PIEŚŃ

Utwór muzyczno-słowny lub poetycki (zob. MUZYKA). Pieśni — głównie Psalmy, Pieśń nad Pieśniami oraz Lamentacje — zajmują mniej więcej jedną dziesiątą część Biblii. Chociaż wspomina się w niej o pieśniach świeckich, nierzadko wyrażających pogardę lub nakłaniających do złego, to większość spośród ok. 300 biblijnych wzmianek o pieśniach ma związek z oddawaniem czci Jehowie Bogu. Śpiewanie kojarzone jest na ogół z radością; np. uczeń Jakub napisał: „Jest ktoś w dobrym nastroju? Niech śpiewa psalmy [pieśni wysławiające Boga]” (Jak 5:13). Niemniej w Biblii utrwalono też pieśni żałobne, będące wyrazem smutku (Am 8:10; zob. PIEŚŃ ŻAŁOBNA).

Pierwszą pieśń zanotowaną w Biblii zaśpiewali Izraelici po przejściu przez Morze Czerwone — zaintonował ją Mojżesz z samymi mężczyznami, a potem dołączyła do nich Miriam i inne kobiety (Wj 15:1-21). Warto również wymienić pożegnalną pieśń Mojżesza, pieśń zwycięstwa wzniesioną przez Deborę i Baraka oraz pieśń żałobną, w której Dawid opłakiwał śmierć Saula i swego ukochanego przyjaciela Jonatana (Pwt 31:30; 32:1-43; Sdz 5:1-31; 2Sm 1:17-27). Prócz tego Dawid ułożył co najmniej 73 psalmy. Biblia wspomina też o „pieśni dla Jehowy” związanej z odrodzeniem czystego wielbienia za czasów Ezechiasza, a także o ‛pieśni Mojżesza i Baranka’ (2Kn 29:27; Obj 15:3, 4).

W Psalmach oraz księgach spisanych przez Izajasza i apostoła Jana pojawia się określenie „pieśń nowa” lub „nowa pieśń” (Ps 33:3; 40:3; 96:1; 98:1; 144:9; 149:1; Iz 42:10; Obj 5:9; 14:3). Przeanalizowanie kontekstu ukazuje, że w większości wypadków powodem do śpiewania „nowej pieśni” było pojawienie się jakiegoś nowego elementu w sposobie sprawowania władzy przez Jehowę. W Psalmie 96:10 z radością oznajmiono: „Jehowa został królem”. Tematem tej ‛nowej pieśni’ są najwyraźniej nowe wydarzenia związane z poszerzeniem władzy królewskiej przez Jehowę oraz ich znaczenie dla nieba i ziemi (Ps 96:11-13; 98:9; Iz 42:10, 13).