GÓRALEK

(hebr. szafán).

To hebrajskie słowo bywa też tłumaczone jako „świstak” (BT, Bw), „królik” (Bg) i „jeż” (Wk). Góralek przypomina nieco dużego królika, ale ma małe, okrągłe uszy, krótkie nogi i w zasadzie nie ma ogona. Pod palcami ma miękkie poduszeczki. Góralki żyją na terenach skalistych obfitujących w jamy i rozpadliny, gdzie szybko się chowają w razie najmniejszych nawet oznak niebezpieczeństwa. Góralek jest z natury bardzo bojaźliwy, ale gdy nie ma którędy uciec, potrafi dotkliwie pokąsać swymi siekaczami. Zwierzęta te są roślinożerne. Gatunek wspomniany w Biblii to najwyraźniej Procavia syriaca.

Niektórzy kwestionują biblijną wypowiedź, iż góralek przeżuwa pokarm, ale nie ma rozdzielonego kopyta (Kpł 11:5; Pwt 14:7). Jednak zoolog Hubert Hendrichs, który obserwował góralki w ogrodzie zoologicznym Hellabrunn niedaleko Monachium, zauważył u tych zwierząt osobliwe ruchy wskazujące na przeżuwanie i połykanie. Odkrył, że góralki naprawdę przeżuwają pokarm od 25 do 50 minut dziennie, zwykle w nocy. W niemieckiej gazecie Stuttgarter Zeitung z dnia 12 marca 1966 napisano w związku z tym odkryciem: „Chociaż w ogólnie przyjętej zoologii fakt ten był do tej pory nieznany, nie jest to zupełna nowość. Informacje o tym można znaleźć (...) w 11 rozdziale Księgi 3 Mojżeszowej”.

Niejeden twierdzi też, że góralek ma podwójnie rozdzielone kopyto. Nie można jednak powiedzieć, żeby przednie nogi góralka, z czterema palcami zakończonymi kopytkowatymi pazurami, oraz tylne nogi, z trzema palcami wyposażonymi w miniaturowe kopytka albo pazur, były podobne do typowego rozdzielonego kopyta, takiego jak np. u krowy.

Biblia wspomina o instynktownej mądrości tych małych zwierząt. Chociaż nie są ‛potężne’, swą pozorną bezbronność równoważą tym, że mieszkają wśród niedostępnych skał (Ps 104:18; Prz 30:26).