Co miały znaczyć słowa mędrca?

KRÓL Salomon był jednym z najmądrzejszych ludzi na świecie. Mógł zgodnie z prawdą powiedzieć o sobie: „‛Nagromadziłem i przysporzyłem mądrości więcej niż wszyscy, co władali przede mną nad Jeruzalem’. A serce me doświadczyło wiele mądrości i wiedzy” (Kohel. 1:16). Słowami: „Serce me doświadczyło wiele mądrości i wiedzy”, Salomon chciał prawdopodobnie nie tylko zaznaczyć, że napełnił umysł wielką liczbą informacji. Mądrość i wiedza podziałały na jego serce, stały się cząstką jego osobowości. Znał ich wartość i to go pobudzało do ich wyzyskania.

Salomon nie pominął żadnej drogi, która by prowadziła do pogłębienia mądrości. Oto, co pisze: „Postanowiłem w moim sercu mądrze zbadać i wyśledzić wszystko, co się dzieje pod niebem. (...) Wejrzałem w serce moje, aby poznać sens mądrości i wiedzę, szaleństwo i głupotę” (Kohel. 1:13, 17, Brandstaetter). Salomon pilnie i całym sercem starał się o dokładne poznanie mądrości. Nie poprzestał na dociekaniu, do czego skłania i co nakazuje mądrość, ale zajął się też zbadaniem, czym jest szaleństwo i głupota. Uważnie obserwował szaleńcze i niemądre poczynania innych ludzi. Z obserwacji tych wyciągał rozsądne wnioski wskazujące, jak unikać różnych problemów.

Czego się nauczył z takiego gruntownego badania wszelkich aspektów świeckiej mądrości i wiedzy? „Poznałem, że również i to jest pogonią za wiatrem, bo w wielkiej mądrości — wiele utrapienia, a kto przysparza wiedzy — przysparza i cierpień”. — Kohel. 1:17, 18.

Salomon przy tym wskazał na jedną z podstawowych przyczyn takiego stanu rzeczy: „To, co krzywe, nie da się wyprostować, a czego nie ma, tego nie można liczyć” (Kohel. 1:15). Kto zwiększa zasób świeckiej wiedzy, ten coraz boleśniej sobie uświadamia, że w teraźniejszym niedoskonałym systemie nie da się naprostować wielu „krzywych” rzeczy. Nie starczyłoby na to czasu ani nie sprzyjają temu okoliczności. Właściwie jest w życiu ludzkim tyle niedociągnięć, że nie dałoby się ich nawet zliczyć. Dlatego też im większą ktoś posiądzie wiedzę i mądrość, tym wyraźniej sobie uprzytomni, jakie ma ograniczone możliwości przeprowadzenia reform. Krótkie życie i niepomyślne warunki, w jakich się znajduje niedoskonałe społeczeństwo ludzkie, nie pozwalają na dokonanie takich zmian. Z tego wszystkiego wyrastają strapienia i rozczarowania.

Jednakże mądrość pochodząca od Boga nie wywołuje takich negatywnych skutków, tylko wzbudza wiarę, nadzieję i zaufanie. Pismo Święte następująco opisuje tę mądrość: „Mądrość (...) z góry jest przede wszystkim czysta, dalej, skłonna do zgody, ustępliwa, posłuszna, pełna miłosierdzia i dobrych owoców, wolna od względów ludzkich i obłudy” (Jak. 3:17). Jakiej mądrości poświęcasz najwięcej uwagi — czy tej, która prowadzi do rozczarowań, czy raczej mądrości Bożej, która ci pomoże nawet już dziś robić z życia jak najlepszy użytek?