Pytania czytelników

Jak Świadkowie Jehowy zapatrują się na kupowanie kradzionych rzeczy?

Chrześcijanie wystrzegają się świadomego kupowania kradzionych towarów bądź materiałów.

Kradzież jest bezwzględnie zła. Prawo Boże obowiązujące w Izraelu niedwuznacznie oznajmiało: „Nie będziesz kradł” (Wyjścia [2 Mojżeszowa] 20:15; Kapłańska [3 Mojżeszowa] 19:11). Jeżeli złodziej został schwytany, to zależnie od okoliczności musiał zwrócić dwa, cztery bądź pięć razy więcej.

Od najdawniejszych czasów złodzieje starają się pozbyć skradzionych przedmiotów, aby szybko osiągnąć zysk i uniknąć zatrzymania z dowodem winy. W tym celu często sprzedają takie rzeczy po niskiej cenie, stanowiącej dla wielu nabywców pokusę nie do odparcia. Całkiem możliwe, że o taką właśnie praktykę chodzi w Księdze 2 Mojżeszowej 22:1, gdzie czytamy: „Jeżeli ktoś ukradnie wołu lub owcę, a potem je zarżnie lub sprzeda, odda pięć wołów za wołu, a cztery owce za owcę” (Bw).

Dochodząc ukrytego znaczenia takich praw, rabbi Abraham Chill pisze: „Zabronione jest kupowanie lub przyjmowanie skradzionej własności, nawet jeśli nie jest za taką uznawana. Nie wolno zatem kupować kozy od pasterza, gdyż prawdopodobnie sprzedaje ją bez wiedzy swego pracodawcy, a pieniądze zamierza zatrzymać dla siebie” (The Mitzvot—​The Commandments and Their Rationale).

W rzeczywistości prawo Boże nie zabrania ‛kupowania kozy od pasterza’ tylko na podstawie przypuszczenia, iż mógłby przywłaszczyć sobie pieniądze pracodawcy, a więc w gruncie rzeczy sprzedać kradzione zwierzę. Ale z drugiej strony słudzy Jehowy nie powinni świadomie kupować niczego (ani kozy, ani żadnej innej rzeczy), jeśli wydaje się oczywiste, że nie jest to własnością sprzedawcy albo że pochodzi z kradzieży. Prawo nadane przez Boga ukazuje, iż uznaje On własność prywatną, tymczasem złodziej odbiera ją prawowitemu właścicielowi. Nabywca rzeczy, o której wiadomo, iż została skradziona, może nie jest dosłownie złodziejem, ale swym czynem zmniejsza szansę na to, żeby właściciel kiedykolwiek odzyskał swoje mienie (Przysłów [Przypowieści] 16:19; por. 1 Tesaloniczan 4:6).

Jest zrozumiałe, że kupujący szukają towarów po najkorzystniejszej cenie. Na całym świecie kobiety rozglądają się po wyprzedażach, starają się robić zakupy po sezonie, kiedy jest taniej, bądź na targu lub w sklepach z niewielką marżą — a zatem po niższych cenach (Przysłów 31:14). Jednakże takie upatrywanie okazji powinno mieć granice moralne. W czasach Nehemiasza lojalni słudzy Boży nie kupowali niczego w sabat, nawet jeśli mogli wtedy ubić dobry interes (Nehemiasza 10:32, Bw; por. Amosa 8:4-6). Podobnie jest z chrześcijanami. Wystrzeganie się kradzieży pomaga im opanować pokusę kupowania po zaniżonej cenie towarów, które najwyraźniej pochodzą z kradzieży.

Czasami powszechnie wiadomo, iż pewni sprzedawcy handlują kradzionymi rzeczami. Kiedy indziej podawana ukradkiem cena bywa tak wyjątkowo niska, że każda normalna osoba doszłaby do wniosku, iż towar prawdopodobnie został zdobyty nielegalnie. Nawet prawo świeckie uznaje niekiedy potrzebę przejawiania takiego rozsądku. W pewnym dziele prawniczym powiedziano:

„Do uznania świadomości winy nie jest konieczne, by oskarżony wiedział, komu lub przez kogo została skradziona dana rzecz, albo kiedy lub gdzie się to stało bądź w jakich okolicznościach do tego doszło, ale wystarczy, że wie, iż pochodzi ona z kradzieży. (...) Niektóre sądy stoją na stanowisku, że istnienie świadomości winy można orzec na podstawie faktu, iż podsądny otrzymał daną rzecz w takich okolicznościach, które człowieka odznaczającego się przeciętną inteligencją i rozwagą musiałyby skłonić do wniosku, że została ona skradziona”.

Jest to kolejny rozsądny powód skłaniający chrześcijanina do wystrzegania się kupna kradzionych rzeczy. Gdyby to zrobił, prawdopodobnie złamałby prawo. W gruncie rzeczy w niektórych krajach każdy, kto bez względu na okoliczności kupuje kradzione przedmioty, jest uznawany za winnego naruszenia prawa. Wielu bez skrupułów je przekracza, jeśli sądzi, że nikt ich na tym nie przyłapie. Chrześcijanie postępują inaczej, chcą bowiem ‛być podporządkowani władzom zwierzchnim’. Respektowanie prawa chroni ich przed uznaniem za przestępców oraz pozwala im się cieszyć czystym sumieniem przed Jehową (Rzymian 13:1, 4, 5).

Jeśli chodzi o sumienie, to wspaniały przykład dał przyjaciel Boga — Abraham. Za jego czasów czterech wschodnich władców pokonało królów krainy, w której mieszkał Lot, i zagarnęło łupy wojenne w postaci wielu wartościowych rzeczy. Abraham puścił się w pogoń za wrogami, zwyciężył ich i odzyskał skradzione przedmioty. Król Sodomy powiedział do niego, by w nagrodę ‛zabrał sobie dobytek’. Tymczasem Abraham zwrócił te dobra ich prawowitemu właścicielowi i rzekł: „Nie wezmę (...) niczego z tego wszystkiego, co należy do ciebie, abyś nie mógł powiedzieć: To ja wzbogaciłem Abrama” (1 Mojżeszowa [Rodzaju] 14:1-24, Bw).

Chrześcijanie nie są zainteresowani korzyściami finansowymi osiąganymi dzięki kupowaniu kradzionych rzeczy. Jeremiasz napisał: „Do kuropatwy, która wylęga, czego nie zniosła, jest podobny ten, kto zdobywa bogactwo w sposób nieprawy” (Jeremiasza 17:11, Bw). Tak więc chrześcijanie pragną nie tylko okazywać mądrość przestrzeganiem praw Cezara co do przedmiotów skradzionych, lecz także kierować się sprawiedliwością Bożą, unikając jakiejkolwiek styczności z niesprawiedliwością, jaką jest kradzież. Dawid słusznie oznajmił: „Lepsza jest odrobina u sprawiedliwego niż mnóstwo dostatków u bezbożnych” (Psalm 37:16, Bw).