Młode ofiary wojny

DZIECIŃSTWO powinno być radosnym okresem, w którym mały człowiek doznaje troskliwej opieki i czuje się bezpiecznie. Jest to czas niewinności. Młodzi mają się bawić, uczyć i rozwijać cechy, które pomogą im wyrosnąć na odpowiedzialnych ludzi. Dzieci nie powinno się zabijać i z pewnością one nie powinny zabijać drugich. Ale gdy wybucha wojna, dzieje się mnóstwo rzeczy, które nie powinny się wydarzyć.

Niestety, na całym świecie toczą się liczne wojny; pochłaniają one młode ofiary — krzywdzą dzieci, rujnują dzieciństwo. W 1993 roku większe konflikty zbrojne trwały w 42 krajach, a w 37 innych doszło do rozruchów na tle politycznym. W każdym z tych 79 państw są dzieci.

Wielu młodych ludzi żyjących obecnie nigdy nie zaznało pokoju. Pod koniec 1995 roku walki w Angoli trwały już przeszło 30 lat, w Afganistanie — 17, w Sri Lance — 11, a w Somalii — 7. W jednym miejscu po drugim politycy z przekonaniem mówią o „procesie pokojowym”, tymczasem niszczycielskie wojny wciąż nękają ludzi.

Wojna zawsze niosła cierpienie najmłodszym, ale w ostatnich czasach jej charakter się zmienił i w rezultacie ginie znacznie więcej cywilów, w tym także dzieci. W konfliktach zbrojnych w XVIII, XIX i na początku XX wieku ludność cywilna stanowiła mniej więcej połowę ofiar. Podczas II wojny światowej, a więc od 1939 do 1945 roku, udział ten — częściowo z powodu licznych ataków bombowych na miasta — wzrósł do dwóch trzecich.

Pod koniec lat osiemdziesiątych osoby cywilne stanowiły prawie 90 procent ofiar wojen! Dzieje się tak między innymi dlatego, że wojny stały się bardziej skomplikowane. Armie nie ścierają się już tylko na polu bitwy. Większość konfliktów wybucha nie pomiędzy państwami, lecz w ich obrębie. Ponadto walki toczą się w wioskach lub miastach, a okrutni, podejrzliwi zabójcy nie robią różnicy między wrogiem a niewinnym przechodniem.

Niewyobrażalne szkody ponoszą dzieci. Według ocen Funduszu Narodów Zjednoczonych Pomocy Dzieciom tylko w ciągu minionych 10 lat na wojnach uśmiercono 2 miliony dzieci, a od 4 do 5 milionów okaleczono. Przeszło milion zostało sierotami, a 12 milionów straciło dach nad głową. Jakieś 10 milionów dzieci cierpi z powodu urazów psychicznych wywołanych przeżyciami wojennymi.

W bibliotekach jest mnóstwo książek o tematyce wojennej. Informują one, jak i dlaczego prowadzono wojny, opisują broń oraz stosowane strategie i przedstawiają postacie generałów przewodzących tym rzeziom. W filmach zaś uwypukla się podniecenie towarzyszące walce, a pomniejsza cierpienia, jakie niesie ze sobą wojna. Takie książki i filmy nie poświęcają zbyt wiele uwagi niewinnym ofiarom. W kolejnych artykułach opowiemy, jak wykorzystuje się małych żołnierzy i dlaczego najmłodsi ponoszą największe straty. Wyjaśnimy też, na jakiej podstawie można twierdzić, że przed dziećmi stoi otworem świetlana przyszłość.