Boże Narodzenie i Nowy Rok w starożytności

Profesor Aleksander Krawczuk, historyk i były minister kultury, rok temu opublikował w Polityce artykuł, w którym po omówieniu pochodzenia uroczystości noworocznych oświadczył:

„Czy w starożytnym Rzymie odbywały się zabawy noworoczne? I co do tego nie ma żadnych wątpliwości, zwłaszcza jeśli chodzi o epokę cesarstwa. (...) Zabawy jednak, powtórzmy, były bardzo wesołe i swobodne. To z kolei miało swój wpływ na stosunek dawnych chrześcijan do obchodów urzędowego Nowego Roku. Uważali, że jest to obyczaj gorszący, całkowicie pogański — składano przecież bogom ofiary! — obcy formą i duchem wyznawcom religii objawionej. Toteż Kościół stanowczo zabraniał wiernym uczestnictwa w noworocznych obchodach, zwłaszcza oczywiście w zabawach”.

Profesor Krawczuk wyjaśnia następnie, jak ustalono datę Bożego Narodzenia:

„Dopiero od IV wieku zaczął przeważać rzymski obyczaj świętowania dnia 25 grudnia, w ten bowiem sposób można było dokonać chrystianizacji ogromnie popularnego wśród ludu święta Słońca Niezwyciężonego.

„Tak więc mimo upadku swej państwowości Rzym w obu tych sprawach kalendarzowych stopniowo lecz nieustępliwie narzucił najpierw światu zachodniemu, a potem praktycznie światu całemu, własną tradycję i swoją wolę. Jednakże wraz z przyjęciem dnia 1 stycznia jako początku nowego roku zwyciężyła też — wbrew zdecydowanej niechęci dawnych chrześcijan — tradycja zabaw, uczt, wesela, przekazywania sobie upominków i życzeń”.

Skoro profesor Krawczuk ustalił, że zwyczaje noworoczne są pochodzenia pogańskiego, to co sądzi o obchodzeniu tego święta przez chrześcijan? Życzy im:

„Aby mieli moralne prawo powtarzać słowa swych starożytnych współwyznawców. Ci bowiem, kiedy poganie szydząc z nich wołali: Cóż to za religia, która nie ma ani wspaniałych świątyń, a w nich obrazów i posągów, ani drogocennych szat i naczyń liturgicznych! — odpowiadali: To prawda, jesteśmy ubodzy. Ale naszymi świątyniami są nasze serca, pełne miłości Boga i bliźnich; naszymi szatami liturgicznymi — nasza skromność, pracowitość, ustępliwość, pokora; naczyniami zaś — nasze dobre uczynki”.

W Liście 2 do Koryntian 6:14-18 Biblia wyraźnie zaleca chrześcijanom: „Nie wprzęgajcie się z niewierzącymi w jedno jarzmo. Cóż bowiem ma wspólnego sprawiedliwość z niesprawiedliwością? Albo cóż ma wspólnego światło z ciemnością? Albo jakaż jest wspólnota Chrystusa z Beliarem lub wierzącego z niewiernym? Co wreszcie łączy świątynię Boga z bożkami? Bo my jesteśmy świątynią Boga żywego (...) Wyjdźcie spośród nich i odłączcie się od nich, mówi Pan, i nie tykajcie tego, co nieczyste” (katolicka Biblia Tysiąclecia).