NEGEB

(„południe”).

Hebrajskie słowo négew prawdopodobnie pochodzi od rdzenia oznaczającego „być spieczonym” i często określa półpustynny obszar położony na pd. od gór judzkich. Z czasem zaczęło też oznaczać „południe” i było używane w odniesieniu do strony południowej (Lb 35:5), granicy południowej (Joz 15:4) i bramy południowej (Eze 46:9). W niektórych przekładach słowo to jest oddawane tak samo bez względu na to, czy dotyczy kierunku geograficznego, czy regionu, co wprowadza pewne zamieszanie. Na przykład w Rodzaju 13:1 przetłumaczenie wyrazu négew na „południe” (Bg, Wk) sugeruje, że Abraham udał się z Egiptu w kierunku pd., podczas gdy w rzeczywistości wyruszył na pn., przez Negeb do Betel. Ale w wielu nowszych przekładach już nie ma tego problemu (Bp, BT, Bw, NŚ).

Ukształtowanie terenu. Wydaje się, że starożytny Negeb rozciągał się od okolic Beer-Szeby na pn. do Kadesz-Barnea na pd. (Rdz 21:14; Lb 13:17, 22; 32:8). Prorok Izajasz opisał go jako niegościnny teren zamieszkany przez lwy, lamparty i węże (Iz 30:6). W jego pn. części występują nieliczne źródła, studnie i sadzawki, a do niewielu rosnących tam drzew należy tamaryszek (Rdz 21:33). Na pd. zach. od Beer-Szeby znajdują się obszary wydmowe — dwa nieduże i jeden dość spory. Większa część Negebu to płaskowyż położony na wysokości 450—600 m n.p.m., a najwyższe wzniesienia osiągają wysokość ponad 1050 m. Na pd. i wsch. od Beer-Szeby ciągną się (na ogół ze wsch. na zach.) surowe pasma wzgórz.

Historia. Na terenie Negebu odkryto cysterny, pozostałości tarasów i ruiny wielu miast, co wskazuje, że w starożytności obszar ten był dość gęsto zaludniony. Patriarchowie Abraham i Izaak znaleźli tam pastwiska dla swych licznych stad (Rdz 13:1, 2; 20:1; 24:62). W czasach Abrahama tamtejszą ludność pobił król Elamu Kedorlaomer wraz z trzema sojusznikami (Rdz 14:1-7).

Setki lat później zwiadowcy izraelscy wysłani przez Mojżesza wkroczyli do Ziemi Obiecanej właśnie od strony Negebu, który wtedy zamieszkiwali Amalekici (Lb 13:17, 22, 29). Pod wodzą Jozuego Izraelici pokonali wszystkich mieszkańców tego regionu (Joz 10:40; 11:16), a jego miasta przydzielono plemieniu Symeona (Joz 19:1-6). W Negebie osiedli też prowadzący koczowniczy tryb życia Kenici, którzy byli spowinowaceni z Mojżeszem poprzez jego żonę (Sdz 1:16; por. 1Sm 15:6, 7). Najwyraźniej jednak Izraelici nie podporządkowali sobie całego tego obszaru. Przez kolejne lata wielokrotnie walczyli z tamtejszymi Kananejczykami oraz przede wszystkim z Amalekitami (Sdz 1:9; 6:3; 1Sm 15:1-9; 30:1-20). Dawid wyruszał z miasta Ciklag, otrzymanego od filistyńskiego króla Achisza, przeciwko mieszkającym w Negebie Geszurytom, Girzytom i właśnie Amalekitom (1Sm 27:5-8). Całkowitą kontrolę nad Negebem Izrael zapewnił sobie chyba dopiero po tym, jak Dawid został królem i pokonał Edomitów (2Sm 8:13, 14). Późniejszy judzki król Uzzjasz zbudował w tym regionie wieże i wykuł cysterny (2Kn 26:10).

Po zniszczeniu Jerozolimy przez Babilończyków Abdiasz przepowiedział, że Izraelici powrócą do swego kraju, m.in. do Negebu (Abd 19, 20).