Co spotkało Świadków Jehowy podczas holocaustu?
W czasie rządów nazistów z około 35 000 Świadków Jehowy żyjących w Niemczech i krajach okupowanych jakieś 1500 straciło życie. Nie w każdym wypadku udało się ustalić przyczynę śmierci. Ponieważ badania wciąż trwają, liczby i inne informacje mogą jeszcze z czasem być aktualizowane.
Jak umarli?
Gilotyna używana przez nazistów
Egzekucje: W Niemczech i krajach okupowanych w egzekucjach zostało straconych blisko 400 Świadków Jehowy. Większość ofiar postawiono przed sądami, skazano na śmierć i ścięto. Inni zostali rozstrzelani lub powieszeni bez rozprawy sądowej.
Straszne warunki uwięzienia: Ponad 1000 Świadków straciło życie w nazistowskich obozach koncentracyjnych i więzieniach. Zmarli w wyniku wyczerpania nieludzką pracą lub na skutek tortur, niedożywienia, chłodu, chorób lub niedostatecznej opieki medycznej. Niektórzy zmarli wkrótce po wyzwoleniu po zakończeniu II wojny światowej w rezultacie wcześniejszego brutalnego traktowania.
Inne przyczyny: Niektórzy Świadkowie stracili życie w komorach gazowych, na skutek prowadzenia eksperymentów medycznych lub po otrzymaniu śmiertelnych zastrzyków.
Dlaczego byli prześladowani?
Świadkowie Jehowy byli prześladowani, ponieważ trzymali się nauk Biblii. Gdy nazistowskie władze żądały, by Świadkowie robili coś, czego Biblia zabrania, oni nie zgadzali się na to. Byli zdecydowani „być bardziej posłuszni Bogu jako władcy niż ludziom” (Dzieje 5:29). Oto dwa przykłady takich sytuacji.
Zachowywanie neutralności w sprawach politycznych. Podobnie jak obecnie wszyscy Świadkowie na całym świecie ich współwyznawcy w czasach nazistowskich zachowywali neutralność w kwestiach politycznych (Jana 18:36). Dlatego odmawiali:
pełnienia służby wojskowej lub wspierania wysiłków związanych z prowadzeniem działań wojennych (Izajasza 2:4; Mateusza 26:52).
głosowania w wyborach lub wstępowania do organizacji nazistowskich (Jana 17:16).
oddawania honorów swastyce lub mówienia nazistowskiego pozdrowienia „Heil Hitler!” (Mateusza 23:10; 1 Koryntian 10:14).
Praktykowanie swojej religii. Chociaż wprowadzono zakaz praktykowania ich religii, Świadkowie Jehowy wciąż:
spotykali się, by się wspólnie modlić i oddawać cześć Bogu (Hebrajczyków 10:24, 25).
rozgłaszali orędzie biblijne i rozpowszechniali publikacje oparte na Biblii (Mateusza 28:19, 20).
okazywali życzliwość innym ludziom, w tym Żydom (Marka 12:31).
trzymali się swoich przekonań, odmawiali podpisywania oświadczeń o wyrzeczeniu się swoich wierzeń (Marka 12:30).
Profesor Robert Gerwarth stwierdził, że Świadkowie Jehowy byli „jedyną w III Rzeszy grupą prześladowaną za przekonania religijne”a. Inni więźniowie obozów koncentracyjnych podziwiali Świadków Jehowy za ich niezłomną postawę. Pewien austriacki więzień zauważył: „Oni nie idą na wojnę. Wolą umrzeć, niż kogoś zabić”.
Gdzie ginęli?
Obozy koncentracyjne: Większość Świadków Jehowy zginęła w obozach koncentracyjnych. Trafili do: Auschwitz, Buchenwaldu, Dachau, Flossenbürga, Mauthausen, Neuengamme, Niederhagen, Ravensbrück i Sachsenhausen. Tylko w tym ostatnim miejscu udokumentowano śmierć około 200 Świadków Jehowy.
Więzienia: Niektórzy Świadkowie zmarli w więzieniach w wyniku tortur. Inni zmarli na skutek obrażeń odniesionych podczas przesłuchań.
Miejsca egzekucji: Egzekucje Świadków Jehowy odbywały się głównie w więzieniach w Plötzensee (dzielnica Berlina), Brandenburgu i Halle/Saale. Oprócz tego zlokalizowano 70 innych miejsc straceń Świadków Jehowy.
Niektóre ofiary
Imię i nazwisko: Helene Gotthold
Miejsce stracenia: Plötzensee (Berlin)
Helene, żona i matka dwojga dzieci, była kilka razy aresztowana. W 1937 roku w trakcie przesłuchania została tak dotkliwie pobita, że straciła swoje nienarodzone dziecko. 8 grudnia 1944 roku została ścięta gilotyną w więzieniu w berlińskim Plötzensee.
Imię i nazwisko: Gerhard Liebold
Miejsce stracenia: Brandenburg
Dwudziestoletni Gerhard został ścięty 6 maja 1943 roku, dwa lata po tym, jak w tym samym więzieniu został stracony jego ojciec. W pożegnalnym liście do rodziny i narzeczonej napisał: „Gdyby nie moc Pana, nie byłbym w stanie podążać tą drogą”.
Imię i nazwisko: Rudolf Auschner
Miejsce stracenia: Halle/Saale
Rudolf miał zaledwie 17 lat, gdy 22 września 1944 roku został ścięty. W liście pożegnalnym do swojej matki napisał: „Wielu braci podążyło tą drogą i mnie też to czeka”.
a Kat Hitlera. Biografia Reinharda Heydricha, tłum. A. Wojtasik, strona 175.