Rozrywka dla mas w I wieku naszej ery

Pomiędzy entuzjastami sportu z dwóch rywalizujących ze sobą miast doszło do krwawej bijatyki. Mnóstwo osób doznało obrażeń, wiele poniosło śmierć, a wśród ofiar były nawet dzieci. Tragedia ta skłoniła władze do zamknięcia amfiteatru na dziesięć lat.

TAKIE doniesienia o wybrykach kibiców nierzadko spotyka się na łamach dzisiejszych gazet. Ale wspomniany incydent miał miejsce na południu Italii jakieś dwadzieścia wieków temu, za czasów Nerona. Rzymski historyk Tacyt napisał, że podczas walki gladiatorów w pompejańskim amfiteatrze tamtejsi mieszkańcy starli się z sympatykami zawodników z sąsiedniego miasta Nuceria.

Rozrywka wywierała w I wieku ogromny wpływ na masy. Ważne miasta cesarstwa rzymskiego miały teatry, amfiteatry albo cyrki, a niektóre posiadały wszystkie te trzy obiekty. W pewnej publikacji można przeczytać: „Widowiska wiązały się z niebezpieczeństwem i podnieceniem graniczącym z szaleństwem (...) [oraz] bezustannym rozlewem krwi” (Atlas of the Roman World). Powożący rydwanami mieli stroje o odmiennych barwach, a każda drużyna reprezentowała określoną grupę społeczną lub polityczną. Na widok swych faworytów kibice żywiołowo wiwatowali. Woźnice cieszyli się taką popularnością, że ludzie ozdabiali swe domy ich portretami, a im samym wypłacano ogromne sumy pieniędzy.

W miastach odbywały się również krwawe walki gladiatorów oraz walki z dzikimi zwierzętami, nierzadko toczone bez uzbrojenia. Jak podaje historyk Will Durant, „przestępców skazanych na śmierć ubierano nieraz w skóry, co miało ich upodabniać do zwierząt, i rzucano na pożarcie celowo wygłodzonym bestiom; takiej śmierci towarzyszyły niewyobrażalne męczarnie”.

Osoby oddające się tak bezbożnej rozrywce, „zatraciwszy wszelkie poczucie moralności”, naprawdę były „pod względem umysłowym pogrążone w ciemności” (Efezjan 4:17-19). W II stuleciu n.e. Tertulian napisał w imieniu chrześcijan: „Ani w mowie, ani w patrzeniu, ani w słuchaniu nie mamy nic wspólnego z szaleństwem cyrku, z bezwstydem teatru, z okropnościami areny”. Obecnie prawdziwi chrześcijanie również pilnie wystrzegają się wszelkiej brutalnej rozrywki — w książkach, telewizji czy w grach komputerowych — pamiętając o tym, że Jehowa nienawidzi „miłującego przemoc” (Psalm 11:5).

[Ilustracja na stronie 30]

Mozaika przedstawiająca zwycięskiego woźnicę

[Ilustracja na stronie 30]

Fresk ukazujący mężczyznę w walce z lwicą

[Ilustracja na stronie 30]

Teatr rzymski z I wieku n.e.

[Prawa własności]

Ciudad de Mérida

[Prawa własności do ilustracji, strona 30]

U góry oraz u dołu po lewej: Museo Nacional de Arte Romano, Mérida