EN-GEDI

(„źródło koźlęcia”).

Nazwa miasta i otaczającego je pustkowia na terytorium Judy (Joz 15:62; 1Sm 24:1). Miasto to na ogół utożsamia się z Tall Dżurn (Tel Goren), leżącym w pobliżu dzisiejszej osady ʽEn Gedi na brzegu Morza Martwego, ok. 37 km na pd. pd. wsch. od Jerozolimy.

Szulamitka nawiązała do urodzajności tych okolic, mówiąc o „kiści henny (...) pośród winnic En-Gedi” (PnP 1:14). Jest to tylko częściowy opis bogatej szaty roślinnej, występującej tam nawet w naszych czasach. Szczególne położenie En-Gedi w depresji wokół Morza Martwego sprzyja rozwojowi roślinności podzwrotnikowej, palm, drzew balsamowych i rozmaitych owoców, co sprawia, że En-Gedi wyróżnia się jako bujna oaza na tle wyjątkowo jałowej Pustyni Judzkiej (zob. JUDZKIE, PUSTKOWIE).

Zarówno bogata roślinność, jak i niedostępność tego rejonu czyniły z En-Gedi idealną kryjówkę dla Dawida w okresie, gdy ścigał go król Saul. Dlatego w Biblii wspomniano o „trudno dostępnych miejscach w En-Gedi” (1Sm 23:29). Dzisiejsi turyści tak samo się wypowiadają o niebezpiecznych i urwistych przełęczach skalnych w tej okolicy. Niegościnność pewnych części tego terenu potwierdza też wzmianka o „nagich skałach, gdzie żyją koziorożce” (1Sm 24:2). Niektórzy uczeni uważają, że chodzi tu o nazwę własną, „Skały Dzikich Kóz” (24:3, BT, BWP), odnoszącą się do konkretnego miejsca, gdzie się zbierały te zwierzęta, podobnie jak to dzieje się obecnie w okolicach En-Gedi. Zdaniem innych jest to jednak tylko opisowe określenie tamtejszych stromych gór i ostrych szczytów, zamieszkiwanych przez koziorożce. W skałach wokół En-Gedi znajduje się mnóstwo przestronnych jaskiń. Być może w jednej z nich ukrył się Dawid ze swymi ludźmi (1Sm 24:3). Niejeden sugeruje, że „kamienne owczarnie”, przy których zatrzymał się Saul, to właśnie takie jaskinie, ale z dobudowanym u wejścia murem, zapewniającym schronienie przed niepogodą (1Sm 24:2-10).

W czasach króla Jehoszafata zjednoczone wojska Ammonu, Moabu i górzystego regionu Seir wyruszyły przeciwko Judzie i dotarły do „Chacacon-Tamar, czyli En-Gedi” (2Kn 20:2; zob. CHACACON-TAMAR). W wizji Ezechiela dotyczącej „uzdrowionej” wody morskiej przepowiedziano, że rybacy będą stać „od En-Gedi aż do En-Eglaim” (Eze 47:8-10).