Obserwujemy świat

Porwania w Ameryce Łacińskiej

Argentyńska gazeta Ámbito Financiero donosi, że w Ameryce Łacińskiej porwania przynoszą miliony dolarów zysku. W roku 1995 zanotowano ich około 6000. Ostatnie badania wykazały, iż zdecydowanie najwięcej dokonuje się w Kolumbii — w 1995 roku 1060 — a następne w kolejności są Meksyk, Brazylia i Peru, które odnotowały w tym okresie po kilkaset porwań. Co roku kolumbijscy porywacze wymuszają okupy na sumę jakichś 300 milionów dolarów. W Brazylii wyłudzona kwota w roku 1995 potroiła się i wyniosła ogółem około miliarda dolarów. Ofiarami bywają osoby bogate i znane, ale też zwykli turyści lub niezamożne panie domu. Czasami porywacze zgadzają się na okup w ratach. Niektórzy poszkodowani spłacają je nawet po uwolnieniu zakładnika, gdyż obawiają się ponownego porwania.

Optymizm sprzyja zdrowiu

Badania prowadzone niedawno w Finlandii potwierdziły, że pesymizm zwiększa ryzyko zapadnięcia na chorobę psychiczną bądź fizyczną, natomiast optymizm sprzyja dobremu samopoczuciu. Przez okres od 4 do 10 lat obserwowano grupę około 2500 mężczyzn między 42 a 60 rokiem życia. Jak czytamy w czasopiśmie Science News, naukowcy zauważyli, iż wśród mężczyzn „odznaczających się średnią lub dużą utratą wiary w przyszłość wskaźnik śmiertelności (...) był dwa do trzech razy wyższy niż wśród tych, którzy sporadycznie lub nigdy nie poddawali się uczuciu beznadziejności; ci pierwsi częściej też zapadali na raka i zawał serca”.

Dzieci z nadwagą

Jak podaje gazeta The Weekend Australian, Philip Harvey, dietetyk zajmujący się stanem zdrowia społeczeństwa, oświadczył ostatnio, że „australijskie dzieci coraz bardziej i szybciej tyją”. Jego zaniepokojenie wywołały wyniki niedawnych badań, ukazujące, iż w Australii przez ostatnie dziesięć lat podwoił się odsetek dzieci z nadwagą. Ze względu na problemy z tuszą około 10 procent dzieci między 9 a 15 rokiem życia wymaga leczenia. Zdaniem doktora Harveya w ciągu kolejnych dziesięciu lat liczba ta może się znowu podwoić. We wspomnianej gazecie zauważono, że podobnie jak u dorosłych, główną przyczyną otyłości dzieci jest brak ruchu oraz dieta bogata w tłuszcz.

Zatrute powietrze

Działacze Światowego Funduszu na Rzecz Dzikich Zwierząt (WWF) doszli do wniosku, że samochody zatruwają Rzym benzenem — związkiem podejrzewanym o powodowanie raka. Uczeni z WWF wyposażyli 400 młodych ochotników w wieku od 8 do 18 lat w specjalne czujniki pomiarowe. Testy wykazały, iż w Rzymie „metr sześcienny powietrza zawiera przeciętnie 23,3 mikrograma benzenu”, co znacznie przekracza dopuszczalną normę 15 mikrogramów. Jak poinformował włoski dziennik La Repubblica, na podstawie otrzymanych wyników naukowcy ocenili, że wdychanie zanieczyszczonego powietrza w Rzymie zaledwie przez jeden dzień jest równoznaczne z wypaleniem 13 papierosów.

Epidemia zapalenia opon mózgowych w Afryce Zachodniej

Z raportu opublikowanego w gazecie International Herald Tribune wynika, iż przeszło 100 000 ludzi uległo zarażeniu a ponad 10 000 zmarło podczas jednej z najgroźniejszych epidemii chorób zakaźnych, jakie zanotowano ostatnio w Afryce Zachodniej. Ropne zapalenie opon mózgowych najbardziej rozpanoszyło się w suchym, pylistym regionie tuż na południe od Sahary, gdzie powszechne są infekcje dróg oddechowych. Choroba ta powoduje stan zapalny opon mózgowo-rdzeniowych. Przenosi się drogą powietrzną — podczas kaszlu lub kichania. Zarażeniu można zapobiec, stosując szczepionki, możliwe jest też wyleczenie, zwłaszcza we wczesnym stadium, przez podanie antybiotyków. „Epidemia zapalenia opon mózgowych z 1996 roku jest najgorszą w całej historii Afryki subsaharyjskiej” — oświadczył rzecznik organizacji Lekarze bez Granic, dodając: „Śmierć zbiera coraz większe żniwo”.

Nie ma zakazu stosowania min lądowych

Po dwóch latach rozmów prowadzonych w Genewie międzynarodowi negocjatorzy nie osiągnęli porozumienia co do całkowitego zakazu stosowania min lądowych. Chociaż postanowili wyeliminować pewne ich rodzaje oraz nałożyć ograniczenia na używanie innych, dyskusja nad bezwzględnym zakazem rozmieszczania min przeciwpiechotnych została odłożona do następnej konferencji, zaplanowanej na rok 2001. Według pewnych ocen do tego czasu, czyli w ciągu pięciu lat, miny lądowe uśmiercą 50 000 ludzi — głównie cywilów — a 80 000 okaleczą. W artykule redakcyjnym gazety The Washington Post tak ubolewano nad tą decyzją: „Dla narodów mających duży zapas min ta broń jest diabelsko atrakcyjna, mimo iż zbiera okrutne żniwo długo po zakończeniu konfliktu, podczas którego została zastosowana”. ONZ szacuje, że obecnie w 68 krajach rozmieszczonych jest około 100 milionów min.

Gwałtowny rozwój miast

Coraz więcej osób przeprowadza się do miast — informuje oenzetowska publikacja The State of World Population 1996 (Sytuacja mieszkańców świata w roku 1996). W ciągu dziesięciu lat liczba ludności miejskiej wzrośnie do 3,3 miliarda i będzie to mniej więcej połowa ogółu populacji, która prawdopodobnie osiągnie liczbę 6,59 miliarda. W roku 1950 ponad milion mieszkańców liczyły 83 miasta. Obecnie jest ich przeszło 280, a do roku 2015 liczba ta może się prawie podwoić. W roku 1950 tylko Nowy Jork zamieszkiwało więcej niż 10 milionów ludzi — teraz takich miast jest 14, a otwierające listę Tokio liczy sobie 26,5 miliona mieszkańców.

„Natura wie najlepiej”

„Natura wie najlepiej, co zrobić po wycieku ropy” — donosi czasopismo New Scientist. W roku 1978, gdy u wybrzeży Bretanii na północy Francji rozbił się tankowiec Amoco Cadiz, specjaliści obawiali się katastrofy ekologicznej. W pewnym rejonie lokalne władze zorganizowały sześciomiesięczną akcję usuwania tysięcy ton mułu i błota zanieczyszczonego ropą. Inna poważnie skażona okolica została nie tknięta. Po porównaniu obu obszarów okazało się teraz, że zespoły oczyszczające zabrały z terenów bagiennych zbyt dużo ziemi, toteż 39 procent roślinności nie zdołało się odrodzić. Natomiast w pasie pozostawionym swemu losowi fale morskie oczyściły muł tak dokładnie, iż obecnie jest tam 21 procent więcej roślin niż przed wyciekiem ropy. Tamtejsze bagna całkowicie się zregenerowały i od kilku lat nie widać żadnych śladów zanieczyszczeń.

Brawurowa jazda skuterami wodnymi

W USA coraz większą popularnością cieszą się jednoosobowe motorówki, nazywane też skuterami wodnymi. Te małe łodzie osiągają prędkość nawet 100 kilometrów na godzinę, a zwrotnością przypominają motocykle. Niepokój budzi rosnąca liczba poważnych, niekiedy nawet śmiertelnych wypadków wśród użytkowników tych motorówek. Jak czytamy w gazecie The Wall Street Journal, najwyraźniej „aż 60% wypadków powodują ludzie, którzy wypożyczają skutery”. Chociaż większość zgodnie z przepisami używa kapoków, niejeden nie zna wodniackich zasad i pływa brawurowo. Przedstawiciel Straży Przybrzeżnej wyjaśnił, że „gdy motorówka się przewróci, płynąc z prędkością 80 kilometrów na godzinę, zetknięcie z wodą przypomina uderzenie w ścianę”.

Odnaleziono łódź sprzed 2000 lat

Kiedy w roku 1986 woda w Jeziorze Galilejskim opadła do rekordowo niskiego poziomu, znaleziono łódź z czasów Jezusa. Od tamtej pory moczono ją w środku konserwującym, żeby zahamować proces niszczenia. Obecnie — donosi czasopismo National Geographic — łódź wyjęto i wystawiono w pobliżu miasta Magdala. „Ma około ośmiu metrów długości, była wyposażona w niewód i obsługiwana przez czterech wioślarzy oraz sternika” — opowiada Shelley Wachsmann, kierujący ekipą badawczą. Ponadto dodaje: „Do budowy użyto co najmniej siedmiu rodzajów drewna, w tym fragmentów starszych łodzi. Może to świadczyć o trudnościach ze zdobyciem drewna lub o wyjątkowym ubóstwie właściciela”.

Zapewnienie prawidłowego wzrostu

Według doniesień opublikowanych w gazecie Jornal do Brasil wzrost dziecka jest uwarunkowany nie tylko genetycznie. Jak zauważono, „podstawową rękojmią prawidłowego wzrostu jest właściwe żywienie”, po czym dodano, że nawet rodziny średnio zamożne często źle się odżywiają. „Innym zasadniczym czynnikiem sprzyjającym wzrostowi jest regularne zażywanie ruchu” — nadmienił profesor endokrynologii Amélio Godoy Matos. „Ponadto należy dbać o to, by dziecko spokojnie się wysypiało, gdyż hormon wzrostu jest wydzielany tylko podczas snu”. Na spowolnienie wzrostu mogą też wpływać problemy emocjonalne. Endokrynolog Walmir Coutinho twierdzi: „Wielogodzinne oglądanie telewizji, a zwłaszcza filmów przesyconych przemocą, negatywnie oddziałuje na sen dziecka i może hamować prawidłowy rozwój”.