Czy o tym wiedziałeś?

Czy Mardocheusz naprawdę istniał?

MARDOCHEUSZ odgrywa ważną rolę w wydarzeniach opisanych w biblijnej Księdze Estery. Należał do żydowskich wygnańców i był dworzaninem perskiego króla. Działo się to na początku V wieku p.n.e., „za dni [króla] Aswerusa” (obecnie utożsamianego z Kserksesem I). Mardocheusz udaremnił zamach na jego życie. W ramach podziękowania został publicznie uhonorowany przez władcę. Później, po śmierci Hamana — wroga Mardocheusza i wszystkich Żydów — mianowano go na pierwszego ministra. Dzięki swojej pozycji mógł sporządzić dekret, który uratował Żydów w całym imperium perskim przed zagładą (Est. 1:1; 2:5, 21-23; 8:1, 2; 9:16).

Niektórzy XX-wieczni historycy twierdzili, że Księga Estery opisuje fikcyjne wydarzenia, a Mardocheusz nigdy nie istniał. Jednak w roku 1941 archeolodzy znaleźli coś, co może stanowić dowód potwierdzający relację biblijną. Co to takiego?

Badacze odkryli gliniane tabliczki z pismem klinowym w języku perskim, które wspominają o mężczyźnie imieniem Marduka. Pracował jako zarządca w Suzie — prawdopodobnie zajmował się rachunkami. Arthur Ungnad, specjalizujący się w historii tamtego regionu, napisał, że te tabliczki są „jedynym pozabiblijnym źródłem mówiącym o Mardocheuszu”.

Od tamtego czasu uczeni przetłumaczyli tysiące innych perskich tekstów klinowych. Należą do nich tabliczki z Persepolis, odnalezione w ruinach skarbca w pobliżu murów miejskich. Datowane są na czasy panowania Kserksesa I. Zostały spisane w języku elamickim i zawierają kilka imion znanych z Księgi Esterya.

W kilku tekstach z Persepolis pojawia się imię Marduka. Człowiek ten pełnił funkcję sekretarza króla w pałacu w Suzie za panowania Kserksesa I. W jednym z tekstów nazwano Marduka tłumaczem. Ten szczegół pasuje do biblijnego opisu Mardocheusza. Był on urzędnikiem na dworze króla Aswerusa (Kserksesa I) i znał co najmniej dwa języki. Mardocheusz regularnie zasiadał w bramie królewskiej pałacu w Suzie (Est. 2:19, 21; 3:3). Brama ta miała imponujący wygląd i była miejscem pracy dworskich urzędników.

Istnieją wyraźne podobieństwa między wspomnianym w tekstach klinowych człowiekiem o imieniu Marduka a wspomnianym w Biblii Mardocheuszem. Żyli w tym samym czasie i miejscu. Obaj też sprawowali ważne funkcje na dworze królewskim. Wszystkie te podobieństwa sugerują, że odkrycia archeologiczne mogą dotyczyć opisanego w Księdze Estery Mardocheusza.