Młodzi ludzie pytają:
Jak zyskać prawdziwych przyjaciół?
JEFFOWI wydawało się, że nie ma nic łatwiejszego niż zawrzeć przyjaźń. Przecież gdy jeszcze chodził do szkoły, miał tylu przyjaciół, ilu chciał. Ale zaraz po skończeniu nauki wyprowadził się do innego miasta i wtedy zdarzyło się coś, co go zaskoczyło: Nagle uświadomił sobie, jak trudno jest zyskać przyjaciół.
„Czułem się strasznie samotny” — wyznał Jeff. „Gdy spotykałem nie znanych mi ludzi, nie potrafiłem opanować skrępowania i czuć się dobrze w ich towarzystwie. Mieszkałem tam zaledwie sześć miesięcy, był to jednak najgorszy okres w moim życiu”.
Przeżycia tego młodzieńca wcale nie są odosobnione. Być może ty też, jako młody człowiek, przekonałeś się, że wcale nie trzeba się przenieść do innego miasta, aby nie mieć przyjaciół. Czasem jest bardzo trudno z kimś się zaprzyjaźnić. Dlaczego?
Nie wolno działać pochopnie
Niektórzy uważają, że prawdziwa przyjaźń może się zrodzić i w pełni rozwinąć z dnia na dzień. Żyjemy w czasach, kiedy wszystko załatwia się „od ręki” — począwszy od posiłków przyrządzanych na poczekaniu, a kończąc na szybko zawiązanej przyjaźni. Jednakże serdeczna zażyłość zawiązuje się tylko pod wpływem wspólnych przeżyć i wzajemnego okazywania sobie uczuć, a to wymaga dłuższego czasu.
Niemniej pewne informacje mogą ci pomóc w zadzierzgnięciu a potem w zacieśnianiu węzłów przyjaźni. Dobry przykład dał nam pod tym względem człowiek, którego łączyła z przyjaciółmi tak bliska więź, że nawet gotowi byli za niego umrzeć. On również tak bardzo ich umiłował, że za nich cierpiał, a w końcu oddał życie. W jaki sposób ten człowiek, Jezus Chrystus, zjednywał sobie tak oddanych przyjaciół? Jak możemy go pod tym względem naśladować i osiągać podobne wyniki?
‛Żywo interesuj się innymi’
Jezus troszczył się o ludzi. Był zawsze dostępny dla drugich i okazywał im czynną pomoc. Jego zainteresowanie nimi nie było przelotnym kaprysem — zajął się tym szczerze, ponieważ tego ‛chciał’ (Mat. 8:3). Dzięki temu zawiązywały się wówczas zażyłe przyjaźnie, i tak samo jest dzisiaj.
Potwierdza to przykład Dawida, współczesnego młodzieńca, który ze szczególną łatwością pozyskuje sobie przyjaciół. Zapytano go, jak to robi. Z jego wypowiedzi wynika, że bierze wzór z Jezusa i troszczy się o drugich. „Trzeba okazywać ludziom szczerą miłość i żywo się nimi interesować” — mówi Dawid. „Jednym z podstawowych wymagań jest znajomość imienia danej osoby. Często robi wrażenie już sam fakt, że postarałeś się zapamiętać to imię. Wtedy ludzie są skłonni podzielić się jakimś przeżyciem albo zwierzyć się z kłopotu, i już zaczyna się zawiązywać przyjaźń”.
Niektórzy mogą powiedzieć: „Czy to znaczy, że mam się od razu rzucić komuś na szyję? Ja tak nie potrafię!” Takie gesty nie zawsze stanowią dowód szczerej troski o innych. Jezus był „uniżony w sercu”, nie zwracał na siebie uwagi ani nie wpadał w przesadę (Mat. 11:28, 29). Tylko szczere zainteresowanie się drugimi może do nich „przemówić”. Na przykład sąsiad pewnego skromnego ogrodnika powiedział o nim, że tak nieśmiałego człowieka zdarzyło mu się spotkać pierwszy raz w życiu. Kiedy jednak ów człowiek zmarł, urządzono mu najokazalszy pogrzeb w dziejach jego rodzinnego miasteczka. Dlaczego?
„Hubert wiedział, jak się zaprzyjaźnić” — wspomina Alan Loy McGinnis w swojej książce The Friendship Factor (Podstawa przyjaźni). „Umiał się troszczyć o drugich i przez z górą 60 lat miał na uwadze przede wszystkim dobro ludzi”. Czy tak właśnie postępujesz? Jeżeli ludzie są dla ciebie ważniejsi niż dobra materialne i jeżeli zależy ci na współdziałaniu z nimi, to na pewno zawrzesz wiele trwałych przyjaźni. Nieraz wystarczy zaproponować komuś spożycie wspólnego posiłku lub pomóc w jakiejś sprawie, żeby przyjaźń się pogłębiła.
„Droga do serca”
„Zwracajcie uwagę na to, jak się przysłuchujecie” — nakazał Jezus. Wiedział, jak ważne są jego słowa dla tych, którzy słuchają jego orędzia i je przyjmują (Łuk. 8:18). Ale dobrymi słuchaczami musimy być również wtedy, gdy chcemy się z kimś zaprzyjaźnić. „Czasami potrzeba kogoś, kto by człowieka po prostu wysłuchał” — powiedział 22-letni Guy. „Już sama gotowość słuchania zbliża ludzi do siebie”. Sprawa przedstawia się tak, jak kiedyś napisał Voltaire: „Droga do serca prowadzi przez ucho”.
Szczere zainteresowanie tym, co mówią inni, zazwyczaj ich do nas przyciąga. Trzeba jednak, żebyśmy mieli „na oku nie tylko osobiste zainteresowanie własnymi sprawami [na przykład jedynie tym, co my chcemy powiedzieć], ale też osobiste zainteresowanie sprawami innych” (Filip. 2:4).
Pomyśl, czy naprawdę się przysłuchujesz, gdy inni mówią, czy raczej myślisz o tym, co masz za chwilę powiedzieć? Czy zadajesz pytania? Czy gestami albo wyrazem twarzy dajesz poznać, że bierzesz udział w rozmowie?
Bądź lojalny
Jezus był przywiązany do swych przyjaciół. „Umiłował ich do końca” (Jana 13:1). 22-letni Gordon, który ma dobrego przyjaciela, powiedział na ten temat: „Najważniejszą cechą charakteru przyjaciela jest jego lojalność. Czy rzeczywiście nie opuści mnie w trudnych chwilach? Mój przyjaciel i ja bronilibyśmy się nawzajem, gdyby inni nas zniesławiali. Jeden zawsze ujmuje się za drugim, oczywiście tylko wtedy, gdy ten ma rację”.
W dzisiejszym świecie, w którym panoszy się obłuda i oszczerstwo, taka lojalność ma naprawdę wielką wartość. „Są koledzy gotowi porozbijać się nawzajem w kawałki [albo zszargać drugiemu opinię przez plotkowanie], ale jest też przyjaciel bardziej przywiązany niż brat” (Prz. 18:24).
Dziel się swymi uczuciami
Jezus chętnie ujawniał przyjaciołom swe najskrytsze uczucia. Niekiedy całkiem wyraźnie dawał poznać po sobie, że odczuwa „litość”, „miłość” albo „głęboki smutek”. Co najmniej jeden raz „zalał się łzami”. Nie wstydził się otwierać serca przed tymi, którym zaufał (Mat. 9:36; Marka 10:21; Mat. 26:38; Jana 11:35).
Oczywiście przed przypadkowym znajomym nie będziesz okazywać wszystkich swych uczuć i wylewać wszystkich swych trosk. Ale miała rację 14-letnia Felicja, kiedy powiedziała, że „trzeba być sobą”. Bądź szczery wobec drugich. Ludzie maskujący swe uczucia sprawiają wrażenie nieprzystępnych i oziębłych. Jeżeli chcesz się z kimś serdecznie zaprzyjaźnić, powinieneś umieć wchodzić w jego położenie, okazywać mu współczucie, a w razie potrzeby — cierpieć razem z nim (1 Piotra 3:8).
Ale uwaga! Gdy wybierasz na bliskiego przyjaciela osobę płci odmiennej, zawsze zachodzi niebezpieczeństwo zrodzenia się romantycznych uczuć. Bardzo łatwo można związać się z nią uczuciowo. A jeżeli któreś z was nie może zawrzeć małżeństwa, może to pociągnąć za sobą niewypowiedziane cierpienia. Dopóki nie osiągniesz wieku, w którym można się już rozglądać za partnerem małżeńskim, najlepiej szukaj zażyłych przyjaciół wśród osób tej samej płci.
Nie spodziewaj się doskonałości
Wśród przyjaciół nie zawsze wszystko dobrze się układa. „Dopuszczamy się bowiem wszyscy wielu uchybień; jeśli kto w mowie nie uchybia, ten jest mężem doskonałym” (Jak. 3:2, Nowy Przekład). Wielu może jednak poświadczyć, że ich usilne starania o utrwalenie przyjaźni dały pomyślne rezultaty.
Nawet gdy się już z kimś zaprzyjaźnisz, nie spodziewaj się po nim doskonałości. Między pewnym młodzieńcem, wychowanym na wsi jedynakiem, a innym młodym człowiekiem, który znał tylko życie wielkomiejskie i miał czworo rodzeństwa, zawiązała się wielka przyjaźń. Jak sobie poradzili z taką różnicą pochodzenia? „Trzeba być chętnym do dawania” — powiedział Presley. „W przyjaźni odgrywa to wielką rolę. W niektórych sprawach można mieć własne zdanie, ale trzeba być skłonnym ustąpić oraz akceptować odczucia i opinie przyjaciela”.
Tak, wszystko to wymaga czasu i zaangażowania uczuciowego. Ale niemiłowanie nikogo kosztowałoby znacznie drożej. Zapłaciłbyś za to życiem jałowym, prowadzonym w osamotnieniu. Możesz jednak być pewny, że jeśli wzorem Jezusa przejawiasz szczerą troskę o innych, to będziesz mógł, tak jak on, powiedzieć do niektórych ludzi: „Jesteście moimi przyjaciółmi” (Jana 15:14).
[Ilustracja na stronie 14]
Czy trudno ci jest zaprzyjaźnić się z kimś?
[Ilustracja na stronie 15]
Czy naprawdę słuchasz, gdy drudzy mówią?