ABNER

(„ojciec jest lampą”).

Syn Nera z plemienia Beniamina. W 1 Samuela 14:50, 51 najwyraźniej właśnie Abnera nazwano „wujem Saula”, choć w tekście hebrajskim określenie to może się odnosić albo do Abnera, albo do jego ojca, Nera. Józef Flawiusz twierdzi, że Abner i Saul byli kuzynami, a ich ojcowie, Ner i Kisz — braćmi (Dawne dzieje Izraela, VI, VI, 6). Jednakże natchnione sprawozdanie z 1 Kronik 8:33 i 9:39 podaje, że Kisz był synem Nera, a zatem bratem Abnera. Wobec tego należy uznać Abnera za wuja Saula (zob. też ramkę w haśle ABIEL 1).

Abner był wodzem armii Saula, która niekiedy liczyła do 200 000 ludzi (1Sm 15:4). Przy szczególnych okazjach zasiadał przy stole obok Saula (1Sm 20:25). Choć niewątpliwie był mężnym i dzielnym wojownikiem, pewnego razu Dawid, który wtedy ukrywał się na pustkowiu Zif, zganił go za to, że nie pilnował dobrze Saula, swego pana i „pomazańca Jehowy” (1Sm 26:14-16).

Po śmierci Saula w przegranej bitwie z Filistynami Abner wycofał się za Jordan, do Machanaim w Gileadzie, i zabrał ze sobą Isz-Boszeta, syna Saula. Chociaż plemię Judy obwołało w Hebronie królem Dawida, Abner w Machanaim ogłosił królem Isz-Boszeta. Było to możliwe tylko dzięki pozycji Abnera, który z czasem zapewnił Isz-Boszetowi poparcie wszystkich plemion z wyjątkiem Judy (2Sm 2:8-10).

W końcu wojska dwóch rywalizujących o władzę królów spotkały się przy sadzawce gibeońskiej, mniej więcej w jednej trzeciej drogi z Hebronu do Machanaim. Obie strony zajęły pozycje, po czym Abner zaproponował pojedynek, w którym miało uczestniczyć po 12 młodych wojowników z każdej strony. Walka była tak wyrównana, że wszyscy zginęli, co doprowadziło do wielkiej bitwy pomiędzy obiema armiami. Abner stracił 18 razy więcej wojowników niż Joab i wycofał się na pustkowie (2Sm 2:12-17, 30, 31).

Gdy Abner zobaczył, że goni go szybkonogi brat Joaba, Asahel, kilkakrotnie próbował skłonić go, żeby zaniechał pościgu i uniknął śmierci z jego ręki. Asahel jednak nie usłuchał. Wtedy Abner zadał mu silne pchnięcie tylnym końcem włóczni, przebijając mu brzuch (2Sm 2:18-23). Na wezwanie Abnera Joab zarządził wreszcie koniec pościgu i obie armie wycofały się do swoich stolic. O kondycji żołnierzy może świadczyć to, iż wojska Abnera przeszły ok. 80 lub więcej kilometrów — dotarły do Jordanu, przeprawiły się przez rzekę, a potem podążyły w górę doliny Jordanu aż do wzgórz Gileadu i przybyły do Machanaim. Ludzie Joaba zaś, pochowawszy Asahela w Betlejem (prawdopodobnie następnego dnia), przeszli w nocy przez góry jakieś 22 km do Hebronu (2Sm 2:29-32).

Abner popierał słabnącą władzę Isz-Boszeta, ale jednocześnie umacniał swą własną pozycję, być może nawet z myślą o tronie, gdyż był przecież bratem ojca Saula. Zapytany przez Isz-Boszeta, dlaczego współżył z jedną z nałożnic Saula (miał do tego prawo tylko dziedzic zmarłego króla), Abner wpadł w gniew i oznajmił, że od tej pory zacznie popierać Dawida (2Sm 3:6-11). Złożył Dawidowi propozycję współpracy, podkreślając przy tym swą pozycję faktycznego władcy reszty Izraela poza Judą. Spełniwszy żądanie Dawida, który chciał odzyskać swą żonę Michal, Abner po kryjomu spotkał się z głowami 11 plemion i nakłonił ich do poparcia Dawida jako króla namaszczonego przez Jehowę (2Sm 3:12-19). Następnie został serdecznie przyjęty przez Dawida w jego stolicy Hebronie i tego samego dnia wyruszył, by przekonywać pozostałe plemiona do zawarcia przymierza z Dawidem. Ale Joab po powrocie oskarżył Abnera o szpiegostwo, zawrócił go z drogi i podstępnie zabił (2Sm 3:20-27).

Po śmierci Abnera Isz-Boszet stracił jakiekolwiek szanse na poparcie i wkrótce został zamordowany przez zdrajców. W ten sposób ostatecznie zakończyło się panowanie domu Saula (2Sm 4:1-3, 5-12).

Wiele lat później, gdy przybliżył się czas śmierci Dawida, wspomniał on o śmierci Abnera (oraz Amasy) i przykazał Salomonowi, żeby zmył winę krwi sprowadzoną na dom Dawida przez Joaba (1Kl 2:1, 5, 6). Wkrótce potem Joab, zabójca Abnera, został stracony na rozkaz Salomona (1Kl 2:31-34).

W Biblii wymieniono tylko jednego syna Abnera, Jaasjela, który za panowania Dawida był wodzem plemienia Beniamina (1Kn 27:21). W 1 Kronik 26:28 wspomniano też o darach złożonych na przybytek z łupów, które Abner zdobył jako wódz wojska.