RECHOBOAM

(„rozszerz lud”).

Syn Salomona i jego ammonickiej żony Naamy. Objął tron po ojcu w 997 r. p.n.e., mając 41 lat, i panował 17 lat (1Kl 14:21; 1Kn 3:10; 2Kn 9:31). Wyróżnił się tym, że przez krótki czas rządził jeszcze zespolonym królestwem, a potem był pierwszym władcą dwuplemiennego królestwa południowego, obejmującego terytorium Judy i Beniamina. Zjednoczone państwo Dawida i Salomona rozpadło się wkrótce po tym, gdy w Szechem cały Izrael wyniósł Rechoboama na tron. Dziesięć plemion przestało go popierać i uczyniło swym królem Jeroboama, tak jak zapowiedział Jehowa przez proroka Achijasza (1Kl 11:29-31; 12:1; 2Kn 10:1).

Zanim nastąpił ów podział, do Rechoboama przybyli przedstawiciele ludu z Jeroboamem jako rzecznikiem, by prosić o zniesienie niektórych ciężarów nałożonych przez Salomona. Rechoboam postanowił zasięgnąć w tej sprawie rady. Najpierw zapytał starszych. Usłyszał od nich, że powinien wziąć sobie do serca wołanie ludu i złagodzić ucisk. W ten sposób dowiódłby, że jest mądrym królem — i naród by go kochał. Rechoboam jednak odrzucił tę dojrzałą radę i zwrócił się do młodzieńców, z którymi dorastał. Oni zaś uważali, że król powinien postąpić tak, by ‛jego mały palec był grubszy niż biodra jego ojca’ — tzn. jeszcze zwiększyć brzemiona — i ‛karać poddanych nie biczami, lecz batogami’ (1Kl 12:2-15; 2Kn 10:3-15; 13:6, 7).

Tą butną i władczą postawą Rechoboam całkowicie zraził do siebie większość ludu. Dom Dawida popierały dalej tylko plemiona Judy i Beniamina, kapłani i inni Lewici z obydwu królestw oraz pojedyncze osoby z pozostałych dziesięciu plemion (1Kl 12:16, 17; 2Kn 10:16, 17; 11:13, 14, 16).

Rechoboam z Adoramem (Hadoramem), ustanowionym nad robotnikami przymusowymi, udali się na zbuntowane terytorium. Adorama ukamienowano, a król ledwie uszedł z życiem (1Kl 12:18; 2Kn 10:18). Wówczas, chcąc siłą podporządkować sobie pozostałych dziesięć plemion, zebrał 180 000 wojowników z plemion Judy i Beniamina. Ale Jehowa za pośrednictwem proroka Szemajasza zabronił im walczyć przeciw swym braciom, ponieważ to On sam zadecydował o rozpadzie królestwa. Nie doszło więc do otwartej walki na polu bitwy, niemniej między tymi dwoma państwami przez całe życie Rechoboama utrzymywała się wrogość (1Kl 12:19-24; 15:6; 2Kn 10:19; 11:1-4).

Przez jakiś czas Rechoboam dość ściśle przestrzegał praw Jehowy. W początkowym okresie swego panowania zbudował i umocnił wiele miast. Niektóre też zaopatrzył w zapasy żywności (2Kn 11:5-12, 17). Kiedy jednak ugruntował swą władzę, porzucił wielbienie Jehowy i wciągnął Judę w haniebny kult płci — być może pod wpływem ammonickich krewnych ze strony swej matki (1Kl 14:22-24; 2Kn 12:1). To z kolei sprawiło, że Jehowa się rozgniewał i w piątym roku rządów Rechoboama pobudził egipskiego króla Sziszaka, by razem ze swymi sojusznikami najechał Judę i zdobył szereg jej miast. Gdyby Rechoboam i jego książęta się nie ukorzyli i nie okazali skruchy, nie ocalałaby nawet Jerozolima. Sziszak zabrał jako łup skarby ze świątyni i z domu królewskiego, łącznie ze złotymi tarczami, które kazał sporządzić Salomon. Rechoboam zastąpił je wtedy miedzianymi (1Kl 14:25-28; 2Kn 12:2-12).

Rechoboam w ciągu całego życia miał 18 żon, m.in. Machalat, wnuczkę Dawida, oraz Maakę, wnuczkę Absaloma, syna Dawida. Maaka, ulubiona małżonka króla, była matką Abijasza (Abijama) — następcy tronu, jednego z 28 synów Rechoboama. Do rodziny Rechoboama należało jeszcze 60 nałożnic i 60 córek (2Kn 11:18-22).

Rechoboam umarł w r. 980 p.n.e. w wieku 58 lat, a tron po nim objął Abijasz. Przed śmiercią jednak Rechoboam szczodrze obdarował pozostałych synów, zapewne po to, żeby nie zbuntowali się przeciw Abijaszowi (1Kl 14:31; 2Kn 11:23; 12:16). Całe życie Rechoboama dobrze podsumowuje następująca uwaga: „Czynił on to, co złe, bo nie utwierdził swego serca, by szukać Jehowy” (2Kn 12:14).