Jak czynić uczniów z pomocą książki Wiedza

¹ Wszyscy chrześcijanie gorąco pragną nauczać ludzi prawdy i czynić uczniami tych, którzy są „odpowiednio usposobieni do życia wiecznego” (Dzieje 13:48; Mat. 28:19, 20). Właśnie w tym celu organizacja Jehowy dała nam do rąk świetne narzędzie — książkę Wiedza, która prowadzi do życia wiecznego. Sam jej tytuł podkreśla ogromną wagę domowych studiów biblijnych, ponieważ życie wieczne zależy od poznawania Jehowy, jedynego prawdziwego Boga, i Jego Syna, Jezusa Chrystusa (Jana 17:3).

² Książka Wiedza jest obecnie podstawowym podręcznikiem zalecanym przez Towarzystwo do prowadzenia domowych studiów biblijnych. Dzięki niej możemy nauczać prawdy w sposób prosty, jasny i zwięzły, a to pomaga trafiać ludziom do serca (Łuk. 24:32). Oczywiście prowadzący studium musi stosować właściwe metody nauczania. Niniejsza wkładka ma w tym pomóc, zawiera bowiem sprawdzone sugestie i przypomnienia na ten temat. Kierując się rozeznaniem, będziesz mógł z czasem wykorzystać niektóre, jeśli nie wszystkie podane tu wskazówki, zależnie od okoliczności. Zachowaj tę wkładkę i często do niej zaglądaj. Różne jej fragmenty pomogą ci jeszcze skuteczniej posługiwać się książką Wiedza w dziele czynienia uczniów.

³ Prowadź owocne domowe studia biblijne. Bądź osobiście i szczerze zainteresowany studiującym Biblię jako potencjalnym naśladowcą Chrystusa i duchowym bratem czy siostrą. Bądź serdeczny, przyjacielski i entuzjastyczny. Przysłuchuj się uważnie, aby dobrze poznać tę osobę — jej przeszłość i warunki życiowe. Pozwoli ci to wybrać skuteczny sposób udzielania jej pomocy duchowej. Zdobywaj się na ofiarność dla jej dobra (1 Tes. 2:8).

⁴ Kiedy studium zostanie już zapoczątkowane, lepiej jest omawiać poszczególne rozdziały książki Wiedza po kolei. Zainteresowany będzie mógł wtedy stopniowo nabierać zrozumienia prawdy, ponieważ książka rozwija tematy biblijne w najbardziej logicznym porządku. Prowadź studium w sposób prosty i ciekawy, aby było ożywione i posuwało się naprzód (Rzym. 12:11). Zależnie od okoliczności oraz od zdolności zainteresowanego prawie każdy rozdział można omówić bez pośpiechu na jednym godzinnym spotkaniu. Zainteresowany będzie robić szybsze postępy, jeśli zarówno on, jak i prowadzący studium dołożą starań, aby odbywało się ono co tydzień. W ten sposób niemal z każdą osobą uda się omówić 19 rozdziałów książki w ciągu mniej więcej sześciu miesięcy.

⁵ Studium rozpocznij krótkimi uwagami rozbudzającymi zainteresowanie materiałem. Pamiętaj, że tytuł każdego rozdziału to zarazem jego temat, który należy uwypuklić. W poszczególnych śródtytułach uwydatniono główne punkty, co pomaga się trzymać tematu rozdziału. Staraj się nie mówić zbyt wiele. Raczej zachęcaj zainteresowanego, żeby się wypowiadał. Uwzględniając jego dotychczasową wiedzę, zadawaj konkretne pytania naprowadzające, aby pobudzać go do myślenia i wyciągania właściwych wniosków (Mat. 17:24-26; Łuk. 10:25-37; zob. Poradnik dla teokratycznej szkoły służby kaznodziejskiej, s. 51, ak. 10). Trzymaj się ściśle materiału z książki Wiedza. Wprowadzaniem dodatkowych szczegółów można pomniejszyć znaczenie głównych punktów lub je zaciemnić oraz przeciągnąć studium (Jana 16:12). Jeśli wyłania się kwestia nie związana z omawianym tematem, zazwyczaj lepiej jest się nią zająć pod koniec studium. Pozwala to omówić materiał przewidziany na dany tydzień bez odbiegania od tematu. Wyjaśnij zainteresowanemu, że na większość pytań znajdzie odpowiedź w trakcie dalszego studium (zob. Poradnik, s. 94, ak. 14).

⁶ Jeżeli zainteresowany obstaje przy fałszywych doktrynach, takich jak Trójca, nieśmiertelność duszy czy piekło, i nie wystarczają mu wyjaśnienia z książki Wiedza, warto dać mu podręcznik Prowadzenie rozmów lub inną publikację omawiającą daną kwestię. Powiedz, że wrócicie do tego, gdy przeczyta i przemyśli ten dodatkowy materiał.

⁷ Studium rozpoczynajcie i kończcie modlitwą o kierownictwo i błogosławieństwo Jehowy. Doda to powagi waszym rozważaniom, wprowadzi nastrój pełen szacunku i skieruje uwagę na Jehowę jako na rzeczywistego Nauczyciela (Jana 6:45). Jeżeli zainteresowany jeszcze pali tytoń, w końcu wypadnie go poprosić, aby nie robił tego podczas studium (Dzieje 24:16; Jak. 4:3).

⁸ Nauczaj skutecznie z pomocą wersetów, przykładów i pytań powtórkowych. Przed każdym studium sumienny nauczyciel zapoznaje się z materiałem pod kątem potrzeb zainteresowanego — bez względu na to, ile razy sam przestudiował dany rozdział. Pozwala to przewidzieć niektóre pytania. Chcąc nauczać skutecznie, staraj się dokładnie zrozumieć główne punkty rozdziału. Sprawdź, jaki związek z materiałem mają podane wersety, i zadecyduj, które z nich warto odczytać podczas studium. Zastanów się, jak wykorzystać do nauczania przykłady oraz pytania powtórkowe zamieszczone na końcu rozdziału.

⁹ Robieniem właściwego użytku z wersetów biblijnych pomożesz zainteresowanemu zrozumieć, że w gruncie rzeczy studiuje Biblię (Dzieje 17:11). Naucz go odszukiwać wersety, wykorzystując wskazówki z ramki „Dobrze poznaj swą Biblię” (książka Wiedza, s. 14). Pokaż, jak rozpoznawać w tekście wersety zacytowane. Jeśli czas pozwala, odszukujcie wersety podane, lecz nie zacytowane. Poproś zainteresowanego, by powiedział, jak wspierają one lub objaśniają myśli z akapitu. Uwypuklaj kluczowe fragmenty tych wersetów, żeby studiujący dostrzegł uzasadnienie głównych myśli rozdziału (Nehem. 8:8). W zasadzie nie trzeba przytaczać dodatkowych wersetów, nie zamieszczonych w książce. Omów korzyści płynące z poznania nazw i kolejności ksiąg biblijnych. Zachęć zainteresowanego do przeczytania informacji podanych w Strażnicy z 15 czerwca 1991 roku na stronach 27-30. Jeśli uznasz to za stosowne, poproś go o używanie Chrześcijańskich Pism Greckich w Przekładzie Nowego Świata. Z czasem mógłbyś pokazać, jak wykorzystywać różne zalety tego przekładu, na przykład skorowidz.

¹⁰ W lekcji 34 Poradnika dla teokratycznej szkoły służby kaznodziejskiej powiedziano, że przykłady pobudzają procesy myślowe i ułatwiają zrozumienie nowych myśli. Łączą odwoływanie się do rozsądku z przemawianiem do uczuć, dzięki czemu dobra nowina trafia z taką siłą, jaką nieczęsto dałoby się uzyskać przez zwykłe podanie faktów (Mat. 13:34). Książka Wiedza zawiera liczne pouczające przykłady, proste, lecz dobitne. Przykład podany w rozdziale 17 pozwala sobie uświadomić, że Jehowa za pośrednictwem zboru chrześcijańskiego udostępnia nam w sensie duchowym żywność, odzienie i schronienie. W skutecznym trafianiu do serca pomagają też piękne i barwne ilustracje w książce Wiedza. Gdy rozważacie akapit 18 na stronie 186, pod śródtytułem „Radosne zmartwychwstanie”, zawarte tam informacje przemówią do zainteresowanego z większą mocą, jeśli ponownie popatrzy na ilustrację ze strony 86. Dzięki temu będzie mógł nabrać przekonania, że zmartwychwstanie pod panowaniem Królestwa Bożego jest czymś realnym.

¹¹ Każde studium ma pomóc zainteresowanemu robić postępy duchowe. Nie pomijaj więc pytań powtórkowych z ramki „Sprawdź, co już wiesz”, zamieszczonej na końcu rozdziału. Staraj się uzyskać coś więcej niż poprawne, rozumowe odpowiedzi. Sporo pytań ma charakter osobisty i pozwala wydobyć na jaw, co się kryje w sercu. Na przykład na stronie 31 zadano pytanie: „Które przymioty Jehowy Boga szczególnie cię ujmują?” (2 Kor. 13:5).

¹² Ucz zainteresowanych przygotowywać się do studium. Jeżeli zainteresowany wcześniej czyta materiał, zaznacza sobie odpowiedzi i rozmyśla nad tym, jak wyrazić je własnymi słowami, czyni szybsze postępy duchowe. Zachęcaj go do przygotowywania się do studium i ucz go tego własnym przykładem. Pokaż mu swoją książkę z zaznaczonymi kluczowymi słowami i zwrotami. Wyjaśnij, jak znaleźć bezpośrednią odpowiedź na postawione pytanie. Dużo może mu pomóc wspólne przygotowanie się do któregoś rozdziału. Zachęcaj go do wypowiadania się własnymi słowami. Jedynie wtedy upewnisz się, czy zrozumiał materiał. Jeżeli odczytuje odpowiedź z książki, możesz pobudzić go do myślenia, pytając, jak wyjaśniłby to komuś własnymi słowami.

¹³ Zachęcaj zainteresowanego, by w ramach cotygodniowych przygotowań zapoznawał się z nie zacytowanymi wersetami, gdyż podczas studium może nie być czasu na odczytanie ich wszystkich. Nie szczędź pochwał za wysiłki wkładane w przygotowanie się do studium (2 Piotra 1:5; dodatkowe wskazówki dla głosicieli i zainteresowanych dotyczące doskonalenia sztuki nauczania na studium biblijnym można znaleźć w Strażnicy z 15 sierpnia 1993 roku na stronach 13 i 14). W ten sposób zainteresowany zacznie zdobywać umiejętność przygotowywania się i dawania trafnych odpowiedzi na zebraniach zborowych. Nabierze dobrego zwyczaju prowadzenia studium osobistego, umożliwiającego dalsze postępy w prawdzie po przestudiowaniu książki Wiedza (1 Tym. 4:15; 1 Piotra 2:2).

¹⁴ Kieruj zainteresowanych do organizacji Jehowy. Osoba mająca udział w czynieniu uczniów jest zobowiązana kierować ich do organizacji Jehowy. Jeśli zainteresowany uznaje i ceni organizację oraz uświadamia sobie potrzebę związania się z nią, szybciej osiągnie dojrzałość duchową. Chodzi o to, by znajdował przyjemność w zgromadzaniu się z ludem Bożym i cieszył się na spotkania w Sali Królestwa, gdzie razem z nami może korzystać z pomocy duchowej i emocjonalnej, dostępnej w zborze chrześcijańskim (1 Tym. 3:15).

¹⁵ W celu zapoznawania drugich z jedyną widzialną organizacją Jehowy, którą obecnie posługuje się On do wykonywania swej woli, wydano broszurę Świadkowie Jehowy zjednoczeni w spełnianiu woli Bożej na całym świecie. Po zapoczątkowaniu studium warto ją wręczyć zainteresowanemu. Od samego początku zapraszaj go na zebrania. Objaśnij ich przebieg. Mógłbyś mu podać temat najbliższego wykładu publicznego albo pokazać artykuł przewidziany do omówienia na studium Strażnicy. A może zabierzesz go do Sali Królestwa, gdy nie ma zebrania, by rozwiać jego obawy przed przyjściem po raz pierwszy w nie znane miejsce? Może zdołasz zorganizować dojazd na zebrania? Kiedy się zjawi, dołóż starań, by poczuł się mile widziany (Mat. 7:12). Przedstaw go innym Świadkom, również starszym zboru. Chcielibyśmy, żeby zaczął traktować zbór jak swą duchową rodzinę (Mat. 12:49, 50; Marka 10:29, 30). Na początek mógłbyś wytknąć mu cel, by co tydzień przychodził na jedno zebranie, a z czasem na pozostałe (Hebr. 10:24, 25).

¹⁶ Podczas domowego studium Biblii na podstawie książki Wiedza uwypuklaj myśli, które podkreślają potrzebę regularnego spotykania się ze zborem na zebraniach. Zwróć uwagę zwłaszcza na strony 52, 115, 137-139, 159 oraz na rozdział 17. Mów o tym, jak sam głęboko cenisz organizację Jehowy (Mat. 24:45-47). Wypowiadaj się budująco o miejscowym zborze i o wiadomościach zdobywanych na zebraniach (Ps. 84:11; 133:1-3). Byłoby dobrze, żeby zainteresowany obejrzał wideokasetę Świadkowie Jehowy — organizacja godna swej nazwy, nagraną przez Towarzystwo Strażnica. Dalsze wskazówki o kierowaniu zainteresowanych do organizacji znajdziesz w Strażnicy numer 5 z roku 1985, strony 13-17, oraz we wkładce do Naszej Służby Królestwa z kwietnia 1993 roku.

¹⁷ Zachęcaj zainteresowanych do świadczenia drugim. Studiujemy z ludźmi, żeby uczynić z nich uczniów, którzy będą świadczyć o Jehowie (Izaj. 43:10-12). Oznacza to, że głosiciel powinien zachęcać zainteresowanego do rozmawiania z drugimi o tym, czego się uczy z Biblii. Można po prostu zapytać: „Jak by pan wyjaśnił tę prawdę swojej rodzinie?” lub: „Którym wersetem by się pan posłużył, żeby to uzasadnić w rozmowie ze znajomym?” Kładź nacisk na kluczowe fragmenty książki Wiedza zachęcające do głoszenia, między innymi na strony 22, 93-95, 105 i 106 oraz na rozdział 18. W odpowiednim czasie warto dać zainteresowanemu kilka traktatów, by je wykorzystał podczas świadczenia nieoficjalnego. Zaproponuj, żeby na swoje studium zapraszał też członków rodziny. A może ma znajomych, którzy także chcieliby studiować? Poproś, by cię z nimi skontaktował.

¹⁸ Dodatkowe szkolenie i zachęty pomagające nowemu uczniowi zostać głosicielem dobrej nowiny otrzyma on na zajęciach teokratycznej szkoły służby kaznodziejskiej i na zebraniach służby. Kiedy zapragnie zapisać się do szkoły teokratycznej lub zostać nie ochrzczonym głosicielem, należy wziąć pod uwagę zasady podane na stronach 98 i 99 książki Zorganizowani. Jeśli w czymś poważnie nie dopisuje, można poszukać w publikacjach Towarzystwa odpowiedniego materiału na ten temat i wspólnie go omówić. Nieraz zainteresowany ma na przykład trudności z rzuceniem palenia lub narkotyków. Przekonujące powody biblijne, dla których chrześcijanie wystrzegają się szkodliwych nałogów, podano w książce Prowadzenie rozmów. Na stronie 191 przedstawiono też skuteczny sposób pomagania drugim w zerwaniu z nałogami. Poruszaj tę sprawę we wspólnych modlitwach i ucz zainteresowanego ufnego szukania wsparcia u Jehowy (Jak. 4:8).

¹⁹ Chcąc ustalić, czy ktoś może brać udział w publicznej służbie kaznodziejskiej, należy się trzymać trybu postępowania wyłuszczonego w Strażnicy z 15 stycznia 1996 roku na stronie 16 w akapicie 6. Jeśli zainteresowany spełnia podane wymagania, warto poświęcić jedno studium na praktyczne szkolenie przygotowujące go do pierwszych kroków w służbie polowej. W pozytywny sposób omów reakcje ludzi i zarzuty najczęściej spotykane na waszym terenie. Jeżeli to w ogóle możliwe, rozpocznij z nim służbę od pracy od drzwi do drzwi i stopniowo wdrażaj go do innych gałęzi służby. Gdy posłużysz się krótkimi i prostymi wstępami, łatwiej mu będzie cię naśladować. Oddziałuj budująco i zachęcająco, szczerze raduj się ze służby, aby twój duch mu się udzielił (Dzieje 18:25). Nowy uczeń powinien zmierzać do tego, by zostać regularnym, gorliwym głosicielem dobrej nowiny. Może z twoją pomocą zdoła sobie opracować praktyczny plan służby. Aby mógł udoskonalać umiejętność świadczenia, warto mu zaproponować do przeczytania następujące Strażnice: numer 10 z roku 1985, strony 12-22, z 15 października 1988 roku, strony 9-20, z 15 stycznia 1991 roku, strony 15-20, i z 1 stycznia 1994 roku, strony 20-25.

²⁰ Pobudzaj zainteresowanych do oddania się Bogu i chrztu. Dzięki studium książki Wiedza szczerzy ludzie mogą zdobyć wystarczająco dużo informacji, by się oddać Bogu i zgłosić do chrztu (por. Dzieje 8:27-39; 16:25-34). Jednakże zanim ktoś zapragnie się ochrzcić, musi najpierw przybliżyć się do Jehowy (Ps. 73:25-28). Przez cały okres studium szukaj okazji, by rozbudzać docenianie dla Jego przymiotów. Mów o swoich głębokich uczuciach do Boga. Pomagaj zainteresowanemu myśleć o nawiązaniu serdecznej, osobistej więzi z Jehową. Jeżeli naprawdę pozna i pokocha Boga, to będzie Mu wiernie służyć, gdyż zbożne oddanie jest uzależnione od stosunku do Jehowy jako do rzeczywistej Osoby (1 Tym. 4:7, 8; zob. Poradnik, s. 76, ak. 11).

²¹ Usilnie staraj się dotrzeć do serca zainteresowanego (Ps. 119:11; Dzieje 16:14; Rzym. 10:10). Musi sobie uświadomić, jak prawda na niego oddziałuje, i zadecydować, jak wykorzysta zdobywaną wiedzę (Rzym. 12:2). Czy naprawdę wierzy w prawdy poznawane każdego tygodnia? (1 Tes. 2:13). Żeby mu w tym pomóc, zadawaj przemyślane pytania o punkt widzenia, na przykład: „Co pan o tym sądzi?”, „Jak by pan to zastosował w swoim życiu?” Jego wypowiedzi pozwolą ci ustalić, jak trafić mu do serca (Łuk. 8:15; zob. Poradnik, s. 52, ak. 11). W książce Wiedza na stronach 172 i 174 zamieszczono ilustracje opatrzone pytaniami: „Czy już oddałeś się Bogu w modlitwie?” oraz „Co stoi na przeszkodzie, żebyś został ochrzczony?” Mogą one skutecznie pobudzić zainteresowanego do działania.

²² Kiedy nie ochrzczony głosiciel zapragnie się ochrzcić, należy trzymać się sposobu postępowania nakreślonego w Strażnicy z 15 stycznia 1996 roku na stronie 17, akapit 9. Książkę Wiedza opracowano z myślą o przygotowaniu zainteresowanych do „Pytań dla zgłaszających się do chrztu”, zawartych w dodatku do książki Zorganizowani, który omówią z nimi starsi. Jeśli uwypuklałeś odpowiedzi na pytania zamieszczone w książce Wiedza, zainteresowany będzie zapewne dobrze przygotowany do rozmów ze starszymi w ramach spotkań z kandydatami do chrztu.

²³ Pomoc dla tych, którzy kończą domowe studium Biblii. Można się spodziewać, że zanim studium na podstawie książki Wiedza dobiegnie końca, zainteresowany uzewnętrzni swą szczerość i głębokie pragnienie służenia Jehowie (Mat. 13:23). Dlatego w ostatnim śródtytule tej książki zadano pytanie: „Co zrobisz?” Końcowy akapit zwraca uwagę zainteresowanego na więź, jaką powinien już nawiązać z Bogiem, na konieczność wprowadzania w czyn zdobytej wiedzy i na potrzebę niezwłocznego składania dowodów miłości do Jehowy. Po przestudiowaniu książki Wiedza nie studiuje się z daną osobą dodatkowych publikacji. Gdyby zdobyte wiadomości nie pobudziły go do czynu, życzliwie i jasno wykaż mu, jakie postępy duchowe powinien zrobić. Odwiedzaj go co jakiś czas, aby stale miał możliwość wkroczyć na drogę prowadzącą do życia wiecznego (Kazn. 12:13).

²⁴ Nowy uczeń przyjmujący prawdę i dający się ochrzcić musi jeszcze wiele zrobić, żeby pogłębiać swą wiedzę i zrozumienie i rzeczywiście ugruntować się w wierze (Kol. 2:6, 7). Po omówieniu książki Wiedza nie prowadź już dalszego studium, lecz zaproponuj osobistą pomoc w zmierzaniu do dojrzałości duchowej (Gal. 6:10; Hebr. 6:1). Nowy chrześcijanin może sam uzupełniać zrozumienie przez codzienne czytanie Biblii, studiowanie Strażnicy i innych publikacji ‛wiernego niewolnika’, przez przygotowywanie się do zebrań, obecność na nich oraz rozmawianie o prawdzie ze współwyznawcami (Mat. 24:45-47; Ps. 1:2; Dzieje 2:41, 42; Kol. 1:9, 10). Aby mógł dokładnie spełniać swe usługiwanie i trzymać się porządku teokratycznego, powinien się zapoznać z książką Zorganizowani i stosować do zawartych w niej wskazówek (2 Tym. 2:2; 4:5).

²⁵ Rozwijaj sztukę nauczania. Zlecone nam zadanie brzmi: „Czyńcie uczniów z ludzi (...), ucząc ich” (Mat. 28:19, 20). Ponieważ sztuka nauczania jest nierozłącznie związana z czynieniem uczniów, starajmy się robić postępy jako nauczyciele (1 Tym. 4:16; 2 Tym. 4:2). Dodatkowe sugestie pomocne w rozwijaniu sztuki nauczania można znaleźć w Poradniku, w lekcji 10 „Rozwijanie sztuki nauczania” i lekcji 15 „Trafianie do serca słuchaczy”, oraz w następujących artykułach Strażnicy: „Budowanie z materiałów ogniotrwałych” i „Przy nauczaniu przemawiaj do serca” (numer 22 z roku 1984), „Czy skutecznie przekonujesz na podstawie Pisma Świętego?” (numer 14 z roku 1986) oraz „Jak znajdować radość w pozyskiwaniu uczniów” (15 lutego 1996 roku).

²⁶ Biorąc gorliwy udział w czynieniu uczniów z pomocą książki Wiedza, stale módl się do Jehowy, który „daje wzrost”, i proś, by błogosławił twe wysiłki i byś mógł z dobrą nowiną o Królestwie trafiać ludziom do serca (1 Kor. 3:5-7). Obyś osobiście doświadczył radości płynącej z nauczania drugich, jak przyswajać sobie, cenić i wprowadzać w czyn wiedzę, która prowadzi do życia wiecznego!