa abaotem olketa.
Hem sei: “Kingdom bilong God hem olsem wanfala king wea redyim wanfala marit feast for boy bilong hem. Hem sendem go olketa wakaman bilong hem for talem olketa wea hem invaetem for kam long datfala feast, bat olketa no laek for kam.” (Matthew 22:2, 3) First samting wea Jesus storyim hem “Kingdom bilong God.” So long disfala tokpiksa “king” hem Jehovah God. Son bilong king hem Son bilong Jehovah wea talem disfala tokpiksa, and olketa wea kasem invitation hem olketa wea bae rul witim Son long Kingdom bilong God.
Hu nao olketa first wan wea kasem invitation? Tingim, Jesus and olketa aposol preach abaotem Kingdom long olketa Jew. (Matthew 10:6, 7; 15:24) Nation bilong olketa acceptim Law agreement long 1513 B.C.E., so olketa nao olketa first wan wea garem chance for kamap “olketa priest wea rul olsem king.” (Exodus 19:5-8) Bat wanem taem nao olketa kasem invitation for kam long datfala “marit feast”? Datwan hem long 29 C.E. taem Jesus start for preach abaotem Kingdom bilong God.
Hao nao tingting bilong staka Jew abaotem datfala invitation? Jesus sei “olketa no laek for kam.” Staka long olketa bigman and olketa Jew no bilivim Jesus hem Messiah and King wea God markem.
Bat samting wea Jesus talem showimaot olketa Jew bae garem nara chance moa. Hem sei: “Then [king] sendem moa olketa nara wakaman bilong hem. Hem sei long olketa, ‘Talem olsem long olketa wea mi invaetem: “Mi redyim kaikai nao. Olketa busarem finis olketa buluka witim olketa animal wea fat naes tumas. Iufala kam long marit feast hia.”’ Bat olketa nating tinghae long datwan. So narawan go long garden bilong hem and narawan go long bisnis bilong hem. Bat olketa narawan kasholem olketa wakaman hia, whipim olketa, and killim olketa dae.” (Matthew 22:4-6) Hem nao samting wea bae happen taem Christian kongregeson hem start. Long datfala taem, olketa Jew garem chance yet for go insaed long Kingdom. Nomata olsem, staka long olketa les and spoelem tu ‘olketa wakaman bilong king.’—Acts 4:13-18; 7:54, 58.
Wanem nao bae happen long datfala nation? Jesus sei: “King hia barava kros fogud nao. Hem sendem go army bilong hem, and olketa killim dae olketa man hia wea killim dae olketa wakaman bilong hem and olketa bonem taon bilong olketa tu.” (Matthew 22:7) Diswan kasem olketa Jew long 70 C.E. taem olketa bilong Rome finisim Jerusalem, wea hem nao “taon bilong olketa.”
From olketa les for acceptim datfala invitation, waswe, datwan minim king bae no invaetem eniwan moa? Nomoa. Long datfala tokpiksa, Jesus gohed for sei: “Then [king] sei long olketa wakaman bilong hem, ‘Marit feast hem redi nao, bat olketa wea mi invaetem no tinghae long datwan, so hem no fitim for olketa kam. Go long olketa main road long taon and invaetem nao eniwan wea iufala lukim for kam long marit feast.’ So olketa wakaman go followim olketa road hia and leadim kam evriwan wea olketa meetim. Samfala hia olketa gudfala pipol and samfala olketa nogud pipol. Gogo haos wea olketa hipap for datfala marit hem fulap nao witim pipol wea sidaon raonem olketa tebol for kaikai.”—Matthew 22:8-10.
Bihaen, aposol Peter bae helpem olketa wea no Jew for kamap olketa tru Christian. Long 36 C.E., Cornelius, wea hem bigman bilong army bilong Rome, and famili bilong hem kasem holy spirit and garem chance for go insaed long Kingdom bilong God wea Jesus storyim.—Acts 10:1, 34-48.
Jesus showimaot “king” bae no acceptim evriwan wea kam long datfala marit feast. Hem sei: “Taem king hem kam for lukim pipol hia hem lukim nao wanfala man wea hem no werem kaleko wea man shud werem long marit. King sei long hem: ‘Fren, hao nao iu kam long hia bat iu nating werem kaleko for marit feast?’ Man hia no savve toktok nao. Then king hem sei long olketa wakaman bilong hem, ‘Taengem hand and leg bilong man hia and torowem hem aotsaed wea hem dark. Long ples hia nao bae hem feel sorre tumas and krae.’ So Jesus hem sei: ‘Datfala king invaetem plande pipol for kam bat tu-thri nomoa hem chusim.’”—Matthew 22:11-14.
Maet olketa bigman wea lisin long Jesus no minim evri samting wea hem storyim. Nomata olsem, olketa no hapi and disaed strong for olketa mas killim dae disfala man wea mek shame long olketa.
-
-
Olketa Bigman No Savve Trikim JesusJesus—Road, Truth, and Laef
-
-
CHAPTER 108
Olketa Bigman No Savve Trikim Jesus
MATTHEW 22:15-40 MARK 12:13-34 LUKE 20:20-40
GIVIM GO BAK LONG KING SAMTING WEA HEM BILONG KING
WASWE, OLKETA WEA LAEF BAK SAVVE MARIT MOA?
OLKETA LAW WEA IMPORTANT WINIM OLKETA NARA LAW
Jesus storyim finis olketa tokpiksa wea showimaot wei bilong olketa bigman hem nogud tumas, so olketa barava feel nogud long hem. Distaem olketa Pharisee mekem nogud plan for trikim hem. Olketa trae for mekem hem talem samting wea no stret mekem olketa savve givim hem go long bigman bilong Rome, so olketa peim samfala disaepol bilong olketa for askem hem samfala kwestin.—Luke 6:7.
Olketa sei long hem: “Teacher, mifala savve iu man for talem and teachim tru samting. Iu no saed witim eniwan bat iu barava teachim wei bilong God. Waswe, hem stret for iumi peim tax long King or nomoa?” (Luke 20:21, 22) Olketa ososo long Jesus, bat hem luksavve olketa laea nomoa. Sapos hem sei, ‘Nomoa, hem no stret for peim disfala tax,’ bae olketa sei hem againstim gavman bilong Rome. Bat sapos hem sei, ‘Ia, hem stret for peim disfala tax,’ olketa pipol hia wea feel nogud finis bikos olketa stap anda long rul bilong Rome, maet againstim hem nao. So wanem nao hem talem?
Jesus sei: “Iufala pipol for laea tumas ia, why nao iufala laek trikim mi? Showim kam long mi datfala selen for peim tax.” Olketa tekem kam long hem wanfala selen hia and hem askem olketa: “Piksa and nem bilong hu nao stap long selen hia?” Olketa sei: “Hem bilong King.” Then Jesus sei: “So givim go bak long King samting wea hem bilong King, and givim go bak long God samting wea hem bilong God.”—Matthew 22:18-21.
Olketa man hia barava sapraes long wanem Jesus talem and olketa go from hem nao. Nomata olketa Pharisee no savve trikim Jesus, nara grup bilong olketa bigman moa kam long hem long datfala sem day. Hem nao olketa Sadducee.
Olketa Sadducee wea sei man no savve laef bak, olketa askem kwestin abaotem datwan and kastom for maritim brata-in-law. Olketa sei long hem: “Teacher, Moses hem sei: ‘Sapos wanfala man hem dae bat hem no garem eni pikinini, brata bilong hem mas maritim waef bilong hem and tufala mas garem pikinini for brata bilong hem wea dae finis.’ Sevenfala brata nao stap long hia bifor. Firstborn hem marit, then gogo hem dae. From hem no garem eni pikinini, brata bilong hem tekem waef bilong hem nao. Sem samting hem happen long disfala brata and long nara brata moa, gogo sevenfala evriwan maritim hem. Bihaen, datfala woman hem dae tu. So taem evriwan hia laef bak, hu long sevenfala brata hia nao bae hem hasband bilong datfala woman? From sevenfala evriwan nao maritim hem.”—Matthew 22:24-28.
Jesus talem toktok from olketa buk bilong Moses wea olketa Sadducee bilivim. Hem sei: “Tingting bilong iufala hem no stret bikos iufala no savve long olketa Holy Raeting and paoa bilong God. Taem olketa man and woman laef bak from dae, olketa bae no marit, bat olketa bae olsem olketa angel long heven. Hao, iufala no read abaotem datfala tree wea fire gohed bonem insaed buk wea Moses raetem? God hem storyim wei wea olketa wea dae finis bae laef bak taem hem sei long Moses: ‘Mi nao God bilong Abraham and God bilong Isaac and God bilong Jacob.’ Tingting bilong iufala hem barava no stret. Hem God bilong olketa wea laef, hem no God bilong olketa wea dae finis.” (Mark 12:24-27; Exodus 3:1-6) Olketa pipol barava sapraes long ansa bilong hem.
Jesus mekem olketa Pharisee and olketa Sadducee stap kwaet, so distaem samfala from tufala sekson hia kam for trae trikim hem moa. Wanfala wea savve gud long law hem sei: “Teacher, wanem law nao hem important winim olketa nara law insaed datfala Law wea God givim long Moses?”—Matthew 22:36.
Jesus sei: “Law wea important winim evri nara law hem olsem, ‘Pipol bilong Israel, herem kam disfala toktok, Jehovah nao God bilong iumi, and wanfala Jehovah nomoa hem stap and iu mas lovem God bilong iu Jehovah long full heart bilong iu, long full soul bilong iu, long full mind bilong iu, and long full strong bilong iu.’ Nara law wea barava important nao hem, ‘Iu mas lovem narawan long sem wei wea iu lovem iuseleva.’ No eni nara law hem important winim tufala law hia.”—Mark 12:29-31.
Taem datfala man wea teachim law herem datwan, hem sei: “Teacher, samting wea iu talem hem tru, ‘God hem wanfala nomoa, and no eni narawan olsem Hem.’ And disfala wei for man lovem hem long full heart and long full mind and long full strong bilong hem, witim wei for hem lovem narawan long sem wei wea hem lovem hemseleva, hem barava moa important winim evri sakrifaes wea olketa bonem and olketa narakaen sakrifaes.” Jesus luksavve man hia ansa long gudfala wei, so hem sei long hem: “Iu klosap for go insaed Kingdom bilong God.”—Mark 12:32-34.
For thrifala day (Nisan 9, 10, and 11) Jesus hem teach long temple. Samfala pipol, olsem datfala man wea teachim law, hapi for lisin long hem. Bat olketa bigman no hapi and “fraet nao for askem hem eni samting moa.”
-
-
Jesus Tok Againstim Olketa BigmanJesus—Road, Truth, and Laef
-
-
CHAPTER 109
Jesus Tok Againstim Olketa Bigman
MATTHEW 22:41–23:24 MARK 12:35-40 LUKE 20:41-47
SON BILONG HU NAO DATFALA CHRIST?
JESUS SHOWIMAOT OLKETA BIGMAN WEA AGAINSTIM HEM OLKETA MAN FOR LAEA
Nomata olketa bigman wea againstim Jesus trae for trikim hem and givim hem go long olketa bilong Rome, olketa no win for duim datwan. (Luke 20:20) Hem Nisan 11 and Jesus stap yet long temple. Distaem Jesus nao askem samfala kwestin long olketa and showimaot hu nao hem. Hem askem olketa: “Long tingting bilong iufala, son bilong hu nao datfala Christ?” (Matthew 22:42) Evriwan savve Christ bae kam from laen bilong David, and hem nao wanem olketa talem.—Matthew 9:27; 12:23; John 7:42.
Jesus sei long olketa: “Bat holy spirit givim tingting long David for kolem hem Lord. Samting wea David talem nao hem olsem, ‘Jehovah sei olsem long Lord bilong mi: “Sidaon long raet saed bilong mi go kasem taem mi givim paoa long iu for winim olketa enemy bilong iu.”’ So sapos David kolem hem Lord, hao nao hem son bilong hem tu?”—Matthew 22:43-45.
Olketa Pharisee nating talem eni samting bikos olketa laekem wanfala man from laen bilong David for rulim olketa and mekem olketa kamap free from rul bilong Rome. Bat Jesus talem toktok bilong David wea stap long Psalm 110:1, 2, for pruvim Messiah hem no wanfala man long earth nomoa. Messiah hem Lord bilong David. Hem bae sidaon long raet saed bilong God, then bihaen, bae hem start for rul. Wanem Jesus talem mekem olketa stap kwaet nao.
Olketa disaepol and staka narawan herem wanem Jesus talem. Distaem Jesus story long olketa and warnim olketa abaotem olketa man wea teachim law and olketa Pharisee. Olketa bigman hia “markem olketa seleva for duim sem waka wea Moses duim” for teachim Law bilong God. Jesus sei: “Evri samting wea olketa talem, iufala mas obeyim and followim. Bat wei bilong olketa nao iufala mas no followim, bikos olketa talem samting, bat olketa seleva nating duim nomoa wanem olketa talem.”—Matthew 23:2, 3.
Then Jesus storyim olketa example wea showimaot olketa hia pipol for laea tumas. Hem sei: “Olketa mekem big nao olketa smol box wea garem samfala Holy Raeting insaed wea olketa werem for protectim olketa.” Olketa smol box hia garem samfala toktok from Law bilong Moses insaed, and samfala Jew taengem olketa box hia long forhed or hand bilong olketa. Olketa Pharisee mekem big olketa box hia mekem nara pipol tingse olketa barava followim Law. “Olketa mekem big tu samting wea hange long botom long kaleko bilong olketa.” Law hem sei olketa Israelite mas duim diswan, bat olketa Pharisee mekem olketa big go moa. (Numbers 15:38-40) Olketa duim evri samting hia mekem “olketa man savve lukim and tinghae long [olketa].”—Matthew 23:5.
Jesus kaonselem olketa disaepol bilong hem, nogud olketa tu laekem bignem. Hem sei: “Iufala mas no letem eniwan kolem iufala Teacher bikos wanfala Teacher nomoa iufala garem, bat iufala evriwan olketa brata. And tu, no kolem eniwan long earth dadi bilong iufala bikos wanfala Dadi nomoa iufala garem and hem stap long heven. No letem eniwan kolem iufala Leader, bikos wanfala Leader nomoa iufala garem, and hem nao Christ.” So wanem tingting nao olketa disaepol mas garem abaotem olketa seleva, and wanem nao olketa shud duim? Jesus sei: “Sapos eniwan long iufala laek for bigman, hem mas man for helpem iufala. Man wea mekhae long hemseleva bae God mekem hem for hambol, bat man wea hambol bae God mekhae long hem.”—Matthew 23:8-12.
Then Jesus storyim olketa barava nogud samting wea bae kasem olketa man wea teachim law and olketa Pharisee. Hem sei long olketa: “Iufala laea tumas! Barava nogud samting nao bae kasem iufala bikos iufala stopem pipol for no go insaed long Kingdom bilong God. Iufala no go insaed, and nomata olketa narawan wea laek go insaed tu, bat iufala stopem olketa.”—Matthew 23:13.
Jesus tok againstim olketa Pharisee bikos olketa rul wea olketa mekem showimaot olketa ting smol long olketa samting wea Jehovah sei hem important. Olsem example, olketa sei: “Sapos man hem mekem promis and hem swear long temple, datwan hem iusles nomoa, bat sapos hem mekem promis and hem swear long gold bilong temple, then hem mas duim nao samting wea hem talem.” Olketa showimaot olketa blind bikos olketa no mekhae long ples wea olketa worshipim Jehovah, bat olketa mekhae long gold bilong datfala temple nomoa. Olketa “ting nating long olketa barava important samting long Law, olsem for duim samting wea stret, for showimaot mercy long narawan, and for faithful.”—Matthew 23:16, 23; Luke 11:42.
Jesus sei long olketa Pharisee: “Iufala ia wea leadim pipol nomata iufala blind, iufala wari tumas for aotem olketa smol flae wea insaed wata iufala drinkim, batawea, iufala no wari nomoa for swallowim bigfala camel!” (Matthew 23:24) Olketa aotem olketa smol flae wea Law sei hem no klin from eni samting wea olketa drinkim. Bat olketa ting nating long olketa barava important samting long Law. Datwan hem olsem olketa swallowim wanfala camel, wea no klin tu, bat wea barava big winim wanfala flae.—Leviticus 11:4, 21-24.
-