Powrót do punktu wyjścia w walce z malarią
O malarii nieczęsto mówi się w głównych serwisach informacyjnych, ponieważ uwaga świata skupia się na wojnach domowych, przestępczości, bezrobociu i innych nieszczęściach. Niemniej według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) prawie połowa ludzkości jest obecnie zagrożona malarią, a rocznie nabawia się jej jakieś 300 do 500 milionów ludzi, co czyni ją „najbardziej rozpowszechnioną chorobą tropikalną i jedną z najbardziej śmiertelnych”. Jak groźna jest malaria?
Co 20 sekund ktoś umiera na malarię. Oznacza to, że każdego roku pochłania ona przeszło 1,5 miliona ofiar — tyle ile mieszka w afrykańskim kraju Botswanie. Dziewięć spośród dziesięciu zgonów przypada na tropikalną Afrykę, gdzie najczęściej umierają małe dzieci. Na półkuli zachodniej największą zachorowalność WHO rejestruje w rejonie Amazonki. Wylesianie i inne przeobrażenia ekologiczne w tamtej części świata pociągają za sobą rosnącą liczbę ofiar malarii. W Brazylii w niektórych miejscowościach nadamazońskich stała się ona prawdziwą plagą — choruje na nią aż przeszło połowa mieszkańców.
Czy to w Afryce, Ameryce, Azji, czy gdzie indziej malaria grasuje przede wszystkim wśród najbiedniejszych grup społecznych. Według WHO ludzie ci „mają najbardziej utrudniony dostęp do opieki zdrowotnej, najmniejszą możliwość korzystania z indywidualnej ochrony i na ogół mieszkają poza zasięgiem zorganizowanego systemu zwalczania malarii”. Pomimo to ich sytuacja nie jest beznadziejna. Jak informuje biuletyn poświęcony badaniom nad chorobami tropikalnymi TDR News, ostatnio dostępniejsza stała się jedna z najbardziej obiecujących metod zapobiegania malarii. Cóż to za zbawienny środek? Moskitiera nasączona preparatem owadobójczym.
Zalety moskitiery
Chociaż spanie pod moskitierą oznacza powrót do punktu wyjścia, dr Ebrahim Samba, dyrektor afrykańskiego oddziału WHO, powiedział w wywiadzie dla Panos Features, pisma wydawanego przez instytut Panos, że badania nad skutecznością moskitier w walce z malarią dały „bardzo pomyślne rezultaty”. Na przykład w Kenii używanie siatek nasączonych środkami owadobójczymi ulegającymi rozkładowi biologicznemu zmniejszyło o jedną trzecią ogólną liczbę zgonów (nie tylko spowodowanych malarią) wśród dzieci poniżej pięciu lat. Prócz tego, że ratują życie, „moskitiery mogłyby znacznie się przyczynić do odciążenia służby zdrowia”, ponieważ mniej osób zachorowałoby na malarię i wymagało hospitalizacji.
Pozostaje jednak do rozstrzygnięcia pewna kwestia: kto ma płacić za moskitiery? Kiedy społeczeństwo pewnego afrykańskiego kraju poproszono o uczestnictwo w kosztach, większość odmówiła. Trudno się zresztą dziwić, gdyż dla mieszkańców państw, które rocznie wydają na ochronę zdrowia niespełna pięć dolarów na osobę, nawet moskitiera — ze środkiem owadobójczym czy bez niego — jest luksusem. Ponieważ jednak ta metoda profilaktyki kosztowałaby rządy mniej niż opieka nad chorymi na malarię, więc zdaniem ekspertów ONZ „zakupienie i rozprowadzenie impregnowanych moskitier byłoby bardzo ekonomicznym sposobem wykorzystania szczupłych państwowych środków pieniężnych”. Rzeczywiście, dostarczenie moskitier może oznaczać dla rządów oszczędności. Ale dla milionów biednych obywateli może oznaczać dużo więcej — życie.
[Prawa własności do ilustracji, strona 31]
CDC, Atlanta, USA