Pytania czytelników

W Księdze Kapłańskiej 19:16 czytamy: „Nie wolno ci nastawać na życie swojego bliźniego”. Czego dotyczył ten zakaz i czego my się z niego uczymy?

Jehowa powiedział Izraelitom, że mają być święci. W związku z tym polecił im między innymi: „Nie wolno ci szerzyć oszczerstw wśród swojego ludu. Nie wolno ci nastawać na życie swojego bliźniego. Ja jestem Jehowa” (Kapł. 19:2, 16).

Zwrot „nastawać na” jest dobrym tłumaczeniem tekstu hebrajskiego. Ale czego dotyczy? W pewnym żydowskim komentarzu do Księgi Kapłańskiej zauważono: „Ta część wersetu jest (...) trudna do zinterpretowania, bo niełatwo ustalić znaczenie [występującego tu] hebrajskiego idiomu, który dosłownie znaczy ‚nie stawaj nad, przy, obok’”.

Niektórzy bibliści łączą omawiany zakaz z poprzednim wersetem: „Nie wolno wam dopuszczać się niesprawiedliwości w sądzie. Nie wolno ci stronniczo traktować biednego ani faworyzować bogatego. Masz sprawiedliwie osądzać swojego bliźniego” (Kapł. 19:15). W takim wypadku zakaz z wersetu 16, żeby ‛nie nastawać na życie bliźniego’, mógłby znaczyć, że Izraelitom nie wolno było nikogo krzywdzić w sądzie, w interesach czy w rodzinie ani przekręcać faktów dla własnych korzyści. I to prawda, że nie wolno robić żadnej z tych rzeczy. Ale jest logiczniejsze wyjaśnienie omawianego zakazu z wersetu 16.

Przeanalizujmy pierwszą część tego wersetu. Bóg polecił Izraelitom, żeby nie szerzyli oszczerstw. Już samo plotkowanie może wyrządzić szkody, ale oszczerstwo jest czymś znacznie poważniejszym (Prz. 10:19; Kazn. 10:12-14; 1 Tym. 5:11-15; Jak. 3:6). Oszczerca zwykle rozmyślnie mówi o jakiejś osobie coś niezgodnego z prawdą, żeby jej zaszkodzić. Gdyby złożył przeciw komuś fałszywe zeznania, mógłby nawet doprowadzić do jego śmierci. Tak właśnie było w wypadku Nabota — przez oszczercze zarzuty został niesprawiedliwie ukamienowany (1 Król. 21:8-13). Widać więc, że oszczerca rzeczywiście może nastawać na czyjeś życie.

Co więcej, złośliwe oszczerstwo może być przejawem nienawiści. A przecież w 1 Liście Jana 3:15 czytamy: „Każdy, kto nienawidzi brata, jest mordercą, a wiecie, że kto morduje, ten nie uzyska życia wiecznego”. Warto zauważyć, że po słowach z wersetu 16 Bóg powiedział: „Nie wolno ci żywić w sercu nienawiści do swojego brata” (Kapł. 19:17).

Omawiany zakaz z Księgi Kapłańskiej 19:16 jest dla chrześcijan ważną przestrogą. Musimy wystrzegać się złego myślenia o innych i rzucania na nich oszczerstw. Gdybyśmy rzucali na kogoś oszczerstwa — bo go nie lubimy albo mu zazdrościmy — i w ten sposób ‛nastawali na jego życie’, mogłoby to świadczyć o nienawiści. Chrześcijanie absolutnie nie mogą sobie na to pozwolić (Mat. 12:36, 37).