Największy ze wszystkich ludzi

„Tyś jest Chrystus, Syn Boga żywego” (MATEUSZA 16:16).

1, 2. (a) Co może być miarą wielkości człowieka? (b) Między innymi komu nadano tytuł „wielkiego” i z jakiego powodu?

KTO twoim zdaniem był największym ze wszystkich ludzi? A co jest miarą wielkości człowieka? Geniusz wojenny? Bystrość umysłu? A może siła fizyczna?

² Tytuł „wielkiego” nadano niejednemu władcy, na przykład Cyrusowi, Aleksandrowi czy Karolowi Wielkiemu, który zresztą zyskał sobie ten przydomek jeszcze za życia. Ludzie ci już samą obecnością budzili lęk i szacunek, wywierając ogromny wpływ na podkomendnych.

3. (a) Co jest probierzem wielkości? (b) Kto według tego kryterium był największym ze wszystkich ludzi?

³ Ciekawy probierz wielkości opisał historyk H. G. Wells, który przeszło pół wieku temu napisał: „Historyk oceniający wielkość jakiejś postaci zastanawia się: ‚Co ten człowiek zasiał? Czy pozostawił po sobie siłę duchową pobudzającą innych do myślenia nowymi kategoriami?’ Pod tym względem Jezus jest niezrównany”. Nawet Napoleon Bonaparte zauważył: „Jezus Chrystus wywiera wpływ na swych poddanych i rozkazuje im, nie będąc cieleśnie ani widzialnie obecnym wśród nich”.

4. (a) Jakie istnieją przeciwstawne poglądy co do osoby Jezusa? (b) Jakie miejsce w dziejach ludzkości przypisał Jezusowi pewien historyk nie będący chrześcijaninem?

⁴ Niektórzy twierdzą jednak, że Jezus to postać fikcyjna, mityczna. Inni popadli w drugą skrajność i oddają Jezusowi boską cześć, utrzymując, iż był Bogiem, który zstąpił na ziemię. Tymczasem Wells, opierając się wyłącznie na podstawie historycznych dowodów istnienia Jezusa jako człowieka, napisał: „Jest rzeczą interesującą i znamienną, że nawet historyk nie skłaniający się ani trochę ku teologii winien stwierdzić, iż nie potrafi uczciwie sportretować postępu rodzaju ludzkiego, nie przyznawszy poczesnego miejsca ubogiemu nauczycielowi z Nazaretu. (...) Historyk taki jak ja, który nawet nie nazywa siebie chrześcijaninem, przekonuje się, że w centrum tego obrazu nieodmiennie znajduje się życie i osobowość owego najznamienitszego człowieka”.

Czy Jezus naprawdę istniał?

5, 6. Co na temat historyczności Jezusa napisali H. G. Wells i Will Durant?

⁵ Przypuśćmy jednak, iż ktoś ci powie, że Jezus nigdy nie istniał, że jest mitem, wytworem wyobraźni grupki ludzi z I wieku. Jak byś odparł taki zarzut? Wells wprawdzie przyznaje, że „nie wiemy [o Jezusie] tyle, ile chcielibyśmy wiedzieć”, ale zaznacza: „Cztery ewangelie (...) zgodnie kreślą obraz bardzo konkretnej osoby; niosą w sobie przeświadczenie o jej realności. Twierdzenie, że [Jezus] nigdy nie istniał, że relacje o jego życiu są zmyślone, nastręcza historykowi więcej trudności i problemów niż uznanie za fakt zasadniczych elementów opowieści ewangelicznych”.

⁶ Podobną argumentację przedstawił ceniony historyk Will Durant, który wyjaśnił: „Gdyby kilku prostych ludzi [którzy sami nazwali siebie chrześcijanami] za życia jednego pokolenia wymyśliło tak silną i ujmującą osobowość, tak wzniosłe mierniki moralne i tak urzekającą wizję braterstwa, byłby to cud o wiele bardziej niezwykły niż którykolwiek z opisanych w ewangeliach”.

7, 8. Jak wielki wpływ wywarł Jezus na historię ludzkości?

⁷ Sceptykowi mógłbyś zatem zadać pytanie: Czy postać mityczna — osoba, której nigdy nie było — mogłaby wywrzeć tak zdumiewający wpływ na historię ludzkości? W dziele The Historians’ History of the World (Historia świata w oczach historyków) wyrażono następujący pogląd: „Nawet z czysto świeckiego punktu widzenia działalność [Jezusa] odegrała na widowni dziejów o wiele donioślejszą rolę niż dokonania jakiejkolwiek innej postaci historycznej. Od jego narodzin datuje się nowa era, uznawana przez główne cywilizacje świata”. Warto zauważyć, że nawet dzisiejsze kalendarze biorą za punkt wyjścia domniemany rok urodzin Jezusa. Jak podaje Encyklopedia Katolicka, „era chrześcijańska”, czyli „nasza era”, to „sposób liczenia lat, którego początkiem jest rok narodzin Jezusa Chrystusa (...) Od końca XVIII w. zaczęto stosować e.ch. również do oznaczania lat prz[ed] Chr[ystusem] [p.n.e.]”.

⁸ Od blisko 2000 lat Jezus swymi dobitnymi naukami oraz zharmonizowanym z nimi życiem niezwykle silnie oddziałuje na ludzi. Trafnie to ujął pewien pisarz: „Wszystkie wojska, które kiedykolwiek ruszały na wojnę, wszystkie floty, które kiedykolwiek zbudowano, wszystkie parlamenty, które kiedykolwiek obradowały, i wszyscy królowie, którzy kiedykolwiek rządzili — wszystko to razem wzięte nie miało tak potężnego wpływu na życie mieszkańców ziemi”. Mimo to krytycy mówią: „Wszystko, co faktycznie wiadomo o Jezusie, pochodzi z Biblii. Nie ma żadnych współczesnych mu doniesień na jego temat”. Czyżby?

9, 10. (a) Co na temat Jezusa napisali świeccy kronikarze i pisarze z I wieku? (b) Jaki wniosek wysnuto w pewnej znanej encyklopedii na podstawie świadectwa starożytnych historyków?

⁹ Chociaż dawne źródła świeckie są dość ubogie w informacje o Jezusie Chrystusie, to jednak wzmianki o nim istnieją. Korneliusz Tacyt, poważany kronikarz rzymski z pierwszego stulecia, nadmienił, że cesarz Neron ‛obarczył chrześcijan winą za podpalenie Rzymu’. Następnie Tacyt wyjaśnił: „Początek tej nazwie [chrześcijanie] dał Chrystus, który za panowania Tyberiusza skazany został na śmierć przez prokuratora Poncjusza Pilatusa [Piłata]”. O Chrystusie wspominają także inni pisarze z tamtego okresu — Swetoniusz i Pliniusz Młodszy. Prócz tego Józef Flawiusz, historyk żydowski z I wieku, napisał w Dawnych dziejach Izraela o śmierci chrześcijanina imieniem Jakub, którego utożsamił z „bratem Jezusa zwanego Chrystusem”.

¹⁰ W pewnej encyklopedii wysnuto więc następujący wniosek: „Tego rodzaju niezależne doniesienia dowodzą, że w czasach starożytnych nawet przeciwnicy chrystianizmu nigdy nie powątpiewali o historyczności Jezusa. Po raz pierwszy zakwestionowano ją, i to bez dostatecznych podstaw, dopiero pod koniec XVIII wieku, a potem jeszcze w XIX i na początku XX stulecia” (The New Encyclopædia Britannica).

Kim właściwie był Jezus?

11. (a) Co jest w zasadzie jedynym źródłem informacji historycznych o Jezusie? (b) Jakie pytanie dotyczące Jezusa zadawali sobie jego naśladowcy?

¹¹ Prawdą jest jednak, iż w zasadzie wszystkie wiadomości o Jezusie zawdzięczamy jego naśladowcom z I wieku. Ich relacje zachowały się w ewangeliach, księgach biblijnych spisanych przez dwóch apostołów — Mateusza i Jana, oraz przez dwóch innych uczniów Jezusa, mianowicie Marka i Łukasza. Co te sprawozdania mówią o tożsamości Jezusa? Kim on właściwie był? Pytanie to zadawali sobie w I wieku współtowarzysze Jezusa. Widząc, jak w nadprzyrodzony sposób gromi i ucisza rozkołysane wiatrem jezioro, zastanawiali się zdumieni: „Kim właściwie On jest?” Później, przy innej okazji, Jezus zapytał apostołów: „A waszym zdaniem kim jestem?” (Marka 4:41, BT; Mateusza 16:15).

12. Skąd wiadomo, że Jezus nie jest Bogiem?

¹² Jak byś odpowiedział na powyższe pytanie? Kim w gruncie rzeczy był Jezus? Wielu wyznawców chrześcijaństwa odrzekłoby oczywiście, że był Bogiem wcielonym, Bogiem Wszechmocnym w człowieczej postaci. Ale ludzie z najbliższego otoczenia Jezusa nigdy nie uważali go za Boga. Apostoł Piotr nazwał go „Chrystusem, Synem Boga żywego” (Mateusza 16:16). I choćbyś nie wiadomo jak długo szukał, nigdzie w Biblii się nie doczytasz, że Jezus podawał się za Boga. Przeciwnie, powiedział Żydom, iż jest „Synem Bożym”, a nie Bogiem (Jana 10:36).

13. Czym Jezus różnił się od innych ludzi?

¹³ Kiedy Jezus chodził po wzburzonym jeziorze, uczniowie byli pod wrażeniem faktu, iż mają do czynienia z niezwykłym człowiekiem (Jana 6:18-21). Był to ktoś wyjątkowy. Już wcześniej żył z Bogiem w niebie jako osoba duchowa, anielska, określona w Piśmie Świętym mianem archanioła (1 Tesaloniczan 4:16, Biblia gdańska; Judy 9). Bóg stworzył go wcześniej niż wszystkie inne dzieła (Kolosan 1:15). A zatem przez niezliczone wieki, jeszcze przed stworzeniem materialnego wszechświata, Jezus cieszył się w niebie zażyłą więzią ze swym Ojcem, Jehową Bogiem — Wielkim Stworzycielem (Przysłów 8:22, 27-31; Kaznodziei 12:1).

14. W jaki sposób Jezus stał się człowiekiem?

¹⁴ Mniej więcej 2000 lat temu Bóg przeniósł życie swego Syna do łona kobiety, dzięki czemu Jezus stał się człowieczym synem Bożym, urodzonym w naturalny sposób przez niewiastę (Galatów 4:4). Kiedy się rozwijał w łonie Marii, a także później, gdy dorastał jako chłopiec, był zależny od tych, których Bóg wybrał na jego ziemskich rodziców. Po osiągnięciu wieku męskiego całkowicie przywrócono mu pamięć o więzi, jaka wcześniej łączyła go w niebie z Ojcem. Nastąpiło to podczas chrztu, gdy ‛otworzyły się mu niebiosa’ (Mateusza 3:16; Jana 8:23; 17:5).

15. Co świadczy o tym, że podczas pobytu na ziemi Jezus był w pełni człowiekiem?

¹⁵ Jezus był więc kimś naprawdę wyjątkowym. Niemniej jednak był człowiekiem, odpowiednikiem Adama, którego niegdyś Bóg stworzył i umieścił w ogrodzie Eden. Apostoł Paweł wyjaśnił: „Stał się pierwszy człowiek, Adam, duszą żyjącą, a ostatni Adam duchem ożywiającym”. Jezus został nazwany „ostatnim Adamem”, ponieważ tak jak tamten pierwszy był człowiekiem doskonałym. Ale kiedy umarł, został wskrzeszony i jako osoba duchowa wrócił do nieba, do swego Ojca (1 Koryntian 15:45, BT).

Najlepszy sposób poznania Boga

16. (a) Dlaczego przebywanie w towarzystwie Jezusa stanowiło niezrównany przywilej? (b) Dlaczego można powiedzieć, że ten, kto widział Jezusa, zobaczył także Boga?

¹⁶ Pomyśl, jak cudownego zaszczytu dostąpili ludzie towarzyszący Jezusowi podczas jego pobytu na ziemi! Mogli go słuchać i obserwować, a nawet z nim rozmawiać i współpracować, a przecież był to ktoś, kto spędził w niebie być może miliardy lat, ciesząc się zażyłą więzią z Jehową Bogiem. Jako wierny syn, Jezus we wszystkich poczynaniach wzorował się na swym niebiańskim Ojcu. Naśladował Go tak doskonale, że tuż przed śmiercią mógł powiedzieć apostołom: „Kto zobaczył mnie, zobaczył też Ojca” (Jana 14:9, 10). Będąc na ziemi, Jezus w każdej sytuacji postępował tak, jak by postąpił jego Ojciec, Bóg Wszechmocny, gdyby tutaj był. Toteż poznając życie i służbę Jezusa Chrystusa, w gruncie rzeczy dowiadujemy się, jaki jest Bóg.

17. W jakim wzniosłym celu publikowano na łamach Strażnicy artykuły z serii „Życie i służba Jezusa”?

¹⁷ Z uwagi na to seria artykułów zatytułowana „Życie i służba Jezusa”, którą publikowano w kolejnych numerach Strażnicy od roku 1985 do 1991, nie tylko stanowiła wspaniały opis postaci Jezusa, lecz także bardziej przybliżyła osobowość jego niebiańskiego Ojca, Jehowy Boga. Po ukazaniu się pierwszych dwóch odcinków pewien pionier napisał z docenianiem do Towarzystwa Strażnica: „Nie ma lepszego sposobu na zbliżenie się do Ojca niż bliższe poznanie Syna”. Szczera prawda! Czuła troska o ludzi i szczodrość Ojca znalazła w życiu Syna chwalebne odzwierciedlenie.

18. Kto jest Autorem orędzia Królestwa i jak Jezus to potwierdził?

¹⁸ Cudownie jest obserwować miłość Jezusa do Boga, widoczną w jego całkowitej uległości wobec woli Ojca. „Nic nie czynię sam z siebie” — wyjaśnił Żydom pragnącym go zgładzić — „lecz tak mówię, jak mnie mój Ojciec nauczył” (Jana 8:28, Bw). A zatem dobra nowina o Królestwie, głoszona przez Jezusa, nie pochodziła od niego. Autorem tego orędzia był Jehowa Bóg! Jezus wielokrotnie przypisywał je Ojcu. „Ja nie z siebie samego mówiłem”, oświadczył, „ale Ojciec, który mnie posłał, On mi rozkazał, co mam powiedzieć i co mam mówić. (...) Przeto, co Ja wam mówię, mówię tak, jak mi powiedział Ojciec” (Jana 12:49, 50, Bw).

19. (a) Skąd wiadomo, że Jezus nauczał tak, jak Jehowa? (b) Dlaczego Jezus przewyższał wszystkich ludzi?

¹⁹ Jednakże Jezus nie poprzestawał na przekazywaniu tego, co mu powiedział Ojciec. Czynił o wiele więcej. Mówił i nauczał w taki sposób, w jaki by to robił Ojciec. Poza tym we wszystkich swych poczynaniach i stosunkach z drugimi zachowywał się i postępował dokładnie tak, jak w tych samych okolicznościach postąpiłby Ojciec. „Syn nie może nic czynić z własnej inicjatywy”, wyjaśnił Jezus, „lecz tylko to, co widzi, że czyni Ojciec. Cokolwiek bowiem Ten czyni, to podobnie czyni również Syn” (Jana 5:19). Jezus pod każdym względem stanowił doskonałe odzwierciedlenie swego Ojca, Jehowy Boga. Nic więc dziwnego, że był największym ze wszystkich ludzi! Jakie to więc ważne, byśmy bliżej się zapoznali z tym najznamienitszym człowiekiem!

Jezus uosobieniem miłości Bożej

20. Skąd apostoł Jan wiedział, że „Bóg jest miłością”?

²⁰ Głównie czego możemy się dowiedzieć z wnikliwego, starannego przeanalizowania życia i służby Jezusa? Apostoł Jan przyznał, że „Boga nikt nigdy nie widział” (Jana 1:18, Bw). Mimo to z całkowitym przekonaniem oświadczył: „Bóg jest miłością” (1 Jana 4:8, Bw). Mógł tak powiedzieć, gdyż poznał miłość Boga dzięki obserwowaniu Jezusa.

21. Co uczyniło Jezusa największym ze wszystkich ludzi?

²¹ Jezus — tak samo jak Ojciec — był przystępny, pokorny, życzliwy i pełen współczucia. Dobrze czuli się przy nim nie tylko słabi i pogardzani, ale w ogóle ludzie wszelkiego pokroju — mężczyźni, kobiety, dzieci, bogaci, biedni, wpływowi, a nawet osoby szczególnie pogrążone w grzechach. Największym ze wszystkich ludzi uczyniła Jezusa przede wszystkim jego niedościgniona miłość, wzorowana na Ojcu. Nawet Napoleon Bonaparte podobno powiedział: „Aleksander, Cezar, Karol Wielki i ja zbudowaliśmy imperia, ale na czym oparliśmy dzieła naszego geniuszu? Na sile. Natomiast Jezus Chrystus zbudował swoje królestwo na miłości i jeszcze dziś oddałyby za niego życie miliony ludzi”.

22. Co w naukach Jezusa było zupełnie nowego?

²² Nauki Jezusa były wręcz rewolucyjne. „Nie sprzeciwiajcie się złemu”, zalecał, „a jeśli cię kto uderzy w prawy policzek, nadstaw mu i drugi”. „Miłujcie nieprzyjaciół waszych i módlcie się za tych, którzy was prześladują”. ‛Czyńcie drugim to, co byście chcieli, żeby wam czynili’ (Mateusza 5:39, 44; 7:12, Bw). Jakże inaczej wyglądałby świat, gdyby każdy stosował się do tych wzniosłych zasad!

23. Dzięki czemu Jezus trafiał słuchaczom do serca i pobudzał ich do wyświadczania dobra?

²³ Przypowieści Jezusa trafiały prosto do serc, pobudzając ludzi do wyświadczania dobra i stronienia od zła. Zapewne przypominasz sobie znaną opowieść o pogardzanym Samarytaninie, który udzielił pomocy rannemu człowiekowi innej narodowości, chociaż nie zdobyli się na to rzekomo pobożni rodacy poszkodowanego. Albo przypowieść o współczującym i skorym do wybaczania ojcu oraz jego marnotrawnym synu. Niewątpliwie też pamiętasz opowiadanie o królu, który darował niewolnikowi dług w wysokości 60 milionów denarów. Niestety, ów niewolnik kazał uwięzić współsługę, który nie był w stanie zwrócić mu zaledwie 100 denarów. Za pomocą prostych ilustracji słownych Jezus rozbudzał odrazę do samolubstwa i chciwości, a także pragnienie okazywania miłości i miłosierdzia (Mateusza 18:23-35; Łukasza 10:30-37; 15:11-32).

24. Dlaczego możemy powiedzieć, że Jezus z całą pewnością był największym ze wszystkich ludzi?

²⁴ Jednakże tym, co szczególnie pociągało ludzi do Jezusa i wywierało na nich dobroczynny wpływ, był fakt, że wiódł on życie doskonale zharmonizowane z głoszonymi przez siebie naukami. Postępował zgodnie ze wszystkim, czego uczył. Cierpliwie znosił cudze uchybienia. Kiedy uczniowie spierali się o to, kto jest największy, nie udzielił im szorstkiej nagany, lecz życzliwie ich skorygował. Pokornie zaspokajał ich potrzeby i usługiwał im, a nawet umył im stopy (Marka 9:30-37; 10:35-45; Łukasza 22:24-27; Jana 13:5). W końcu dobrowolnie poniósł męczeńską śmierć — nie tylko za nich, lecz za cały rodzaj ludzki! Tak, Jezus bezsprzecznie był największym ze wszystkich ludzi.

Jak byś odpowiedział?

◻ Co dowodzi, iż Jezus to postać historyczna?

◻ Skąd wiadomo, że Jezus był człowiekiem, i pod jakim względem różnił się od reszty ludzi?

◻ Dlaczego analizowanie życia Jezusa jest najlepszym sposobem poznania Boga?

◻ Czego możemy się dowiedzieć o miłości Bożej, poznając Jezusa?

[Ilustracja na stronie 10]

Apostołowie Jezusa zastanawiali się zdumieni: „Kim właściwie On jest?”