Kapłańska
25 I Jehowa rzekł jeszcze do Mojżesza na górze Synaj, mówiąc: 2 „Przemów do synów Izraela i powiedz im: ‚Gdy w końcu wejdziecie do ziemi, którą ja wam daję,+ ziemia ta będzie obchodzić sabat dla Jehowy.+ 3 Sześć lat masz obsiewać swe pole i sześć lat masz przycinać winnicę, i będziesz zbierał plon ziemi.+ 4 Lecz w siódmym roku ma nastąpić sabat całkowitego odpoczynku dla ziemi,+ sabat dla Jehowy. Nie wolno ci obsiewać swego pola i nie wolno ci przycinać swej winnicy. 5 Nie wolno ci żąć tego, co wyrośnie z rozsypanych ziaren twego żniwa, i nie wolno ci zbierać winogron z twej nie przycinanej winorośli. Ma nastąpić rok całkowitego odpoczynku dla ziemi. 6 A plon sabatu ziemi będzie wam służył za pokarm: tobie i twemu niewolnikowi, i twej niewolnicy, i twemu najemnikowi oraz osiedleńcowi u ciebie — tym, którzy przebywają u ciebie jako przybysze, 7 jak również twemu zwierzęciu domowemu i dzikiemu zwierzęciu, które jest na twojej ziemi. Cały jej plon będzie służył za pożywienie.
8 „‚I odliczysz sobie siedem sabatów lat, siedem razy po siedem lat, a dni owych siedmiu sabatów lat będzie dla ciebie ogółem czterdzieści dziewięć lat. 9 A w siódmym miesiącu, dziesiątego dnia tego miesiąca,+ każesz zadąć w róg+ o donośnym dźwięku; w Dniu Przebłagania+ każecie zadąć w róg po całej waszej ziemi. 10 I uświęcicie rok pięćdziesiąty, i w całej ziemi ogłosicie oswobodzenie wszystkim jej mieszkańcom.+ Będzie to dla was Jubileusz+ i powrócicie każdy do swej posiadłości, każdy też powróci do swej rodziny.+ 11 Rok pięćdziesiąty będzie dla was Jubileuszem.+ Nie wolno wam siać ani zbierać tego, co wyrosło z rozsypanych ziaren, ani zbierać winogron z nie przycinanych winorośli.+ 12 Jest to bowiem Jubileusz. Ma być dla was czymś świętym. Możecie jeść wprost z pola to, co rodzi ziemia.+
13 „‚W owym roku Jubileuszu macie powrócić każdy do swej własności.+ 14 Jeżeli będziecie sprzedawać towar swemu towarzyszowi lub kupować z ręki swego towarzysza, nie krzywdźcie jeden drugiego.+ 15 Według liczby lat po Jubileuszu masz kupować od swego towarzysza; według liczby lat zbiorów ma on sprzedawać tobie.+ 16 Im więcej lat, tym bardziej ma podwyższyć jego cenę kupna,+ a im mniej lat, tym bardziej ma obniżyć jego cenę kupna, gdyż sprzedaje ci liczbę zbiorów. 17 I żadnemu z was nie wolno krzywdzić swego towarzysza,+ i będziesz się bał swego Boga,+ bom ja jest Jehowa, wasz Bóg.+ 18 Macie więc wprowadzać w czyn moje ustawy i przestrzegać moich sądowniczych rozstrzygnięć, macie też wprowadzać je w czyn. Wówczas będziecie bezpiecznie mieszkać na tej ziemi.+ 19 A ziemia wyda swój plon+ i będziecie jeść do syta oraz mieszkać na niej bezpiecznie.+
20 „‚Lecz jeśli powiecie: „Co mamy jeść w roku siódmym, skoro nie możemy siać ani zbierać plonów?”,+ 21 to ja zapewnię wam moje błogosławieństwo w roku szóstym i on wyda plon na trzy lata.+ 22 I będziecie siać w roku ósmym, a jeść będziecie ze starego zbioru aż do roku dziewiątego. Dopóki nie będzie jego zbioru, będziecie jedli stary.
23 „‚A zatem ziemi nie należy sprzedawać na zawsze,+ gdyż ziemia jest moja.+ Wy bowiem z mojego punktu widzenia jesteście osiadłymi przybyszami i osiedleńcami.+ 24 I w całej ziemi będącej w waszym posiadaniu macie przyznawać ziemi prawo odkupu.+
25 „‚Jeżeli twój brat zubożeje i musi sprzedać coś ze swej posiadłości, to przyjdzie wykupiciel blisko z nim spokrewniony i odkupi to, co jego brat sprzedał.+ 26 Natomiast jeśli ktoś nie ma żadnego wykupiciela, a swą własną ręką osiąga zysk i ma dosyć na dokonanie wykupu, 27 to odliczy lata od czasu sprzedania i zwróci resztę pieniędzy człowiekowi, któremu sprzedał, a sam wróci do swej posiadłości.+
28 „‚Lecz gdyby jego ręka nie posiadała dosyć, by mu oddać, wówczas to, co sprzedał, ma pozostać dalej w ręce nabywcy aż do roku Jubileuszu;+ i zostanie zwolnione podczas Jubileuszu, i on powróci do swej posiadłości.+
29 „‚A jeśli ktoś sprzeda dom mieszkalny w mieście otoczonym murem, jego prawo wykupu będzie pozostawać w mocy, aż upłynie rok od jego sprzedania; jego prawo wykupu+ pozostanie w mocy przez cały rok. 30 Lecz jeśli nie zostanie odkupiony przed upływem całego roku, to dom w mieście mającym mur na zawsze pozostanie własnością nabywcy za jego pokoleń. Nie zostanie zwolniony podczas Jubileuszu. 31 Jednakże domy w osadach nie otoczonych murem należy uważać za należące do pola tej krainy. Prawo wykupu+ ma co do niego pozostawać w mocy, a zostanie to zwolnione podczas Jubileuszu.+
32 „‚Jeśli chodzi o miasta Lewitów i domy w miastach, które do nich należą,+ prawo wykupu dla Lewitów ma pozostawać w mocy po czas niezmierzony.+ 33 A jeśli mienia Lewitów nie odkupiono, dom sprzedany w mieście, w którym jest jego własność, zostanie zwolniony podczas Jubileuszu,+ gdyż domy w miastach Lewitów należą do nich pośród synów Izraela.+ 34 A pola terenu pastwiskowego+ ich miast nie można sprzedać, gdyż należy do nich po czas niezmierzony.
35 „‚A jeśli twój brat, który jest koło ciebie, zubożeje i finansowo podupadnie,+ to masz go wesprzeć.+ Ma żyć u ciebie jak osiadły przybysz i osiedleniec.+ 36 Nie bierz od niego odsetek ani lichwy,+ lecz masz się bać swego Boga;+ a twój brat będzie żył u ciebie. 37 Nie dawaj mu swych pieniędzy na procent+ i nie dawaj swej żywności na lichwę. 38 Jam jest Jehowa, wasz Bóg, który was wyprowadził z ziemi egipskiej, aby dać wam ziemię Kanaan+ i okazać się waszym Bogiem.+
39 „‚A jeśli twój brat, który jest koło ciebie, zubożeje i musi się tobie sprzedać,+ nie wolno ci go wykorzystywać do pracy w służbie niewolniczej.+ 40 Będzie u ciebie jak najemnik,+ jak osiedleniec. Będzie służył u ciebie do roku Jubileuszu. 41 I odejdzie od ciebie wolny, on i jego synowie z nim, i wróci do swej rodziny, wróci do posiadłości swych praojców.+ 42 Bo są oni moimi niewolnikami, których wyprowadziłem z ziemi egipskiej.+ Nie wolno im sprzedawać samych siebie, jak się sprzedaje niewolnika. 43 Nie możesz go deptać jak tyran;+ masz się bać swego Boga.+ 44 Jeśli chodzi o twego niewolnika i twoją niewolnicę, których nabywasz spośród okolicznych narodów — spośród nich możecie kupić niewolnika i niewolnicę. 45 A także spośród synów osiedleńców, którzy przebywają u was jako przybysze+ — możecie kupować spośród nich, jak również spośród ich rodzin, które są u was, tych, którzy się im urodzili w waszej ziemi; i staną się waszą własnością. 46 I będziecie ich przekazywać jako dziedzictwo waszym synom po was, by dziedziczyli jako własność po czas niezmierzony.+ Możecie ich wykorzystywać do pracy, ale jeśli chodzi o waszych braci, synów Izraela, nie możesz jeden drugiego deptać jak tyran.+
47 „‚Ale jeśli się wzbogaci ręka osiadłego przybysza lub kogoś, kto się u ciebie osiedlił, a twój brat, który jest koło niego, zubożeje i będzie musiał sprzedać samego siebie osiadłemu przybyszowi lub komuś, kto się u ciebie osiedlił, albo członkowi rodziny osiadłego przybysza, 48 to gdy sprzedał siebie,+ w jego wypadku prawo wykupu będzie pozostawać w mocy.+ Któryś z jego braci może go wykupić.+ 49 Albo jego wujek, albo syn jego wujka może go wykupić, albo którykolwiek z jego cielesnych krewnych,+ ktoś z jego rodziny, może go wykupić.
„‚Albo jeśli jego ręka się wzbogaci, to sam siebie wykupi.+ 50 I rozliczy się ze swym nabywcą od roku, gdy mu siebie sprzedał, aż do roku Jubileuszu,+ a pieniądze za sprzedanie go winny odpowiadać liczbie lat.+ Pozostanie u niego według tego, jak się liczy dni pracy najemnika.+ 51 Jeśli jeszcze pozostaje wiele lat, ma stosownie do nich zapłacić swą cenę wykupu z pieniędzy, za które go nabyto. 52 Ale jeśli pozostaje tylko kilka lat do roku Jubileuszu,+ dokona obliczenia. Stosownie do tych lat ma zapłacić cenę swego wykupu. 53 Ma rok po roku pozostawać u niego jako najemnik.+ Tamten nie może go na twoich oczach deptać jak tyran.+ 54 Jeśli jednak nie może się wykupić na tych warunkach, to odejdzie wolny w roku Jubileuszu,+ on i jego synowie z nim.
55 „‚Bo dla mnie synowie Izraela są niewolnikami. Są moimi niewolnikami,+ których wyprowadziłem z ziemi egipskiej.+ Jam jest Jehowa, wasz Bóg.+