Rozdział 16
Słuchaj rad, przyjmuj karcenie
1. (a) Czy jest wśród nas ktoś taki, komu nie byłyby potrzebne rady i karcenie? (b) Nad jakimi pytaniami należałoby się jednak zastanowić?
WIĘKSZOŚĆ z nas chętnie przyznaje słuszność wersetowi, który mówi: „Wszyscy wielekroć się potykamy” (Jak. 3:2). Nietrudno jest przypomnieć sobie sytuacje, w których nie tak postąpiliśmy, jak zaleca Słowo Boże i jak chcielibyśmy postąpić. Uznajemy zatem, że Biblia ma rację, gdy mówi: „Usłuchaj rady i przyjmij karcenie, abyś w przyszłości mógł stać się mądry” (Prz. 19:20). Wiemy, że taka pomoc jest nam potrzebna. Niewątpliwie dokonaliśmy w życiu zmian, aby się dostosować do tego, co już wiemy z Biblii. Ale jak reagujemy, gdy inny chrześcijanin udziela nam rady w określonej sprawie, widząc nasz niemądry postępek? Albo jak się zachowujemy, gdy wprost udziela nam wskazówek, co moglibyśmy ulepszyć?
2. (a) Dlaczego powinniśmy być wdzięczni za udzielenie nam rady? (b) Jak nie powinniśmy reagować?
2 Obojętnie, jak byśmy z uwagi na niedoskonałą naturę ludzką w pierwszej chwili zareagowali na to w duchu, powinniśmy szczerze podziękować za radę i starać się do niej zastosować. Jest to bardzo pożyteczne (Hebr. 12:11). Może jednak po wysłuchaniu rady próbowaliśmy się usprawiedliwiać, bagatelizować powagę sytuacji albo spychać winę na kogoś innego. Czy kiedyś już tak zareagowaliśmy? Czy powracając myślą do tamtej sytuacji czujemy niechęć do osoby, która nam udzieliła rady? Czy jesteśmy skłonni wyszukiwać i krytykować jej błędy albo sposób udzielania rad, jak gdyby to mogło usprawiedliwić naszą słabość? Czy Biblia pomaga przezwyciężyć takie skłonności?
PRZYKŁADY ZAPISANE KU PRZESTRODZE
3. (a) Jak Biblia może nam pomóc wyrobić sobie właściwy pogląd na rady i skarcenie? (b) Przeanalizuj za pomocą podanych pytań reakcje Saula i Uzjasza na udzielone im nagany.
3 Słowo Boże zawiera nie tylko mnóstwo bezpośrednich upomnień na ten temat, lecz także opisuje rzeczywiste przeżycia ludzi, którym udzielono rady. Często rada była też skarceniem, ponieważ otrzymujący ją musiał zmienić swoje nastawienie lub postępowanie. Rozpatrując niektóre takie przykłady na podstawie niżej podanych pytań, stwierdzisz, że wszyscy możemy z nich odnieść pożytek:
SAUL, SYN KISZA: Nie był całkowicie posłuszny Jehowie, ponieważ w czasie wojny z Amalekitami nie zabił ich króla oraz najlepszych zwierząt (1 Sam. 15:1-11).
Jak odpowiedź Saula na naganę, której mu udzielił Samuel, świadczy o tym, że próbował pomniejszyć zło? (Wers. 20). Na kogo chciał zwalić winę? (Wers. 21). W czym szukał usprawiedliwienia, gdy w końcu przyznał się do błędu? (Wers. 24). Na czym mu jeszcze i wtedy chyba najbardziej zależało? (Wers. 25, 30).
UZJASZ: Wszedł do świątyni Jehowy, żeby ofiarować kadzidło, chociaż tylko kapłani byli do tego upoważnieni (2 Kron. 26:16-20).
Dlaczego król Uzjasz wpadł w gniew, gdy arcykapłan usiłował go powstrzymać? (Por. werset 16). Co z tego wynikło? (Wers. 19-21).
4. (a) Dlaczego zarówno Saulowi, jak i Uzjaszowi trudno było usłuchać rady? (b) Dlaczego stanowi to poważny problem również w naszych czasach?
4 Dlaczego w obu wypadkach tym ludziom tak trudno było przyznać, że potrzebowali rad? Największą przeszkodą była ich pycha, wygórowane mniemanie o sobie. Tą przywarą wielu ściąga na siebie niejedną zgryzotę. Gdy sobie raz wmówią, że z uwagi na wiek lub stanowisko zasługują na szczególne względy, nie przyjmują żadnych rad. Może im się zdawać, że w ten sposób chce im się przypisać jakąś słabość albo zepsuć opinię. Ale właśnie pycha jest wyraźną oznaką słabości. Nie można usprawiedliwiać tej przywary tym, że spotyka się ją na każdym kroku. Taką pułapkę zastawia Szatan, żeby zaćmić zdolność myślenia, wskutek czego człowiek odrzuca życzliwą pomoc udzielaną mu przez Jehowę, Jego Słowo i Jego widzialną organizację. A Jehowa ostrzega: „Pycha poprzedza upadek, a duch wyniosły — potknięcie” (Prz. 16:18; zobacz też Rzymian 12:3; Przysłów 16:5).
5. Ustal za pomocą podanych pytań, jaką naukę można wyciągnąć z informacji o Mojżeszu i Dawidzie.
5 Z drugiej strony w Biblii można znaleźć piękne przykłady ludzi, którzy usłuchali rad. Z nich też można wyciągnąć cenną naukę. Zastanów się:
MOJŻESZ: Teść dał mu praktyczną radę, jak podołać ciężkiej pracy bez rujnowania zdrowia. Mojżesz wysłuchał i zaraz się do tego zastosował (Wyjścia 18:13-24).
Dlaczego Mojżesz, mimo że miał wielką władzę, tak chętnie usłuchał rozsądnej rady? (Por. Liczb 12:3). Dlaczego ten przymiot ma dla nas istotne znaczenie? (Sof. 2:3).
DAWID: Dopuścił się cudzołóstwa, a potem, chcąc poślubić tę kobietę i w ten sposób zatuszować swój grzech, tak pokierował sprawą, że jej mąż zginął. Upłynęły miesiące, zanim Jehowa posłał Natana, żeby upomniał Dawida (2 Sam. 11:2 do 12:12).
Czy Dawid rozgniewał się na to, że go upomniano, czy pomniejszał zło albo czy próbował zwalić winę na kogoś innego? (2 Sam. 12:13; Ps. 51:1-5). Czy to, że Bóg uznał skruchę Dawida, uchroniło go przed konsekwencjami złego postępowania? (2 Sam. 12:10, 11, 14; Wyjścia 34:6, 7).
6. (a) Jak Dawid zapatrywał się na tych, którzy mu udzielali dobrych rad? (b) Jaki pożytek można odnieść z chętnego przyjmowania takich rad? (c) O czym nie wolno nam zapominać, gdy jesteśmy surowo karceni?
6 Król Dawid dobrze wiedział, jakim dobrodziejstwem jest usłuchanie dobrej rady, i przy okazji podziękował Bogu za osobę, która ją przyniosła (1 Sam. 25:32-35; zobacz też Przysłów 9:8). Czy i my tak postępujemy? Uchroni nas to przed wypowiedzeniem lub czynieniem czegoś, czego byśmy potem żałowali. Gdybyśmy jednak zasłużyli na surowe skarcenie, jak zasłużył na nie Dawid, gdy popełnił grzech z Batszebą, wtedy nie wolno nam zapominać o tym, że karcenie stanowi dowód, iż Jehowa nas miłuje i chce naszej wiecznej pomyślności (Prz. 3:11, 12; 4:13).
ROZWIJANIE BEZCENNYCH PRZYMIOTÓW
7. Jakie przymioty według słów Jezusa muszą mieć ludzie, którzy chcą wejść do Królestwa?
7 Chcąc utrzymać dobre stosunki z Jehową i naszymi chrześcijańskimi braćmi, musimy rozwinąć w sobie pewne przymioty. Jezus uwypuklił jeden z nich, gdy postawił wśród uczniów małe dziecko i powiedział: „Jeżeli nie zawrócicie i nie staniecie się jak małe dzieci, w żaden sposób nie wejdziecie do królestwa niebios. Kto się zatem uniży jak to małe dziecko, ten jest największy w królestwie niebios” (Mat. 18:3, 4). Ci uczniowie musieli się zmienić. Musieli się wyzbyć pychy i być pokorni.
8. (a) Wobec kogo musimy być pokorni i dlaczego? (b) Jak wtedy będziemy reagować na rady?
8 Apostoł Piotr napisał potem do współchrześcijan: „Wszyscy wzajemnie wobec siebie przepaszcie się kornością umysłu, ponieważ Bóg przeciwstawia się wyniosłym, ale pokornym okazuje niezasłużoną życzliwość” (1 Piotra 5:5). Wiemy, że musimy być pokorni wobec Boga, ale ten werset mówi, że musimy być pokorni, czyli korni w umyśle również w stosunku do współwyznawców. Jeżeli tacy jesteśmy, to nie będziemy tak niemądrzy, żeby odrzucać ich sugestie. Będziemy gotowi uczyć się jedni od drugich (Prz. 12:15). A jeśli bracia dojdą do wniosku, że potrzebujemy skarcenia, to uznamy, że Jehowa łaskawie kształtuje nas w ten sposób i przyjmiemy je (Ps. 141:5).
9. (a) Jaki ważny przymiot jest blisko spokrewniony z pokorą? (b) Dlaczego powinniśmy zważać na to, jak nasze postępowanie odbija się na drugich?
9 Innym przymiotem, blisko spokrewnionym z pokorą, jest szczera troska o pomyślność drugich. To, co my robimy, nieuchronnie odbija się na innych. Apostoł Paweł radził pierwszym chrześcijanom w Koryncie i w Rzymie, żeby nie lekceważyli cudzego sumienia. Nie mówił, żeby się wyrzekli wszelkich osobistych upodobań, ale zachęcał ich usilnie, by nie robili nic takiego, co mogłoby kogoś ośmielić do działania wbrew sumieniu i w rezultacie doprowadzić go do ruiny duchowej. Paweł podał wyraźnie następującą ogólną zasadę: „Każdy niech stale szuka nie własnej korzyści, ale korzyści drugiego. (...) Przeto czy jecie, czy pijecie, czy cokolwiek innego czynicie, wszystko czyńcie na chwałę Bożą. Unikajcie dawania powodów do potknięcia Żydom, jak i Grekom oraz zborowi Bożemu” (1 Kor. 10:24-33; 8:4-13; Rzym. 14:13-23).
10. Po czym można poznać, czy mamy zwyczaj trzymać się tej rady biblijnej?
10 Czy masz zwyczaj stawiać pomyślność drugich nad własne dobro? Można to robić w różny sposób, ale rozważ taki przykład: Nasz sposób ubierania się i czesania bywa na ogół sprawą gustu, dopóki wyglądamy skromnie i schludnie. Gdybyś się jednak dowiedział, że z uwagi na miejscowe obyczaje twój sposób ubierania się i czesania utrudnia innym wysłuchanie orędzia Królestwa, czy zdobyłbyś się na dokonanie jakichś zmian? Czy cudze życie jest dla ciebie ważniejsze niż podobanie się sobie?
11. Co świadczy o tym, że rozwijanie tych przymiotów jest potrzebne, jeżeli naprawdę chcemy być chrześcijanami?
11 Gdy wyżej omówione przymioty stają się cechą naszej osobowości, stanowi to dowód, że przyswajamy sobie Chrystusowy sposób myślenia. Jezus dał doskonały przykład pokory (Jana 13:12-15; Filip. 2:5-8). Mając na uwadze dobro drugich, zamiast tylko podobać się sobie, stał się dla nas wzorem (Rzym. 15:2, 3).
NIE ODRZUCAJ KARCENIA OD JEHOWY
12. (a) Jakich zmian musimy dokonać, żeby nasza osobowość podobała się Bogu? (b) Co nam w tym pomoże?
12 Ponieważ wszyscy jesteśmy grzesznikami, więc musimy dokonywać zmian w swoim nastawieniu, mowie i postępowaniu, aby odzwierciedlać osobowość naszego Boga. Musimy przyoblekać „nową osobowość” (Kol. 3:5-14; Tyt. 2:11-14). Rady i karcenie pozwalają nam rozpoznać, pod jakim względem musimy się jeszcze poprawić i jak to zrobić.
13. (a) W jaki sposób Jehowa udziela nam wszystkim rad i jak nas karci? (b) Jak powinniśmy na to reagować?
13 Głównym źródłem takich pouczeń jest sama Biblia (2 Tym. 3:16, 17). Ponadto przez literaturę biblijną oraz przez zebrania widzialnej organizacji Jehowa pomaga nam zrozumieć, jak korzystać z tych pouczeń. Czy pokornie uznamy, że są nam potrzebne — choćbyśmy je już przedtem słyszeli — i że ciągle musimy robić postępy?
14. Jaką jeszcze pomoc Jehowa zapewnia każdemu z nas?
14 Jehowa nie pozostawia nas własnemu losowi, żebyśmy sami uporali się ze sprawami, które mogą być wyjątkowo trudne. Z serdeczną troskliwością dba o zapewnienie nam pomocy. Miliony już skorzystały z takiej pomocy w postaci domowych studiów biblijnych. Na rodzicach ciąży szczególny obowiązek utrzymywania w karności dzieci, żeby je uchronić przed postępowaniem, które w późniejszym życiu mogłoby je narazić na niejedną zgryzotę (Prz. 6:20-35; 15:5). Poza tym w obrębie zboru ci, którzy mają kwalifikacje duchowe, są obowiązani w razie potrzeby używać Biblii, aby błądzących doprowadzić do porządku, ale mają to robić w duchu łagodności (Gal. 6:1, 2). W ten sposób Jehowa udziela nam rad i karci nas, żebyśmy mogli oddawać Mu cześć jako zjednoczony lud.
PYTANIA DO POWTÓRKI
● W jaki sposób Jehowa łaskawie pomaga nam zrozumieć, w czym mamy się poprawić?
● Dlaczego niektórym trudno jest usłuchać rady? Do czego to może doprowadzić?
● Jakie bezcenne przymioty mogą nam pomóc przyjmować rady? Jaki przykład dał pod tym względem Jezus?