ONYKS

Kamień półszlachetny, twarda odmiana agatu; nazwa ta odnosi się również do wstęgowej odmiany chalcedonu. W onyksie białe warstwy występują naprzemiennie z czarnymi, brązowymi, czerwonymi, szarymi lub zielonymi. Blady kolor powstały w wyniku prześwitywania wstęg czerwonych przez półprzezroczyste białe warstwy tego kamienia zapewne przypominał Grekom paznokieć, po grecku właśnie ònyks. Od najdawniejszych czasów onyksy uznawano za cenny surowiec do wyrobu ozdób, pierścieni i koralików. Ze względu na wielobarwne warstwy szczególnie chętnie sporządzano z nich kamee.

W dawnych czasach biblijnych znanym miejscem, gdzie pozyskiwano onyks, była „ziemia Chawila” (Rdz 2:11, 12). Kamienie onyksowe znajdowały się wśród kosztowności, które Izraelici złożyli w darze na wykonanie przybytku (Wj 25:1-3, 7). Na dwóch onyksach umieszczonych na naramiennikach efodu arcykapłana wyryto „imiona synów Izraela (...) w kolejności ich narodzin” — na każdym po sześć imion. Na innym kamieniu onyksowym wygrawerowano nazwę jednego z 12 plemion izraelskich i osadzono go w środku czwartego rzędu kamieni na „napierśniku sądu”, noszonym przez arcykapłana (Wj 28:9-12, 15-21; 35:5, 9, 27; 39:6-14).

Później Dawid przygotował wiele cennych materiałów na budowę przyszłej świątyni w Jerozolimie — m.in. kamienie onyksowe (1Kn 29:2). Onyks znajdował się również wśród drogich klejnotów stanowiących symboliczne „okrycie” „króla Tyru” w pieśni żałobnej zapisanej przez Ezechiela (Eze 28:12, 13). Podkreślając wartość mądrości, Hiob powiedział, że bezcennej zbożnej mądrości nie da się kupić za „rzadki onyks” ani za inne kosztowności (Hi 28:12, 16).