Obserwujemy świat
Zdesperowane pokolenie
Jak donosi gazeta The Australian, porównanie wyników badań nad obyczajami dzisiejszej młodzieży w wieku od 15 do 24 lat z podobnymi obserwacjami poczynionymi dwa pokolenia wstecz ujawnia wzrost przestępczości, spożycia narkotyków oraz liczby samobójstw. Richard Eckersley, uczony i popularyzator nauki, wyraził uczucia wielu młodych ludzi słowami: „Młodzi sądzą, że życie ma obfitować w emocje i przyjemności, że człowiek powinien być samowystarczalny i mieć swobodę wyboru stylu bycia, że rządy nie potrafią uporać się z powszechnymi bolączkami, jak również, że oni sami nic nie mogą zrobić, by zmienić stosunki społeczne”. Piętnastoletnia Shanu oświadczyła: „Ludzi jest coraz więcej, brakuje stanowisk pracy, mieszkań i wszystkiego innego, więc musimy o to rywalizować”.
Bałagan na stacji kosmicznej
Po 11 latach funkcjonowania rosyjskiej stacji kosmicznej Mir jej użytkownicy mają do rozwiązania problem dobrze znany na Ziemi: co zrobić z gromadzącymi się przedmiotami. W stanie nieważkości takie niezbędne rzeczy, jak kombinezony, kable komputerowe, pojemniki z żywnością, narzędzia i części zamienne muszą być przymocowywane do podłóg, sufitów i ścian. Ale ponieważ wszelkie te powierzchnie pokrywa już kilkudziesięciocentymetrowa warstwa przedmiotów, wewnątrz jest coraz ciaśniej. Kiedy na orbicie pojawi się nowa międzynarodowa stacja kosmiczna, prawdopodobnie będzie miała wbudowaną ubijarkę do śmieci. Urządzenie takie z pewnością ogromnie się przyda kosmonautom, gdyż załoga stacji Mir jak dotąd musi po obiedzie zgniatać opróżnione puszki, wkładać je z powrotem do pojemników na żywność, a te przymocowywać do ścian.
Wojownicze pawiany
Na początku bieżącego roku kierowcom jadącym jedną z najruchliwszych szos RPA groziło niecodzienne niebezpieczeństwo: grad kamieni, ciskanych przez stada pawianów. Według gazety International Herald Tribune małpy czatowały na kierowców przy przełęczy górskiej pomiędzy Kapsztadem a Johannesburgiem. Chociaż nie zarejestrowano żadnych szkód ani wypadków, policjanci drogowi usiłowali odstraszyć zwierzęta od autostrady, walcząc z nimi tą samą bronią — kamieniami. W bitwie na kamienie pomiędzy policją a małpami po żadnej stronie nie otrąbiono całkowitego zwycięstwa.
Wietnamscy palacze
Szacuje się, że w Wietnamie pali blisko 73 procent mężczyzn. Jest to „najwyższy w świecie odsetek palących mężczyzn” — tak wynika z badań opublikowanych w czasopiśmie The Journal of the American Medical Association. Natomiast liczba palaczek w tym kraju przekroczyła zaledwie 4 procent. Podobne proporcje występują w innych azjatyckich krajach Pacyfiku. Na przykład w Indonezji pali 53 procent mężczyzn i 4 procent kobiet, a w Chinach 61 procent mężczyzn i 7 procent kobiet.
Liberalne poglądy seminariów na seks
Pewne seminarium Kościoła episkopalnego w Wirginii „złagodziło zakaz homoseksualizmu i pozamałżeńskich stosunków płciowych, który od 25 lat obowiązywał studentów i wykładowców” — informuje czasopismo The Christian Century. Rektor seminarium Peter J. Lee oświadczył: „Bądźmy szczerzy, większość studiujących jest po trzydziestce lub czterdziestce. Nie ma już w internacie gospodyń ani nocnych kontroli, czy wszyscy są w łóżkach”. W ciągu 11 lat liczba kandydatów przyjmowanych do seminarium spadła o 33 procent. Ponadto w ostatnim ćwierćwieczu średni wiek studentów rozpoczynających naukę wzrósł z 27 do 40 lat. „Jako rektor zabiegam o to, żeby kandydatowi zbliżającemu się do trzydziestki nie odmówiono przyjęcia na studia, gdy wyjdzie na jaw, że współżyje ze swą dziewczyną” — powiedział Lee.
Podjadanie a próchnica
Nie od dziś wiadomo, że ograniczenie jedzenia słodyczy zapobiega psuciu się zębów. Jednak według pewnego poradnika dentystycznego szczególnie ważne jest to, kiedy i jak często jada się między regularnymi posiłkami (How to Keep Your Family Smiling). Gdy przekąski zawierające oczyszczony cukier zetkną się z osadem nazębnym, wytwarza się kwas. Potem — jeśli wierzyć wspomnianej broszurze — kwas ten przez jakieś 20 minut oddziałuje na szkliwo. Jest to wystarczająco długo, by zaczął się tworzyć ubytek. W dodatku „może się to powtarzać za każdym razem, gdy jemy słodycze lub produkty bogate w skrobię”. Jeśli zatem masz zamiar coś przekąsić, pamiętaj, że „lepiej zjeść wszystko naraz” i nie narażać zębów na kilkakrotne działanie kwasu. Jedząc małymi kęskami, przedłużasz negatywny wpływ kwasów na szkliwo. Stomatolodzy zalecają, by w celu przeciwdziałania próchnicy myć zęby co najmniej dwa razy na dzień. Nie należy też zapominać o codziennym czyszczeniu ich nicią dentystyczną.
Uczeni a wiara w Boga
W 1916 roku amerykański psycholog James Leuba zapytał 1000 przypadkowo wybranych naukowców, czy wierzą w Boga. Z jakim wynikiem? Według gazety The New York Times 42 procent tych, którzy udzielili odpowiedzi, podało się za wierzących. Leuba przepowiadał, że w miarę postępu nauki wiara w Boga będzie zanikać. Upłynęło ponad 80 lat i niedawno Edward Larson powtórzył słynne badania Leuby. Posługując się tymi samymi pytaniami i metodami, zachęcił biologów, fizyków i matematyków do wypowiedzenia się, czy wierzą w Boga, który czynnie komunikuje się z ludzkością. Wyszło na jaw, że dziś prawie ten sam odsetek naukowców — około 40 procent — wierzy w Boga. Jak zauważył dr Larson, „Leuba pomylił się w ocenie bądź umysłowości człowieka, bądź zdolności nauki do zaspokojenia wszystkich ludzkich potrzeb”.
Wirusy obieżyświaty
Jak donosi New Scientist, do samolotowych zbiorników ze ściekami dodawane są chemikalia, które powinny niszczyć wirusy; na pewne wirusy jednak nie działają. Ekolog z Uniwersytetu Stanu Karolina Północna Mark Sobsey stwierdził występowanie żywych wirusów prawie w połowie zbadanych ścieków — z samolotów obsługujących linie międzynarodowe i lądujących w USA. W tym kraju takie nieczystości zwykle trafiają do miejskich oczyszczalni, a stamtąd — do środowiska. Istnieje zatem niebezpieczeństwo, że część ocalałych wirusów wywoła choroby, takie jak zapalenie wątroby typu A, typu E, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych oraz heinemedinę. Sobsey dodaje: „Potencjalny zasięg chorób przenoszonych przez międzynarodowy transport lotniczy naprawdę niepokoi”.
Niknący Ganges
Rzekę Ganges, nazywaną w Indiach Ganga, setki milionów hindusów uważa za świętą. Ponadto na całej długości jest życiodajną arterią dla rolnictwa. Ale ostatnio poziom wód Gangesu gwałtownie opadł, wskutek czego pojawiły się rozległe połacie wyschniętej ziemi poniżej linii dawnych brzegów — informuje czasopismo India Today. Przypuszcza się, że tak drastyczne wysychanie jest następstwem zbyt małych opadów oraz zwiększonego wyzyskiwania rzeki w górnym biegu do nawadniania. Jak wspomniano w artykule, niski poziom wód zagraża nie tylko rolnictwu, lecz również portowi w Kalkucie, który wskutek zamulenia może się stać nieżeglowny.
Nasila się piractwo
Według Międzynarodowego Biura Morskiego wzrosła liczba raportów o napadach pirackich: z 90 w roku 1994 aż do 226 zaledwie dwa lata później. Ten wzrost martwi nie tylko oficerów marynarki handlowej, lecz i turystów. Tymczasem prawdziwe liczby mogą być co najmniej dwa razy większe, ponieważ „armatorzy często nie zgłaszają incydentów w obawie, że śledztwo spowoduje kosztowne opóźnienia” — napisano w londyńskim dzienniku The Sunday Telegraph. Szczególnie niebezpieczne są dziś obszary Morza Śródziemnego w okolicach Albanii i Libii oraz Morze Południowochińskie. Przedstawiciel Brytyjskiej Marynarki Handlowej zaapelował do Wielkiej Brytanii, by objęła patronat nad pracami międzynarodowego zespołu oenzetowskiego do walki z piractwem. Rzecznik armatorów oświadczył jednak, iż „nie wierzy, żeby mogła tu coś wskórać formacja podległa ONZ, skoro do większości napadów dochodzi na wodach terytorialnych” — informuje gazeta.