Bóg Syn czy „Syn Boga”?

„Tyś jest Chrystus, Syn Boga żywego” (Mat. 16:16, ks. S. Kowalski).

1. (a) Jak zapatruje się na Jezusa wiele osób w nominalnym chrześcijaństwie? (b) Jakie interesujące słowa na ten temat padły z ust samego Jezusa?

CZY Jezus był Bogiem? Wielu członków wyznań nominalnego chrześcijaństwa odpowiedziałoby na takie pytanie twierdząco. Ale czy wiesz, czytelniku, że jest ktoś, kogo sam Jezus nazywał „Bogiem”? Otwórz swoją Biblię (może to być wydanie zwane Biblią Tysiąclecia), znajdź Ewangelię według Jana 20:17 i przeczytaj słowa Jezusa z końcowej części tego wersetu: „Wstępuję do Ojca mego i Ojca waszego oraz do Boga mego i Boga waszego”. Jeżeli to sformułowanie cię dziwi, zapewne będziesz też zaskoczony kilkoma innymi wypowiedziami Biblii na temat Jezusa i Boga.

2. Jakie inne ważne wypowiedzi określające stosunek Jezusa do Boga znajdujemy w Biblii?

² Pomyśl na przykład o aniele, który zwiastował Marii narodziny Jezusa. Nie mówił, że jej dziecko będzie Bogiem, tylko „Synem Bożym” (Łuk. 1:35). Pismo Święte nie twierdzi, jak powiadają niektórzy, iż „sam Bóg” zstąpił na ziemię, aby dostarczyć okup, donosi natomiast, że w tym celu „Bóg wysłał swego Syna” (Gal. 4:4, 5; 1 Jana 4:9, 10).

3, 4. Jakie stwierdzenia Piotra i Jana Chrzciciela zaprzeczają rozpowszechnionej w chrześcijaństwie nauce o Trójcy?

³ Pan Jezus zapytał kiedyś uczniów, za kogo go uważają. Czy Szymon Piotr odpowiedział wtedy: „Ty jesteś Bogiem”? Nie, on rzekł: „Tyś jest Chrystus, Syn Boga żywego”. Czy Jezus sprostował Piotra? Bynajmniej, rzekł bowiem: „Błogosławionyś, Szymonie Barjona! Bo nie ciało i krew ci to objawiły, lecz Ojciec mój, który jest w niebiesiech” (Mat. 16:15-17, Kowalski).

⁴ Pisarze kościelni, którzy wierzą, że Bóg jest Trójcą, mówią o „Bogu Synu”. Ale Jan Chrzciciel nie nazwał Jezusa „Bogiem Synem”, tylko „Synem Bożym”. Uczniowie Jezusa nie mówili: „Ty jesteś Bogiem Synem”, lecz: „Ty naprawdę jesteś Synem Boga”. Między tymi dwoma twierdzeniami zachodzi ogromna różnica (Jana 1:34; Mat. 14:33, Przekład współczesny).

CZY OJCIEC JEST WIĘKSZY?

5. Co można powiedzieć o pozycji Jezusa w niebie?

⁵ Pismo Święte mówi o przedludzkim bycie Jezusa. Istniał przed Abrahamem; przebywał u swego Ojca niebiańskiego, „zanim świat powstał”; był „pierworodnym całego stworzenia”, a ponadto „za jego pośrednictwem było stworzone wszystko inne” (Jana 17:5, BT; Jana 8:58; Kol. 1:15-17). Jezus „zdobył się na pokorę i wytrwał w posłuszeństwie aż do śmierci — i to śmierci na palu męki. Z tego też powodu Bóg wyniósł go na wyższe stanowisko i łaskawie dał mu imię, które jest nad wszelkie inne imię”. Prócz tego Biblia donosi, że „Bóg naszego Pana, Jezusa Chrystusa, (...) wskrzesił [go] z martwych i posadził po swej prawicy w miejscach niebiańskich, wysoko ponad wszelkim rządem i władzą, i mocą i panowaniem, i wszelkim wymienianym imieniem, nie tylko w tym systemie rzeczy, ale i w przyszłym” (Filip. 2:8, 9; Efez. 1:17, 20, 21).

6-8. Co Jezus mówił o swoim stosunku do Ojca?

⁶ Mimo to Jezus wielokrotnie zaznaczał, iż nie jest równy, lecz podporządkowany swemu Ojcu. Podkreślał, że Ojciec go posłał i poinformował i nakazał, co ma mówić (Jana 3:17; 5:36; 6:38; 12:49, 50). Oświadczył, że ‛dokończył dzieła’, które Ojciec dał mu do wykonania, a o swoich naśladowcach wspomniał, iż „poznali, żeś Ty [Ojcze] mnie posłał” (Jana 17:4, 6, 18, 25).

⁷ Nawet wrogowie Jezusa nie oskarżali go o to, że się podaje za Boga. Zarzucali mu raczej, że chce być „równym Bogu”, nazywając Boga swoim Ojcem. Chcieli zabić Jezusa, ponieważ — jak to oddaje także powszechnie znany przekład katolicki — „Boga nazywał swoim Ojcem, czyniąc się równym Bogu”. Jezus odpowiedział im: „Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam: Syn nie mógłby niczego czynić sam od siebie, gdyby nie widział Ojca czyniącego. Albowiem to samo, co On czyni, podobnie i Syn czyni” (Jana 5:18, 19, BT).

⁸ Pomimo zajmowania bardzo eksponowanego stanowiska Jezus oświadczył apostołom: „Ojciec jest większy ode mnie” (Jana 14:28). Niektórzy utrzymują, jakby Jezus mówił tak jedynie dlatego, że przebywał jeszcze na ziemi, ale teraz jest inaczej, gdy wstąpił do nieba. Jednakże Biblia tak nie mówi.

PO WNIEBOWSTĄPIENIU JEZUSA

9. Jak Paweł wskazał na różnicę zachodzącą nawet między zmartwychwstałym Jezusem a Bogiem?

⁹ Po wstąpieniu Jezusa do nieba jego naśladowcy w dalszym ciągu nauczali, że Ojciec jest większy niż Syn. Z górą 20 lat później apostoł Paweł pisał o „Bogu i Ojcu naszego Pana, Jezusa Chrystusa” (Rzym. 15:6). Przyjrzyjmy się uważnie tym słowom. Paweł mówi o Bogu Jezusa. Nie tylko odróżnia Ojca od Jezusa, lecz — logicznie rzecz biorąc — także Boga od Jezusa. Pisze o Bogu i o Chrystusie. Miał zwyczaj przesyłać w listach takie pozdrowienia: „Łaska wam i pokój od Boga, Ojca naszego, i Pana Jezusa Chrystusa!” (Rzym. 1:7; 1 Kor. 1:3; 2 Kor. 1:2; Gal. 1:3; Efez. 1:2; Filip. 1:2, BT). Ponadto nigdzie nie pisze, że Chrystus jest Bogiem, tylko że „jest obrazem Boga”, to znaczy Jego doskonałym odbiciem (2 Kor. 4:4). Tymczasem tłumacz Biblii angielskiej wydanej pod nazwą The Living Bible, wierząc że Bóg jest Trójcą, nadał temu wyrażeniu następujące brzmienie: „Chrystus, który jest Bogiem”. Ponieważ jednak sens został zmieniony, więc w uwadze marginesowej zaznaczono: „Dosłownie: ‛który jest obrazem Boga’”.

10. Jak zaznaczono różnicę między Jezusem a Bogiem także w Księdze Objawienia?

¹⁰ Ostatnia księga Biblii, nazywana Objawieniem lub Apokalipsą, również uwydatnia różnicę nie tylko między Jezusem a Ojcem, ale też między Jezusem a Bogiem. Zaraz na wstępie czytamy: „Objawienie od Jezusa Chrystusa, które dał mu Bóg” (Obj. 1:1). Ponad 60 lat po wniebowstąpieniu przytoczono w tej księdze następujące słowa wyniesionego do chwały Jezusa: „Zwycięzcę uczynię filarem w świątyni Boga mojego (...), i wypiszę na nim imię Boga mojego, i nazwę miasta Boga mojego, nowego Jeruzalem, które zstępuje z nieba od Boga mojego, i moje nowe imię” (Obj. 3:12, Nowy Przekład).

11. Jak wskazano na różnicę między Jezusem a Bogiem w ostatnim rozdziale Biblii?

¹¹ Różnica między Bogiem a Barankiem Jezusem Chrystusem jest widoczna aż do ostatniego rozdziału Biblii, gdzie wielki niebiański tron wspaniałego Nowego Jeruzalem nie jest nazwany tronem wyimaginowanej Trójcy, tylko „tronem Boga i Baranka” (Obj. 22:1, 3). Wypowiedzi te wcale nie tak trudno zrozumieć, jeśli nie doszukiwać się w nich tego, czego w ogóle nie ma.

„PO PRAWICY WSZECHMOCNEGO”

12. (a) Co Jezus powiedział o pozycji, którą miał zająć po zmartwychwstaniu? (b) Jak z Psalmu 110:1 wynika, że Jezus nie jest identyczny z Jehową?

¹² Gdy nieprzyjaciele Jezusa szukali pretekstu do skazania go na śmierć, nie zapytali go, czy się podaje za Boga, tylko czy jest „Mesjaszem, Synem Bożym”. Odrzekł na to: „Tyś powiedział. Lecz mówię wam: Odtąd oglądać będziecie Syna człowieczego zasiadającego po prawicy Wszechmocnego i zstępującego w obłokach niebieskich” (Mat. 26:63, 64, Romaniuk). Nieco wcześniej Jezus przytoczył i zastosował do siebie słowa Dawida: „Oto wypowiedź Jehowy do mego Pana: ‛Siądź po prawicy mojej, aż położę twych nieprzyjaciół jako podnóżek pod stopy twoje’”. Jezus bynajmniej nie dawał tu do zrozumienia, że sam jest Jehową Bogiem lub częścią jakiejś niebiblijnej Trójcy; oświadczył jedynie, że zajmie miejsce po prawicy Jehowy, czekając na wyznaczony przez Niego czas, w którym będą się urzeczywistniać Jego zamierzenia (Ps. 110:1; Mat. 22:42-44).

13. Co zobaczył Szczepan tuż przed oddaniem życia za wiarę?

¹³ Szczepan, pierwszy człowiek, który oddał życie za wiarę w Chrystusa, miał widzenie zmartwychwstałego Jezusa w niebie. Czy zobaczył go jako Boga albo jaką część składową Trójcy? Nie. Zgodnie z zapowiedzią samego Chrystusa oraz Dawida widział go „po prawicy Boga”. Nawet przytaczany już przekład angielski The Living Bible podaje, że Szczepan zobaczył „Jezusa Mesjasza stojącego obok Boga, po Jego prawicy!” (Dzieje 7:55, 56).

14. Na co wskazuje wizja Daniela, jeśli chodzi o „Syna Człowieczego”?

¹⁴ Szerszy pogląd na tę sprawę daje nam wspaniała wizja Przedwiecznego, którą opisał Daniel. Ten prorok pisze: „Patrzałem w nocnych widzeniach, a oto na obłokach nieba przybywa jakby Syn Człowieczy. Podchodzi do Przedwiecznego i wprowadzają Go przed Niego. Powierzono Mu panowanie, chwałę i władzę królewską, a służyły Mu wszystkie narody, ludy i języki. Panowanie Jego jest wiecznym panowaniem, które nie przeminie, a Jego królestwo nie ulegnie zagładzie” (Dan. 7:13, 14, BT). Jezus jest tu Synem Człowieczym, a nie Przedwiecznym, Jehową Bogiem. Zwróćmy też uwagę na okoliczność, że go przyprowadzono przed oblicze jego niebiańskiego Ojca, aby otrzymać „panowanie, chwałę i władzę królewską”, i aby „służyły Mu wszystkie narody, ludy i języki”. (Porównaj z tym Ewangelię według Mateusza 25:31).

15. Z czego według Księgi Objawienia ma zdawać sobie sprawę „wielka rzesza”?

¹⁵ Z biblijnej Księgi Objawienia wyraźnie wynika, że wielka rzesza ludzi pochodzących ze wszystkich narodów i języków, która podporządkowuje się panowaniu Chrystusa, miała dobrze rozumieć różnicę między Bogiem a Barankiem, Jezusem Chrystusem, skoro ma wołać z uznaniem: „Zbawienie zawdzięczamy naszemu Bogu, który zasiada na tronie, oraz Barankowi”. Ponadto 144 000 stojących razem z Barankiem, Jezusem Chrystusem, na niebiańskiej górze Syjon mają „wypisane na czołach jego imię oraz imię jego Ojca” (Obj. 7:9, 10; 14:1).

CZYJ SYN?

16. Co wiedzieli Żydzi, gdy słyszeli wypowiedź Jezusa, że jego Ojciec to właśnie Ten, którego nazywają swoim Bogiem?

¹⁶ Żydzi znali imię Boga. Wiedzieli, kogo Jezus miał na myśli, gdy rzekł: „Chwałą obdarza mnie mój Ojciec, o którym twierdzicie, że jest waszym Bogiem” (Jana 8:54, Pw). Kto był tym Bogiem? Jego imię — bez względu na to, czy jeszcze je wymawiali — napotykali w swoich egzemplarzach Pisma Świętego, to znaczy w zwojach przechowywanych w synagogach; było też wypisane hebrajskimi literami w greckim przekładzie Biblii, w Septuagincie, którą posługiwano się wtedy w szerokim zakresie. (Zobacz artykuł: „Imię Boże w Pismach Chrześcijańskich” w następnym wydaniu Strażnicy). Jehowa to nie drugie imię Jezusa. Kiedy „Boga nazywał swoim Ojcem”, a siebie „Synem Bożym”, przysłuchujący się Żydzi rozumieli, że mówi o sobie jako Synu Tego, którego imię utrwalano na piśmie czterema literami hebrajskimi: JHWH. Nie mówił, że on jest Jehową, lecz uważał siebie za Syna Jehowy (Jana 5:18; 11:4, BT).

NOWE PRZYMIERZE OBOWIĄZUJĄCE CHRZEŚCIJAN

17, 18. (a) Jakie kluczowe myśli dostrzegasz w proroctwie Jeremiasza o nowym przymierzu? Jakie znaczenie ma to proroctwo? (b) Co uczynił pośrednik omawianego przymierza?

¹⁷ Wielkie proroctwo Jeremiasza o nowym przymierzu wskazuje, że nie tylko Żydzi, lecz także chrześcijanie mieli być ludem dla imienia Jehowy. Jeżeli tłumacze twojej Biblii właściwie potraktowali imię Boże i umieścili je wszędzie tam, gdzie występuje w oryginalnym tekście hebrajskim, to będziesz mógł przeczytać:

„Oto nadchodzą dni — wyrocznia Jahwe [inny sposób odczytania imienia Jehowa] — kiedy zawrę z domem Izraela i z domem judzkim nowe przymierze. (...) takie będzie przymierze, jakie zawrę z domem Izraela po tych dniach — wyrocznia Jahwe: Umieszczę swe prawo w głębi ich jestestwa i wypiszę na ich sercu. Będę im Bogiem, oni zaś będą Mi narodem. I nie będą się musieli wzajemnie pouczać, jeden mówiąc do drugiego: ‛Poznajcie Jahwe!’ Wszyscy bowiem od najmniejszego do największego poznają Mnie — wyrocznia Jahwe” (Jer. 31:31-34, BT, wydanie II).

¹⁸ Chrześcijański apostoł Paweł aż cztery rozdziały Listu do Hebrajczyków (od 7 do 10) poświęca na roztrząsanie sprawy tego nowego przymierza, które Bóg zawarł z Izraelem duchowym. Paweł nie podsuwa myśli, jakoby Chrystus był twórcą tegoż przymierza (choć przez jego krew uzyskało moc prawną), ale wskazuje, że jest on jego „pośrednikiem”. Ustanowił je natomiast Jehowa Bóg. A o pośredniku Paweł napisał: „Chrystus bowiem wszedł (...) do samego nieba, aby teraz wstawiać się za nami przed obliczem Boga” (Hebr. 8:6; 9:15, 24, BT).

19. Kto według tego proroctwa miał być Bogiem ludzi objętych chrześcijańskim nowym przymierzem?

¹⁹ Kto według słów Jeremiasza miał być Bogiem chrześcijan objętych tym nowym przymierzem? Jehowa! To przecież Jehowa powiedział: „Zawrę (...) Umieszczę (...). Będę im Bogiem”. Proroctwo mówi też o chrześcijanach w nowym przymierzu: „Wszyscy bowiem od najmniejszego do największego poznają Mnie — wyrocznia Jahwe [Jehowy]”. Tak więc wszyscy, którzy rzeczywiście znajdą się w nowym przymierzu, oraz inni wierni chrześcijanie utrzymujący z nimi łączność, mieli znać Jehowę i Jemu służyć! Ponad 400 lat temu szeroko znany reformator Kalwin napisał: „Te słowa: ‛Poznajcie Jehowę’, wskazują na najważniejsze elementy wiary” (Jan Kalwin: Commentaries on the Book of the Prophet Jeremiah and the Lamentations, w angielskim przekładzie Johna Owena, strona 136).

ZMIENIONA SYTUACJA

20. Świadomość czego była potrzebna słuchaczom Jezusa?

²⁰ Za czasów Jezusa jego słuchacze znali Boga Abrahama, Izaaka i Jakuba. Ich przodkowie czcili Jehowę, była pośród nich Jego świątynia. Nadeszła pora, żeby uznali rolę Jezusa oraz konieczność naśladowania go. Toteż Jezus nawoływał, „aby wszyscy czcili Syna, jak czczą Ojca. Kto nie czci Syna, ten nie czci Ojca, który go posłał” (Jana 5:23, NP).

21, 22. (a) Pod jakim względem dzisiaj sytuacja jest odwrotna? (b) Czego nie wolno przeoczać?

²¹ Obecnie istnieje odwrotna sytuacja. Wyznawcy religii nominalnego chrześcijaństwa dużo mówią o Synu, pomijają natomiast „Ojca, który go posłał”. A przecież to Bóg wyniósł Jezusa „na wyższe stanowisko i łaskawie dał mu imię, które jest nad wszelkie inne imię, tak iż w imię Jezusa powinno się zginać każde kolano tych, co są w niebie, i tych, co na ziemi, i tych, co pod ziemią, a każdy język powinien otwarcie przyznawać, że Jezus Chrystus jest Panem ku chwale Boga Ojca” (Filip. 2:9-11).

²² Nie wolno nam za przykładem innych ludzi przeoczać faktu, że należy wyznawać Jezusa „ku chwale Boga Ojca”. Wielu dzisiejszych przywódców religijnych, a w ślad za nimi ich trzoda, prawie całkowicie zapomina o Ojcu. Tymczasem Jezus w modlitwie do Ojca niebiańskiego powiedział: „To znaczy życie wieczne: ich nabywanie wiedzy o Tobie, jedynym prawdziwym Bogu”. Ale na tym nie koniec. Trzeba również poznać i naśladować tego, którego Bóg nam przysłał. Dlatego Jezus dodał jeszcze: „I o tym, któregoś posłał, Jezusie Chrystusie” (Jana 17:3).

Pytania do powtórki:

● Jakie wypowiedzi Biblii wskazują na różnice między Jezusem a Bogiem?

● Czy słowa Jezusa: „Ojciec jest większy ode mnie”, pozostały aktualne po jego powrocie do nieba?

● Jakie oświadczenia Dawida i Daniela pomagają nam poznać pozycje Jezusa w niebie?

● Co prawdziwi chrześcijanie mieli wiedzieć o Bogu w myśl proroctwa Jeremiasza, o nowym przymierzu?

[Ramka na stronie 21]

„BÓG SYN” PÓŹNIEJSZYM WYOBRAŻENIEM

W podręczniku The New Catholic Encyclopedia (tom 13, strona 426). Powiedziano: „Kto zapytuje, czy N[owy] T[estament] przedstawia Jezusa jako Boga Syna, ten szuka w nim terminologii, którą zaczęto Go określać dopiero później”.

Tak więc Jezus i jego apostołowie nauczali, że jest on „Synem Boga”; dopiero później działacze kościelni wprowadzili pojęcie „Bóg Syn”.