Wpływ „nieustającego dziewictwa Maryi”

NIEKTÓRYCH czytelników może zdziwić, a nawet zaszokować rozważanie „Nieustającego dziewictwa Maryi” w związku z ogólnym tematem: „Pogląd Kościoła katolickiego na sprawy seksualne”. W żadnym wypadku nie chcemy urazić uczuć katolików ani uwłaczać Marii. W gruncie rzeczy darzymy ją głębokim szacunkiem należnym wiernej uczennicy Chrystusa.

Ponadto całkowicie zgadzamy się z tym, że Maria była dziewicą, gdy rodziła Jezusa (Mat. 1:18-23). Nasuwa się jednak pytanie: Czy Maria pozostała dziewicą przez całe swoje życie?

Wielu katolików powątpiewa

Z encyklopedii i leksykonów katolickich wynika, że różni uczeni katoliccy mają wątpliwości, czy Maria pozostała dziewicą przez całe życie. W Biblii jest kilka wzmianek o „braciach” i „siostrach” Jezusa (Mat. 12:46, 47; 13:55, 56; Marka 6:3; Łuk. 8:19, 20; Jana 2:12; 7:3, 5). Niektórzy katolicy utrzymują jednak, że słowa te odnoszą się do „krewnych”, na przykład do kuzynów. Czy to prawda?

W The New Catholic Encyclopedia czytamy: „Greckie słowa (...), których użyto do określenia stopnia pokrewieństwa Jezusa z tymi krewnymi, oznaczały za czasów ewangelistów, kiedy powszechnie posługiwano się językiem greckim, rodzonych braci i rodzone siostry, i oczywiście tak były rozumiane przez czytelników greckich”. Również w katolickim przekładzie The New American Bible w przypisie do Ewangelii według Marka 6:1-6, gdzie jest mowa o braciach i siostrach Jezusa, przyznano: „Nie byłoby wątpliwości co do znaczenia tego fragmentu, gdyby nie wiara Kościoła w nieustające dziewictwo Maryi”.

Biblia wyraźnie mówi, że Maria miała oprócz Jezusa jeszcze inne dzieci. Zaprzeczająca temu nauka Kościoła katolickiego wywołała kontrowersje. Katolicki pisarz J. Gilles, który starannie przeanalizował wszystkie biblijne wzmianki na ten temat, doszedł do następującego wniosku: „Krótko i oględnie mówiąc — ze względu na lojalność wobec Kościoła [katolickiego] — uważam, że mogę podsumować wyniki swoich badań następująco: (...) CZTERY KANONICZNE Ewangelie zgodnie potwierdzają, że Jezus miał w rodzinie rzeczywistych braci i siostry. (...) Wobec tego spójnego materiału dowodowego tradycyjne stanowisko [Kościoła katolickiego] wydaje się słabe i kruche”.

Skąd się więc wziął dogmat o „nieustającym dziewictwie Maryi”, skoro nie ma na to żadnego dowodu w Biblii?

Pochodzenie dogmatu

„W rozmaitych religiach starożytności”, mówi kapłan jezuicki Ignace de la Potterie, „dziewiczość miała znaczenie sakralne. Niektóre boginie (Anat, Artemidę, Atenę) nazywano dziewicami”. Ale jaki to ma związek z Marią? Kapłan katolicki Andrew Greeley wyjaśnia: „Symbol maryjny bezpośrednio wiąże chrystianizm ze starożytnymi religiami bogiń-matek”.

Historyk kościelny, profesor Ernst W. Benz wyjaśnia to powiązanie ze starożytnymi religiami pogańskimi. W dziele The New Encyclopaedia Britannica napisał: „Kult matki Bożej rozkrzewił się gwałtownie, gdy Kościół chrześcijański za panowania Konstantyna stał się kościołem cesarstwa, a poganie zaczęli masowo napływać do Kościoła. (...) Pobożność i świadomość religijna kształtowały się przez tysiąclecia pod wpływem kultu bogini zwanej ‚wielką matką’ i ‚boskiej dziewicy’, a więc czegoś, co się rozwinęło z dawnych religii ludowych Babilonii i Asyrii (...) Mimo braku oparcia w tradycji ewangelicznej religijna adoracja boskiej dziewicy i matki znalazła w Kościele chrześcijańskim nową formę wyrazu w oddawaniu czci Marii”.

Co jednak skłoniło Kościół rzymski do przejęcia i dostosowania do własnych potrzeb kultu bogini zwanej „wielką matką” i „boskiej dziewicy”? Przede wszystkim pragnęli tego poganie, którzy „masowo napływali do Kościoła”; czuli się swojsko w Kościele, w którym adorowano „Wielką dziewiczą Matkę”. „W Egipcie”, pisze profesor Benz, „już wcześniej czczono Marię pod tytułem Rodzicielki Bożej (Theotokos)”. A zatem kult „boskiej dziewicy” przejęto po to, żeby zadowolić napływające do Kościoła rzesze pogan.

Pierwszy sobór powszechny w Nicei (325 n.e.) przyczynił się do szybkiego rozwoju kultu Marii. W jaki sposób? Otóż do oficjalnej nauki katolickiej włączono wtedy dogmat o „Trójcy”, a w nicejskim symbolu wiary ogłoszono Jezusa Bogiem. Najwidoczniej uczyniło to Marię „Rodzicielką Bożą”, czyli „Matką Bożą”. Profesor Benz wyjaśnia: „Na Soborze w Efezie (431) określenie to podniesiono do rangi dogmatu”. Kolejnym krokiem było przypisanie Marii „nieustającego dziewictwa”. Nastąpiło to na soborze konstantynopolitańskim II (553 n.e.), gdzie Maria otrzymała tytuł „Wieczystej Dziewicy”.

Następstwa

J.J. Pelikan, profesor na Uniwersytecie Yale, pisze: „Rozwój ideału ascetycznego w Kościele ułatwił uznanie Marii za przykład wiecznej dziewicy”. Ów „ideał ascetyczny” stał się ogólnie znany dzięki upowszechnieniu się stanu zakonnego i celibatu w następnych stuleciach po soborze w Nicei. Setki tysięcy katolickich księży, zakonników i zakonnic starało się — z powodzeniem lub bez powodzenia — wieść cnotliwe życie, ponieważ Kościół uczył ich, że nie da się pogodzić ze sobą obcowania fizycznego i świętości.

Rzecz znamienna, że „święty” Augustyn, wybitny nauczyciel Kościoła, „utożsamił grzech pierworodny z pożądliwością płciową”. Obecnie większość teologów katolickich nie zgadza się już z tą interpretacją. Czy jednak dogmat o nieustającym dziewictwie Marii oraz nakaz zachowywania przez księży celibatu nie wywołują wrażenia, że stosunki cielesne są nieczyste? Czy ciągłe podkreślanie stanowiska Watykanu wobec rozwodów i regulacji urodzeń nie przysporzyło kłopotów milionom katolików?

A co ważniejsze: Jaki jest biblijny pogląd na sprawy seksualne?

[Napis na stronie 7]

„CZTERY KANONICZNE Ewangelie zgodnie potwierdzają, że Jezus miał w rodzinie rzeczywistych braci i siostry” (pisarz katolicki).