przewinienia, i wam przebaczy Ojciec wasz niebieski. Lecz jeśli nie przebaczycie ludziom, i Ojciec wasz nie przebaczy wam waszych przewinień” (Mat. 6:14, 15). Bóg przebacza tylko tym, którzy sami chętnie przebaczają. (Porównaj to z Listami: do Efezjan 4:32 i do Kolosan 3:13).

(6) „I nie dopuść, abyśmy ulegli pokusie” (Mat. 6:13a). Szereg przekładów podaje te słowa w brzmieniu: „I nie wódź nas na pokuszenie” (NP; Gd; Kow; Db). Nie można ich jednak rozumieć w ten sposób, jakoby Bóg kusił ludzi do popełniania nieprawości, ponieważ Biblia stwierdza: „Bóg bowiem ani nie podlega pokusie ku złemu, ani też nikogo nie kusi” (Jak. 1:13). Nikczemnym „kusicielem”, który się stara tak pokierować ludźmi, by grzeszyli przeciwko Bogu, jest Szatan Diabeł (Mat. 4:3; 1 Tes. 3:5). Jednakże pisarze Biblii niekiedy wypowiadali się, jak gdyby Bóg coś czynił lub powodował, chociaż w gruncie rzeczy jedynie dopuszczał do tego (Rut 1:20, 21; Kohel. 7:13; 11:5).

Zwracając się do Boga przytoczonymi słowami prosimy, aby nie pozwolił swoim wiernym czcicielom załamać się i upaść w obliczu nacisku mającego ich skłonić do nieposłuszeństwa wobec Jehowy. Apostoł Paweł napisał w związku z tą sprawą: „Dotąd nie przyszło na was pokuszenie, które by przekraczało siły ludzkie; lecz Bóg jest wierny i nie dopuści, abyście byli kuszeni ponad siły wasze, ale z pokuszeniem da i wyjście, abyście je mogli znieść” (1 Kor. 10:13, NP).

(7) „Ale nas zachowaj od złego” (Mat. 6:13b). Prośba ta wyraża myśl, żeby Diabłu nie było dane przemóc wiernych wielbicieli Boga. (Porównaj z tym Psalm 141:8, 9). Uczniowie Jezusa mogą spokojnie ufać, iż Bóg potrafi odpowiedzieć na taką prośbę. Apostoł Piotr pisze: „Umie Pan wyrwać pobożnych z pokuszenia” (2 Piotra 2:9, NP; zobacz też Księgę Apokalipsy 3:10).

Miód z dawno padłego zwierzęcia

Niejednemu czytelnikowi może trudno zrozumieć tekst biblijny z Księgi Sędziów 14:8, 9, gdzie powiedziano, że Samson znalazł miód w lwiej padlinie i go stamtąd wydobył. Jak mogą pszczoły zagnieździć się w padłym lwie? Takie pytanie nadesłano swego czasu do wydawanego w Melbourne (Australia) czasopisma Age; w piśmie tym ukazała się też potem odpowiedź pod nagłówkiem „Notatki pewnego przyrodnika”. Autor, niejaki H. A. Lindsay, napisał w niej:

„Mogę w tej sprawie jedynie wyjaśnić, że najprawdopodobniej chodzi przy tym o autentyczny fakt. W Palestynie rzadkością były i są nadal drzewa z dziuplami, w których mogłyby się zagnieździć dzikie pszczoły. Wskutek tego do zakładania gniazd wyzyskują szczeliny skał, pieczary, a nawet otwory wygrzebane w ziemi.

„W tamtejszym suchym klimacie, szczególnie latem, nie zakopane padłe zwierzę mające mocną skórę szybko przemienia się w szkielet obciągnięty stwardniałą powłoką. Dzikie pszczoły, nie znalazłszy lepszego miejsca na założenie gniazda, mogą się wprowadzić do jamy piersiowej martwego zwierzęcia.

„Nie jest to bynajmniej jałowa teoria, gdyż mogę przytoczyć analogiczny wypadek. Południowoaustralijskie ‛booborowie’ to wielka bezleśna równina z licznymi polami lucerny. Rośliny te są w ciągu miesięcy letnich obfitym źródłem pokarmu dla pszczół.

„W roku 1927 przechodziłem spacerem przez pagórek na południe od upraw lucerny i natknąłem się na padlinę konia, który zdechł zapewne parę miesięcy wcześniej. Był to już tylko szkielet wysuszony przez słońce i obciągnięty skórą. Zdawało mi się, że obsiadła go chmara plujek, ale okazało się to rojem pszczół. (...) Dlatego mogłem wziąć przykład z tego, co uczynił Samson przed trzema tysiącami lat. Zjadłem trochę miodu pszczołom zagnieżdżonym w resztkach dawno padłego zwierzęcia”. (Wydanie z 21 listopada 1960, strona 17).