NABYTEK

To, co zostało nabyte w zamian za coś wartościowego — za pieniądze, inne dobra, usługi lub nawet życie.

Już w czasach Abrahama ludzie oficjalnie kupowali i sprzedawali towary, nieruchomości lub usługi, płacąc za nie pieniędzmi, podobnie jak obecnie. Abraham ‛nabył za pieniądze’ niewolników (Rdz 17:12, 13). Po śmierci Sary kupił od Efrona, jednego z synów Heta, ziemię na grobowiec rodzinny (Rdz 23:3-20; 49:29-32). Szczegóły tej pierwszej transakcji opisanej w Biblii są bardzo ciekawe.

Składając ofertę, Abraham pokłonił się, co było szczerym wyrazem uprzejmości. Nie zamierzał kupować całego pola, lecz tylko jaskinię znajdującą się ‛na skraju pola’ Efrona. Tymczasem Efron przedstawił swoją propozycję. Powiedział, że daje Abrahamowi tę posiadłość (Rdz 23:7-11), ale nie wiadomo, czy była to bliskowschodnia udawana hojność, czy też (jak sądzą niektórzy) potwierdzenie gotowości do odstąpienia ziemi, czyli ‛oddania jej’ za pewną cenę. W każdym razie Efron nalegał, by transakcja objęła zarówno jaskinię, jak i pole. Osiągnięto porozumienie, ustalono cenę i dokładnie odważono pieniądze, „czterysta srebrnych sykli będących w obiegu wśród kupców” (ok. 880 dolarów) (Rdz 23:16). W tamtych czasach pieniądze nie miały postaci bitych monet, lecz odważano je na wadze. W ten sposób „pole i jaskinia znajdująca się na nim oraz wszystkie drzewa, które były na polu wokół wszystkich jego granic, przeszły na własność Abrahama jako nabyta posiadłość”. Cała transakcja odbyła się w obecności obu stron i przy świadkach — „na oczach synów Heta wśród wszystkich wchodzących do bramy jego miasta” (Rdz 23:17, 18). W podobny sposób Jakub nabył później od Szechemitów „kawał pola” (Rdz 33:18, 19).

Podczas siedmioletniej klęski głodu Józef, będąc zarządcą Egiptu, sprzedawał zboże początkowo za pieniądze, a gdy te się skończyły, przyjmował jako zapłatę zwierzęta domowe, ziemię, w końcu zaś nawet samych ludzi (Rdz 42:2-25; 47:13-23).

Prawo Mojżeszowe surowo zabraniało kupowania i sprzedawania w sabat; niedozwolone były też nieuczciwe praktyki handlowe. Odstępczy Izraelici często jednak łamali te prawa (Kpł 25:14-17; Neh 10:31; 13:15-18; Am 8:4-6).

Kiedy król Dawid postanowił kupić klepisko Arawny (Ornana), ten wspaniałomyślnie chciał je mu podarować. Dawid jednak zapłacił mu 50 srebrnych sykli (110 dolarów) za miejsce i materiały na ołtarz oraz za zwierzęta na ofiarę. Wydaje się, że później dokupił jeszcze okoliczny teren, tak by mogła na nim stanąć świątynia. Za całość zapłacił 600 sykli złota (ok. 77 070 dolarów) (2Sm 24:21-24; 1Kn 21:22-25). Za panowania królów Jehoasza i Jozjasza kupowano materiały na remont świątyni i płacono za związane z nim prace (2Kl 12:9-12; 22:3-7).

Jeremiasz nabył pole w swym rodzinnym mieście Anatot; transakcję tę opisał następująco: „Spisałem akt i opatrzyłem pieczęcią, i wziąłem świadków, gdy odważałem pieniądze na wadze” (Jer 32:9-16, 25, 44).

W Chrześcijańskich Pismach Greckich wielokrotnie nawiązano do nabywania różnych dóbr i materiałów: żywności, oliwy, szat, pereł, pól, domów, złota, maści do oczu, zwierząt i nawet ludzi, a także ogólnie do prowadzenia handlu (Mt 13:44-46; 25:8-10; 27:7; Mk 6:37; Jn 4:8; 13:29; Dz 1:18; 4:34-37; 5:1-3; Obj 3:18; 13:17; 18:11-13; zob. BANK, BANKIER). Chrystus „przez nabycie” uwolnił wierzących Żydów od przekleństwa Prawa, gdyż stał się za nich przekleństwem i pomimo swej niewinności zawisł na palu (Gal 3:13; 4:5). Jehowa krwią swego własnego Syna nabył cały „zbór Boga” (Dz 20:28).