Czy Kościoły zdołają zjednoczyć świat?

„OJCZE nasz, któryś jest w niebie, święć się imię twoje” — powtarzał zebrany tłum. Słowa te zna prawie każde dziecko w wieku szkolnym; są tak często powtarzane, recytowane i śpiewane, że utkwiły głęboko w umysłach milionów ludzi. W tych okolicznościach wydawały się jednak szczególnie wzruszające.

Zgromadzeni w liczbie 3500 osób na nabożeństwie odprawianym pod wielobarwnym namiotem byli przedstawicielami różnych ras i narodowości. Każdy modlił się w swoim języku ojczystym, w wyniku czego powstał gwar głosów, który skłonił jednego z wiernych do wypowiedzenia szeptem uwagi: „Mówimy językami”. Trzeba jeszcze zaznaczyć, że wierni nie byli wyznawcami tej samej religii. Obok siebie modlili się anglikanie, luteranie, metodyści, a nawet katolicy.

Odprawianie tego bezprecedensowego nabożeństwa pod namiotem umożliwiła „Liturgia Limy” — teologiczny kompromis osiągnięty kilka miesięcy wcześniej.a Członkowie różnych wyznań chrześcijańskich mogli teraz pominąć dzielące ich od wieków różnice i wspólnie przystąpić do „komunii świętej”. Wprawdzie rzymscy katolicy i członkowie Kościołów prawosławnych odmówili uczestnictwa w samej komunii, ale przyłączyli się do wspólnego śpiewu i wspólnych modlitw. Odmówienie Modlitwy Pańskiej w tylu językach było więc dla wielu wzruszające. Niektórzy płakali, padali sobie w objęcia i całowali się. Na krótką chwilę znikły bariery rasowe, religijne i polityczne.

Wielu uznało wspomniane nabożeństwo za punkt kulminacyjny 18-dniowego Zgromadzenia Ogólnego Światowej Rady Kościołów (ŚRK), które się odbyło w dniach od 24 lipca do 10 sierpnia 1983 roku w Vancouverze (Kanada). Niektórzy poczytali to nabożeństwo za promień nadziei, za zwiastuna ostatecznego zwycięstwa ekumenizmu, ruchu na rzecz jedności chrześcijan. Inni dopatrywali się w nim „nowej Pięćdziesiątnicy”. Zadawano sobie pytania: „Czy wynikną z tego poważniejsze następstwa?” Przecież religia od wieków wywierała przemożny wpływ poróżniający. Gdyby więc teraz Kościołom udało się jakoś przezwyciężyć przeszkody dzielące je od stuleci, czy nie mogłyby tego dokonać również narody?

Mało który rozsądny człowiek nie uzna pojednania ludzkości za cel nad wyraz pożądany. Tylko że szanse osiągnięcia tego celu zdają się być nader nikłe, bo niestety wszelkie ludzkie starania, żeby do tego doprowadzić, spełzają na niczym z powodu odwiecznej nienawiści, podejrzliwości i ciągłych wątpliwości. Czyżby to było możliwe, żeby obecnie Kościoły torowały drogę do ogólnoświatowej współpracy? Czy pod silnym naciskiem zjednoczonego Kościoła przywódcy polityczni nie byliby skłonni położyć kres samobójczemu wyścigowi zbrojeń nuklearnych?

Jak dalece udało się Kościołom osiągnąć zgodę? Przypatrzmy się nieco bliżej ostatniemu Zgromadzeniu Ogólnemu Światowej Rady Kościołów.

[Przypis]