CZERWONE, MORZE

Zbiornik wodny oddzielający pn.-wsch. część Afryki od Półwyspu Arabskiego, mający dwie wysunięte zatoki: Sueską i Akaba. Akwen nazywany dziś Morzem Czerwonym ma ok. 2250 km długości, maksymalnie 350 km szerokości i średnio jakieś 600 m głębokości. Stanowi kontynuację rozległego zapadliska geologicznego, zwanego Wielkimi Rowami Afrykańskimi. Ze względu na szybkie parowanie morze to jest bardzo słone. Silne, często zmieniające kierunek wiatry oraz wielkie rafy powodują, że żegluga jest niebezpieczna. Wzdłuż wsch. wybrzeża wznoszą się wysokie łańcuchy górskie, a od strony zach. skaliste płaskowyże i niskie wzgórza.

Istnieją uzasadnione powody, by wyrażenia tłumaczone z języków oryginału na „Morze Czerwone” odnosić do Morza Czerwonego w całości lub do jednej z jego pn. zatok (Wj 10:19; 13:18; Lb 33:10, 11; Sdz 11:16; Dz 7:36). To właśnie wody Morza Czerwonego w cudowny sposób rozdzielił Jehowa, by umożliwić Izraelitom przejście po suchej ziemi, a następnie zatopić ścigającego ich faraona i jego armię (Wj 14:21 do 15:22; Pwt 11:4; Joz 2:10; 4:23; 24:6; Neh 9:9; Ps 106:7, 9, 22; 136:13, 15). W biblijnych fragmentach dotyczących tego wydarzenia występuje hebrajskie słowo jam („morze”) albo wyrażenie jam-súf („morze trzcin [lub sitowia]”). Opierając się na dosłownym znaczeniu wyrażenia jam-súf, niektórzy uczeni twierdzą, że Izraelici przeszli jedynie przez jakiś bagnisty teren, np. w rejonie Jezior Gorzkich, a nie przez Morze Czerwone (a dokładnie przez jego zach. odnogę, czyli Zatokę Sueską, jak uważają inni). Warto jednak zauważyć, iż wód w miejscu przejścia było tak dużo, że zakryły wojska faraona (Wj 14:28, 29). Na mokradłach nie byłoby to możliwe. Taką ewentualność wykluczają też wersety z Dziejów 7:36 i Hebrajczyków 11:29, które wspominają o tym samym wydarzeniu i w których występuje greckie wyrażenie erythrá thálassa — „czerwone morze” (zob. WYJŚCIE IZRAELITÓW Z EGIPTU). Historyk Herodot (V w. p.n.e.) używał tego samego greckiego wyrażenia w odniesieniu do „Oceanu Indyjskiego, którego częścią jest Morze Czerwone”, a nie do jakiegoś bagna lub małego zbiornika wodnego (A Greek-English Lexicon, red. H. G. Liddell i R. Scott, zrew. H. Jones, Oksford 1968, s. 693; zob. PI-HACHIROT).

W zapowiedzi wykonania wyroku na Edomie opisano, że odgłos krzyku z powodu tego nieszczęścia będzie słyszany nad Morzem Czerwonym (Jer 49:21). Jest to zrozumiałe, ponieważ od południa terytorium Edomu graniczyło z tym morzem (1Kl 9:26), a dokładniej z jego pn.-wsch. ramieniem, czyli zatoką Akaba. Do tego miejsca sięgała też granica Izraela (Wj 23:31).