Wprowadzenie do Listu do Filemona

Pisarz: Paweł
Miejsce spisania: Rzym
Spisywanie ukończono: ok. 60-61 r. n.e.

Ciekawe informacje:

List do Filemona jest najkrótszym z natchnionych listów Pawła i należy do najbardziej osobistych. Paweł skierował go przede wszystkim do swojego przyjaciela Filemona, który mieszkał w Kolosach w Azji Mniejszej (Flm 1, 2; por. Kol 4:9 z Flm 10-12). Najwyraźniej to dzięki wysiłkom Pawła Filemon został chrześcijaninem (Flm 19). Jak się wydaje, był człowiekiem zamożnym — miał niewolników oraz dom wystarczająco duży, żeby mógł się w nim pomieścić miejscowy zbór. Był też znany z okazywania gościnności i miłości (Flm 1, 2, 7).
W liście tym Paweł porusza delikatną sprawę, w którą zaangażował się osobiście. Onezym, niewolnik Filemona, uciekł do Rzymu. Tam — najwyraźniej dzięki Pawłowi — został chrześcijaninem (Flm 10, 12, 16). Chociaż prawo rzymskie pozwalało surowo ukarać zbiegłego niewolnika, Paweł zachęca Filemona, żeby przyjął Onezyma życzliwie. Nie chce mu niczego nakazywać. Woli raczej taktownie go poprosić, odwołując się do braterskiej miłości, wzajemnej przyjaźni i więzi Filemona z Bogiem (Flm 8, 9, 14-17). Wydaje się, że apostoł napisał ten list własnoręcznie, co nadało jego prośbie szczególne znaczenie (Flm 19).
Paweł napisał List do Filemona prawdopodobnie ok. 60-61 r. n.e., pod koniec dwuletniego aresztu domowego w Rzymie (Dz 28:16, 30; Flm 1, 9, 13). Głosił tam już wystarczająco długo, żeby pomóc niektórym zostać chrześcijanami. Poza tym wyraził nadzieję, że wkrótce zostanie uwolniony (Flm 10, 22 i komentarz do wersetu 22). Mniej więcej w tym samym czasie napisał do zborów w Efezie, Filippi i Kolosach. Możliwe, że List do Filemona, podobnie jak listy do Efezjan i Kolosan, został przekazany za pośrednictwem Tychika i Onezyma (Ef 6:21, 22; Kol 4:7-9).
List do Filemona dostarcza ciekawych informacji o chrześcijanach z I w. Na przykład wynika z niego, że spotykali się oni w domach prywatnych i nazywali się braćmi i siostrami (Flm 1, 2, 7, 20). Modlili się za siebie nawzajem (Flm 4, 22), a wiara i miłość współwyznawców była dla nich źródłem pokrzepienia (Flm 5-7).
To, że List do Filemona napisał Paweł, potwierdzają pisarze wczesnochrześcijańscy Tertulian (II i III w.) i Orygenes (III w.). Wymieniono go też wśród innych listów Pawła w kanonie Muratoriego z końca II w.