ŁAŃCUSZKI NA NOGI

Hebrajskie odpowiedniki wyrażeń „łańcuszki na stopy” (ʼecʽadah; Lb 31:50) i „łańcuszki na nogi” (ceʽadáh; Iz 3:20) pochodzą od rdzenia caʽád, oznaczającego „stawiać kroki; kroczyć” (Prz 7:8; Jer 10:5). Hebrajskie słowo ʽéches („brzękadełko; łańcuszek na nogę”) wywodzi się od rdzenia ʽachás: „pobrzękiwać” lub „potrząsać brzękadełkiem” (Iz 3:16, 18, przyp. w NW). W starożytności na Bliskim Wschodzie popularne było noszenie na nogach, powyżej kostki, ozdobnych bransoletek. Wykonywano je z mosiądzu, złota, srebra, żelaza, szkła i kości słoniowej. Na egipskich wizerunkach widać je zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. W Egipcie znane też były komplety bransolet — na nogi i na ręce.

Cięższe ozdoby obijały się o siebie i pobrzękiwały, gdy nosząca je osoba stawiała kroki. Niekiedy do pustych w środku obręczy specjalnie wkładano kamyki, by grzechotały; w późniejszych czasach młode Arabki zakładały na nogi bransoletki z przymocowanymi dzwoneczkami. Ozdoby na obie nogi sczepiano nieraz łańcuszkami. Gdy kobieta szła, brzęczały, przykuwając uwagę osób postronnych. Poza tym ograniczały jej swobodę ruchów, musiała więc stawiać drobne kroczki, co mogło być uznawane za eleganckie i pełne wdzięku (Iz 3:16).

„Łańcuszki na stopy” wymieniono wśród kosztowności, które Izraelici zabrali Midianitom jako łup i złożyli w „darze ofiarnym dla Jehowy” (Lb 31:50, 51). W późniejszym okresie o wyniosłych „córkach Syjonu” powiedziano, że ‛stawiały drobne kroczki i pobrzękiwały nogami’ (lub ‛potrząsały brzękadełkami na swych stopach’). Jehowa ostrzegł je za pośrednictwem Izajasza, że usunie ich ozdoby oraz „piękno brzękadełek” i „łańcuszki na nogi” (Iz 3:16, 18, 20). Kiedy w r. 607 p.n.e. Babilończycy zdobyli Judę i Jerozolimę, życie tych kobiet diametralnie się zmieniło — straciły wolność, a wraz z nią także swe liczne ozdoby (zob. OZDOBA).