MATEUSZ
(prawdopodobnie skrócona forma hebr. imienia Mattitiasz: „dar Jehowy”).
Żyd znany też jako Lewi, apostoł Jezusa Chrystusa i pisarz Ewangelii nazwanej od jego imienia. Syn niejakiego Alfeusza. Zanim został uczniem Jezusa, był poborcą podatkowym (Mt 10:3; Mk 2:14; zob. POBORCA PODATKOWY). Pismo Święte nie wyjawia, czy Lewi nosił imię Mateusz już wcześniej, czy otrzymał je po przyłączeniu się do uczniów Jezusa, czy też wtedy, gdy został apostołem.
Wydaje się, że Jezus Chrystus powołał Mateusza z kantoru podatkowego (w Kafarnaum lub okolicy) krótko po rozpoczęciu swej służby w Galilei, czyli w 30 albo na początku 31 r. n.e. (Mt 9:1, 9; Mk 2:1, 13, 14). Mateusz, „pozostawiwszy wszystko, wstał i poszedł za nim” (Łk 5:27, 28). Potem wydał „wielkie przyjęcie”, być może dla uczczenia tego, że Chrystus wybrał go na swego ucznia. Z tej okazji zaprosił Mistrza i jego uczniów, a także wielu poborców podatkowych i grzeszników. Nie spodobało się to faryzeuszom ani uczonym w piśmie, zaczęli więc szemrać, że Jezus je i pije z poborcami podatkowymi i grzesznikami (Łk 5:29, 30; Mt 9:10, 11; Mk 2:15, 16).
Kiedy po Passze w r. 31 Jezus wybrał 12 apostołów, Mateusz znalazł się wśród nich (Mk 3:13-19; Łk 6:12-16). Wprawdzie później Biblia wspomina o nim imiennie dopiero w relacji z wypadków po wniebowstąpieniu Jezusa Chrystusa, ale wielokrotnie mówi ogólnie o apostołach. Na pewno więc Mateusz razem z nimi widział wskrzeszonego Jezusa (1Ko 15:3-6), wysłuchał jego pożegnalnych pouczeń i był świadkiem tego, jak wstępuje do nieba. Potem apostołowie wspólnie wrócili do Jerozolimy. Tam zatrzymali się w górnej izbie, a ponieważ Mateusz został wśród nich wymieniony, musiał należeć do grupy ok. 120 uczniów, którzy w dniu Pięćdziesiątnicy 33 r. otrzymali ducha świętego (Dz 1:4-15; 2:1-4).