Justyn Męczennik

(ok. 100-ok. 165 n.e.), grecki filozof i teolog, który w swoich pismach występował w obronie chrystianizmu. Urodził się w mieście Flavia Neapolis (dzisiejsze Nablus). Został chrześcijaninem ok. 132 r. n.e., prawdopodobnie w Efezie; ścięty w Rzymie i uznany za męczennika.

Jedyne dzieła Justyna, które przetrwały, to Apologie i Dialog z Żydem Tryfonem. W Apologiach Justyn podjął próbę obrony chrześcijan przed zarzutem ateizmu i wrogości wobec państwa rzymskiego. Przedstawił w nich też swoje poglądy, będące połączeniem nauk biblijnych z grecką filozofią. Uważał m.in., że Bóg nie ma imienia. W Dialogu dowodził, że Jezus był Mesjaszem i że nauki judaizmu są już nieaktualne.

Łącząc chrystianizm z filozofią, Justyn zlekceważył natchnione polecenie, żeby trzymać się ‛tego, co napisano’ (1Ko 4:6). Inni tzw. ojcowie kościoła poszli za jego przykładem, co przyśpieszyło rozwój przepowiedzianego odstępstwa (Mt 13:38, 39; 2Pt 2:1). Justyn żył krótko po śmierci apostołów, dlatego jego dzieła mają wartość historyczną. Na przykład wynika z nich, że uznawał ustalony przez Żydów kanon biblijny i odrzucał księgi apokryficzne.