Pytania czytelników

● Dlaczego w „Przekładzie Nowego Świata” przecinek w Ewangelii według Łukasza 23:43 występuje po wyrazie „dzisiaj”? — E.D.

„Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” podaje tekst Ewangelii według Łukasza 23:43 w następującym brzmieniu: „A on odrzekł mu: ‚Zaprawdę, powiadam ci dzisiaj, będziesz ze mną w Raju’”. Słowa te wyrzekł Jezus w odpowiedzi na następującą prośbę jednego z wiszących obok niego złoczyńców: „Jezusie, pamiętaj o mnie, gdy się dostaniesz do swego królestwa”. — Łuk. 23:42, NW.

Inne przekłady Biblii odmiennie rozmieszczają w tym tekście znaki przestankowe. Na przykład w popularnej „Biblii gdańskiej” czytamy w Ewangelii według Łukasza 23:43: „A Jezus mu rzekł: Zaprawdę powiadam tobie, dziś ze mną będziesz w raju”.

Nie ulega wątpliwości, że zmiana miejsca przecinka zmienia zarazem sens tego wersetu. Umieszczenie przecinka w „Biblii gdańskiej” przed wyrazem „dziś” stwarza wrażenie, jakoby Jezus oznajmił złoczyńcy, iż będzie w Raju jeszcze tego samego dnia. Oznaczałoby to, że Jezus jeszcze w tym samym dniu, w którym to mówił, miał pójść do swego Królestwa i wraz z danym złoczyńcą znaleźć się w Raju.

A jak w tym zdaniu rozmieszczone są znaki przestankowe w oryginalnym, greckim tekście Chrześcijańskich Pism Greckich? Nie ma ich wcale. Dlaczego? Ponieważ pisarze Pism Greckich zgodnie z ówczesnym zwyczajem nie stosowali żadnej interpunkcji. Dzieło „The Encyclopedia Americana” (wydanie z roku 1956, tom 23, strona 16) stwierdza: „We wcześniejszych manuskryptach i inskrypcjach greckich nie ma ani śladu jakiejkolwiek interpunkcji”. Dopiero w dziewiątym stuleciu naszej ery zaczęto powszechnie umieszczać w piśmie znaki przestankowe. Chociaż później opracowane teksty greckie, jak na przykład ogłoszony przez Westcotta i Horta, zawierają przecinek przed greckim odpowiednikiem słowa „dzisiaj”, to jednak trzeba otwarcie powiedzieć, że znalazł się on tam ‚na podstawie osobistego zrozumienia i przekonań religijnych autorów danego opracowania’. Ani przecinka, ani żadnego innego znaku interpunkcyjnego nie było w starszych tekstach greckich.

Gdzie więc powinien być w tym wypadku postawiony przecinek? Jakie w tej sprawie jest świadectwo samego Słowa Bożego? Jak rzeczywiście wypowiedział się Jezus? Czy wierzył, że odziedziczy swoje Królestwo i będzie w tak czy inaczej pojętym Raju zaraz po śmierci, jeszcze przed upływem tej samej dwudziestoczterogodzinnej doby?

Poprzednio Jezus powiedział do swych uczniów: „Syn Człowieczy musi wiele wycierpieć: będzie odrzucony przez starszyznę, arcykapłanów i uczonych w Piśmie; będzie zabity, a trzeciego dnia zmartwychwstanie” (Łuk. 9:22). Dwaj aniołowie czuwający przy grobie rzekli do niewiast, które tam przyszły: „Nie ma Go tutaj; zmartwychwstał. Przypomnijcie sobie, jak wam mówił, będąc jeszcze w Galilei: ‚Syn Człowieczy musi być wydany w ręce grzeszników i ukrzyżowany [przybity do pala, NW], lecz trzeciego dnia zmartwychwstanie’.” — Łuk. 24:6, 7.

Jezus nie został wzbudzony z martwych w tym dniu, w którym umarł, ale na trzeci dzień po swej śmierci. Nie mógł więc tego dnia, kiedy zmarł, przejść do swego Królestwa. Gdzie w takim razie przebywał przez ten czas, zanim doznał zmartwychwstania? W Dziejach Apostolskich 2:24 czytamy: „Bóg wskrzesił Go zerwawszy więzy śmierci, gdyż niemożliwe było, aby ona panowała nad Nim”. A więc Jezus był przez te dni w szponach śmierci. Dzieje Apostolskie 2:27 podają nadto o nim: „Nie zostawisz duszy mojej w Otchłani [Hadesie, NW], ani nie dasz Świętemu Twemu ulec skażeniu”. Zatem Jezus znalazł się w Hadesie, który jest wspólnym grobem ludzkości. Przy tym Biblia wyjaśnia, że „nie ma żadnej czynności ni rozumienia, ani poznania, ani mądrości w Szeolu [w Hadesie, „Septuaginta”]”. Tak więc Jezus na równi ze złoczyńcą był w Hadesie, w niebycie. — Koh. 9:5, 10.

Potem na trzeci dzień, licząc od śmierci Jezusa, Bóg wzbudził go ze stanu śmierci, aby żył jako potężne stworzenie duchowe. Natomiast złoczyńca nie został wskrzeszony; pozostał nadal w grobie. — 1 Piotra 3:18.

Kiedy po zmartwychwstaniu Jezus materializował się i ukazywał uczniom, ci pytali go: „Panie, czy w tym czasie przywrócisz królestwo Izraela?” (Dzieje 1:6). Jezus wskazał, że nie. Nie nadszedł jeszcze czas na ustanowienie jego Królestwa.

A czy w ogóle niebiańskie Królestwo Boże z Jezusem w roli króla zostało ustanowione za życia apostołów? Nie, gdyż jakieś sześćdziesiąt trzy lata po śmierci i zmartwychwstaniu Jezusa apostoł Jan napisał w natchnieniu, że Królestwo Boże wciąż jeszcze należało do przyszłości (Apokalipsa, rozdział 12). A przecież pod panowaniem tego przyszłego Królestwa miał zostać przywrócony Raj.

Toteż „Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” oddaje tekst Ewangelii według Łukasza 23:43 w sposób zgodny z tym, jaka jest prawda Słowa Bożego na temat ustanowienia Królestwa Bożego, na temat rajskiej ziemi, która będzie odnowiona pod rządami Królestwa, stanu umarłych oraz miejsca pobytu Jezusa podczas owych trzech dni.

Są również inni tłumacze, którzy zwrócili uwagę na trudność związaną z umiejscowieniem przecinka w tym wersecie biblijnym. Angielski przekład „The Riverside New Testament” uniknął tego problemu, nie stawiając w ogóle przecinka i oddając tekst w następujący sposób: „Mówię ci prawdziwie dzisiaj będziesz ze mną w Raju”. Natomiast „The New Testament” w tłumaczeniu Georga M. Lamsa podaje: „Zaprawdę powiadam tobie dziś, będziesz ze mną w Raju”. Podobnie czytamy w przekładzie „The Emphasised Bible” Josepha B. Rotherhama: „Doprawdy, mówię ci dziś: Ze mną będziesz w Raju”.

A zatem Jezus mówił, że kiedy Królestwo Boże pod rządami Chrystusa będzie ustanowione, co wówczas należało do przyszłości, i kiedy na ziemi zostanie przywrócony Raj, wtedy ten złoczyńca zgodnie z wyrażoną nadzieją zmartwychwstanie i otrzyma możliwość zaskarbienia sobie życia wiecznego. Miał się wówczas znaleźć pośród tych, o których wspominają Dzieje Apostolskie 24:15: „Nastąpi zmartwychwstanie sprawiedliwych i niesprawiedliwych”. Wraz z innymi „niesprawiedliwymi” powstanie z martwych i będzie mógł się zapoznać z zamierzeniem oraz wymaganiami Boga. Jeżeli okaże się posłuszny Bogu i Jego królującemu Synowi, będzie żył wiecznie na rajskiej ziemi, zaliczony do tych, o których Psalm 37:29 przepowiedział: „Sprawiedliwi posiądą ziemię i będą mieszkać na niej na zawsze”.