Olketa Reference for Laef and Ministry Meeting Buk—April 2020
APRIL 13-19
GUD SAMTING FROM BIBLE | JENESIS 31
“Jacob and Laban Mekem Promis for Garem Peace”
it-1-E 883 par. 1
Galeed
Jacob and Laban stretem olketa problem wea tufala garem and mekem promis for garem peace. Jacob tekem wanfala big ston and standapim and hem talem “olketa brata” blo hem for hipimap olketa ston, maet olsem tebol for olketa kaikai tugeta for markem datfala promis. Then Laban kolem datfala ples wea olketa hipimap olketa ston hia lo Aramaic (Syrian) languis nem “Jegar-sahadutha,” bat Jacob kolem datfala ples lo Hebrew languis nem “Galeed.” Laban sei: “Disfala hip ston [lo Hebrew languis hem gal] hem wanfala witness [lo Hebrew hem ʽedh] between iumi tufala tuday.” (Ge 31:44-48 NW) Datfala hip ston (and big ston wea Jacob standapim) hem olsem wanfala witness for mekem pipol luksavve lo promis wea tufala mekem. Lo verse 49, Jacob kolem datfala ples “Wastaoa [lo Hebrew languis hem mits·pahʹ],” wea showimaot hem and Laban mekem promis for famili blo tufala garem peace and stap gud tugeta. (Ge 31:50-53 NW) Gogo olketa narawan tu iusim olketa ston olsem witness for pipol lukim.—Josua 4:4-7; 24:25-27.
it-2-E 1172
Wastaoa
Jacob kolem datfala ples wea hem hipimap olketa ston “Galeed” (wea minim “hip ston wea witness”) and “Wastaoa.” Then Laban sei: “Letem Jehovah gohed for lukluk lo iumi tufala taem iumi no stap tugeta.” (Ge 31:45-49 NW) Disfala hip ston bae olsem wanfala witness hao Jehovah bae gohed lukluk lo Jacob and Laban for lukim sapos tufala gohed keepim datfala promis for garem peace.
Faendem Gudfala Point
Pipol wea studyim olketa oldfala samting faendem hao pipol long taem bifor keepim olketa teraphim image for iusim saed long worship and tu olketa iusim saed long law. Olketa bifor savve iusim wanfala teraphim image long sem wei wea pipol distaem iusim pepa for showimaot hu nao ownim wanfala samting and pepa wea showimaot hu nao bae kasem samting bihaen man hem dae. Sapos wanfala man garem teraphim maet hem garem right for tekem property bilong dadi-in-law bilong hem bihaen dadi hem dae. Maet diswan nao reason why Rachel tekem olketa teraphim image bilong dadi bilong hem and why dadi barava laek for tekem bak. Long datfala taem, Jacob, hasband bilong Rachel, nating savve long samting wea waef bilong hem duim.—Genesis 31:14-34.
Jehovah Hem Sef Ples Bilong Iumi
8 Taem Jacob arrive long Haran, uncle bilong hem Laban hem hapi for welkamim hem, and bihaen, hem letem Jacob maritim tufala dota bilong hem, Leah and Rachel. Bat gogo, Laban hem start for mekful long Jacob and hem ravem hem saed long wages bilong hem! (Gen. 31:41, 42) Bat Jacob hem no givap bikos hem trustim Jehovah for lukaftarem hem. From diswan Jehovah blessim Jacob, and taem God talem hem for go bak long Canaan, Jacob garem “staka sheepsheep, haosgele, wakaman, and olketa camel and donkey.” (Gen. 30:43) Jacob hem tinghae tumas long evri samting wea Jehovah duim for hem and hem prea olsem: “Iu kaen tumas long wakaman bilong iu and iu duim wanem iu promisim long hem, nomata mi no fit for kasem evri samting hia. Taem mi akrosim Jordan River, mi holem nomoa walking stik bilong mi, bat distaem famili bilong mi hem big and mi fit for divaedem olketa long tufala grup.”—Gen. 32:10.
APRIL 20-26
GUD SAMTING FROM BIBLE | JENESIS 32-33
“Waswe, Iu Waka Hard for Kasem Blessing?”
Waswe, Iu Barava Luk Aotem Jehovah?
Bible garem staka example bilong pipol wea waka hard for luk aotem Jehovah. Wanfala nao hem Jacob, wea stragol witim angel bilong God go kasem morning. From diswan, Jacob kasem nem Israel (Stragol witim God) bikos hem “stragol,” or “trae hard,” “pushim [hemseleva],” “go ahed strong,” witim God. Angel blessim hem for wei wea hem barava trae hard.—Genesis 32:24-30, footnote.
it-2-E 190
Wakabaot Nogud
Jacob No Wakabaot Gud. Taem Jacob hem samting olsem 97 years old, hem faetem wanfala angel blo God for full naet and hem hol strong lo hem go kasem taem datfala angel blessim hem. Taem tufala faet, datfala angel hitim ples wea leg blo hem join lo body blo hem, so join hia hem miss nao. From datwan, Jacob no savve wakabaot gud. (Jenesis 32:24-32; Hosia 12:2-4) Datwan remindim Jacob hao nomata datfala angel sei hem “faet agensim God [angel blo God], an agensim man tu, an [hem] win,” datwan no minim hem winim wanfala strongfala angel blo God. Jacob savve faetem datfala angel bikos hem plan blo God and hem letem datwan happen, mekem hem lukim sapos Jacob barava tinghae lo wei for kasem blessing from God.
it-1-E 1228
Israel
1. Nem wea God givim lo Jacob taem hem samting olsem 97 years old. Lo naet wea Jacob akrosim valley blo Jabbok for go meetim brata blo hem Esau, hem faet witim wanfala man, wea really hem wanfala angel. From Jacob no givap for faet, angel hia changem nem blo hem lo Israel for showimaot hem kasem blessing from God. For rememberim olketa samting hia, Jacob nemim datfala ples Peniel. (Jenesis 32:22-31) Gogo taem Jacob stap lo Bethel, God talem sem samting wea datfala angel talem, hao start lo datfala taem go kasem taem hem dae, nem blo hem change go lo Israel. (Jenesis 35:10, 15; 50:2; Fas Kronikols 1:34) Datfala nem Israel stap lo Bible winim 2,500 taem, bat plande taem datwan hem minim nation wea kam from laen blo Jacob.—Eksodas 5:1, 2.
Faendem Gudfala Point
Kaenfala Toktok Mekem Iumi Fren Gud Tugeta
10 Gudfala toktok and gudfala wei for story savve helpem iumi for garem fren and gohed fren gud witim narawan. And taem iumi duim samting for fren gud witim narawan, olsem for helpem hem, givim present long hem, and welkamim hem, iumi savve story gud witim hem. Taem iumi duim olketa samting hia, hem olsem iumi “hipimap olketa hot sakol” long man, and datwan savve mekem hem isi lelebet for stretem problem.—Rom. 12:20, 21.
11 Jacob tu luksavve long diswan. Esau, twin brata bilong Jacob kros tumas and laek for killim hem dae, so Jacob ranawe. Bihaen staka year, Jacob kam bak. Esau kam witim 400 man bilong hem for meetim Jacob. Jacob prea long Jehovah for helpem hem. Then hem givim go staka animal olsem present for Esau. Gud samting nao happen. Taem Esau lukim Jacob, hem no kros long Jacob bat hem ran go long hem and holem hem.—Gen. 27:41-44; 32:6, 11, 13-15; 33:4, 10.
it-1-E 980
God Hem God blo Israel
From Jacob faet witim wanfala angel blo Jehovah lo Peniel, God changem nem blo hem lo Israel. And bihaen hem mek peace witim brata blo hem Esau, hem go stap lo Succoth and then lo Shechem. Lo there hem kasem wanfala pis land from olketa son blo Hamor and putim tent blo hem. (Ge 32:24-30; 33:1-4, 17-19 NW) “Hem wakem wanfala altar lo there and kolem hem God hem God blo Israel.” (Ge 33:20 NW) Wei wea Jabob iusim niu nem blo hem Israel for nemim datfala altar showimaot hem acceptim and tinghae lo niu nem blo hem and wei wea God helpem hem for kam bak sef lo Promis Land. Datfala toktok stap wantaem nomoa lo Bible.
APRIL 27–MAY 3
GUD SAMTING FROM BIBLE | JENESIS 34-35
“Olketa Nogud Fren Savve Spoelem Iumi”
w97 2/1 30 par. 4
Shechem—Taon wea Stap Long Valley
Hao nao olketa young man long disfala taon bae ting long young girl hia wea kam olowe long taon bilong olketa—wea hemseleva nomoa kam? Son bilong wanfala chief “lukim hem and then tekem hem and lay daon withim hem and spoelem hem.” Why nao Dinah duim disfala samting wea lead go long danger from hem kampani withim olketa bilong Canaan wea garem dirty fasin? Waswe, diswan from hem ting say hem need for kampani withim olketa girlfren wea sem age olsem hem? Waswe, hem bighed and laek for followim tingting bilong hemseleva olsem samfala brata bilong hem? Readim disfala story long Genesis, and trae for meanim pain and shame wea Jacob and Leah kasem from no gud samting wea kamap bikos dota bilong tufala go-go olowe long Shechem.—Genesis 34:1-31; 49:5-7; lukim tu English Watchtower, June 15, 1985, page 31.
‘Ranawe From Wei for Durong’
14 Taem Dinah lukim Shechem, maet Dinah no tingting for durong witim hem. Bat samting wea Shechem duim hem stret nomoa long tingting bilong olketa man long Canaan taem man laek duim sex. Nomata Dinah trae for stopem Shechem, Shechem “tekem hem” and “spoelem hem.” Luk olsem bihaen nao Shechem “lovem” Dinah, nomata olsem, hem duim finis nogud samting. (Readim Genesis 34:1-4.) No Dinah nomoa kasem nogud samting from wanem Shechem duim. From Dinah no chusim gudfala fren, olketa nogud samting nao happen wea spoelem nem bilong famili bilong hem.—Genesis 34:7, 25-31; Galatia 6:7, 8.
Taem Samwan Mekem Iu Feel Nogud
Staka taem, olketa wea laek for pei bak duim olsem bikos olketa laek for feel gud bak moa. Tingim story from Bible, taem olketa son bilong datfala Hebrew man Jacob herem Shechem from Canaan spoelem Dinah sista bilong olketa, olketa “barava feel nogud and gogo olketa kros tumas.” (Genesis 34:1-7) Tufala son bilong Jacob plan for pei bak long Shechem and famili bilong hem for nogud samting wea hem duim long Dinah. Simeon and Levi laea long olketa and killim dae Shechem and evri man long datfala taon long Canaan.—Genesis 34:13-27.
Waswe, wei for killim dae staka pipol olsem stretem datfala problem? Taem Jacob herem samting wea olketa son bilong hem duim, hem tok strong long olketa and sei: “Iufala mekem mi shame taem iufala mekem mi olsem samting wea smel nogud long pipol long datfala ples, . . . and bae olketa hipap for againstim and attakim mi and mi bae barava finis nao, mi and haos bilong mi.” (Genesis 34:30) Tru nao, winim wei for stretem datfala problem, difren samting nao kamaot from wanem olketa duim. Famili bilong Jacob mas lukaot, nogud olketa neiba wea kros attakim olketa. For stopem famili bilong Jacob for no kasem eni trabol olsem, Jehovah talem Jacob for tekem famili bilong hem and muv go long Bethel.—Genesis 35:1, 5.
Faendem Gudfala Point
it-1-E 600 par. 4
Deborah
1. Nurse blo Rebekah. Taem Rebekah lusim haos blo dadi blo hem, Bethuel, for muv go lo Palestine and maritim Isaac, Deborah go witim hem. (Jenesis 24:59) Bihaen Deborah waka for famili blo Isaac for staka year, hem go waka for lukaftarem famili blo Jacob. Maet datwan happen bihaen Rebekah hem dae. Samting olsem 125 year bihaen Rebekah maritim Isaac, Deborah hem dae and olketa berem hem lo botom blo wanfala big tree lo Bethel. Olketa kolem datfala tree Allon-bacuth, wea minim “Ok tri ya long ples for krae” and datwan showimaot Jacob and famili blo hem barava lovem Deborah.—Jenesis 35:8.
Kwestin From Reader
Waswe, laen bilong Messiah mas kam from olketa wea garem raet olsem firstborn long Israel nomoa?
Bifor iumi bin ting olsem. From luk olsem datwan fitim samting wea Hebrew 12:16 hem talem, wea sei Esau “no tinghae long olketa holy samting” and “hem lusim raet bilong hem olsem firstborn bikos hem exchangem datwan for wanfala pleit kaikai nomoa.” Diswan maet luk olsem taem Jacob kasem ‘raet olsem firstborn,’ hem kamap laen dadi bilong Messiah tu.—Matt. 1:2, 16; Luke 3:23, 34.
Bat, taem iumi lukluk gud long wanem Bible talem hem showimaot man no need for firstborn son for kamap laen dadi bilong Messiah. Bae iumi storyim samfala pruv wea showimaot diswan.
Firstborn son bilong Jacob (Israel), wea hem born from Leah, hem Reuben. Firstborn son bilong Jacob from favorite waef bilong hem, Rachel, hem Joseph. Taem Reuben duim wanfala nogud samting, raet olsem firstborn hem go long Joseph. (Gen. 29:31-35; 30:22-25; 35:22-26; 49:22-26; 1 Chron. 5:1, 2) Nomata olsem, laen bilong Messiah no kam from Reuben or Joseph. Bat hem kam from laen bilong Judah, wea hem mek-foa son bilong Jacob wea born from Leah.—Gen. 49:10.