Kościoły przyznają się do winy

„Papież poddaje Kościół osądowi”. „Inkwizycja i antysemityzm — Kościół przygotowuje wyznanie ‚mea culpa’”.a „‚Mea culpa’ w sprawie holocaustu”. „Metodyści przepraszają Indian dalekiego Zachodu”.

CZY widziałeś podobne nagłówki? Można odnieść wrażenie, iż kościoły coraz częściej przyznają się do winy i przepraszają za to, czego się dopuściły w ciągu stuleci. Środki przekazu raz po raz donoszą, że papież wyznaje: Mea culpa.

Kiedy papież prosi o wybaczenie

Jak pisze watykanista Luigi Accattoli w książce Quando il papa chiede perdono (Kiedy papież prosi o wybaczenie), w latach 1980-1996 Jan Paweł II co najmniej 94 razy ‛potwierdził historyczne błędy Kościoła lub prosił o przebaczenie’. Według Accattoliego „za błędy Kościoła katolickiego tylko papież ma prawo powiedzieć mea culpa”. I właśnie to robi — w odniesieniu do najbardziej kontrowersyjnych kart dziejów katolicyzmu: krucjat, wojen, popierania dyktatorów, podziałów w Kościele, antysemityzmu, inkwizycji, mafii i rasizmu. W memorandum wysłanym do kardynałów w roku 1994 (które jest uważane za najważniejszy dokument całego jego pontyfikatu) Jan Paweł II zaproponował „powszechną, milenijną spowiedź z grzechów”.

Niektórzy prałaci idą za przykładem papieża. W grudniu 1994 roku włoska gazeta Il Giornale donosiła: „Wielu amerykańskich biskupów wystąpiło w telewizji i publicznie prosiło o przebaczenie”. O przebaczenie czego? Tego, że bagatelizowali problem księży pedofilów, sprowadzając nieszczęście na liczne młode ofiary. W styczniu 1995 roku w dzienniku La Repubblica można było przeczytać o „geście bez precedensu w historii współczesnego katolicyzmu” — podniesiono kwestię milczenia papieża Piusa XII w sprawie holocaustu. Ta sama gazeta poinformowała, że episkopat niemiecki zwrócił się z prośbą o przebaczenie „wielu błędów” katolików, którzy popierali zbrodnie hitlerowskie. Także różne kościoły protestanckie wystąpiły z samokrytyką.

Dlaczego?

Biblia zachęca nas do zabiegania o przebaczenie, gdy zbłądzimy, toteż sporo osób chwali kościoły za przyznawanie się do błędów (Jakuba 5:16). Ale co skłania kościoły do takiego postępowania? I jak powinno to wpłynąć na nasz stosunek do nich?

[Przypis]