Celowe projektowanie czy przypadek?

CZY otaczające nas żywe organizmy są świadectwem celowego projektowania, czy też wszystko powstało jedynie przez przypadek? Panują dwa odmienne poglądy na ten temat.

Rzecznicy teorii pojawienia się życia przez przypadek, czyli wskutek działania ślepych sił, uważają, że powstało ono w wyniku zbiegu okoliczności, kombinacji niezliczonych zdarzeń. Oznaczałoby to, że niezbędne substancje chemiczne musiały się same utworzyć w odpowiednich ilościach, w warunkach ściśle odpowiednich pod względem temperatury, wilgotności i innych czynników, przy czym wszystkie te warunki musiały trwać odpowiednio długo. Ponadto taki zbieg okoliczności musiałby się powtarzać nieskończoną ilość razy, żeby na ziemi mogło powstać i utrzymać się życie.

Ci, którzy wierzą w projektowanie, twierdzą, że życie ma rozumny cel. Każda forma życia stanowi ważną część składową ogólnej całości, a wszystkie te formy są nawzajem od siebie zależne. Różnorodność żywych stworzeń, przejawiane przez nią instynkty, jak również mechanizmy i narządy umożliwiające im zdobywanie pożywienia oraz zachowanie gatunku — wszystko to świadczy o inteligencji, która istnieje poza nimi, i w gruncie rzeczy przewyższa w znacznej mierze wszelkie dotychczasowe wynalazki i konstrukcje rozumnego człowieka.

Ci, którzy wierzą w przypadkowe powstanie życia, przyznają, że prawdopodobieństwo takiego zbiegu okoliczności wyraża się cyframi astronomicznymi, a nawet więcej niż astronomicznymi. Mimo to twierdzą, że każda kombinacja jest możliwa, jeżeli tylko będzie na nią dość czasu.

Trudno jednak za pomocą teorii przypadków wyjaśnić, dlaczego dzisiaj nie obserwuje się całej lawiny nieprzewidzianych zmian. Każdy uczony prowadzi badania stopniowo, krok po kroku, opierając się na wynikach własnych doświadczeń lub badań innych naukowców. Kieruje się również znajomością praw rządzących naturą. Nie zakłada na przykład, że w takich samych warunkach związki chemiczne będą dzisiaj reagowały inaczej niż wczoraj. A zatem wierzy w to, co nazywa prawami chemii. Ta wiara zaprzecza teorii przypadków, czyli działaniu ślepych sił.

Żywe organizmy na ziemi — zarówno roślinne, jak i zwierzęce — odznaczają się zdumiewającą złożonością. Ale jeszcze bardziej zdumiewają mechanizmy umożliwiające podtrzymywanie życia — najróżniejsze sposoby, z których każdy jest pomysłowy i niezwykle skuteczny.

Dlaczego należałoby rozważyć dowody w sprawie pochodzenia życia: czy powstało dzięki rozumnemu projektowaniu, czy przypadkiem? Dlatego, że pogląd w tej sprawie wywiera decydujący wpływ na styl życia jednostki oraz na jej stosunek do bliźnich. A zatem dobrze jest nie zajmować zdecydowanego stanowiska przed starannym rozważeniem choćby cząstki z ogromnej liczby argumentów. Wówczas można dojść prawdy, a przecież tylko ona zdoła zadowolić światły umysł. W następnych dwóch artykułach przedstawimy część dowodów, z których będzie można wyciągnąć swoje własne wnioski.