Pytania czytelników
● Dlaczego grzechem był spis przeprowadzony przez króla Dawida, o czym donosi księga 2 Samuela, rozdział 24? — M. C.
Musimy otwarcie przyznać, że nie wiemy tego z całą pewnością, ponieważ sprawozdanie biblijne nie podaje dokładnie, na czym ów grzech polegał. Niemniej jednak przemyślenie całego zdarzenia skłania do wniosku, że Jehowa bynajmniej nie okazał się tu niesprawiedliwy ani okrutny.
Zapisek biblijny donosi: „Tedy się znowu popędliwość Pańska [Jehowy, NW] zapaliła na Izraela, gdy pobudził szatan Dawida przeciwko nim, mówiąc: Idź, policz Izraela i Judę. I rzekł król do Joaba, hetmana wojska swego: (...) policzcie lud, abym wiedział [znał] poczet ludu. Lecz Joab rzekł do króla: Niech przymnoży Pan, Bóg twój, ludu, jak teraz jest tyle stokroć, aby na to oczy króla, pana mego, patrzyły; ale król, pan mój, przeczże się tego napiera? Wszakże przemogło słowo królewskie Joaba (...). Potem uderzyło Dawida serce jego, gdy obliczył lud, i rzekł Dawid do Pana: Zgrzeszyłem bardzo, żem to uczynił”. — 2 Sam. 24:1-10.
Spisywanie, czyli przeprowadzanie rejestracji ludności, nie było w Izraelu czynnością zakazaną. Niedługo po wyjściu z Egiptu sam Bóg mówił do Mojżesza o ‚liczeniu synów izraelskich, by dokonać spisu’. Spis ten objął wszystkich mężczyzn zdolnych do służby wojskowej, przy czym każdy zarejestrowany tym sposobem Izraelita miał złożyć datek na rzecz służby Przybytku (2 Mojż. [Wyjścia] 30:11-16, BT; 4 Mojż. 1:1-3). Innego spisu ludności dokonano na krótko przed wejściem Izraela do Ziemi Obiecanej. — 4 Mojż. 26:1-4.
Świadomi będąc tego stanu rzeczy, komentatorzy podają różne ewentualne przyczyny, dla których Jehowa spis ludności zarządzony przez Dawida uznał za grzech. Niektórzy wyrażają pogląd, że błąd Dawida polegał na tym, iż od osób objętych spisem nie ściągnął daniny, jaką Bóg w takich wypadkach nakazywał. Inni są zdania, że król okazał słabość, próbując stwierdzić stan liczebny swej armii, zamiast polegać na Bogu w ufnym przeświadczeniu, że da zwycięstwo bez względu na liczbę wojska. Jeszcze inni powiadają, że Dawida być może opanowała zwykła ludzka pycha i chciał się chlubić potęgą czy wspaniałością Izraela.
Wszakże jak już nadmieniono, w gruncie rzeczy po prostu nie wiemy, dlaczego spis ludności z czasów Dawida został potraktowany jako grzech. Faktem jest, że postępek jego wyraźnie był zły, skoro nie kto inny jak sam „szatan powstał przeciw Izraelowi a pobudził Dawida, aby policzył Izraela” (1 Kron. 21:1). Nawet Joab, który niejednokrotnie własne namiętności i ambicje stawiał ponad to, co słuszne, w tym wypadku uznał, że dokonanie przez Dawida spisu ludności jest niestosowne. Czytamy: „Przykre było rozkazanie królewskie Joabowi” (1 Kron. 21:6). W czasach obecnych są to dla nas rzeczy odległe, ale skoro ludzie współcześni Dawidowi zdawali sobie sprawę z niegodziwości tego czynu, to na pewno mieli podstawy, by tak sądzić. Nie zapominajmy, że nawet Dawid po wszystkim wyznał: „Zgrzeszyłem bardzo, żem to uczynił”. — 2 Sam. 24:10.
Karę za ten grzech Jehowa wymierzył w postaci epidemii, która w ciągu trzech dni zabrała życie siedemdziesięciu tysiącom Izraelitów (2 Sam. 24:12-16). Czy była to niesprawiedliwość? Czy 70 000 niewinnych ludzi poniosło śmierć za występek swego króla? Biblia niedwuznacznie wyjawia, że wszyscy jesteśmy grzesznikami zasługującymi na śmierć, a żyjemy jedynie dzięki niezasłużonej życzliwości Jehowy (Rzym. 3:23; 6:23; Treny 3:22, 23). Zatem i ci, co wtedy umarli, nie mieli żadnego specjalnego „prawa” do życia. Ponadto czy ktoś może dziś z całkowitą pewnością twierdzić, że tych 70 000 ludzi nie było obciążonych żadnym poważnym grzechem, o którym nie ma wzmianki w dokumentach historycznych?
Zastanówmy się tylko i pomyślmy, jak Jehowa w przeszłości postępował z ludźmi. Czy po prostu czekał, aż Kain zabije Abla, aby potem skazać go na wygnanie? Nie, Bóg z góry ostrzegł Kaina, że rozwija w sobie złe usposobienie (1 Mojż. 4:2-16). Zanim Jehowa wytracił nikczemnych mieszkańców Sodomy, zatroszczył się o uratowanie niewinnych (1 Mojż. 19:12-25). A w wypadku samego Izraela, zanim Bóg zesłał karę, nieprzerwanie posyłał swych sług, proroków, aby ostrzegali lud z powodu złego sposobu jego postępowania. — Jer. 7:25, 26.
Zarówno powyższe przykłady, jak i wiele innych, które można by tu jeszcze przytoczyć, dobitnie ukazują wspaniałe cechy charakterystyczne, jakimi się odznacza Jehowa. Izraelici mieli słuszne powody ku temu, by pisać o Nim, że jest „Bogiem przebaczenia”, że jest „łaskawy i miłosierny, cierpliwy i wielkiej dobroci” (Neh. 9:17, BT). We wszystkich swych poczynaniach Jehowa odpowiada temu, co o Nim powiedzieli Mojżesz i Elihu: „Wszystkie jego drogi są sprawiedliwością. Bóg wierności, u którego nie ma niesprawiedliwości”. „Bóg przewrotnie nie czyni, a Wszechmocny nie podwraca sądu”. — 5 Mojż. 32:4, NW; Ijoba 34:12.
Chociaż więc po tak długim czasie nie znamy dziś wszystkich szczegółów co do grzechu Dawida związanego ze spisaniem ludności ani nie wiemy nic więcej o wynikłej stąd epidemii, to jednak mamy dobre podstawy do przekonania, że sposób postępowania, jaki Bóg obrał, musiał być i sprawiedliwy i słuszny — tak samo jak w wypadku innych posunięć Jehowy w obcowaniu z niedoskonałymi ludźmi.