Klienci, uważajcie! Podróbki mogą zagrażać życiu
NIEDOŚWIADCZONEGO, bezkrytycznego laika łatwo wywieść w pole. Uliczny sprzedawca proponuje ci za pół darmo zegarek. Z pozoru wygląda jak wartościowy oryginał, ale czy nie jest to podróbka? Czy go kupisz? W oknie samochodu zaparkowanego w bocznej uliczce wystawiono na sprzedaż luksusowe futro — handlarz zapewnia, że to norki. Czy wspaniały wygląd towaru i okazyjna cena odbiorą ci zdrowy rozsądek? Na palcu kobiety, która niedawno straciła męża, a teraz bez grosza przy duszy i dachu nad głową czeka na pociąg na nowojorskiej stacji metra, lśni pierścionek z diamentem. Odda ci go za bezcen. Czy można nie skorzystać z takiej gratki? Biorąc pod uwagę przedstawione tu okoliczności i to, że owe pytania zadano w artykule o fałszerstwach, zapewne odpowiesz: „NIE DAM SIĘ NABRAĆ”.
Zmieńmy jednak miejsce oraz scenę. Jak byś zareagował, gdybyś w uznanym domu handlowym zobaczył elegancką, drogą torebkę, którą znacznie przeceniono? Albo butelkę markowej whisky w sklepie monopolowym za rogiem? Chyba nie miałbyś zastrzeżeń. Co sądzisz o kliszy filmowej opatrzonej etykietką znanej firmy i sprzedawanej w kiosku lub sklepie fotograficznym? A teraz nie na ulicy, lecz w sklepie cieszącym się dobrą opinią sprzedawca proponuje ci luksusowy zegarek, którego cenę bardzo obniżono. Czy skorzystałbyś z okazji, gdybyś był zainteresowany nabyciem takiego wartościowego chronometru? Załóżmy jeszcze, że przyjaciele polecają ci pewien sklep, w którym można tanio kupić buty znanych firm. Czy byłbyś pewny, że nie są lichą podróbką?
W wytwornych galeriach obrazów organizuje się mnóstwo aukcji dla kolekcjonerów drogocennych dzieł. „Miej się na baczności” — ostrzega pewien znawca sztuki. „Dają się tu nabrać nawet koneserzy z długoletnim doświadczeniem. Tak samo kupcy i kustosze”. Czy masz na tyle rozeznania, by się zmierzyć z ewentualnymi fałszerzami? Uważaj! Niewykluczone, że wszystkie wystawione dzieła są falsyfikatami. Zdarza się to dość często. Pamiętaj, iż w wypadku wartościowego i poszukiwanego przedmiotu zawsze znajdzie się ktoś, kto będzie próbował go podrobić.
Podrabianie towarów przynosi w skali światowej zyski rzędu 200 miliardów dolarów i „rozwija się szybciej niż wiele gałęzi gospodarki, na których pasożytuje” — podaje czasopismo Forbes. Amerykańscy producenci i dostawcy tracą na podrabianych częściach samochodowych 12 miliardów dolarów rocznie. Przedstawiciele „firm samochodowych w USA twierdzą, że mogliby zatrudnić dodatkowo 210 000 pracowników, gdyby zdołano wyeliminować z rynku dostawców podrabianych części” — donosi wspomniane czasopismo. Podobno mniej więcej połowa zakładów produkujących takie imitacje znajduje się poza USA — można je znaleźć niemal w każdej części świata.
Imitacje, które mogą zabić
Niektóre podrobione towary mogą spowodować wiele szkód. Wartość nakrętek, śrub i wkrętów sprzedawanych w USA wynosi sześć miliardów dolarów, a 87 procent artykułów pochodzi z importu. Jak jednak dotychczas stwierdzono, 62 procent tych elementów łączących bezprawnie oznaczono nazwami firm albo znakami jakości. Raport Biura Rewidentów Ksiąg Handlowych (GAO) za rok 1990 ujawnił, że co najmniej w 72 amerykańskich „elektrowniach jądrowych zainstalowano łączniki nie odpowiadające normom — niektóre w układach wyłączających reaktor w razie awarii. Według GAO ów problem wciąż nabrzmiewa (...) Zasięg tego zjawiska, koszty ponoszone przez podatników oraz niebezpieczeństwo związane z używaniem takich [niskogatunkowych] produktów nie są znane” — podało czasopismo Forbes.
Pozbawieni skrupułów dostawcy dopuszczają się oszustw, produkując i przemycając do USA stalowe śruby o zbyt małej wytrzymałości. Jak informuje magazyn American Way, „mogą one uniemożliwić bezpieczną eksploatację budynków biurowych, elektrowni, mostów i sprzętu wojskowego”.
Kilka lat temu w Kanadzie nieoryginalne okładziny szczęk hamulcowych były przyczyną wypadku autobusowego, w którym zginęło 15 osób. Podrobione części znaleziono podobno nawet w zupełnie nieprawdopodobnych miejscach, na przykład w śmigłowcach wojskowych i amerykańskich promach kosmicznych. Znany specjalista od wykrywania fałszerstw powiedział: „Przeciętny konsument inaczej zapatruje się na imitację zegarka firmy Cartier lub Rolex, a inaczej na [towary] zagrażające zdrowiu i bezpieczeństwu”.
Na liście potencjalnie niebezpiecznych podróbek znalazły się rozruszniki serca sprzedane 266 szpitalom w USA, pigułki antykoncepcyjne, które trafiły na rynek amerykański w 1984 roku, oraz środki grzybobójcze składające się głównie z kredy, przez które zmarnowały się zbiory kawy w Kenii w 1979 roku. Powszechnie spotyka się też podrobione lekarstwa, mogące zagrażać życiu chorych. Niewykluczone, że na całym świecie wskutek ich zażywania umiera bardzo wielu ludzi.
Poza tym coraz bardziej niepokoi podrabianie drobnego sprzętu elektrycznego do użytku domowego. „Na niektórych spośród tych artykułów nieprawnie umieszcza się znaki firmowe i atesty” — donosiło czasopismo American Way. „Jednakże produkty te nie odpowiadają określonym normom bezpieczeństwa, toteż mogą wybuchać, powodować pożary lub inne zagrożenia związane z użytkowaniem całej instalacji” — powiedział pewien specjalista w dziedzinie bezpieczeństwa.
Równie zatrwożone są towarzystwa lotnicze w USA i w Europie. Na przykład niemieckie linie lotnicze wykryły w swoich magazynach podrobione części do silników i hamulców. Jak przyznają przedstawiciele przedsiębiorstw transportowych, dochodzenia „prowadzi się w Kanadzie, na kontynencie europejskim i w Wielkiej Brytanii, gdzie niedawno katastrofę śmigłowca, która pociągnęła ofiary w ludziach, spowodowały prawdopodobnie nie atestowane części (nakrętki wału śmigła ogonowego)”. Pismo Flight Safety Digest poinformowało: „Inspektorzy znaleźli dziesiątki podrobionych elementów silników odrzutowych i układów hamulcowych, niskiej jakości śrub i innych łączników, wadliwych części układu paliwowego i sterowania, nie atestowanych przyrządów nawigacyjnych i elementów komputera pokładowego, od których zależy bezpieczeństwo lotu”.
W 1989 roku samolot czarterowy lecący z Norwegii do Niemiec na optymalnej wysokości 6600 metrów nagle zaczął pikować. Oderwał się ogon samolotu, wskutek czego maszyna tak gwałtownie runęła w dół, że odpadły oba skrzydła. Żadna z 55 osób znajdujących się na pokładzie nie ocalała. Po trzyletnim dochodzeniu norwescy rzeczoznawcy ustalili, że przyczyną katastrofy były wadliwe śruby, tak zwane szpilki mocujące, które łączyły ogon z kadłubem. Jak wykazały badania wytrzymałościowe, zrobiono je z metalu, który nie był dostatecznie wytrzymały na obciążenia aerodynamiczne. Wadliwe szpilki mocujące zostały podrobione, co nie zaskoczyło specjalistów w dziedzinie bezpieczeństwa lotów, gdyż na całym świecie niepełnowartościowe elementy coraz częściej zagrażają życiu załogi i pasażerów.
W wywiadzie dla ogólnokrajowej telewizji inspektor generalny Departamentu Transportu w USA powiedziała: „Wszystkie linie lotnicze otrzymują podrobione części. Żadna się nie ustrzegła. Każda ma z tym problem”. Przedsiębiorstwa transportu lotniczego przyznały, że „mają na składzie nieprzydatne części, których wartość oszacowano na jakieś dwa do trzech miliardów dolarów” — dodała pani inspektor.
W tym samym wywiadzie pewien doradca do spraw bezpieczeństwa lotów, z którego pomocy korzystało FBI podczas prowadzenia różnych tajnych operacji w związku z niepełnowartościowymi częściami, ostrzegł, iż takie podróbki stanowią poważne niebezpieczeństwo: „Moim zdaniem doprowadzi to w najbliższej przyszłości do wielkiej katastrofy lotniczej”.
Jednakże już wkrótce zachłanni oszuści, przedkładający dogadzanie swoim pragnieniom nad życie innych, zostaną pociągnięci do odpowiedzialności. Natchnione Słowo Boże wyraźnie oświadcza, że chciwcy nie odziedziczą Królestwa Bożego (1 Koryntian 6:9, 10).
[Ilustracje na stronie 9]
Odzież, biżuteria, obrazy, lekarstwa, części samolotowe — fałszerze czerpią zyski z podrabiania różnych wartościowych przedmiotów
[Ilustracja na stronie 10]
Podrobione części do silników, wadliwe śruby, przyrządy nawigacyjne, podzespoły komputerowe i inne nieoryginalne elementy były przyczyną katastrof, w których zginęli ludzie