Obserwujemy świat
Nasilenie zaburzeń umysłowych
Zespół specjalistów w dziedzinie zdrowia ludności świata ostrzegł o „alarmującym stanie zdrowia psychicznego w krajach rozwijających się” — oznajmiono w czasopiśmie First Call for Children. Uczeni z Wydziału Medycznego Uniwersytetu Harvarda przedstawili raport o wysokim wskaźniku występowania chorób psychicznych, których „przyczyną są wojny, klęski żywiołowe, gwałty i morderstwa popełniane na kobietach i dzieciach oraz zmieniająca się sytuacja demograficzna, polityczna i gospodarcza”. Co więcej, okazało się, że w społeczeństwach biednych trzy do pięciu razy częściej notuje się opóźnienie w rozwoju umysłowym i padaczkę, a główną przyczyną śmierci młodych ludzi stało się samobójstwo. Zdaniem dra Arthura Kleinmana, kierującego wspomnianym zespołem, świat musi zacząć przywiązywać wagę do zdrowia psychicznego. „Zarówno w krajach ubogich, jak i w zamożnych starania o odzyskanie i zachowanie zdrowia psychicznego nie są wystarczające” — powiedział.
Porozumienie
„Przedstawiciele islamu i prawosławia z Kazachstanu, Tadżykistanu, Turkmenistanu i Uzbekistanu — czterech republik byłego Związku Radzieckiego, w przeważającym stopniu muzułmańskich — zawarli bezprecedensowe porozumienie międzywyznaniowe. Ma ono na celu powstrzymanie rozwoju innych wyznań i odłamów religijnych, które w środkowej Azji zyskują coraz więcej zwolenników” — donosi czasopismo Christianity Today. Jak czytamy, na spotkaniu w Taszkiencie, stolicy Uzbekistanu, przywódcy religijni „zobowiązali się do współpracy w zahamowaniu działalności ewangelików, baptystów, mormonów i Świadków Jehowy”.
Żadnego względu na ochronę
Miłośnicy ptaków z całej Wielkiej Brytanii zjechali się nad pewien zbiornik wodny w angielskim hrabstwie Leicestershire, gdzie wypatrzono rzadkiego płatkonoga szydłodziobego. Niestety, stali się świadkami przerażającej sceny — olbrzymi, ponadmetrowy szczupak za jednym razem połknął tego wędrownego ptaka. „Przypominało to scenę z filmu Szczęki” — powiedział pewien obserwator. „W jednej chwili ptak jeszcze pływał, a w następnej — kłapnięcie, plusk — i znikł”. „Pozostało tylko kilka piór na dowód, że ten egzotyczny ptak wodny pojawił się nad wodami Leicestershire” — oznajmiono w doniesieniu Agencji Reutera.
„Biblia nie powinna podlegać cenzurze”
Tak zatytułowano artykuł wstępny w gazecie The Weekend Australian, który potępiał „próby reinterpretacji fragmentów Biblii oraz wprowadzania do nich zmian uwzględniających współczesne potrzeby”. Chociaż większość nowych przekładów „jest oparta na rzetelnej wiedzy, wzbogaconej wynikami badań historyków i najnowszymi znaleziskami starożytnych tekstów”, to jednak ów artykuł ostrzegał, by „nie mylić tłumaczenia z interpretowaniem”. Przedmiotem sporu były wytyczne dla duchownych i nauczycieli opublikowane przez Radę Chrześcijan i Żydów, stanowiące próbę odrzucenia wszelkich przejawów antysemityzmu. Na przykład słowo „Żydzi”, użyte w kontekście procesu i śmierci Jezusa, ma zastąpić wyrażenie „pewni obywatele Jeruzalem”, a o „faryzeuszach” będzie się mówić jako o „niektórych przywódcach religijnych”. W artykule nadmieniono: „Pisma Nowego Testamentu nie są wyrazem jakichś przekonań. (...) Wtrącanie słów i wprowadzanie do tekstu zmian łatwo mogłoby spowodować zamieszanie i zniekształcić dramat życia Chrystusa. Nie można fałszować tła społecznego jego czasów”.
Na ratunek klimatowi
Utworzona w Niemczech naukowa komisja doradcza ostrzega, że jeśli ludzie nie podejmą bezzwłocznych działań, to za 25 — 30 lat klimat ziemi ulegnie katastrofalnym zmianom. „Specjaliści domagają się, by w skali światowej redukowano emisję zabójczego dla klimatu dwutlenku węgla (CO2) co najmniej o jeden procent rocznie” — informuje dziennik Süddeutsche Zeitung. „Nie można dopuścić, by temperatura wzrastała o więcej niż 0,2 stopnia Celsjusza na dziesięć lat”. Głównymi winowajcami, odpowiedzialnymi za 80 procent szkód w światowym klimacie, są kraje uprzemysłowione. Na przykład emisja dwutlenku węgla w przeliczeniu na jednego mieszkańca jest w Niemczech 20 razy większa niż w Indiach. Do innych problemów ekologicznych zaistniałych na skutek działania człowieka zaliczono erozję gleby, niedobór świeżej wody i zmniejszenie liczby gatunków roślin i zwierząt.
„Dokonać przemian w rodzinie”
Według brazylijskiej gazety O Estado de S. Paulo stale wzrasta liczba zaniedbywanych i maltretowanych dzieci. Wprawdzie mogą się do tego przyczyniać problemy społeczno-gospodarcze, ale złe traktowanie dzieci zdarza się nie tylko wśród warstw ubogich. Jak twierdzi Lia Junqueira, kierownik ośrodka doradztwa dla dzieci i młodzieży, ‛nie ma żadnej różnicy między bogatymi a biednymi — poza tą, że w barakach lub zatłoczonych blokach płacz dziecka wszyscy słyszą, natomiast w luksusowych domach tłumią go ściany’. Paulo Victor Sapienza, przewodniczący organizacji zajmującej się pomaganiem dzieciom, uważa, iż najlepszym rozwiązaniem tego problemu byłoby zacieśnianie więzów rodzinnych. „Umieszczenie dziecka w jakiejś instytucji, gdzie będzie pozbawione miłości i ciepła, nic nie da” — powiedział. „Trzeba koniecznie pomóc dokonać przemian w rodzinie, aby dzieci mogły w niej znaleźć ciepło i miłość”.
Sposób na łosie
„W Szwecji połowa wypadków drogowych rejestrowanych przez policję to zderzenia z dzikimi zwierzętami” — informuje czasopismo New Scientist. W wyniku takich kolizji ginie co roku od 12 do 15 osób. Szczególne zagrożenie stanowią łosie, które mogą osiągać wagę 800 kilogramów i nie odczuwają instynktownego lęku przed samochodami. W sąsiedniej Finlandii zwierzęta te są ‛drugą po alkoholu najczęstszą przyczyną wypadków drogowych’ — donosi tygodnik Newsweek. Starając się zaradzić tym kłopotom, szwedzka firma samochodowa Saab zaczęła sprawdzać bezpieczeństwo produkowanych aut przez poddawanie ich próbom zderzeniowym z wykorzystaniem atrap łosi. Natomiast władze fińskie wyasygnowały 22 miliony dolarów na wybudowanie dla tych zwierząt przejść podziemnych przy ruchliwych drogach. ‛Tunele będą skonstruowane tak, by łosie mogły widzieć horyzont po drugiej stronie drogi, i zostaną obsadzone ich ulubionymi roślinami’ — informuje Newsweek. „W okresie godowym łoś nie rozgląda się przed wejściem na jezdnię”.
Przypomnienie dla miłośników zwierząt
Czy jesteś miłośnikiem zwierząt? Jeżeli tak, to niewykluczone, że jakiś sympatyczny pies polizał cię kiedyś po twarzy lub rękach. Ale zdaniem Lane’a Grahama, parazytologa z uniwersytetu w Manitobie, mogłeś się w ten sposób zarazić larwami pasożytów, na przykład glisty. Toteż jak informuje gazeta Winnipeg Free Press, „najlepiej będzie, gdy nie pozwolisz psu zbytnio zbliżać pyska do twoich ust”. Psy myją się językiem, a ponieważ przypomina on tarę do prania, gromadzi się na nim mnóstwo różnych substancji, w tym zanieczyszczenia pochodzące z odchodów. „Wiadomo, że w puszystych futerkach [szczeniaków] roi się od zarazków” — oznajmiono w gazecie. A zatem chociaż ryzyko nabawienia się choroby jest niewielkie, lepiej „na wszelki wypadek myj sobie i dzieciom ręce i twarz po każdej dłuższej zabawie, w czasie której polizał was pies”.
Nie spełnione obietnice
„Podobnie jak w każdej wcześniejszej rewolucji w medycynie, początkom stosowania terapii genowej przyświecała wizja lepszej przyszłości” — zanotowano w tygodniku Time. „Uczeni obiecywali uporać się z takimi schorzeniami dziedzicznymi, jak mukowiscydoza, dystrofia mięśniowa czy niedokrwistość sierpowata, już nie metodami medycyny tradycyjnej, lecz dzięki czarom inżynierii genetycznej, umożliwiającej zastąpienie wadliwych genów zdrowymi odpowiednikami”. Od zatwierdzenia i przeprowadzenia pierwszych eksperymentów na ludziach upłynęło już ponad pięć lat, w czasie których 600 osób wzięło udział w 100 badaniach klinicznych. Nie uzyskano jednak pomyślnych rezultatów. „Po wszystkich testach i całym tym poruszeniu wciąż nie ma bezspornego dowodu na to, że zastosowanie terapii genowej wyleczyło chociaż jednego pacjenta albo przynajmniej poprawiło jego stan” — donosi Time. Naukowcy w dalszym ciągu nie znają najlepszej metody na wprowadzanie genów do chorych komórek i na powstrzymanie systemu odpornościowego organizmu przed ich odrzuceniem. „Jeżeli nie ma dowodów na skuteczność jakiegoś środka, nie różni się on zbytnio od placebo” — mówi Robert Erickson, genetyk z Uniwersytetu Stanu Arizona.
Kofeinowe dzieci
Roztargnienie, nerwowość, impulsywność i trudności z koncentracją widoczne u dzieci mogą być następstwem dużego spożycia kofeiny — donosi biuletyn Tufts University Diet & Nutrition Letter. Dla dziecka o wadze 18 kilogramów „puszka coli i pół filiżanki mrożonej herbaty to tyle, co [dla dorosłego] wypicie trzech filiżanek kawy”. W artykule powołano się na wyniki badań prowadzonych przez Mitchella Schare’a, wykładowcę psychologii na Uniwersytecie Hofstra, z których wynika, że „wiele objawów spożycia dużej ilości kofeiny przypomina symptomy takich dolegliwości, jak upośledzenie koncentracji połączone z nadmierną ruchliwością [ADD/ADHD]”. „Zanim dojdziesz do wniosku, że twe niesforne lub nadpobudliwe dziecko cierpi na tego rodzaju zaburzenia, spróbuj zaradzić jego nerwowości, ograniczając mu po prostu ilość wypijanej coli i herbaty” — dodano w artykule.