Z czego się to wywodzi?

Dogmatu o trójcy naucza się od dawna zarówno w Kościele katolickim, jak i protestanckim jako głównej doktryny religii chrześcijańskich.

Czy ten dogmat wywodzi się z Biblii? „Encyclopaedia Britannica” wyjaśnia, że „w Biblii nigdzie nie ma słowa ‛Trójca’ ani też wyraźnie sprecyzowanej takiej nauki” (wyd. 1971, tom 22, s. 241). W sprawie dogmatu o „jednym Bogu w trzech osobach” „Catholic Encyclopaedia” wyznaje: „Nie jest to (...) bezpośrednio słowo Boże” (wyd. 1967, tom 14, s. 304).

A zatem skąd się wzięła ta nauka? Trójce bóstw znajdujemy w mitologii starożytnego Egiptu i Babilonu oraz w hinduizmie i buddyzmie. Zamieszczona obok ilustracja przedstawia triadę bóstw starożytnego Egiptu: Izydę, Ozyrysa i Horusa.

Według „The New Schaff-Herzog Encyclopaedia of Religious Knowledge” na nauki chrześcijaństwa wywarli wpływ pogańscy filozofowie greccy: „Doktrynom o Logosie i Trójcy nadali kształt greccy Ojcowie Kościoła, którzy — jeśli nawet sami nie byli uczniami jakiejś szkoły — to jednak pozostawali pośrednio lub bezpośrednio pod przemożnym wpływem [pogańskiej] filozofii Platona” (tom 9, s. 91).

Niemałą rolę odegrał w tym również cesarz rzymski Konstantyn. Upatrując w sporach religijnych zagrożenie jedności cesarstwa, zwołał w roku 325 n.e. sobór biskupów w Nicei. Po dwóch miesiącach dyskusji nie ochrzczony cesarz rozstrzygnął spór na korzyść obrońców Trójcy. W „Encyclopaedia Britannica” (tom 6, s. 386) czytamy: „Zastraszeni przez cesarza biskupi, z wyjątkiem zaledwie dwóch ze swego grona, podpisali credo [nicejskie], przy czym wielu z nich zrobiło to wbrew swemu przekonaniu”. Dysydentów skazano na banicję.a

Wkrótce jednak Konstantyn przywrócił do łask dysydentów z Nicei, a na wygnanie skazał głównego rzecznika dogmatu o Trójcy. Z kolei cesarz Teodozjusz obdarzył łaską zwolenników Trójcy a pozamykał kościoły tych, którzy nie chcieli się podporządkować.

Tak więc filozofia pogańska i dekrety władców politycznych odegrały istotną rolę w kształtowaniu się dogmatu o Trójcy i przyczyniły się do jego dzisiejszej popularności.

[Przypis]