JEHORAM

(„Jehowa jest wysoki [wywyższony]”).

Dłuższa forma imienia Joram.

1. Jeden z dwóch kapłanów, którzy w trzecim roku panowania Jehoszafata (934 p.n.e.) zostali wraz z kilkoma książętami i Lewitami wybrani przez króla na wędrownych nauczycieli „księgi prawa Jehowy” (2Kn 17:7-9).

2. Syn Achaba i Jezebel, który ok. 917 r. p.n.e. objął tron po swym starszym bracie Achazjaszu i został dziesiątym królem północnego królestwa Izraela. Panował 12 lat (2Kl 1:17, 18; 3:1; 9:22). Nie należy go mylić z jego imiennikiem i szwagrem, królem Judy (zob. poz. 3). Wprawdzie Jehoram usunął święty słup Baala, postawiony przez jego ojca, lecz dalej czynił „to, co złe w oczach Jehowy”, gdyż trzymał się kultu cielca, wprowadzonego przez Jeroboama (2Kl 3:2, 3; 1Kl 12:26-29; 16:33).

Jehoram wraz z królem judzkim Jehoszafatem i z władcą Edomu podjęli wyprawę na Moab, która zakończyła się powodzeniem dzięki temu, że Jehowa oszukał wrogów za pomocą złudzenia optycznego. Prorok Elizeusz polecił żołnierzom w obozie izraelskim wykopać rowy, które za sprawą Boga miały się wypełnić niezbędną im wodą. Kiedy następnego ranka Moabici ujrzeli odbijający się od niej blask słońca, pomyśleli, że to jest krew i że armie trzech sprzymierzonych królów powybijały się nawzajem. Wtargnęli więc w poszukiwaniu łupów do obozu, tam jednak mnóstwo z nich poniosło śmierć (2Kl 3:4-27).

Naaman, dowódca wojsk syryjskich, przybył do Jehorama, żeby zostać uleczonym z trądu. Miał ze sobą specjalny list od króla Syrii, lecz Jehoram uznał, iż chodzi o znalezienie powodu do zwady, i zawołał: ‛Czyż ja jestem Bogiem, który może uśmiercać i zachowywać przy życiu, i leczyć trąd?’ Jednakże Elizeusz poprosił króla, aby Naaman przyszedł do niego, a dowie się, że prawdziwy Bóg rzeczywiście ma w tym kraju proroka, który potrafi dokonywać takich uzdrowień (2Kl 5:1-8).

Elizeusz, prorok Jehowy, zawczasu powiadamiał Jehorama o ruchach wojsk syryjskich (2Kl 6:8-12). Za jego panowania Bóg udaremnił też niektóre najazdy Syryjczyków (2Kl 6:13 do 7:20).

Niemniej pomimo tak wyraźnych przejawów lojalnej życzliwości Bożej Jehoram aż do śmierci nie okazał skruchy ani nie nawrócił się całym sercem do Jehowy. A zginął nagle i niespodziewanie. Kiedy przebywał w Jizreel, lecząc rany po bitwie z Syryjczykami, pewnego razu wyruszył na spotkanie Jehu, którego zapytał: „Czy jest pokój?” Usłyszawszy odpowiedź przeczącą, chciał zawrócić i uciec, lecz Jehu trafił go strzałą prosto w serce. W ten sposób stracił życie ów „syn mordercy” (2Kl 6:32), a jego ciało rzucono na pole Nabota (2Kl 9:14-26).

3. Pierworodny syn Jehoszafata, po którym w wieku 32 lat objął tron Judy (2Kn 21:1-3, 5, 20). Jeszcze za życia ojca przez kilka lat najwyraźniej miał jakiś udział w rządzeniu (2Kl 1:17; 8:16). Osiem lat panowania przypisanych samemu Jehoramowi rozpoczęło się w 913 r. p.n.e. (2Kl 8:17). A zatem w tym okresie władcy obu królestw — północnego i południowego — nosili jednakowe imię. Byli zarazem szwagrami, gdyż Jehoram judzki poślubił Atalię, córkę Achaba i Jezebel, czyli siostrę Jehorama izraelskiego (2Kl 8:18, 25, 26; zob. poz. 2).

Jehoram nie naśladował swego prawego ojca Jehoszafata — po części na skutek złego wpływu swej żony Atalii (2Kl 8:18). Nie tylko zamordował swych sześciu braci i niektórych książąt judzkich, lecz także skłonił swych poddanych do odwrócenia się od Jehowy i wielbienia fałszywych bogów (2Kn 21:1-6, 11-14). Przez cały okres swego królowania musiał się zmagać z problemami wewnętrznymi i zewnętrznymi. Najpierw przeciwko Judzie zbuntował się Edom, a potem Libna (2Kl 8:20-22). W liście do Jehorama prorok Eliasz ostrzegał: „Oto Jehowa zadaje potężny cios twemu ludowi i twoim synom, i twoim żonom, i wszystkim twoim majętnościom. I będziesz miał wiele dolegliwości, chorobę jelit, aż wyjdą ci jelita z powodu tej dolegliwości — dzień po dniu” (2Kn 21:12-15).

Zapowiedź ta spełniła się co do joty. Jehowa dopuścił, by Arabowie i Filistyni wtargnęli do Judy i wzięli do niewoli żony i synów Jehorama. Ocalał jedynie najmłodszy syn, Jehoachaz (zwany też Achazjaszem), na co Bóg pozwolił tylko ze względu na przymierze co do Królestwa, zawarte z Dawidem. „A po tym wszystkim Jehowa dotknął go [Jehorama] chorobą jelit, na którą nie było lekarstwa”. Dwa lata później „jelita mu wypłynęły” i po jakimś czasie zmarł. Tak zakończył żywot ów nikczemny władca, „lecz nikt za nim nie tęsknił”. Pogrzebano go w Mieście Dawidowym, „ale nie w grobowcach królewskich”. Następnym królem został jego syn Achazjasz (2Kn 21:7, 16-20; 22:1; 1Kn 3:10, 11).